 |
| Faqe të Kur'anit të bekuar |
Shpjegimi dhe domëthënia e disa fjalëve
1. Allah : Emri i Allahut. Ne kete emer jane te permbledhura emrat e Allahut, Cilesit, Atributet , Krijimi i cdo gjeje nga Allahu xh.sh. etj.
2. Islam : Fe qiellore e ardhur nga Allahu xh.sh. Islami kuptohet edhe me fjalet paqe, respekt.
3. Shehadet : Deshmi. Ne aspektin islam, me shehadet kuptohet personi i cili ka besuar Allahut xh.sh. duke e deshmuar dhe thene: "Deshmoj se nuk ka Zot tjeter pervec Allahut , Nje te vetem e te pa shoq dhe se Muhammedi eshte rob dhe i derguari i tij."
4. Sifat : Cilesi - Atribut.
5. Sifat Dhatije : Atributet te cilat i perkasin vetem Allahut xh.sh.
6. Vuzhud : Ekzistenca , Zoti ekziston dhe eshte Nje.
7. Kidem : Zoti eshte i pa fillim. Ekzistenca e Allahut nuk ka fillim.
8. Beka : Zoti eshte i perhershem , pa mbarim.
9. Vahdanije : Zoti eshte nje dhe i Vetem. Nuk ka krijues tjeter vec Allahut.
10. Kijamu binefsihi : Ekzistenca e tij eshte nga vetvetja dhe ne vetvete.
11. Hajat : Jete
12. Ilm : Dituri
13. Irade : Vullnet. Vullnet i Allahut
14. Kudret : Fuqi. Fuqia e Allahut
15. Sem : Degjim. Allahu degjon.
16. Basar : Shikim. Allahu shikon.
17. Kelam : Fjale . Allahu flet.
18. Tekvin : Krijim. Allahu krijon cdo gje.
19. Allah xhel-le xhelaluhu : Emri i Allahut, Allah
20. Err Rrahman ; Gjithemeshirmi
21. Err Rrahim : Meshireploti
22. El Meliku : Sundusi
23. El Kud-dusu : I Pastri, I Shenjti
24. Es Selamu : Paqedhensi
25. El Muminu : Siguruesi dhe mbajtesi i premtimit
26. El Muhejminu : Mbizoteruesi, Mbikeqyrsi
27. El Azizu : Fuqiploti, Madheshtori
28. El Xhebaru : I Gjithefuqishmi
29. El Mutekbbiru : I Madherishmi
30. El Haliku : Krijuesi
31. El Bariu : Filluesi
32. El Musavviru : Formedhenesi
33. El Gaffaru : Gjithefalesi
34. El Kahharu : Mposhtesi
35. El Vehabu : Dhuresi
36. Err Rrezaku : Furnizuesi
37. El Fettahu : Zgjidhjedhenesi
38. El Alimu : I Gjithedituri
39. El Kabidu : Shtrenguesi
40. El Basitu : Dhenesi
41. El Hafidu : Perulesi
42. Err Rafiu : Lartesuesi
43. El Muizzu : Ngritesi
44. El Mudhil-lu : Nenshtruesi
45. Es Semiu : Degjuesi
46. El Besiru : Veshtruesi
47. El Hakemu : Gjykuesi
48. El Adlu : I Drejti
49. El Latifu : I Buti
50. El Habiru : I Gjithinformuari
51. El Halimu : Perdellimtari
52. El Adhimu : Madheshtori
53. El Gafuru : Folesi
54. Esh Shekuru : Mirenjohesi
55. El Alijju : I Larti
56. El Kebiru : I Madhi
57. El Hafidhu : Ruajtesi
58. El Mukitu : Udhqyesi
59. El Hasibu : Llogarimarresi
60. El Xhelilu : Fisniku
61. El Kerimu : Bujari
62. Err Rrekibu : Vegjeluesi
63. El Muxhibu : Lutje pranuesi
64. El Vasiu : Gjitheperfshiresi
65. El Hakimu : I Urti
66. El Vedudu : I Dashuri
67. El Mexhidu : I Lavdishmi
68. El Baithu : Ringjallesi
69. Esh Shehidu: Deshmuesi
70. El Hakku : I Verteti
71. El Vekilu : Perkujdesesi
72. El Kavijju : I Forti
73. El Metinu : I Pathyeshmi
74. El Velijju : Mbrojtesi
75. El Hamidu : I Falenderuari
76. El Muhsi: Gjithenjohesi
77. El Mubdiu: Nismetari
78. El Muidu: Rikrijuesi
79. El Muhji: Jetedhenesi
80. El Munitu: Jetemarresi
81. El Hajju: I Gjalli
82. El Kajjumu: I Perjetshmi
83. El Vaxhidu: Krijuesi i universit
84. El Maxhidu: I Nderuari
85. El Vahidu: I Vetmi
86. Es Samedu: Strehimtari
87. El Kadiru: I Fuqishmi
88. El Muktediru: I Gjithmundshmi
89. El Mukaddimu: Nismetari
90. El Muehhiru: Paslenesi
91. El Evelu: I Pari
92. El Ahiru: I Fundit
93. Edh Dhahiru: I Dukshmi
94. El Batinu: I Padukshmi
95. El Vali: Udheheqesi
96. El Mutealu: I Gjithelartesuari
97. El Berru: Mireberesi
98. Et Tevabu: Pendimpranuesi
99. El Muntekimu: Ndeshkuesi
100. El Afuvvun: Mekat falesi
101. El Erreufu: I Dhembshuri
102. Malikul Mulki: Pushtetmbajtesi
103. Dhul Xhelali vel Ikram: Atij i takon Madheshtia dhe Nderi
104. El Muksitu: Drejtesidhenesi
105. El Xhamiu: Tubuesi
106. El Ganijju: I Pasuri
107. El Mugnijju: Pasuridhenesi
108. El Maniu: Privuesi
109. Ed Darru: Demsjellesi
110. En Nafiu: Dobipruresi
111. En Nuru: Drita
112. El Hadi: Udhezuesi
113. El Bediu: Shpikesi
114. El Baki: I Perhershmi
115. El Varithu: Traseguesi
116. Err Reshidu: Frymezuesi
117. Es Saburu: Durimtari
118. Melek: Engjull
119. Xhibrili / Xhebraili: Meleku i shpalljes
120. Mikail: Meleku qe drejton dukurit si; fryrja e eres, shiu, krijimi i stineve, furnizimi i njerezve
121. Israfil: Meleku e cili Diten e Kiametit do ti fryje Birit (Sur).
122. Azrail: Meleku i vdekjes
123. Kiramun katibin: Melekes shkrues. Jane dy melek qe shoqerojne cdo here njeriu. Njeri shkruan punet e mira tjeter punet e kqia.
124. Munker ve Nekir: Jane meleket qe marrin pyetje cdo person pasi te jet fut ne varr.
125. Nebij: Mbartesi, Pejgamber
126. Resul: I Derguari i Allahu, Pejgamber p.sh ; Profeti i fundit Muhammedi a.s.
127. Alejhisselam: Paqaj qofte mbi te. Kur permendet emri i nje Pejgamberi duhet te thuhet pas emrin "Alejhisselam" ndersa ne shkrim shkruhet shkritimisht "a.s."
128. Vahjji: Shpallje
129. Suhufe: Fletushka (Keto iu kan zbritur; Ademit a.s. 10 cop, Idrizit a.s. 30 cop, Shitit a.s. 50 cop, Ibrahimit a.s. 10 cop)
130. Teurat: Liber i zbritur nga Allahut profetit Musa a.s.
131. Zebur: Liber i zbritur nga Allahu xh.sh. profetit Davud a.s.
132. Inxhil: Liber i zbritur nga Allahu xh.sh. profetit Isa a.s.
133. Kur'an: Liber i zbirtur nga Allahu xh.sh. profetit Muhammed a.s. Fjala Kur'an dmth: recitim , lexim
134. Mus'haf: Eshte nje nga emrat e librit te bekuar Kur'anit te madhnueshem.
135. Kiraa-et: Leximi apo kendimi i drejte i rreshtave te Kur'anit.
136. Sure: Kapitull / Pjese. Ne kuptimin leksikor do te thote: Gradë
138. Ajet: Fjali / rresht
139. El Fatiha: Hapja (sure e Kur'anit)
140. El Bekare: Lopa (sure e Kur'anit)
141. Al Imran: Familja e Imranit (Sure ne Kur'an)
142. Nisa: Grate (sure ne Kur'an)
143. El Maide: Sofra e shtruar (sure ne Kur'an)
144. En Am: Begatite (sure ne Kur'an)
145. El Araf: Lartesite (sure ne Kur'an)
146. El Enfal; Plaçka e luftes (sure ne Kur'an)
147. Et Teube: Pendimi (sure ne Kur'an)
148. Junus: Emri i Pejgamberit Junus a.s. (sure ne Kur'an)
149. Hud: Emri i Pejgamberit Hud a.s. (sure ne Kur'an)
150. Jusuf: Emri i Pejgamberit Jusuf a.s (sure ne Kur'an)
151. Er Rad: Shkreptim (vetetim) (sure ne Kur'an)
152. Ibrahim: Emri i Pejgamberit Ibrahim a.s (sure ne Kur'an)
153. El Hixhr: Lugin shkembore (Sure ne Kur'an)
154. En Nahl: Bleta (sure ne Kur'an)
155. El Isra; Udhetimi i ngjitjes (udhetim i nates) (sure ne Kur'an)
156. El Kehf: Shpella (Sure ne Kur'an)
157. Merjem: Nena e Profetit Isa a.s. (Sure ne Kur'an)
158. Ta Ha: Kete shkronja jane shkurtime qe ndodhen ne disa sure te Kur'anit dhe se kuptimin e tyre e di Allahut xh.sh. (Sure ne Kur'an)
159. El Enbija: Pejgamberet (te Derguarit/te perzgjedhurit) (Sure ne Kur'an)
160. Haxh: Adhurim qe muslimanet e kryejn ne Qabe etj (per ato qe kan mundesi) (sure ne Kur'an)
161. El Muminun: Besimtaret (sure ne Kur'an)
162. En Nur: Drita (Nur) (Sure ne Kur'an)
163. El Furkan: Kriteri i vertetes (i verteti) (Sure ne Kur'an)
164. Esh Shuara: Poet/Poetet (sure ne Kur'an)
165. En Neml: Milingonat (sure ne Kur'an)
166. El Kasas: Rrefimi i vertetes (sure ne Kur'an)
167. El Ankebut: Merimanga (Ankebut) (Sure ne Kur'an)
168. Er Rum: Romaket (Sure ne Kur'an)
169. Lukman: Emri i Profetit Lukman a.s. (Sure ne Kur'an)
170. Es Sexhde; Perulja (adhurim) (Sure ne Kur'an)
171. El Ahzab: Lidhja e madhe (sure ne Kur'an)
172. Sebe: Emer qyteti (Sebe) (sure ne Kur'an)
173. El Fatir: Filluesi i Krijimit (Sure ne Kur'an)
174. Ja Sin: Keto shkronja jane shkurtime qe ndodhen ne disa sure te Kur'anit dhe se kuptimin e tyre e di vetem Allahu xh.sh. (Sure ne Kur'an)
175. Es Saffat: Te vendosurit ne rradh (sure ne Kur'An)
176. Sad: Kjo eshte nje nga shkonjat e gjuhes arabe (sad) dhe kuptimin e saj e di vetem Allahut xh.sh. (Sure ne Kur'an)
177. Ez Zumer: Grupe njerezore (Sure ne Kur'an)
178. Gafir: Folesi (Sure ne Kur'an)
179. Fusilet: Shtjellim ne imtesi (Sure ne Kur'an)
180. Es Shura: Keshillimi (Sure ne Kur'an)
181. Ez Zuhruf: Stolit e arit (sure ne Kur'an)
182. Ed Duhan: Tymi (Sure ne Kur'an)
183. El Xhathijeh: Gjynjezimi (Sure ne Kur'an)
184. El Ahkaf: Dunat e reres (Sure ne Kur'an)
185.Muhammed: Emri i Pejgamberit Muhammed a.s. (Sure ne Kur'an)
186. El Fet'h; Fitorja / Çlirimi (Sure ne Kur'an)
187. Kaf: Kjo eshte nje nga shkronjat e gjuhes arabe (kaf) dhe kuptimin e saj e di vetem Allahu xh.sh. (Sure ne Kur'an)
188. Edh Dharijat: Ererat shperndarese (Sure ne Kur'an)
189. En Nexhm: Ylli (Sure ne Kur'an)
190. El Kamer: Hena (Sure ne Kur'an)
191. Er Rrahman: I Gjithemeshirshmi (Nje nga emrat e Allahut eshte emri Er Rrahman) (Sure ne Kur'an)
192. El Vakia: Ndodhia e madhe (Vakia=Ndodhi) (Sure ne Kur'an)
193. El Hadid: Hekuri (Sure ne Kur'an)
194. El Muxhadileh; Debatuesja (Sure ne Kur'an)
195. El Hashr: Grumbullimi (Sure ne Kur'an)
196. El Mumtehineh: Gruja ne prove (Sure ne Kur'an)
197. Es Saff: Rreshtimi / Rrresht (Saf; psh safet e namazit) (Sure ne Kur'an)
198. El Xhuma: Dita e Xhuma / Bashkimi (Sure ne Kur'an)
199. El Munafikun: Hipokritet /Munafik = Hipokirt (Sure ne Kur'an)
200. Et Tegabun: Humbja (Sure ne Kur'an)
201. Et Talak: Shkurorezimi (Sure ne Kur'an)
202. Et Tahrim; Ndalimi (Sure ne Kur'an)
203. El Mulk: Mbisundimi (Sure ne Kur'an)
204. El Kalem: Kalem (Sure ne Kur'an)
205. El Hakkah: E verteta e pashmangshme (Sure ne Kur'an)
206. El Mearixh: Rruget e ngjitjes (sure ne Kur'an)
207. Nuh; Emri i Pejgamberit Nuh a.s. (Sure ne Kur'an)
208. El Xhin: Xhind (krijes e krijuar nga zjarri) (Sure ne Kur'an)
209. El Muzzemil: I mbuluari (Sure ne Kur'an)
210. El Muddethir: I mbeshtjelluri (Sure ne Kur'an)
211. El Kijame: Ringjallja (Sure ne Kur'an)
212. El Insan: Njeriu / Insan = Njeri (Sure ne Kur'an)
213. El Murselat: Te derguarit (Sure ne Kur'an)
214. Nebe: Lajmi i madh (Sure ne Kur'an)
215.En Naziat; Ata qe nxjerrin shpirtrat (Sure ne Kur'an)
216. Abese: I vrenjturi (Sure ne Kur'an)
217. Et Tekvir: Palosje. Ka kuptimin e fshehjes apo mbeshtjelles se dielli paso do humbas drita e tij (Sure ne Kur'an)
218. El Infitar: Plasja e madhe (Sure ne Kur'an)
219. El Mutaffifin: Mashtruesit (Sure ne Kur'an)
220. El Inshikak; Çarja e madhe (Sure ne Kur'an)
221. El Buruxh: Yjet e medhenj (Sure ne Kur'an)
222. Et Tarik; Vizitor (vizitor i nates) (Sure ne Kur'an)
223. El A'la; Me i larti (Sure ne Kur'an)
224. El Gashijeh; Mbulimi (Sure ne Kur'an)
225. El Fexhr; Çelja e dites (zbardhja e dites) (Sure ne Kur'an)
226. El Beled: Qyteti (Sure ne Kur'an)
227. Esh Shems: Dielli /Shem=diell, (Sure ne Kur'an)
228. El Lejl; Nata (Sure ne Kur'an)
229. El Duha: Paraditja (Sure ne Kur'an)
230. El Inshirah: Hapja e gjoksit (Sure ne Kur'an)
231. Et Tin: Fiku (Sure ne Kur'an)
232. El Alak; Gjaku i mpiksur (Sure ne Kur'an) (Etapat e krijimit te njeriut)
233. El Kadr: Nata e percaktimit / vendimtare (Sure ne Kur'an)
234. El Bejjineh: Deshmia e qart (Sure ne Kur'an)
235. Ez Zelzele: Dridhja e madhe (Sure ne Kur'ani)
236. El Adijat: Vrapuesi (Sure ne Kur'an)
237. El Karia: Renia e ores (sure ne Kur'an)
238. Et Tekathur; Deshira ambicioze (Sure ne Kur'an)
239. El Asr; Koha (Sure ne Kur'an)
240. El Humezeh: Shpifesi (Sure ne Kur'an)
241. El Fil ; Elefanti (Sure ne Kur'an)
242. Kurejsh: Kurejshet. Emer fisi (Sure ne Kur'an)
243. El Maun ; Nderet e vogla (Sure ne Kur'an)
244. El Keuther; Gjith te mirat / Emer lumi ne xhennet (parajs) (Sure ne Kur'an)
245. El Kafirun: Jobesimtaret (Sure ne Kur'an)
246. En Nasr: Ndihma e Allahut (Sure ne Kur'an)
247. El Mesed: Litar me fije hurme (Sure ne Kur'an)
248. El Ihlas: do te thote sinqeritet, çiltersi. Pra eshte surja qe tregon mbi pastertin e besimit ndaj Allahut xh.xh. Surja El Ihlas eshte e njohur mbi vleren e saj aq sa ajo ka 1/3 e Kur'anit.
249. El Felek; Agimi (Sure ne Kur'an)
250. En Nas; Njerezit (Sure ne Kur'an)
251. Ilm; Dituri
252. Xhennet; Parajse
253. Xhehenem: Ferr / zjarr
254. Et tevhid: Besimi ne nje Zot
255. Ehli sunnet: Tradicionalist
256. Iman; Besim ne Krijuesin e Gjithesises, qe eshte Allahu xh.sh.
257. Imam: Pris qe drejton lutjen (namaz) qe ne shqiperi populli i thote Hoxhe.
258. Ihlas: Sinqeritet
259. Ihsan: Ndjesia sikur e shikon Allahun dhe Allahu te shikon ty.
260. Munafik: Dyfytyresh
261. Mysliman ose Musliman: Quhet ai person qe ka deshmuar Shehadetin pra ai qe beson dhe adhuron Allahun xh.sh.
262. Hoxhë: Do te thote Mesues por ne shqiperi populli hoxhe i thone personit qe drejton ritet fetare islame.
263. Din: "Besim". Ne perkthim te drejperdrejte nga arabishtja ne gjuhen shqipe perkthehet fe, por ne rastin e terminilogjis islame ka kuptimin e besimit ne Allahun xh.sh.
264. Muxhize: Mrekulli
265. Hafiz: Eshte personi qe di te gjithe Kur'anin permendesh.
266. Xhami: Vend ku myslimanet falen pra vendi ku myslimanet i drejtohen Allahut xh.sh.
267. Mesxhid: Vend ku myslimanet kryejne falje por ndryshe nga xhamia mesxhidi nuk ka minare. Po ashtu me fjalen Mesxhid kuptohet sall falje e cila nuk eshte dhe aq masive per publikun psh; mund te behet mesxhid nje dhome tek nje kamp punetoresh, apo ne konvikt, araport etj.
268. Ezan: Eshte thirrja qe tregon hyrjen e kohes per lutje. Ndryshe quhet thirrja qe u drejtohet njerezve per te lutur Allahun xh.sh. Kjo thirrje behet 5 here ne dite ne xhami.
269. Muezin: Eshte personi i cili ne xhami therret ezanin 5 here ne dite.
270. Minare: Eshte ndertese e rrebullaket e cila ndodhet bashke me objetin (vendin ku falen muslimanet). Minarja eshte e gjate dhe sipas rastit ka 1 , 2 apo 3 sheref (vend ku qendron muezini per te thirr ezanin) Minarja eshte e gjate me gjellim qe zeri i Muezinit te ndigjohet sa me shum dhe large nga besimtaret.
271. Mihrab: Vendi ku drejton namazet (lutjet) imami.
272. Mimber: Vendi i ngritur qe ne kohet tona kuptohet vendi ku ndodhen disa shkall te ndertuara brenda faltores (xhamis). Ne kete vend imami mban ligjeratat e dites se Xhuma dhe Bajramet. Kjo ligjerat gjuhet hutbe.
273. Kible: Drejtimi qe bejne myslimanet kur falin namzin duke ju drejtuar Qabes se madheruar.
274. Nijet: Vendosje. Pra berja nijet psh per faljen e namazit te xhumas, ose pershembull per dhenien e nje sadakaje etj.
275. Namaz: Lutjet qe myslimanet i bejne Allahut xh.sh. 5 here ne dite. Perve 5 koheve te namazit farz jane edhe namazet synet, po ashtu tek obligimet (farz) eshte Namazi i Xhumas. Namaze te tjera jane; namazi vitrit (vitri dmth tek) namazi nafile, vaxhib si psh: Namazi i Fiter bajramit, Kurban bajramit , namazi i teravis. Po ashtu jane dhe namazet si; namazi i xhenazes, namazi i vitrit, namazi i istihares, nemasi ne rastin e eklipsit , namazi i tevubes (pendeses) , namazi haxheti (nevojtarit) etj.
276. Muekkede: Jane dy rekatet e fazrzit te sabahut, kater farzet e drekes, dy rekatet pas farzit te drekes, dy rekate pas fazrzit te akshamit, dy rekate pas farzit te jacize.
277. Sunnetet gajri: jane kater rekate para farzit te ikindise dhe kater rekate para namazit te jacise.
278. Kaza: Falaja e namazit pasi ti kete kaluar koha quhet Kaza.
279. Ruknet: Shtyllat psh rruknet e namazit (shtyllat e namazit)
280. Tekbir: Me tekbir kuptojme te lartesuarit e Allahut duke thene: "Allahu Ekber" dmth Zoti eshte me i Madhi. Me tekbir myslimani lidhet ne namaz.
281. Kijam: Qendrimi ne kembe gjate faljes se namazit.
282. Rekat: Pjese te namazit
283. Ruku: Perkulje
284. Sexhde: Ulja e ballit dhe e hundes ne toke. Pervec faljes se namazeve eshte edhe sexhdja qe behet per ato ajete ne te cilat myslimani kur i lexon duhet te bej sexhde. Keto ajet gjendet tek surja Araf, Rrad, Nahl, Isra, Merjem, Haxh, Furkan, Neml, Sexhde, Sad, Fusilet, Nexhm, Ishikak dhe Alek.
285. Sexhde sehvi - Sehvi sexhde : Kjo sexhde behet kur harron nje pjese ne leximin e Kur'anit, apo numrit te rekateve te namazit.
286. Et tehijatu: Ulja qe behet gjate faljes se namazit.
287. Tadilul erkan: Zbatimi i rregullit i shtyllave te namazit vazhib
288. Xhemat: Bashkesia (grup) ndjekes apo bashkesia e njerezve qe fal namazin ne te njejten kohe ne nje vend.
289. Saf: Rresht, vendosja ne rresht, kjo gjate faljes se namazit farz.
290. Sutreh: vendosja e nje sendi para vetes (kjo kur je duke fal namazin dhe para vetes kalojne njerez).
291. Saum: Agjerim , pra agjerimi i muajit ramazan etj.
292. Syfyr:Koha kur myslimanet para agimit zgjohen per te ngrene quhet syfyr.
293. Iftar; Kohe kur myslimanet u lejohet te çelin iftarin duke pi uje etj. Iftari behet kur te jete bere aksham.
294. Fidja: Detyrimi qe japin njerezit kompensim material te cilet nuk mund te agjerojne per shkak te pleqerise, semundjes se vazhdueshme, duke ushquer keshtu nje te varfer cdo dite.
295. Kefaret: Ai i cili e prish me vetedije me qelli agjerimin oblikohet me kefaret dmth kudershperblim qe do te thote; obligohet te agjeroj dy muaj henor pa nderprerje, ose te liroje nje skllav, nese ska mundesi ose te ushqej 60 te varfer me dy vakte ushqimi drek e darke. Dhe kjo te kembim te nje dite te prishur agjerimi.
296. Itikaf: Qendrim. Personi i cili qendron ne xhami ne 10 ditet e fundit te ramazanit, me qellim kryerjen e ibadetit, kerkimin e nates se kadrit etj. Itikafi nuk eshte detyrim.
297. Lejletul: Nate
298. Lejletul Kader; Kader do te thote percaktim, caktim, miresi etj. Kjo eshte nata me e madhe ne boten islame dhe ajo bie ne netet tek gjate dhjete diteve te fundit te muajit ramazan.
299. Vaiz: Quhet imami qe mban predikim para se te hyje koha e faljes se namazit te xhumase.
300. Zekat: Shtim, rritja. Sasia me te cilen eshte obliguar myslmani qe ka kap kushtet qe e obligojne per dhenien e zekatit i cili jepet ne ar, argjend, monedh, kafshe, ne mallra tregtie, zekati i xeherore (nentokesore te ngurt, pasuri e ngrut qe nuk shkrihet, pasur qe eshte ne gjendje te leget) dhe pasuria te fshehur ne toke, zekati ne bereqet (miresit) tokes psh. Zekati eshte nje nder pese shtyllat e islamit.
301. Nisab: Koute, sasi. Psh. Nisabi i Zekatit.
302. Mikat: Vendi ku behet nijeti para fillimit te haxhit su dhe vendi ku veshet ihrami.
303. Ihram: Veshje e vecante qe bejne haxhileret ne Qabe.
304. Izar: Pjesa e poshtme e ihramit
305. Rida: Pjese e siperme e ihramit.
306. Haxh: Ibadet qe myslimanet e kryejne per hir te Allahut duke shkuar ne Qaber dhe kryer ritet e percaktuar me kete rast quhet Haxh. Haxhi eshte obligim per myslimanet qe kan mundesi per kryerjen e tije. Haxhi eshte nje nga pese shtyllat e myslimanit.
307. Umre: Eshte ibadet sic kryet haxhi por qe nuk eshte obligim.
308. Haxhi Ikran: Eshte nijeti i cili bashkohet per kryerjen e Umres dhe Haxhit.
309. Haxhi temettu: Behet kur haxhiu pasi vesh ihramin me nijet te kryerjes se Umres dhe Haxhit me nje udhetim gjate muajve te haxhit. Ben tavaf dhe sajin e Umres, pas berjes se tavafit dhe sajit te umres, qethet etj dhe jeton ne Mekke me veshje normale, pastaj per haxh vesh ihramin dhe kryen haxhin etj.
310. Tavaf: rrotullim , rrotullim rreth qabes. Ky rrotullim behet shtat here. Kater rrotullimet e para jane farz tre te fundit jane vazhib.
311. Sajj: Ecje ne kembe mes Safas dhe Merves. Kjo behet gjate kohes se haxhit.
312. Haxherul esved: Guri i zi , ne qabe.
313. Telbije: Te thuash lutjen: "Lebbejke Allahume lebejk..." eshte synet dhe thuhet 3 here.
314. Bedel: Haxhi qe nje person e kryen per tjeter.
315. Ihram: Te ndalosh dicka qe eshte lejuar ose Berja njete per kryerjen e haxhit .
316. Tavafuz zijare: gjuatja me gurales e shejtanit ne diten e pare te Bajramit.
317. El uhdije: berje kurban e kafsheve qe i kalejuar Allahut dhe kurbeni behet per hir te Allahut.
318. El Ud-hijetu: Kurban
319. Qefin: Te mbeshtjellurit e te vdekurit me bez prej pambuku me ngjyr te bardhe quhet qefin.
320. Talkin: Lutje qe behet pasi te jet bere falja e namazit te xhenazes.
321. Ihsan: Te adhurosh Allahun xh.sh dmth te adhurosh Allahun sikur e shikon Ate edhe pse ti nuk e shikon, Ai te shikon ty.
322. Ihlas: Sinqeritet
323. Hak: E vertet. Po ashtu Hak apo Hakkun eshte nje nder emrat e Allahut xh.sh.
324. Shukr; Falenderim (Falenderimi qe i behet vetem Allahut) Nga kjo fjal kemi ; Shukur (gjithfalenderuesi), shekur etj.
325. Shirk: Vjen nga fjala Eshrak qe do te thote ti vendosesh dikujt ortak.Eshte ai qe beson ne bestytni. Ne kuptimin islam me shirk kuptohet personi i cili ne vend qe ti lutet e te besoj vetem Allahun xh.sh. , shkon dhe ndjek besimet sic eshte ai pagan apo bestytni etj. Personi qe ben shirk quhet mushrik qe do te thote ti besh Allahu nje ortak.
326. Kafir: Mohus i Allahut
327. Kufer: Personi qe ben dicka dhe e mbulon por ne aspektin islam do te thote mosbesim pra ai qe nuk pranon ato qe Allahu xh.sh. ka thene.
328. Farz; quhen detyrimet (obligime) fetare ndaj Allahut xh.sh. i cili ia ka urdheruar njeriut. Keto urdhera jane te pasqyruara ne librin e bekuar te Kur'anit.
329 Farz ajn: detyrim idnividual , psh 5 kohet e namazit, agjerimi i ramazanit etj. Kjo per te dy gjinit.
330. Farz kifaje: detyrim kolektiv , psh namazi i xhenazes
331. Vaxhib: Veper qe kerkohet te zbatohet patjeter eshte afer farzit. Psh leximi sures Fatiha ne namaz, sadakaja e fitirit etj.
332. Nafile: Namaz vullnetar
333. Sunneh - sunnet: Shprehi , menyre, rruge, zakon , tardit. Sunnneh jane veprat qe ka bere i derguari i Allahut profeti Muhammed a.s. Termi suneh perdoret edhe per lutje e cila quhet "namazi sunnet" i cili falet pas farzit.
334. Mustehab: Eshte veprim nga syneti por qe Profeti Muhammed rralle here e ka bere.
335. Haram: Quhen veprat e ndaluara nga Allahu xh.sh. si; Ngenja e mishit te derrit, pijeve alkolike etj.
336. Mekruh: Veper e papelqyr
337. Mekruh tahrim: Eshte ajo veper e cila kerkohet te mos kryehet ne menyre te prere.
338. Mekruh tenzihen: Eshte ajo veper qe kerkohet te mos kryehet por jo ne menyr te prere.
339. Mubah: Eshte ajo veper per te cilen nuk eshte kerkuar veprim ose mos veprim i saj. Psh te ulesh kur do pish uj.
340. Salih: Eshte veper e vlefshme
341. Fasid: Vepra te prishura ne cilesi por ja ne ecence
342. Batil: Jane vepra qe jante te prishura ne cilesi dhe ecenve
343. Mendub: Veper e pelqyer
344. Kifaje: Mjaftueshem
345. Kunut : I nenshtruar (Duaja e Kunutit)
346. Salatu Duha : Namazi i paradites
347. Salatul Huxheh : Namazi ne rast nevoje
348. Teube : Pendim
349. Salatul Teube : Namazi i pendeses
350. Saltul Kusuf : Namazi i eklipsit
351. Ruku : Perkulje
352. Sexhde : Perulje
353. Resul ; I derguar i Allahut (Pejgamber)
354. Kaza : Me vones
355. Nebij : I derguari i Allahut (Pejgamber)
356. Haxh : Adhurim ndaj Allahut. Nje nga pese shtyllat e Islamit. Haxhi behet duke vizituar Qaben dhe disa rite te tjera fetare. Ai qe kryen haxhin mund te quhet Haxhi.
357. Araf : Vend i lart, Mal (Interval po ashtu ka kuptimin e Njeriut te kulturuar fetare dhe shpirteror.)
358. Hadith : Fjalet qe ka thene profeti Muhammed a.s.
359. Sened : Zinxhir (behet fjale per zinxhirin e trasmetuesve te hadithit)
360. Sahih : I sakt /Vertet (Hadith Sahih)
361. Hasen : I mir (Hadith Hasen)
362. Daif : I dobet (Hadith daif)
363. Mevlud : Ditelindje
364. Mumin : Besimitari i cili zbaton ato qe Allahu ka thene.
365. Hadith Sahih : Transmetim i sakte i fjales profetike (Me fjalen Sahih kuptojme qe zinxhiri i transmetuesve eshte i plote).
366 .Hadith Hasen : Transmetim i mir (dmth qe ne zinxhirin e transmetuesve ka nje mangesi te vogel por eshte Hasen (I mir) duke iu afruar hadithit Sahih).
367. Hadith Mursel : Transmetim i cili ne fund permendet emri i nje tabini i cili ka jetuar me sahabet e Profetit a.s.
368. Hadith Garib : Jane ato hadithe qe jane vetem nje trasnmetues.
369. Hadith Merfu : Jane ato hadithe qe permendin fjale, vepra, miratime apo levije trupore te cilat ia atribojn apo delegohen Profetit a.s.
370. Hadith Meukuf : Quhen ato sjellje, fjale apo vepra te nje sabahi (shok i profetit a.s.)
371. Mevdu : Hadithe te shpikura ose te fabrikuara, te trilluar
372. Selef : Pasardhesit e profetit Muhammet, ndersa nga ana terminologjike nenkuptohet brezi i shokeve te Profetit, duke u pasuar me pas ndjekesit te cilet quhet tabiine, e me pas tabitabinet etj.
373. Sahab : Bashkekohesit apo shoket e profetit. Ne aspekti fetare islam Sahab quhet te gjitha ta qe e kan shikuar dhe jetuar me profetin Muhammed a.s.
374. Ixhmai : Konsensus. Si fjale dmth: vendim. Si term dmth : Vendim i marr pas vdekjes se profetit Muhammed a.s., vendim i njezeshem i te gjithe dijetareve mbi nje vendim apo perfundim juridiko fetare.
375. Kijas : Analogji. Si fjale do te thote; Matje, krahasim ndersa si term dmth; Dhenia e konkluzionit mbje nje çeshtje mbi te cilen nuk ka konkluzion te qarte ne liber, sunneh dhe as ne ixhma (vendim kolektive te njezeshem te dijetareve).
376. Teklif : Urdherimi i njerezve
377. Mukelef : Personi pergjegjes fetarisht quhet Mukelef
378. Medhheb : Shkolle juridike
379. Ilmul kelam ; Apologjetik . Ilmu kelami merret me dispozitat si ceshtja e besimit ne Allahun h.sh, meleket, shpalljet, pejgamberet, Dita e Gjykimit etj.
380. Ilmul ahlak : Eshte shkenca e cilat merret me studimin nomrmave te sjelljest se mire te detyruar per besimtarin si dhe largimi nga e keqja.
381. Ilmul fikh ; Eshte shkenca e cila merret me studimin e dispozitave praktike qe perfshin veprime konkrete praktike te besimtarit e cila njihet ndryshe edhe si Jurisprudenca islame.
382. Muhadram : Quhen njerezit te cilet gjate kohes se profetit jane bere musliman.
383. Amel : Do te thote pune
384. Dua : Lutje qe behet drejtuar Allahut xh.sh
385. Teube : Pendim. Ne kete kuptim eshte edhe fjala Inabe.
386. Istigfar : Ti kerkosh Allahut falje
387. Sheriat ; Ligjet hyjnore.
388. Mehr : Dhurata e kurores se marteses
389. Teslim : Quhet thenia "Es selamu alejkum ve rahmetullah" (ne namaz)
390. Teshehud : Quhet "Et tehijati" lutja qe behet ne namaz
391. Adl : Drejtesi
392. Alhak : Etik, moral
393. As'hab : Shok (Shok te Profetit a.s.)
394. Ilahi : Hynor. ilahi quhen edhe kenget islame.
395. Mutekelimin : Studuesit qe merren me dispozitat islame
396. Ilmul Kelam : Dispozitat islame (Akaid, Amel, Ahlak etj)
397. Usuliddin : Themelet e fese
398. El firkatudalle ; Sekete te devijuara
399. Muhtar : I zgjedhur, (ne kohen e Perandoris Osmane ky terme perdorej per Kyreplak)
400. Rafidij : Refuzues (sekt i dal nga sekti shit Zejdi)
401. Murxhiet : Skeptikt
402. Mutezili : Shkolla qe njihet si shkolla e pare ne shkencen e Ilmul Kelamit
403. Murtekibul kebir : Gjynahqar i madh
404. Ez Zuhad : Asket
405. Safije : Quhet ato qe merrem me me Tesavuf
406. Tesavuf : Mistike
407. Kadirij : Sekt i dalur nga Tesavufi
408. Rifai : Sekt i dal nga Tesavufi
409. Hafijj : Pa ze
410. Muridin : Trashigues (nxenes)
411. Nasihat : Keshill
412. Jethrib : Eshte emri i vjeter i qytetit te Medines
413. El Emin : Besniku. Kur Mekasit shikuan sinqeritetin e Profetit Muhammed a.s. e quajten ate El Emin = Besniku
414. Akid : Besim.
415. Akaid : Shkenca qe merret me bazat e besimit te fese islame.
416. Sheriat : Ligj, legjislativ
417. Fukaha : Jurist
418. Sunnet : Tradita e profetit
419. Zekat : Dhenia e nje pjese te caktuar te pasurise e percaktuar sipas rregullave islame
420. Nikah : Kurorezim (akt i kurorezimit te nje çifiti (burr-grua) sipas fese islame)
421. Mehr ; Dhurata e marteses (sipas fese islame)
422. Kijas ; Analogji . (barazim, krahasim, matje etj)
423. Rida ; Kenaqje
424. Bela ; Fatkeqsi
425. Meut : Vdekje
426. Ahiret : Jeta e pertejme
427. Hashr ; Grumbullim
428. Hisab : Llogaridhenie
429. Mizan : Peshore
430. Shefat : Ndermjetesim
431. Sirat : Ura e Siratit
432. Meikat : Vendi ku veshen haxhileret.
433. Sahabi : Pasus i Profetit ose bashkekohes (shoke) te Profetit.
434. Muhaxhir : Emigures
435. Ihlas ; Sinqeritet
436. Ihsan : Miresi
437. Velajet : Kujdestari
438. Tevekkul : Dorezim
439. Tesavuf : Mistika islame. Shkenca qe merret me mistiken islame.
440. Gaffet : Indiferentizem
441. Bekabilah : Gjetja e pavdekesise me Zotin
442. Hazed : Zili e keqe
443. Kannat : Ngopje
444. Tadhim : Zbatim
445. Shefkat : Dhembshuri
446. Salih : Pune e mir. Po ashtu edhe emri i profeti Salih a.s.
447. Sadik : Besnik
448. Riza : Pelqim por nganje here ka dhe kuptim; Per hir (psh per hir te Zotit)
449. Mahsher : Ringjallja. Dita e mahsherit.
450. Zeban : Ndeshkues (Meleket ndeshkues)
451. Evlijaullah : Njerez te afert te Allahut
452. Uzlet : Masë
453. Fejz : Frymezim
454. Tevexhuh : Kthem nga Zoti
455. Hudi : Orentues (Sifat i Allahut xh.sh)
456. Levhi Mahfudh : Pllaka e kujdeses ne te cilen eshte e ruajtur cdo gje.
457. Rija : Shtirja (shtiret sikur)
458. Ai'neh : Shitbleje e fshete. Quhet e fshte me qellim fshehjen e kamates.
459. Fikh : Jurispundece islame
460. Istihsan : Situate inpunuese duke e kthyer ne norme te justifikueshme gjerat e ndaluara. Koncept i jurispudences "Fikh".
461 .Mesalihul Mursele : Kuptohet parimet e parapelqimit te me se mires. Koncepet i Fikhut.
462. Istislah : Interes i pergjithshem. Koncept i Fikhut.
463. Xhizje : Taks simbolike qe paguhet nga jomyslimanet per te treguar mbindjen ndaj Sundimit (shtetit) islam, pasi islami jomuslimaneve u granton sigurin dhe jeten e tyre dhe ato ndryshe nga myslimanet nuk marrin pjese ne luften e thirrur nga sundimtari mysliman. Me fjale te tjera xhizja eshte ne vend te mbrojtjes ushtarake te cilen shteti e kryen per banoret e siguruar . Nese shteti nuk i mbron, nuk ka te drejte te marre xhizjen.
464. Elhade : Gjykim
465. Adlije : Gjykate
466. El Hukmu : Vendim apo gjykim.
467. Halif : Udheheqes
468. Rashidin : Te udhezuar
469. Xhunub : Papasterti (kur ejakulohet mashkulli)
470. Et Tahare : pastrim
471. En nexhasetu : Papasterti fizike
472. Sur ; Uji i mbetur qe nuk ka levizur
473. El Vudu : Abdest ose larja me uje e nje pjese te caktuar te trupit. Muslimanet marrin abdest per te lexuar Kur'anin, fal namazin etj.
474. Mes-h : Ferkimi me dore te largur i nje te katerten e kokes, kjo gjate marrjes se abdesit. Po kjo fjale perdoret per meset apo ato lloj çorapesh qe mbulojne nyjen e kembes dhe qe nuk teperdon uji i lehte. Ata qe mbaj mes-h kan si kohe mesatare per ti mbajt ne kemb pasi te ken marr abdes dhe i veshin mes-hin rreth 24 ore deri ne 72 ore. Kjo perdoret ne udhetime.
475. Adab : Sugjerime
476. Gusul : Te pastruarit me uje, te lash dicka me uje. Myslimanet kur behet e papaster bejne Gusull duke lar te gjith trupin, kjo eshte obligim minimumi nje here ne jave. Patjeter eshte e detyrueshme te besh gusull kur nje person ejakullohet apo ben mardhenie intime.
477. Nifas : Gruaja lehone
478. Hajz : Grat me zakone , ose menstruacione
479. Xhunub : Kur burri prishet , dalja e spermes. Ne keto kushte e ka detyrim marrjen e gusulit pra larjen e gjithe trupit.
480. Tejmum : Synim . Symi i zevendeisimit te abdesit kur nuk gjendet uje etj.
481. Berzah : Jeta e varrit
482. Mahsher : Grumbulli i llogaridhenies
483. Iblis : Djalli
484. Hixhret; Shperngulje. Shperngule e bere ne kohen e Profetit Muhammed a.s.
485. Muhaxhir: Emigrante
486. Ensar; Ndihmes ( Ensar jane quajtur banoret e qytetit te Menides qe priten emigrantet te cilet erdhe bashke me Profetin Muhammed a.s.
487. Ihram; Veshje ose mbules e bardhe , jane dy copa te bardha pa qepje qe i veshin haxhileret meshkur gjate kohes se Haxhit ose Umres.
488. Kufe; Qytet ne Irak
489. Tabiin; Brezi i dyte i myslimaneve te cilet kan njohur shoket e profetit Muhammed a.s.
490. Kaside; Poem per te lavderuar dike
491. Fitne; Perçarje / ngaterres
492. Xhenaze; Ceremoni mortore
493. Alemi eruah: Bota e shpirtrave
494. Sure; Kapituj. Pra suret e Kur'anit
495. Xhuz; Pjese , kuptohet me pjese te Kur'ani i cili ka 114 sure te ndara ne 30 xhuze. Cdo xhuz ka 20 faqe Kur'anor.
496. Leuhi Mahfudh; Libri ku Allahu ka shkruar cdo gje qe do te ndodhe nga fillimi deri ne fund.
497. Muamelat; Kodi i te drejtave civile
498. Fikh; Jurisprudenca islame. Fikhu eshte shkence. Ai qe merret me kete shkence islame duhet te njohe me argumente dhe konkluzione dhe vendimet besimore juridike (itikadi) dhe adhurimore (ibadet) dhe praktike (ameli). Pra, Fikh jane perfundimet dhe vendimet fetare qe rregullojne mardheniet e njeriut ne jeten e perdithsme duke qene ne brenda kornizave te islamit.
499. Misvak; Lloj bime e cila eshte perdorur qe ne kohet e hershme si furçe dhembesh
500. Vali; Guvernator
501. Dirhem: Monedhe argjendi tre gramshe.
502. Multezem: Pjesa midis deres se Qabes dhe Gurit te Zi
503. Nexhaset; Papasterti
504. Xhunub: Eshte personi qe nuk pastrohet pas mardhenieve intime, ose nxjerrjes se spermes.
505. Gusel: Quhet larja e plote e trupit , kjo e domosdoshme (detyrim) pas marredhenieve intime ose ejakulimit.
506. Tejmum; Ne aspektin islam i referohet te kerkuarit e dheut per te fshir fytyren dhe duart me qellim pergatitjen per namaz, kjo behet kur nuk ka uje.
507. Hajz; Mebstruacione
508. Dhuhr; Namazi i drekes
509. Asr: Namazi i pasdites ikindia
510. Et Tahara: Pastrim
511. Radij Allahu anhu: Zoti qofte i kenaqur me te.
512. Hadith; Eshte fjala , keshilla apo vepra e profetit Muhammed a.s.
513. Hadith El mudtarib; Jane ato transmetime te cilat behen nga dy pal transmetuesisht qe jane ne kundershtim, pra cfare e thote njeri nuk e thote tjetri.
514. Meukuf; Eshte ai hadith i cili ka gjurmet tek nje sahab (i cili ka jetuar ne te njejten kohe kur ka qene gjall dhe profeti) dhe jo direkt nga Profeti.
515. Mualel: Eshte ai hadith i cili ne pamjen e pare nuk te jep te kuptosh qe eshte i dobet, por nese thellohesh ne studimin e tij gjen dobesi.
516. Munker; Eshte ai hadith qe transmetohet nga njerez jo te besueshem dhe gjynahqar .
517. Hadith Shadh: Eshte ai transmetim ku nje transmetues i besuar i hadithit vecohet me nje hadith per te cilin nuk ka trasnmetime te tjera qe e perforcojne ate.
518. Mualak: Eshte ai hadith i cili ne fillim zinxhiri (sened) i te cilit kane renje nje , dy a shume trasnmetues .
519. Mutevatir: Eshte ai hadith i cili ne te gjitha fazat eshte transmetuar nga grupe njerezish.
520. Bidat: Kuptohet cdo shtes apo ri ne fe.
521. Zina: Kryerja e mardhenieve sekusuale jasht rregullit pra pa qene te kurorezuar. Islami e ndalon kryerjen e mardhenieve seksuale jasht marteses, po ashtu ndalon dhe tradhetin bashkeshortore.
522. Duha: Paradite, psh Salatu Duha dmth namazi i paradites.
523. Haxheh: Nevoj, psh Salatul haxheh dmth namazi ne rast nevoje
524. Teube; Pendim , psh Saltu teube, namazi i pendimit.
525. Salatul Istiska: Namazi i kerkimit te shiut
526. Vasijet: Porosi
527. Istinxha: Pastrim me uje i pjeseve intime
528. Istixhmar: Pastrimi me mjete si; leter etj te pjeseve intime. Kjo kur nuk ka uje.
529. Hajrat; Ka kuptin e kryerjes se puneve per mir, pra per hir te Allahut e cila njekohesisht eshte ne dobi te njerezve.
530. Ameli Salih; Kryerja e puneve te mira. Amel do te thote; pune, Salih do te thote; e mir, e dobishme, e hajrit
531. Hadeset; Do te thote; Gjendja e papaster truperore dhe shpirterore. Nje i tille eshte i obliguar te pastrohet gusull (dmth larja e gjithe trupit), abdes (dmth larja e disa pjeseve te caktuara te trupit).
532. Nexhaset; Jane ato gjera te papastra, te cilat ne islam quhen Nexhaset. Psh qe namazi te jete i pranuar mysliman ka obligim qe; turpi, rrobat, vendi ku te falet te jene te pastra.
533. Dalale ; Humbje (eshte ne dalale ai qe nuk ndjek rrugen e besimit ne Allahun xh.sh.)
534. Dai; Thirres (njoftues, tallall)
535. Tehexhud; Lutje. Tehexhudi eshte lutje qe myslimanet i bejn Allahut ne mesin e nates. Ky namaz quhet Tehexhud.
535. Terbije; Edukate
536. Zina; Imoralitet
537. Dhimmije; Quhen jo muslimanet qe jetojne ne shtetin mysliman. Per kete nje hadith thote: "Kush i shqeteson dhimin nuk eshte prej nesh."
538. Kefarat; Jane ato pune te mira qe fshijne gjynahet. P.sh, marrja abdest.
539. Derexhat; Jane punet qe e lartesojne njeriun. P.sh ti ushqesh njerezit.
540. Ehli kitab; Keshtu quhen librat e krishterve dhe hebrenjeve
541. Nasiha: Keshille. Profeti Muhammed a.s. ka thene: "Feja eshte keshille (nasiha)..."(Buhari)
542. Ensar; Quheshin banoret e qytetit te Medines, Arabi
543. Sened: Varg, vargu i trasmetueseve te haditheve (fjaleve te profetit Muhammed)
544. Ether; do te thote ; gjurme. Fjala ether eshte sinonim i fjales Hadith
545. El Kuddus: I paster
546. Nebevij: Kuptohen ato gjera qe kan burim profetin Muhammed a.s.
547. Hasen: I mesem, pershembull "Hadith hasen"
548. Daif: I dobet, pershembull: "Hadith daif"
549. Hafije; I pashpjegueshem. Tek ne kjo fjal keperdoret si: spiun.
550. Merfu; I ngritur. Bashkangjitja e hadithit me Profetin a.s.
551. Kuvliju: Teorik
552. Fialiju; Praktik
553. Mursel; I tejkaluar. Hadith mursel
554. Mudal: I asgjesuar. Hadith mudal
555. Mudeles; Mister. Hadith Mudeles
556. Garib, el garib; I vetmuar
557. El Aziz; I perferuar, i pelqyer
558. Mesh-hur. el mesh-hur; I njohur, si te thuash me fam
559. Reshid / Rashid; I drejt. Pershembul Harun Reshid dmth Haruni i drejte
560. Namaz; Lutje qe myslimanet i bejne vetem Allahut, ne arabisht quhet Salat.
561. Kusuf; Eklips, psh; Salatul Kusuf quhet namazi i eklipsit diellor.
562. El Meni; Sperma. Edhe ne kete rast myslimani duhet pastrohet nga Meni.
563. Gusul; Larja e e plote e gjith trupit.
564. Gibet: Pergojim. Muhammedi a.s. thote: "Ruhuni gibetit, sepse Allahu nuk do ia fale derisa tia fale njeriu per te cilin e ka pergojuar."
565. Takva: Devotshmeri
566. Muharrem; Ne islam eshte emer muaj. Fjala Muharrem dmth; E ndaluar , e shenjte. Ne ballkan perdoret edhe si emer.
567. Safer; Ne islam eshte emer muaji dmth; Zero
568. Rebiul evel; Ne islam eshte emer muaj dmth; Pranvera e pare
569. Rebiul ahar; Emer muaji ne islam qe dmth; Pranvera e fundit
570. Xhumadal everl; Emer muaj ne islam dhe dmth; Ngrirja e pare dmth kur ngrite uji per here te pare ne dimer.
571. Xhumadal ahire; Emer muaj qe dmth; ngrirja e fundit.
572. Rexheb; emer muaji dmth; Ka marr kete emer sepse arabet hiqnin dore nga lufta.
573. Shaban; emer muaji, muaj i shenjte qe dmth; Ka marr kete emer pasi ndodhet mes muajit Rexheb dhe Ramazan.
574; Ramazan; emer muaji, muaj i shenjte qe dmth; Djeg, djeges i gjynaheve, Ne kete muaj muslimanet mbaj agjerim. Nepermjet agjerimit myslimanet afrohen Allahut me ibadet dhe djegin gjynahet duke kryer pune te hajrit.
575. Sheval; emer muaj qe dmth; Muaji i festes se shiut.
576. Dhul kide; emer muaj qe dmth; e ka marr kete emer pasi njerezit nuk benin lufte ne respekt te ketij muaji.
577. Dhul hixhe; emer muaj qe dmth; muaj i shenjte ne te cilin muslimanet bejne haxhin. Kalendari islam ka me pak 11 dite me pak se ai diell pasi ai bazohet ne kalendarin henor kjo per shkak te levizjes se henes.
578. Hased; Zili
579. Sahife ; Flet ne te cilen jane shkruar hadithet
580. Mukthir; Ai qe ka grmbulluar shume hadithe
581. Mukilun: Ai qe ka grumbulluar pak hadithe
582. Tedvin; Kodifikim
583. Tasnif: Klasifikim
584. El Muvatta; Vepra e pare qe eshte marr me klasifikimin e haditheve.
585. Tefrruat; Hollesi, dedaj
586. Jusuf ; Emri i pejgamberit Jusuf a.s. ndersa si fjale do te thote: Dhurate.
587. Kamus; Fjalor
588. Kavaid: Rregulla, fjale qe perdoret per rregullat e gramatikes
589. Usul: Rregulla, fjale qe perdoret per rregullat e shkrimit, si pikat, presja etj.
590. Tatbikat; Ushtrime
591. Medenijet: Qyteterim
592. Esatir: Mitologji
593. Emsal: Fjale te urta
594. Letaif: Anekdota
595. Sejdi: Zoteri
596. Ibtidadije: Shkolle fillore.
597. Idadije: Lice (Shkolle Liceu)
597. Darul Mualim: Porta e Dijes - Lloj shkolle
598. Zuhd: Eshte largimi ose mos interesimi per te marr nga feja cfare eshte me e mira.
599. Vasijet; Testamet
600. Hased; Zili , smir
601. Bedevi; Quhen njerezit qe jetojne ne shkretetire
602. Hadari; Quheshin njerezit qe jetonin ne vendbanime te zhvilluara - qytet
603. Hixhaz; Quhet vendi gjeografik qe shtrihet ne gadishullin arabik brenda se ciles perfshihet Qabja
604. Risaleh; Mesazh
605. Thakafe: Kultur
606. Teferruat: Detaj, hollesi
607. Bajtal al mal; Thesar , si te thuash thesari i shtetit
608. Keramet; Vlersim
609. Tazije: Mort , njoftim mortorë
610. Mekteb-i Ibtidai: Shkolle fillore
611. Mulk; Quhet pema ku ka pushuar profeti Muhammed a.s. ne Sham.
612. Ihram; Dmth te heqesh dore nga materialja. Veshje e vecante e perbere nga dy pjese te pa qepura. Kjo veshje (Ihram) e kan obligim meshkujt qe kryejne haxhin. Grant nuk kan ihram por kan veshjen e mbuleses e cila qyhet hixhab. Grat qe jane te mbulura plotesojne haxhin pasi jane te mbuluara. Ndersa grat qe nuk jane te mbulura veshin hixhabin kur ata jane duke kryer haxhin.
613. Tavaf; Te rrotullohesh
614: Saji; Nxitim
615. Ruknul Jeman: Kendi i Qabes
616. Murshid; Pergjegjes - Murshidet e haxhilerve
617. Eid al Adha: Festa e Kurban Bajramit
618. Kamil: Persosur
619: El melhametel kubra: Luftra e madhe (Kjo luft do behet para daljes se dexhalit. Ne kristianizem kjo lufte quhet armagedon)
620. Esed: Luan . Nje nga rreth 500 emrat e Luanit.
620. Raab: Kujdestari - Emer i Allahut xh.sh.
621. Ejke; I thone vendit me pyll te tendur. Ejka shtrihej prej detit te kuq ne Medjen. Ky vend permendet tek jeta e Profetit Shuajb a.s. te cilet nuk e besuan ate si pejgamber.
622. Hukm: Konkluziun
623. Tevkif: Sistematik
624. Muxhize: Mrekulli
625. Tefsir: Shpjegim apo shtjellim i ajeteve te Kur'anit.
626. Tefsiri rivaje: Shpjegim periferik
627. Tefsiri diraje: Shpjegim analitik
628. Muhkem: I sakte, i qarte. Psh. Ajetet Muhkem dmth ajetet e drejperdrejta.Kjo fjale ka kuptim te drejte perdrejt por edhe figurativ
629. Muteshabih: Gjera qe i perngjajne njera tjetres. Psh jane ajetet me disa kuptime apo ajetet e mbyllura.
630. Medh-heb: Rruge, mendim, si perkufizim: Shkolle juridike fetare quhet Medhheb.
631. Muxhtehid: Ideator. P.sh, Shkolla juridike Hanefi ka si ideator Ebu Hanifen
632. Suhneh kavli: Sunneti verbal. Jane fjalet jasht Kur'anit te thene nga Profeti me qellime te ndryshme. Kjo gje quhet Hadith i cili po ashtu quhet haber dmth lajm.
633. Sunneh fiili: Suneti praktik
634. Sunneh takriri: Sunet i miratimit te heshtur
635. Ravi: Quhen ata qe kan transmetuar hadithet nga profeti Muhammed a.s.
636. Sened: Quhet te gjithe ate qe kan percjell hadithin nga Profeti Muhammed a.s, deri ne shkrim.
637. Metn: Quhet teksi i hadithit.
638. Siire: Bibliografi. Siire eshte shkenca qe merret me studimin e jetes, moralit, sjelljes , drejtimi shteteror te profetit a.s.
637. Hajd ; Cikli menstrual i grave
638. Nifas; Zakone (cikli menstrual, zakonet)
639. Tehexhud; Eshte namaz vullnetar qe kryhet para agimit.
640. Saime; Quhen kafshet qe kullosin te lira. Ky term perdoret sidomos ne kushtet e zekatit.
641. Bejtul Mal; Arka e shtetit, ky term perdoret ne ceshtjet e zekatit.
642. Sebebi nuzul; Shkaku i zbritjes. Ky term perdoret per shkaqet qe quan ne zbritjen e sureve te Kur'anit te bekuar.
643. Heudexh: Samar i mbuluar me fore katrore.
644. Rija : Shtirja
645. Ibadar: ritet e adhurimit
646. Orman: Pyll . Ne Shqiperi Orman eshte perdor edhe per rojtaret e pyllit
647: Gjind: Njerez . Perdoret ne Veriun e Shqiperise dhe jo vetem.
648. Gja: Do te thote: Njerez. Kjo fjale perdoret ne Veriun e Shqiperise
649. Murshid; Udherefyes
Vazhdon....