Gëzim Kopani: FJALOR

FJALOR

Faqe të Kur'anit të bekuar

Me poshte ju paraqes disa shpjegime te disa termave apo fjaleve qe kan lidhje me fene islame si dhe domethenia e tyre.

1. Allah : Emri i Allahut. Ne kete emer jane te permbledhura emrat e Allahut, Cilesit, Atributet , Krijimi i cdo gjeje nga Allahu xh.sh. etj.

2. Islam ; Fe qiellore e ardhur nga Allahu xh.sh. Islami kuptohet edhe me fjalet paqe, respekt.

3. Shehadet : Deshmi. Ne aspektin islam, me shehadet kuptohet personi i cili ka besuar Allahut xh.sh. duke e deshmuar dhe thene: "Deshmoj se nuk ka Zot tjeter pervec Allahut , Nje te vetem e te pa shoq dhe se Muhammedi eshte rob dhe i derguari i tij."

4. Sifat : Cilesi - Atribut.

5. Sifat Dhatije : Atributet te cilat i perkasin vetem Allahut xh.sh.

6. Vuzhud : Ekzistenca , Zoti ekziston dhe eshte Nje.

7. Kidem : Zoti eshte i pa fillim. Ekzistenca e Allahut nuk ka fillim.

8. Beka : Zoti eshte i perhershem , pa mbarim.

9. Vahdanije : Zoti eshte nje dhe i Vetem. Nuk ka krijues tjeter vec Allahut.

10. Kijamu binefsihi : Ekzistenca e tij eshte nga vetvetja dhe ne vetvete.

11. Hajat : Jete

12. Ilm : Dituri

13. Irade : Vullnet. Vullnet i Allahut

14. Kudret : Fuqi. Fuqia e Allahut

15. Sem : Degjim. Allahu degjon.

16. Basar : Shikim. Allahu shikon.

17. Kelam : Fjale . Allahu flet.

18. Tekvin : Krijim. Allahu krijon cdo gje.

19. Allah xhel-le xhelaluhu : Emri i Allahut, Allah

20. Err Rrahman ; Gjithemeshirmi

21. Err Rrahim : Meshireploti

22. El Meliku : Sundusi

23. El Kud-dusu : I Pastri, I Shenjti

24. Es Selamu : Paqedhensi

25. El Muminu : Siguruesi dhe mbajtesi i premtimit

26. El Muhejminu : Mbizoteruesi, Mbikeqyrsi

27. El Azizu : Fuqiploti, Madheshtori

28. El Xhebaru : I Gjithefuqishmi

29. El Mutekbbiru : I Madherishmi

30. El Haliku : Krijuesi

31. El Bariu : Filluesi

32. El Musavviru : Formedhenesi

33. El Gaffaru : Gjithefalesi

34. El Kahharu : Mposhtesi

35. El Vehabu : Dhuresi

36. Err Rrezaku : Furnizuesi

37. El Fettahu : Zgjidhjedhenesi

38. El Alimu : I Gjithedituri

39. El Kabidu : Shtrenguesi

40. El Basitu : Dhenesi

41. El Hafidu : Perulesi

42. Err Rafiu : Lartesuesi

43. El Muizzu : Ngritesi

44. El Mudhil-lu : Nenshtruesi

45. Es Semiu : Degjuesi

46. El Besiru : Veshtruesi

47. El Hakemu : Gjykuesi

48. El Adlu : I Drejti

49. El Latifu : I Buti

50. El Habiru : I Gjithinformuari

51. El Halimu : Perdellimtari

52. El Adhimu : Madheshtori

53. El Gafuru : Folesi

54. Esh Shekuru : Mirenjohesi

55. El Alijju : I Larti

56. El Kebiru : I Madhi

57. El Hafidhu : Ruajtesi

58. El Mukitu : Udhqyesi

59. El Hasibu : Llogarimarresi

60. El Xhelilu : Fisniku

61. El Kerimu : Bujari

62. Err Rrekibu : Vegjeluesi

63. El Muxhibu : Lutje pranuesi

64. El Vasiu : Gjitheperfshiresi

65. El Hakimu : I Urti

66. El Vedudu : I Dashuri

67. El Mexhidu : I Lavdishmi

68. El Baithu : Ringjallesi

69. Esh Shehidu: Deshmuesi

70. El Hakku : I Verteti

71. El Vekilu : Perkujdesesi

72. El Kavijju : I Forti

73. El Metinu : I Pathyeshmi

74. El Velijju : Mbrojtesi

75. El Hamidu : I Falenderuari

76. El Muhsi: Gjithenjohesi

77. El Mubdiu: Nismetari

78. El Muidu: Rikrijuesi

79. El Muhji: Jetedhenesi

80. El Munitu: Jetemarresi

81. El Hajju: I Gjalli

82. El Kajjumu: I Perjetshmi

83. El Vaxhidu: Krijuesi i universit

84. El Maxhidu: I Nderuari

85. El Vahidu: I Vetmi

86. Es Samedu: Strehimtari

87. El Kadiru: I Fuqishmi

88. El Muktediru: I Gjithmundshmi

89. El Mukaddimu: Nismetari

90. El Muehhiru: Paslenesi

91. El Evelu: I Pari

92. El Ahiru: I Fundit

93. Edh Dhahiru: I Dukshmi

94. El Batinu: I Padukshmi

95. El Vali: Udheheqesi

96. El Mutealu: I Gjithelartesuari

97. El Berru: Mireberesi

98. Et Tevabu: Pendimpranuesi

99. El Muntekimu: Ndeshkuesi

100. El Afuvvun: Mekat falesi

101. El Erreufu: I Dhembshuri

102. Malikul Mulki: Pushtetmbajtesi

103. Dhul Xhelali vel Ikram: Atij i takon Madheshtia dhe Nderi

104. El Muksitu: Drejtesidhenesi

105. El Xhamiu: Tubuesi

106. El Ganijju: I Pasuri

107. El Mugnijju: Pasuridhenesi

108. El Maniu: Privuesi

109. Ed Darru: Demsjellesi

110. En Nafiu: Dobipruresi

111. En Nuru: Drita

112. El Hadi: Udhezuesi

113. El Bediu: Shpikesi

114. El Baki: I Perhershmi

115. El Varithu: Traseguesi

116. Err Reshidu: Frymezuesi

117. Es Saburu: Durimtari

118. Melek: Engjull

119. Xhibrili / Xhebraili: Meleku i shpalljes

120. Mikail: Meleku qe drejton dukurit si; fryrja e eres, shiu, krijimi i stineve, furnizimi i njerezve

121. Israfil: Meleku e cili Diten e Kiametit do ti fryje Birit (Sur).

122. Azrail: Meleku i vdekjes

123. Kiramun katibin: Melekes shkrues. Jane dy melek qe shoqerojne cdo here njeriu. Njeri shkruan punet e mira tjeter punet e kqia.

124. Munker ve Nekir: Jane meleket qe marrin pyetje cdo person pasi te jet fut ne varr.

125. Nebij: Mbartesi, Pejgamber

126. Resul: I Derguari i Allahu, Pejgamber p.sh ; Profeti i fundit Muhammedi a.s.

127. Alejhisselam: Paqaj qofte mbi te. Kur permendet emri i nje Pejgamberi duhet te thuhet pas emrin "Alejhisselam" ndersa ne shkrim shkruhet shkritimisht "a.s."

128. Vahjji: Shpallje

129. Suhufe: Fletushka (Keto iu kan zbritur; Ademit a.s. 10 cop, Idrizit a.s. 30 cop, Shitit a.s. 50 cop, Ibrahimit a.s. 10 cop)

130. Teurat: Liber i zbritur nga Allahut profetit Musa a.s.

131. Zebur: Liber i zbritur nga Allahu xh.sh. profetit Davud a.s.

132. Inxhil: Liber i zbritur nga Allahu xh.sh. profetit Isa a.s.

133. Kur'an: Liber i zbirtur nga Allahu xh.sh. profetit Muhammed a.s. Fjala Kur'an dmth: recitim

134. Mus'haf: Eshte nje nga emrat e librit te bekuar Kur'anit te madhnueshem.

135. Kiraa-et: Leximi apo kendimi i drejte i rreshtave te Kur'anit.

136. Sure: Kapitull / Pjese

138. Ajet: Fjali / rresht

139. El Fatiha: Hapja (sure e Kur'anit)

140. El Bekare: Lopa (sure e Kur'anit)

141. Al Imran: Familja e Imranit (Sure ne Kur'an)

142. Nisa: Grate (sure ne Kur'an)

143. El Maide: Sofra e shtruar (sure ne Kur'an)

144. En Am: Begatite (sure ne Kur'an)

145. El Araf: Lartesite (sure ne Kur'an)

146. El Enfal; Plaçka e luftes (sure ne Kur'an)

147. Et Teube: Pendimi (sure ne Kur'an)

148. Junus: Emri i Pejgamberit Junus a.s. (sure ne Kur'an)

149. Hud: Emri i Pejgamberit Hud a.s. (sure ne Kur'an)

150. Jusuf: Emri i Pejgamberit Jusuf a.s (sure ne Kur'an)

151. Er Rad: Shkreptim (vetetim) (sure ne Kur'an)

152. Ibrahim: Emri i Pejgamberit Ibrahim a.s (sure ne Kur'an)

153. El Hixhr: Lugin shkembore (Sure ne Kur'an)

154. En Nahl: Bleta (sure ne Kur'an)

155. El Isra; Udhetimi i ngjitjes (udhetim i nates) (sure ne Kur'an)

156. El Kehf: Shpella (Sure ne Kur'an)

157. Merjem: Nena e Profetit Isa a.s. (Sure ne Kur'an)

158. Ta Ha: Kete shkronja jane shkurtime qe ndodhen ne disa sure te Kur'anit dhe se kuptimin e tyre e di Allahut xh.sh. (Sure ne Kur'an)

159. El Enbija: Pejgamberet (te Derguarit/te perzgjedhurit) (Sure ne Kur'an)

160. Haxh: Adhurim qe muslimanet e kryejn ne Qabe etj (per ato qe kan mundesi) (sure ne Kur'an)

161. El Muminun: Besimtaret (sure ne Kur'an)

162. En Nur: Drita (Nur) (Sure ne Kur'an)

163. El Furkan: Kriteri i vertetes (i verteti) (Sure ne Kur'an)

164. Esh Shuara: Poet/Poetet (sure ne Kur'an)

165. En Neml: Milingonat (sure ne Kur'an)

166. El Kasas: Rrefimi i vertetes (sure ne Kur'an)

167. El Ankebut: Merimanga (Ankebut) (Sure ne Kur'an)

168. Er Rum: Romaket (Sure ne Kur'an)

169. Lukman: Emri i Profetit Lukman a.s. (Sure ne Kur'an)

170. Es Sexhde; Perulja (adhurim) (Sure ne Kur'an)

171. El Ahzab: Lidhja e madhe (sure ne Kur'an)

172. Sebe: Emer qyteti (Sebe) (sure ne Kur'an)

173. El Fatir: Filluesi i Krijimit (Sure ne Kur'an)

174. Ja Sin: Keto shkronja jane shkurtime qe ndodhen ne disa sure te Kur'anit dhe se kuptimin e tyre e di vetem Allahu xh.sh. (Sure ne Kur'an)

175. Es Saffat: Te vendosurit ne rradh (sure ne Kur'An)

176. Sad: Kjo eshte nje nga shkonjat e gjuhes arabe (sad) dhe kuptimin e saj e di vetem Allahut xh.sh. (Sure ne Kur'an)

177. Ez Zumer: Grupe njerezore (Sure ne Kur'an)

178. Gafir: Folesi (Sure ne Kur'an)

179. Fusilet: Shtjellim ne imtesi (Sure ne Kur'an)

180. Es Shura: Keshillimi (Sure ne Kur'an)

181. Ez Zuhruf: Stolit e arit (sure ne Kur'an)

182. Ed Duhan: Tymi (Sure ne Kur'an)

183. El Xhathijeh: Gjynjezimi (Sure ne Kur'an)

184. El Ahkaf: Dunat e reres (Sure ne Kur'an)

185.Muhammed: Emri i Pejgamberit Muhammed a.s. (Sure ne Kur'an)

186. El Fet'h; Fitorja / Çlirimi (Sure ne Kur'an)

187. Kaf: Kjo eshte nje nga shkronjat e gjuhes arabe (kaf) dhe kuptimin e saj e di vetem Allahu xh.sh. (Sure ne Kur'an)

188. Edh Dharijat: Ererat shperndarese (Sure ne Kur'an)

189. En Nexhm: Ylli (Sure ne Kur'an)

190. El Kamer: Hena (Sure ne Kur'an)

191. Er Rrahman: I Gjithemeshirshmi (Nje nga emrat e Allahut eshte emri Er Rrahman) (Sure ne Kur'an)

192. El Vakia: Ndodhia e madhe (Vakia=Ndodhi) (Sure ne Kur'an)

193. El Hadid: Hekuri (Sure ne Kur'an)

194. El Muxhadileh; Debatuesja (Sure ne Kur'an)

195. El Hashr: Grumbullimi (Sure ne Kur'an)

196. El Mumtehineh: Gruja ne prove (Sure ne Kur'an)

197. Es Saff: Rreshtimi / Rrresht (Saf; psh safet e namazit) (Sure ne Kur'an)

198. El Xhuma: Dita e Xhuma / Bashkimi (Sure ne Kur'an)

199. El Munafikun: Hipokritet /Munafik = Hipokirt (Sure ne Kur'an)

200. Et Tegabun: Humbja (Sure ne Kur'an)

201. Et Talak: Shkurorezimi (Sure ne Kur'an)

202. Et Tahrim; Ndalimi (Sure ne Kur'an)

203. El Mulk: Mbisundimi (Sure ne Kur'an)

204. El Kalem: Kalem (Sure ne Kur'an)

205. El Hakkah: E verteta e pashmangshme (Sure ne Kur'an)

206. El Mearixh: Rruget e ngjitjes (sure ne Kur'an)

207. Nuh; Emri i Pejgamberit Nuh a.s. (Sure ne Kur'an)

208. El Xhin: Xhind (krijes e krijuar nga zjarri) (Sure ne Kur'an)

209. El Muzzemil: I mbuluari (Sure ne Kur'an)

210. El Muddethir: I mbeshtjelluri (Sure ne Kur'an)

211. El Kijame: Ringjallja (Sure ne Kur'an)

212. El Insan: Njeriu / Insan = Njeri (Sure ne Kur'an)

213. El Murselat: Te derguarit (Sure ne Kur'an)

214. Nebe: Lajmi i madh (Sure ne Kur'an)

215.En Naziat; Ata qe nxjerrin shpirtrat (Sure ne Kur'an)

216. Abese: I vrenjturi (Sure ne Kur'an)

217. Et Tekvir: Palosje. Ka kuptimin e fshehjes apo mbeshtjelles se dielli paso do humbas drita e tij (Sure ne Kur'an)

218. El Infitar: Plasja e madhe (Sure ne Kur'an)

219. El Mutaffifin: Mashtruesit (Sure ne Kur'an)

220. El Inshikak; Çarja e madhe (Sure ne Kur'an)

221. El Buruxh: Yjet e medhenj (Sure ne Kur'an)

222. Et Tarik; Vizitor (vizitor i nates) (Sure ne Kur'an)

223. El A'la; Me i larti (Sure ne Kur'an)

224. El Gashijeh; Mbulimi (Sure ne Kur'an)

225. El Fexhr; Çelja e dites (zbardhja e dites) (Sure ne Kur'an)

226. El Beled: Qyteti (Sure ne Kur'an)

227. Esh Shems: Dielli /Shem=diell, (Sure ne Kur'an)

228. El Lejl; Nata (Sure ne Kur'an)

229. El Duha: Paraditja (Sure ne Kur'an)

230. El Inshirah: Hapja e gjoksit (Sure ne Kur'an)

231. Et Tin: Fiku (Sure ne Kur'an)

232. El Alak; Gjaku i mpiksur (Sure ne Kur'an) (Etapat e krijimit te njeriut)

233. El Kadr: Nata e percaktimit / vendimtare (Sure ne Kur'an)

234. El Bejjineh: Deshmia e qart (Sure ne Kur'an)

235. Ez Zelzele: Dridhja e madhe (Sure ne Kur'ani)

236. El Adijat: Vrapuesi (Sure ne Kur'an)

237. El Karia: Renia e ores (sure ne Kur'an)

238. Et Tekathur; Deshira ambicioze (Sure ne Kur'an)

239. El Asr; Koha (Sure ne Kur'an)

240. El Humezeh: Shpifesi (Sure ne Kur'an)

241. El Fil ; Elefanti (Sure ne Kur'an)

242. Kurejsh: Kurejshet. Emer fisi (Sure ne Kur'an)

243. El Maun ; Nderet e vogla (Sure ne Kur'an)

244. El Keuther; Gjith te mirat / Emer lumi ne xhennet (parajs) (Sure ne Kur'an)

245. El Kafirun: Jobesimtaret (Sure ne Kur'an)

246. En Nasr: Ndihma e Allahut (Sure ne Kur'an)

247. El Mesed: Litar me fije hurme (Sure ne Kur'an)

248. El Ihlas: do te thote sinqeritet, çiltersi. Pra eshte surja qe tregon mbi pastertin e besimit ndaj Allahut xh.xh. Surja El Ihlas eshte e njohur mbi vleren e saj aq sa ajo ka 1/3 e Kur'anit.

249. El Felek; Agimi (Sure ne Kur'an)

250. En Nas; Njerezit (Sure ne Kur'an)

251. Ilm; Dituri

252. Xhennet; Parajse

253. Xhehenem: Ferr / zjarr

254. Et tevhid: Besimi ne nje Zot

255. Ehli sunnet: Tradicionalist

256. Iman; Besim ne Krijuesin e Gjithesises, qe eshte Allahu xh.sh.

257. Imam: Pris qe drejton lutjen (namaz) qe ne shqiperi populli i thote Hoxhe.

258. Ihlas: Sinqeritet

259. Ihsan: Ndjesia sikur e shikon Allahun dhe Allahu te shikon ty.

260. Munafik: Dyfytyresh

261. Mysliman ose Musliman: Quhet ai person qe ka deshmuar Shehadetin pra ai qe beson dhe adhuron Allahun xh.sh.

262. Hoxhë: Do te thote Mesues por ne shqiperi populli hoxhe i thone personit qe drejton ritet fetare islame.

263. Din: "Besim". Ne perkthim te drejperdrejte nga arabishtja ne gjuhen shqipe perkthehet fe, por ne rastin e terminilogjis islame ka kuptimin e besimit ne Allahun xh.sh.

264. Muxhize: Mrekulli

265. Hafiz: Eshte personi qe di te gjithe Kur'anin permendesh.

266. Xhami: Vend ku myslimanet falen pra vendi ku myslimanet i drejtohen Allahut xh.sh.

267. Mesxhid: Vend ku myslimanet kryejne falje por ndryshe nga xhamia mesxhidi nuk ka minare. Po ashtu me fjalen Mesxhid kuptohet sall falje e cila nuk eshte dhe aq masive per publikun psh; mund te behet mesxhid nje dhome tek nje kamp punetoresh, apo ne konvikt, araport etj.

268. Ezan: Eshte thirrja qe tregon hyrjen e kohes per lutje. Ndryshe quhet thirrja qe u drejtohet njerezve per te lutur Allahun xh.sh. Kjo thirrje behet 5 here ne dite ne xhami.

269. Muezin: Eshte personi i cili ne xhami therret ezanin 5 here ne dite.

270. Minare: Eshte ndertese e rrebullaket e cila ndodhet bashke me objetin (vendin ku falen muslimanet). Minarja eshte e gjate dhe sipas rastit ka 1 , 2 apo 3 sheref (vend ku qendron muezini per te thirr ezanin) Minarja eshte e gjate me gjellim qe zeri i Muezinit te ndigjohet sa me shum dhe large nga besimtaret.

271. Mihrab: Vendi ku drejton namazet (lutjet) imami.

272. Mimber: Vendi i ngritur qe ne kohet tona kuptohet vendi ku ndodhen disa shkall te ndertuara brenda faltores (xhamis). Ne kete vend imami mban ligjeratat e dites se Xhuma dhe Bajramet. Kjo ligjerat gjuhet hutbe.

273. Kible: Drejtimi qe bejne myslimanet kur falin namzin duke ju drejtuar Qabes se madheruar.

274. Nijet: Vendosje. Pra berja nijet psh per faljen e namazit te xhumas, ose pershembull per dhenien e nje sadakaje etj.

275. Namaz: Lutjet qe myslimanet i bejne Allahut xh.sh. 5 here ne dite. Perve 5 koheve te namazit farz jane edhe namazet synet, po ashtu tek obligimet (farz) eshte Namazi i Xhumas. Namaze te tjera jane; namazi vitrit (vitri dmth tek) namazi nafile, vaxhib si psh: Namazi i Fiter bajramit, Kurban bajramit , namazi i teravis. Po ashtu jane dhe namazet si; namazi i xhenazes, namazi i vitrit, namazi i istihares, nemasi ne rastin e eklipsit , namazi i tevubes (pendeses) , namazi haxheti (nevojtarit) etj.

276. Mekkede: Jane dy rekatet e fazrzit te sabahut, kater farzet e drekes, dy rekatet pas farzit te drekes, dy rekate pas fazrzit te akshamit, dy rekate pas farzit te jacize.

277. Sunnetet gajri: jane kater rekate para farzit te ikindise dhe kater rekate para namazit te jacise.

278. Kaza: Falaja e namazit pasi ti kete kaluar koha quhet Kaza.

279. Ruknet: Shtyllat psh rruknet e namazit (shtyllat e namazit)

280. Tekbir: Me tekbir kuptojme te lartesuarit e Allahut duke thene: "Allahu Ekber" dmth Zoti eshte me i Madhi. Me tekbir myslimani lidhet ne namaz.

281. Kijam: Qendrimi ne kembe gjate faljes se namazit.

282. Rekat: Pjese te namazit

283. Ruku: Perkulje

284. Sexhde: Ulja e ballit dhe e hundes ne toke. Pervec faljes se namazeve eshte edhe sexhdja qe behet per ato ajete ne te cilat myslimani kur i lexon duhet te bej sexhde. Keto ajet gjendet tek surja Araf, Rrad, Nahl, Isra, Merjem, Haxh, Furkan, Neml, Sexhde, Sad, Fusilet, Nexhm, Ishikak dhe Alek.

285. Sexhde sehvi: Kjo sexhde behet kur harron nje pjese ne leximin e Kur'anit, apo numrit te rekateve te namazit.

286. Et tehijatu: Ulja qe behet gjate faljes se namazit.

287. Tadilul erkan: Zbatimi i rregullit i shtyllave te namazit vazhib

288. Xhemat: Bashkesia (grup) ndjekes apo bashkesia e njerezve qe fal namazin ne te njejten kohe ne nje vend.

289. Saf: Rresht, vendosja ne rresht, kjo gjate faljes se namazit farz.

290. Sutreh: vendosja e nje sendi para vetes (kjo kur je duke fal namazin dhe para vetes kalojne njerez).

291. Saum: Agjerim , pra agjerimi i muajit ramazan etj.

292. Syfyr:Koha kur myslimanet para agimit zgjohen per te ngrene quhet syfyr.

293. Iftar; Kohe kur myslimanet u lejohet te çelin iftarin duke pi uje etj. Iftari behet kur te jete bere aksham.

294. Fidja: Detyrimi qe japin njerezit kompensim material te cilet nuk mund te agjerojne per shkak te pleqerise, semundjes se vazhdueshme, duke ushquer keshtu nje te varfer cdo dite.

295. Kefaret: Ai i cili e prish me vetedije me qelli agjerimin oblikohet me kefaret dmth kudershperblim qe do te thote; obligohet te agjeroj dy muaj henor pa nderprerje, ose te liroje nje skllav, nese ska mundesi ose te ushqej 60 te varfer me dy vakte ushqimi drek e darke. Dhe kjo te kembim te nje dite te prishur agjerimi.

296. Itikaf: Qendrim. Personi i cili qendron ne xhami ne 10 ditet e fundit te ramazanit, me qellim kryerjen e ibadetit, kerkimin e nates se kadrit etj. Itikafi nuk eshte detyrim.

297. Lejletul: Nate

298. Lejletul Kader; Kader do te thote percaktim, caktim, miresi etj. Kjo eshte nata me e madhe ne boten islame dhe ajo bie ne netet tek gjate dhjete diteve te fundit te muajit ramazan.

299. Vaiz: Quhet imami qe mban predikim para se te hyje koha e faljes se namazit te xhumase.

300. Zekat: Shtim, rritja. Sasia me te cilen eshte obliguar myslmani qe ka kap kushtet qe e obligojne per dhenien e zekatit i cili jepet ne ar, argjend, monedh, kafshe, ne mallra tregtie, zekati i xeherore (nentokesore te ngurt, pasuri e ngrut qe nuk shkrihet, pasur qe eshte ne gjendje te leget) dhe pasuria te fshehur ne toke, zekati ne bereqet (miresit) tokes psh. Zekati eshte nje nder pese shtyllat e islamit.

301. Nisab: Koute, sasi. Psh. Nisabi i Zekatit.

302. Mikat: Vendi ku behet nijeti para fillimit te haxhit su dhe vendi ku veshet ihrami.

303. Ihram: Veshje e vecante qe bejne haxhileret ne Qabe.

304. Izar: Pjesa e poshtme e ihramit

305. Rida: Pjese e siperme e ihramit.

306. Haxh: Ibadet qe myslimanet e kryejne per hir te Allahut duke shkuar ne Qaber dhe kryer ritet e percaktuar me kete rast quhet Haxh. Haxhi eshte obligim per myslimanet qe kan mundesi per kryerjen e tije. Haxhi eshte nje nga pese shtyllat e myslimanit.

307. Umre: Eshte ibadet sic kryet haxhi por qe nuk eshte obligim.

308. Haxhi Ikran: Eshte nijeti i cili bashkohet per kryerjen e Umres dhe Haxhit.

309. Haxhi temettu: Behet kur haxhiu pasi vesh ihramin me nijet te kryerjes se Umres dhe Haxhit me nje udhetim gjate muajve te haxhit. Ben tavaf dhe sajin e Umres, pas berjes se tavafit dhe sajit te umres, qethet etj dhe jeton ne Mekke me veshje normale, pastaj per haxh vesh ihramin dhe kryen haxhin etj.

310. Tavaf: rrotullim , rrotullim rreth qabes. Ky rrotullim behet shtat here. Kater rrotullimet e para jane farz tre te fundit jane vazhib.

311. Sajj: Ecje ne kembe mes Safas dhe Merves. Kjo behet gjate kohes se haxhit.

312. Haxherul esved: Guri i zi , ne qabe.

313. Telbije: Te thuash lutjen: "Lebbejke Allahume lebejk..." eshte synet dhe thuhet 3 here.

314. Bedel: Haxhi qe nje person e kryen per tjeterin.

315. Ihram: Te ndalosh dicka qe eshte lejuar ose Berja njete per kryerjen e haxhit .

316. Tavafuz zijare: gjuatja me gurales e shejtanit ne diten e pare te Bajramit.

317. El uhdije: berje kurban e kafsheve qe i kalejuar Allahut dhe kurbeni behet per hir te Allahut.

318. El Ud-hijetu: Kurban

319. Qefin: Te mbeshtjellurit e te vdekurit me bez prej pambuku me ngjyr te bardhe quhet qefin.

320. Talkin: Lutje qe behet pasi te jet bere falja e namazit te xhenazes.

321. Ihsan: Te adhurosh Allahun xh.sh dmth te adhurosh Allahun sikur e shikon Ate edhe pse ti nuk e shikon, Ai te shikon ty.

322. Ihlas: Sinqeritet

323. Hak: E vertet. Po ashtu Hak apo Hakkun eshte nje nder emrat e Allahut xh.sh.

324. Shukr; Falenderim (Falenderimi qe i behet vetem Allahut) Nga kjo fjal kemi ; Shukur (gjithfalenderuesi), shekur etj.

325. Shirk: Vjen nga fjala Eshrak qe do te thote ti vendosesh dikujt ortak.Eshte ai qe beson ne bestytni. Ne kuptimin islam me shirk kuptohet personi i cili ne vend qe ti lutet e te besoj vetem Allahun xh.sh. , shkon dhe ndjek besimet sic eshte ai pagan apo bestytni etj. Personi qe ben shirk quhet mushrik qe do te thote ti besh Allahu nje ortak.

326. Kafir: Mohus i Allahut

327. Kufer: Personi qe ben dicka dhe e mbulon por ne aspektin islam do te thote mosbesim pra ai qe nuk pranon ato qe Allahu xh.sh. ka thene.

328. Farz; quhen detyrimet (obligime) fetare ndaj Allahut xh.sh. i cili ia ka urdheruar njeriut. Keto urdhera jane te pasqyruara ne librin e bekuar te Kur'anit.

329 Farz ajn: detyrim idnividual , psh 5 kohet e namazit, agjerimi i ramazanit etj. Kjo per te dy gjinit.

330. Farz kifaje: detyrim kolektiv , psh namazi i xhenazes

331. Vaxhib: Veper qe kerkohet te zbatohet patjeter eshte afer farzit. Psh leximi sures Fatiha ne namaz, sadakaja e fitirit etj.

332. Nafile: Namaz vullnetar

333. Sunnet; Quhen keshillat apo veprat qe ka bere i derguari i Allahut profeti Muhammed a.s. Termi sunet perdoret edhe per lutje e cila quhet "namazi sunnet" i cili falet pas farzit.

334. Mustehab: Eshte veprim nga syneti por qe Profeti Muhammed rralle here e ka bere.

335. Haram: Quhen veprat e ndaluara nga Allahu xh.sh. si; Ngenja e mishit te derrit, pijeve alkolike etj.

336. Mekruh: Veper e papelqyr

337. Mekruh tahrim: Eshte ajo veper e cila kerkohet te mos kryehet ne menyre te prere.

338. Mekruh tenzihen: Eshte ajo veper qe kerkohet te mos kryehet por jo ne menyr te prere.

339. Mubah: Eshte ajo veper per te cilen nuk eshte kerkuar veprim ose mos veprim i saj. Psh te ulesh kur do pish uj.

340. Salih: Eshte veper e vlefshme

341. Fasid: Vepra te prishura ne cilesi por ja ne ecence

342. Batil: Jane vepra qe jante te prishura ne cilesi dhe ecenve

343. Mendub: Veper e pelqyer

344. Kifaje: Mjaftueshem

345. Kunut : I nenshtruar (Duaja e Kunutit)

346. Salatu Duha : Namazi i paradites

347. Salatul Huxheh : Namazi ne rast nevoje

348. Teube : Pendim

349. Salatul Teube : Namazi i pendeses

350. Saltul Kusuf : Namazi i eklipsit

351. Ruku : Perkulje

352. Sexhde : Perulje

353. Resul ; I derguar i Allahut (Pejgamber)

354. Kaza : Me vones

355. Nebij : I derguari i Allahut (Pejgamber)

356. Haxh : Adhurim ndaj Allahut. Nje nga pese shtyllat e Islamit. Haxhi behet duke vizituar Qaben dhe disa rite te tjera fetare. Ai qe kryen haxhin mund te quhet Haxhi.

357. Araf : Vend i lart, Mal (Interval po ashtu ka kuptimin e Njeriut te kulturuar fetare dhe shpirteror.)

358. Hadith : Fjalet qe ka thene profeti Muhammed a.s.

359. Sened : Zinxhir (behet fjale per zinxhirin e trasmetuesve te hadithit)

360. Sahih : I sakt /Vertet (Hadith Sahih)

361. Hasen : I mir (Hadith Hasen)

362. Daif : I dobet (Hadith daif)

363. Mevlud : Ditelindje

364. Mumin : Besimitari i cili zbaton ato qe Allahu ka thene.

365. Hadith Sahih : Transmetim i sakte i fjales profetike (Me fjalen Sahih kuptojme qe zinxhiri i transmetuesve eshte i plote).

366 .Hadith Hasen : Transmetim i mir (dmth qe ne zinxhirin e transmetuesve ka nje mangesi te vogel por eshte Hasen (I mir) duke iu afruar hadithit Sahih).

367. Hadith Mursel : Transmetim i cili ne fund permendet emri i nje tabini i cili ka jetuar me sahabet e Profetit a.s.

368. Hadith Garib : Jane ato hadithe qe jane vetem nje trasnmetues.

369. Hadith Merfu : Jane ato hadithe qe permendin fjale, vepra, miratime apo levije trupore te cilat ia atribojn apo delegohen Profetit a.s.

370. Hadith Meukuf : Quhen ato sjellje, fjale apo vepra te nje sabahi (shok i profetit a.s.)

371. Mevdu : Hadithe te shpikura ose te fabrikuara, te trilluar

372. Selef : Pasardhesit e profetit Muhammet, ndersa nga ana terminologjike nenkuptohet brezi i shokeve te Profetit, duke u pasuar me pas ndjekesit te cilet quhet tabiine, e me pas tabitabinet etj.

373. Sahab : Bashkekohesit apo shoket e profetit. Ne aspekti fetare islam Sahab quhet te gjitha ta qe e kan shikuar dhe jetuar me profetin Muhammed a.s.

374. Ixhmai : Konsensus. Njesimi i mendime te dijetareve islam.

375. Kijas : Analogji. Formulimi i nje dispozite

376. Teklif : Urdherimi i njerezve

377. Mukelef : Personi pergjegjes fetarisht quhet Mukelef

378. Medhheb : Shkolle juridike

379. Ilmul kelam ; Apologjetik . Ilmu kelami merret me dispozitat si ceshtja e besimit ne Allahun h.sh, meleket, shpalljet, pejgamberet, Dita e Gjykimit etj.

380. Ilmul ahlak : Eshte shkenca e cilat merret me studimin nomrmave te sjelljest se mire te detyruar per besimtarin si dhe largimi nga e keqja.

381. Ilmul fikh ; Eshte shkenca e cila merret me studimin e dispozitave praktike qe perfshin veprime konkrete praktike te besimtarit e cila njihet ndryshe edhe si Jurisprudenca islame.

382. Muhadram : Quhen njerezit te cilet gjate kohes se profetit jane bere musliman.

383. Amel : Do te thote pune

384. Dua : Lutje qe behet drejtuar Allahut xh.sh

385. Teube : Pendim. Ne kete kuptim eshte edhe fjala Inabe.

386. Istigfar : Ti kerkosh Allahut falje

387. Sheriat ; Ligjet hyjnore.

388. Mehr : Dhurata e kurores se marteses

389. Teslim : Quhet thenia "Es selamu alejkum ve rahmetullah" (ne namaz)

390. Teshehud : Quhet "Et tehijati" lutja qe behet ne namaz

391. Adl : Drejtesi

392. Alhak : Etik, moral

393. As'hab : Shok (Shok te Profetit a.s.)

394. Ilahi : Hynor. ilahi quhen edhe kenget islame.

395. Mutekelimin : Studuesit qe merren me dispozitat islame

396. Ilmul Kelam : Dispozitat islame (Akaid, Amel, Ahlak etj)

397. Usuliddin : Themelet e fese

398. El firkatudalle ; Sekete te devijuara

399. Muhtar : I zgjedhur, (ne kohen e Perandoris Osmane ky terme perdorej per Kyreplak)

400. Rafidij : Refuzues (sekt i dal nga sekti shit Zejdi)

401. Murxhiet : Skeptikt

402. Mutezili : Shkolla qe njihet si shkolla e pare ne shkencen e Ilmul Kelamit

403. Murtekibul kebir : Gjynahqar i madh

404. Ez Zuhad : Asket

405. Safije : Quhet ato qe merrem me me Tesavuf

406. Tesavuf : Mistike

407. Kadirij : Sekt i dalur nga Tesavufi

408. Rifai : Sekt i dal nga Tesavufi

409. Hafijj : Pa ze

410. Muridin : Trashigues (nxenes)

411. Nasihat : Keshill

412. Jethrib : Eshte emri i vjeter i qytetit te Medines

413. El Emin : Besniku. Kur Mekasit shikuan sinqeritetin e Profetit Muhammed a.s. e quajten ate El Emin = Besniku

414. Akid : Besim

415. Akaid : Shkenca qe merret me shkencen e besimit.

416. Sheriat : Ligj, legjislativ

417. Fukaha : Jurist

418. Sunnet : Tradita e profetit

419. Zekat : Dhenia e nje pjese te caktuar te pasurise e percaktuar sipas rregullave islame

420. Nikah : Kurorezim (akt i kurorezimit te nje çifiti (burr-grua) sipas fese islame)

421. Mehr ; Dhurata e marteses (sipas fese islame)

422. Kijas ; Analogji . (barazim, krahasim, matje etj)

423. Rida ; Kenaqje

424. Bela ; Fatkeqsi

425. Meut : Vdekje

426. Ahiret : Jeta e pertejme

427. Hashr ; Grumbullim

428. Hisab : Llogaridhenie

429. Mizan : Peshore

430. Shefat : Ndermjetesim

431. Sirat : Ura e Siratit

432. Meikat : Vendi ku veshen haxhileret.

433. Sahabi : Pasus i Profetit ose bashkekohes (shoke) te Profetit.

434. Muhaxhir : Emigures

435. Ihlas ; Sinqeritet

436. Ihsan : Miresi

437. Velajet : Kujdestari

438. Tevekkul : Dorezim

439. Tesavuf : Mistika islame. Shkenca qe merret me mistiken islame.

440. Gaffet : Indiferentizem

441. Bekabilah : Gjetja e pavdekesise me Zotin

442. Hazed : Zili e keqe

443. Kannat : Ngopje

444. Tadhim : Zbatim

445. Shefkat : Dhembshuri

446. Salih : Pune e mir. Po ashtu edhe emri i profeti Salih a.s.

447. Sadik : Besnik

448. Riza : Pelqim por nganje here ka dhe kuptim; Per hir (psh per hir te Zotit)

449. Mahsher : Ringjallja. Dita e mahsherit.

450. Zeban : Ndeshkues (Meleket ndeshkues)

451. Evlijaullah : Njerez te afert te Allahut

452. Uzlet : Masë

453. Fejz : Frymezim

454. Tevexhuh : Kthem nga Zoti

455. Hudi : Orentues (Sifat i Allahut xh.sh)

456. Levhi Mahfudh : Pllaka e kujdeses ne te cilen eshte e ruajtur cdo gje.

457. Rija : Shtirja (shtiret sikur)

458. Ai'neh : Shitbleje e fshete. Quhet e fshte me qellim fshehjen e kamates.

459. Fikh : Jurispundece islame

460. Istihsan : Situate inpunuese duke e kthyer ne norme te justifikueshme gjerat e ndaluara. Koncept i jurispudences "Fikh".

461 .Mesalihul Mursele : Kuptohet parimet e parapelqimit te me se mires. Koncepet i Fikhut.

462. Istislah : Interes i pergjithshem. Koncept i Fikhut.

463. Xhizje : Taks simbolike qe paguhet nga jomyslimanet per te treguar mbindjen ndaj Sundimit (shtetit) islam, pasi islami jomuslimaneve u granton sigurin dhe jeten e tyre dhe ato ndryshe nga myslimanet nuk marrin pjese ne luften e thirrur nga sundimtari mysliman. Me fjale te tjera xhizja eshte ne vend te mbrojtjes ushtarake te cilen shteti e kryen per banoret e siguruar . Nese shteti nuk i mbron, nuk ka te drejte te marre xhizjen.

464. Elhade : Gjykim

465. Adlije : Gjykate

466. El Hukmu : Vendim apo gjykim.

467. Halif : Udheheqes

468. Rashidin : Te udhezuar

469. Xhunub : Papasterti (kur ejakulohet mashkulli)

470. Et Tahare : pastrim

471. En nexhasetu : Papasterti fizike

472. Sur ; Uji i mbetur qe nuk ka levizur

473. El Vudu : Abdest ose larja me uje e nje pjese te caktuar te trupit. Muslimanet marrin abdest per te lexuar Kur'anin, fal namazin etj.

474. Mes-h : Ferkimi me dore te largur i nje te katerten e kokes, kjo gjate marrjes se abdesit. Po kjo fjale perdoret per meset apo ato lloj çorapesh qe mbulojne nyjen e kembes dhe qe nuk teperdon uji i lehte. Ata qe mbaj mes-h kan si kohe mesatare per ti mbajt ne kemb pasi te ken marr abdes dhe i veshin mes-hin rreth 24 ore deri ne 72 ore. Kjo perdoret ne udhetime.

475. Adab : Sugjerime

476. Gusul : Te pastruarit me uje, te lash dicka me uje. Myslimanet kur behet e papaster bejne Gusull duke lar te gjith trupin, kjo eshte obligim minimumi nje here ne jave. Patjeter eshte e detyrueshme te besh gusull kur nje person ejakullohet apo ben mardhenie intime.

477. Nifas : Gruaja lehone

478. Hajz : Grat me zakone , ose menstruacione

479. Xhunub : Kur burri prishet , dalja e spermes. Ne keto kushte e ka detyrim marrjen e gusulit pra larjen e gjithe trupit.

480. Tejmum : Synim . Symi i zevendeisimit te abdesit kur nuk gjendet uje etj.

481. Berzah : Jeta e varrit

482. Mahsher : Grumbulli i llogaridhenies

483. Iblis : Djalli

484. Hixhret; Shperngulje. Shperngule e bere ne kohen e Profetit Muhammed a.s.

485. Muhaxhir: Emigrante

486. Ensar; Ndihmes ( Ensar jane quajtur banoret e qytetit te Menides qe priten emigrantet te cilet erdhe bashke me Profetin Muhammed a.s.

487. Ihram; Veshje ose mbules e bardhe , jane dy copa te bardha pa qepje qe i veshin haxhileret meshkur gjate kohes se Haxhit ose Umres.

488. Kufe; Qytet ne Irak

489. Tabiin; Brezi i dyte i myslimaneve te cilet kan njohur shoket e profetit Muhammed a.s.

490. Kaside; Poem per te lavderuar dike

491. Fitne; Perçarje / ngaterres

492. Xhenaze; Ceremoni mortore

493. Alemi eruah: Bota e shpirtrave

494. Sure; Kapituj. Pra suret e Kur'anit

495. Xhuz; Pjese , kuptohet me pjese te Kur'ani i cili ka 114 sure te ndara ne 30 xhuze. Cdo xhuz ka 20 faqe Kur'anor.

496. Leuhi Mahfudh; Libri ku Allahu ka shkruar cdo gje qe do te ndodhe nga fillimi deri ne fund.

497. Muamelat; Kodi i te drejtave civile

498. Fikh; Jurisprudenca islame

499. Misvak; Lloj bime e cila eshte perdorur qe ne kohet e hershme si furçe dhembesh

500. Vali; Guvernator

501. Dirhem: Monedhe argjendi tre gramshe.

502. Multezem: Pjesa midis deres se Qabes dhe Gurit te Zi

503. Nexhaset; Papasterti

504. Xhunub: Eshte personi qe nuk pastrohet pas mardhenieve intime, ose nxjerrjes se spermes.

505. Gusel: Quhet larja e plote e trupit , kjo e domosdoshme (detyrim) pas marredhenieve intime ose ejakulimit.

506. Tejmum; Ne aspektin islam i referohet te kerkuarit e dheut per te fshir fytyren dhe duart me qellim pergatitjen per namaz, kjo behet kur nuk ka uje.

507. Hajz; Mebstruacione

508. Dhuhr; Namazi i drekes

509. Asr: Namazi i pasdites ikindia

510. Et Tahara: Pastrim

511. Radij Allahu anhu: Zoti qofte i kenaqur me te.

512. Hadith; Eshte fjala , keshilla apo vepra e profetit Muhammed a.s.

513. Hadith El mudtarib; Jane ato transmetime te cilat behen nga dy pal transmetuesisht qe jane ne kundershtim, pra cfare e thote njeri nuk e thote tjetri.

514. Meukuf; Eshte ai hadith i cili ka gjurmet tek nje sahab (i cili ka jetuar ne te njejten kohe kur ka qene gjall dhe profeti) dhe jo direkt nga Profeti.

515. Mualel: Eshte ai hadith i cili ne pamjen e pare nuk te jep te kuptosh qe eshte i dobet, por nese thellohesh ne studimin e tij gjen dobesi.

516. Munker; Eshte ai hadith qe transmetohet nga njerez jo te besueshem dhe gjynahqar .

517. Hadith Shadh: Eshte ai transmetim ku nje transmetues i besuar i hadithit vecohet me nje hadith per te cilin nuk ka trasnmetime te tjera qe e perforcojne ate.

518. Mualak: Eshte ai hadith i cili ne fillim zinxhiri (sened) i te cilit kane renje nje , dy a shume trasnmetues .

519. Mutevatir: Eshte ai hadith i cili ne te gjitha fazat eshte transmetuar nga grupe njerezish.

520. Bidat: Kuptohet cdo shtes apo ri ne fe.

521. Zina: Kryerja e mardhenieve sekusuale jasht rregullit pra pa qene te kurorezuar. Islami e ndalon kryerjen e mardhenieve seksuale jasht marteses, po ashtu ndalon dhe tradhetin bashkeshortore.

522. Duha: Paradite, psh Salatu Duha dmth namazi i paradites.

523. Haxheh: Nevoj, psh Salatul haxheh dmth namazi ne rast nevoje

524. Teube; Pendim , psh Saltu teube, namazi i pendimit.

525. Salatul Istiska: Namazi i kerkimit te shiut

526. Vasijet: Porosi

527. Istinxha: Pastrim me uje i pjeseve intime

528. Istixhmar: Pastrimi me mjete si; leter etj te pjeseve intime. Kjo kur nuk ka uje.

529. Hajrat; Ka kuptin e kryerjes se puneve per mir, pra per hir te Allahut e cila njekohesisht eshte ne dobi te njerezve.

530. Ameli Salih; Kryerja e puneve te mira. Amel do te thote; pune, Salih do te thote; e mir, e dobishme, e hajrit

531. Hadeset; Do te thote; Gjendja e papaster truperore dhe shpirterore. Nje i tille eshte i obliguar te pastrohet gusull (dmth larja e gjithe trupit), abdes (dmth larja e disa pjeseve te caktuara te trupit).

532. Nexhaset; Jane ato gjera te papastra, te cilat ne islam quhen Nexhaset. Psh qe namazi te jete i pranuar mysliman ka obligim qe; turpi, rrobat, vendi ku te falet te jene te pastra.

533. Dalale ; Humbje (eshte ne dalale ai qe nuk ndjek rrugen e besimit ne Allahun xh.sh.)

534. Dai; Thirres (njoftues, tallall)

535. Tehexhud; Lutje. Tehexhudi eshte lutje qe myslimanet i bejn Allahut ne mesin e nates. Ky namaz quhet Tehexhud.

535. Terbije; Edukate

536. Zina; Imoralitet

537. Dhimmije; Quhen jo muslimanet qe jetojne ne shtetin mysliman. Per kete nje hadith thote: "Kush i shqeteson dhimin nuk eshte prej nesh."

538. Kefarat; Jane ato pune te mira qe fshijne gjynahet. P.sh, marrja abdest.

539. Derexhat; Jane punet qe e lartesojne njeriun. P.sh ti ushqesh njerezit.

540. Ehli kitab; Keshtu quhen librat e krishterve dhe hebrenjeve

541. Nasiha: Keshille. Profeti Muhammed a.s. ka thene: "Feja eshte keshille (nasiha)..."(Buhari)

542. Ensar; Quheshin banoret e qytetit te Medines, Arabi

543. Sened: Varg, vargu i trasmetueseve te haditheve (fjaleve te profetit Muhammed)

544. Ether; do te thote ; gjurme. Fjala ether eshte sinonim i fjales Hadith

545. El Kuddus: I paster

546. Nebevij: Kuptohen ato gjera qe kan burim profetin Muhammed a.s.

547. Hasen: I mesem, pershembull "Hadith hasen"

548. Daif: I dobet, pershembull: "Hadith daif"

549. Hafije; I pashpjegueshem. Tek ne kjo fjal keperdoret si: spiun.

550. Merfu; I ngritur. Bashkangjitja e hadithit me Profetin a.s.

551. Kuvliju: Teorik

552. Fialiju; Praktik

553. Mursel; I tejkaluar. Hadith mursel

554. Mudal: I asgjesuar. Hadith mudal

555. Mudeles; Mister. Hadith Mudeles

556. Garib, el garib; I vetmuar

557. El Aziz; I perferuar, i pelqyer

558. Mesh-hur. el mesh-hur; I njohur, si te thuash me fam

559. Reshid / Rashid; I drejt. Pershembul Harun Reshid dmth Haruni i drejte

560. Namaz; Lutje qe myslimanet i bejne vetem Allahut, ne arabisht quhet Salat.

561. Kusuf; Eklips, psh; Salatul Kusuf quhet namazi i eklipsit diellor.

562. El Meni; Sperma. Edhe ne kete rast myslimani duhet pastrohet nga Meni.

563. Gusul; Larja e e plote e gjith trupit.

564. Gibet: Pergojim. Muhammedi a.s. thote: "Ruhuni gibetit, sepse Allahu nuk do ia fale derisa tia fale njeriu per te cilin e ka pergojuar."

565. Takva: Devotshmeri

566. Muharrem; Ne islam eshte emer muaj. Fjala Muharrem dmth; E ndaluar , e shenjte. Ne ballkan perdoret edhe si emer.

567. Safer; Ne islam eshte emer muaji dmth; Zero

568. Rebiul evel; Ne islam eshte emer muaj dmth; Pranvera e pare

569. Rebiul ahar; Emer muaji ne islam qe dmth; Pranvera e fundit

570. Xhumadal everl; Emer muaj ne islam dhe dmth; Ngrirja e pare dmth kur ngrite uji per here te pare ne dimer.

571. Xhumadal ahire; Emer muaj qe dmth; ngrirja e fundit.

572. Rexheb; emer muaji dmth; Ka marr kete emer sepse arabet hiqnin dore nga lufta.

573. Shaban; emer muaji, muaj i shenjte qe dmth; Ka marr kete emer pasi ndodhet mes muajit Rexheb dhe Ramazan.

574; Ramazan; emer muaji, muaj i shenjte qe dmth; Djeg, djeges i gjynaheve, Ne kete muaj muslimanet mbaj agjerim. Nepermjet agjerimit myslimanet afrohen Allahut me ibadet dhe djegin gjynahet duke kryer pune te hajrit.

575. Sheval; emer muaj qe dmth; Muaji i festes se shiut.

576. Dhul kide; emer muaj qe dmth; e ka marr kete emer pasi njerezit nuk benin lufte ne respekt te ketij muaji.

577. Dhul hixhe; emer muaj qe dmth; muaj i shenjte ne te cilin muslimanet bejne haxhin. Kalendari islam ka me pak 11 dite me pak se ai diell pasi ai bazohet ne kalendarin henor kjo per shkak te levizjes se henes.

578. Hased; Zili

579. Sahife ; Flet ne te cilen jane shkruar hadithet

580. Mukthir; Ai qe ka grmbulluar shume hadithe

581. Mukilun: Ai qe ka grumbulluar pak hadithe

582. Tedvin; Kodifikim

583. Tasnif: Klasifikim

584. El Muvatta; Vepra e pare qe eshte marr me klasifikimin e haditheve.

585. Tefrruat; Hollesi, dedaj

586. Jusuf ; Emri i pejgamberit Jusuf a.s. ndersa si fjale do te thote: Dhurate.

587. Kamus; Fjalor

588. Kavaid: Rregulla, fjale qe perdoret per rregullat e gramatikes

589. Usul: Rregulla, fjale qe perdoret per rregullat e shkrimit, si pikat, presja etj.

590. Tatbikat; Ushtrime

591. Medenijet: Qyteterim

592. Esatir: Mitologji

593. Emsal: Fjale te urta

594. Letaif: Anekdota

595. Sejdi: Zoteri

596. Ibtidadije: Shkolle fillore.

597. Idadije: Lice (Shkolle Liceu)

597. Darul Mualim: Porta e Dijes - Lloj shkolle

598. Zuhd: Eshte largimi ose mos interesimi per te marr nga feja cfare eshte me e mira.

599. Vasijet; Testamet

600. Hased; Zili , smir