Një kafe me Preng Prengen (Bashkë autor i librit: Pyjet dhe Sharrat e Pukës në vite)

Posted by Gezim Kopani on
Kryezi, 03.06.2025

Dite e marte 03 qershor 2025, rruges per ne fshatin Iballe (para festes se Kurban Bajramit) sebashku me babain tim Qazim Kopani dhe vjehrrin Imer Shkjau u ndalem ne fshatin Kryezi te pinim nje kafe. Pas disa minutash Imeri pershendet Prengen, i cili vjen dhe na pershendet. Une nuk e njihja . Pasi bem prezantimet fillova te interesohesha per pyejet dhe ndermarrjet qe kan funksionuar. Prenga Prenga si ish drejtor me kujdes te vecante dhe shume korrekt me emra , data dhe vende fillon te tregoj mbi pyjet dhe ate cfare ishte bere nder vite.  Kjo gje me beri pershtypje dhe teksa po vazhdoja tha: Prit! Dhe me solli librin me titull: "Pyjet dhe Sharrat e Pukes ne vite" me bashke autor: Gjon Fierza , Pjeter Dema dhe Preng Prenga. Nje liber me 528 faqe. Dhe pse tentova te bej pagesen Prenga nuk pranoi duke me the: E ke dhurat nga Une! Librin e lexova pas disa ditesh dhe sigurisht ti besh perbledhje te shkurter eshte e pamundur , ndaj ju sugjeroi ta lexoni me qellim per ta kuptuar me mire se cfare eshte bere me pyjet e rrethit Puke , rreth te cilin me te drejte e kan renditur te parin per pyje.

Fushe Arrez 1955

Gjithsesi shkurtimisht po permend disa gjera:

Ne fillim te heres pyjet jane ruajtur nga rojtar pyjes te quajtur: "Orman". Sipas statistikes se vitit 1950 ne rang vendi rreth i Pukes kishte 23.3% te siperfaqes pyjore  ne Shqiperi duke e renditur keshtu te parin rreth me siperfaqe me te madhe pyjore. Ne vitin 1945 ne Puke u themelua Sharra e Pukes. Rrethi i Pukes u be me dy stabilimente (sharra) Puke dhe Fushe Arrez. Numri i te punsuarve shkoi deri ne 2009 persona. Puna u rrit aq shume saqe ne vitin 1960 ne fshatin Flet u ndertua teleferiku i pare ne Shqiperi me nje gjatesi prej 1.5 km. Numri i teleferikeve ne rrethin e Pukes shkoi deri ne 15 cop. Ne vitin 1960 ministria organizoi ne Puke kualifikime per pergatitjet per: motorsharrist dhe teleferist. 
Ne sharren e Pukes perveç puntoreve kishte ne drejtim 43 drejtues prej te cileve 4 me arsim te larte. 
Ne vitin 1963 stabilimetet funksionale ishin: Fushe Arrezi (qe mbulonte edhe fshatin Kryezi), Krrab , Kaçinar , Shemri , Shkoder dhe disa ndermarrje te tjera si: ofiçin , sektori i investimeve dhe agjencia e shperndarjes. Per pese vite (1966-1970) u be pyllezimi i maleve me nje siperfaqe prej 1.500 ha. 
Ne vitin 1972 u hap ne Fushe Arrez reparti i zdrukthtarise qe me vone u quajt: Reparti i Perpunimit te Drurit per prodhimin e; araka ambalazhi , mobilje orendi dhe parket.
Ne vitin 1987 ne stabilimentin e Fushe Arrezit u hap fabrika eFibres me 164 punojse etj.
Sipas invertarit te vitit 2003-2004 rrethi i Pukes ka:
Trungishte: 43145 ha
Cungishte: 29865 ha
Shkurre; 8876 ha

Duke u renditur perseri i pari rreth ne rang vendi. 

Pergatiti
Gezim KOPANI


Web 2

Loading...

Më të lexuarat e muajit

Rruga Antike dhe Historia e Pukës në mitologji

Qyteti i Pukes ne vitin 1952 Rruga Antike dhe Historia e Zones se Pukes  Nje trashegimi mijeravjeçare ne zemer te Alpeve Shqiptare Qe ne lashtesi, permes territorit te sotem te Pukes kalonte nje nga rruget me te rendesihme te Shqiperise antike, rruga Lis - Rataria. Kjo rruge, e perdorur qe perpara pushtimit te Ilirise nga Romaket , ishte pjese e nje rrjeti te rendesishem qe lidhte krahinat e veritut me pjeset e tjera te vendit dhe me gjere. Via Publica , Rruga Romake neper Puke  Me ardhjen e romakeve, pergjate kesaj rruge u ndertuan disa keshtjella mbrojtese, disa prej te cilave kishin kapacitet per te per 1000 kalores .  Disa nga keshtjellat me te njohura te ndertuara pergjate kesaj rruge jane: Keshtjella e Vigut , Pukes , Micojit , Fletit , Trun etj. Romaket e quanin kete rruge Via Publica , ndersa gojedhena te ndryshme thuhet se ajo quhej si " Udha e Pukës " , e cila lidhte Lezhen me zonat e tjera si; Vau Dejsi etj. Nga  Lezha  ne drejtim te  Vigu...

Kush quhet Shpi e madhe ?

" Shpi e madhe ka gjind e gja , sofer e za "  (Kabash , Puke) * Dikur ne veriun e Shqiperise permenden " Shpi e Madhe " apo " Shpi ne Za " , kjo per shkak te veçrive te Shtepise se madhe e cila quhej " Shpi me Za " (Shpi n'Za) . Shpi ne Za do te thote:  " Shtepi e madhe ose Shtepi me Emer. Sipas tradites Shpi me Za i eshte thene asaj shtepie e cila kishte shume pjestar , burra , gra , femije por edhe begeti e bereqet" . Shpi ne Za kuptohet edhe per trimerin e burrave te shtepise se madhe. pershembull eshte njohur shprehja " Burr e pushk " . Shpi ne Za jane edhe shtepit te cilat ishin fisnike dhe qe ka nxjerr figura te shquara siç eshte shprehja: " Burr Dheu " me te cilen kuptohet: "Burre Kuvendi , burr qe ben pleqni. Shpi me Za kuptohet edhe Shpi Fisnike qe ka prit e percjell, pra qe u ka shtru Sofren e bukes te gjitheve. Ne  Kabash , Puke  etj eshte njohur shprehja:  "Shpi e madhe ka gjind e gj...

Isha e zën në ciklonin tim

Harta e Palestines ne vitin 1804 Ne vitin  1978  shtypi i Shqiptarise u njoh me poezit e  Makbula al Shalak  (dtl. 1921) . Perveç krijimtaris per femije ajo u be e njohur me poezit:  "Kenga e Zemres - Uganijjatu kalb"  dhe "Nena e therur"  poezi kushtrimi ne mbrojtje te Palestines, duke e ndjer klithmen e nenes se therur e cila kerkon ndihme , por kjo nuk mund ti pergjigjet per shkak te perçarjes. Nder te tjera ajo shprehet: " isha e zënë në ciklonin tim në grindje me vëllezërit , ne s'jemi vllezër se jetojmë përherë në grindje dhe nuk bashkohemi fare." Pergatiti Gezim KOPANI

Përkatësia sipas besimeve fetare në qytetin e Pukës dhe Fushë Arrëzit

Sipas te dhenave zyrtare te vitit  2011  , popullisa e qytetit te Pukes ishte  3,607 banore . Ne keto te dhene perfshihen:  Qyteti i Pukes , Puke Fshat, Fshati Lajthiz.  Sipas deklarimit per perkatesin fetare, banoret jane pergjigjur: 1. Mysliman:             77.5 % 2. Katolik:                  22.5% 3. Te papercaktuar:       1% Ndersa te dhenat e vitit  2011  per qytetin e  Fushe Arrezit  numri i banoreve ishte  2,513 banor , prej te cileve sipas perkatesise fetare jane: 1. Katolik:                73.3 % 2. Mysliman:            26.7% 3. Te papercaktuar:   0.0% Nga te dhenat zyrtare te vitit  2011 , numri i dy Bashkive sebashku  Puke  dhe  Fushe Arrez  ishte:  6120 banor . Nga te cilet sipas deklarimit per perkatesin fetare es...

Porti i Shëngjinit dhe lashtësia e tij pagane

Porti i Shengjinit , Lezhe  Ne lashtesi porti i Shengjinit njihej me emrin Nimfeu (Nymhpaeum). Edhe Jul Çezari thuhet se tek "Lufta Civile" kete port e ka quajtur: "Porti Nimfeum" . Nimfeu eshte fjale e vjeter greke me te cilen kuptohet: Femer e mrekullive apo çudiberse - Hyni. Ndersa ne kuptimin e ngusht do te thote: Grua e re (Nuse). Sipas mitologjise Nimfeu ishte nje grua hyjni dhe shume e bukur e cila banonte ne malet me pyje, prane vend burimeve ujore. Sipas mitolologjis Nimfeun e lidhin me bukurit e natyres dhe burimet e saj te cilat bekoheshin nga Nimfeu, Kur kjo ndodhte uji behej sherues dhe ai qe kishte ate fat do gezonte fuqi hynore, ndryshim te formes deri tek fuqia e parashikimeve. Sipas mitologjis Nimfeu kishte veti shtimi, ndaj ate e gjejme tek: Nimfeu i krojeve, burimeve ujore, maleve, pemeve etj. Nimfeu eshte lloj besimi pagan ne te cilen besonin ne forcen e sherimit, fuqis, bukuris etj. Ne veriun e Shqiperise , sidomos ate te Pukes ne fshatin Meçe...

Nje qytet do kishte me shume vlere nese ruan traditen dhe objektet e vjetra

Kroni i vjeter i Ali Ages se I-re - Pukë (1936) Nje qytet do kishte me shume vlere nese ruan traditen dhe objektet e vjetra! Ne biseda te ndryshme shume qytetar me shqetesim flasin per ate qe i ka ndodh dhe po i ndodh Pukes. Ku me qellim ku paqellim duke lene ne harres traditen dhe historin e vyer te ketij qyteti. Disa me nostalgji kujtojne banesat e vjetra, disa shtepit , disa lagjet dhe disa personalite pukjane dhe jo vetem. Eshte per tu habit se si Puka nuk ka arritur te ruaj asnje nga objektet e vjetra te saj , kujtoj ketu kronin e  Ali Ages  I-re ne qender te qytetit, godinen e vjeter qe ne kohe e Mbretit Zog quhej Komun, ndertesa e vjeter e  Kajmekamit  tek xhamia e Koder Hanit , hanet e vjetra deri tek  Sarajet . Sikur te ishin keto objekte dhe shume te tjera a nuk do kishte me kuptim qyteti sot?  Godina e bardhe eshte Komuna Puke. Foto e vitit 1936 Ndaj , ne radh te pare vet pukjanet duhet te ringjallin historin dhe traditen e tyre po ashtu drejtues...

Kur’ani dhe krijimi i njeriut: Një përshkrim i qartë i fazeve embrionale

Nga mrekullit e Kur'anit te bekuar eshte edhe ajo se si ai shpjegon ne detaje krijimin e njeriut. Ne Kur'an Allahu xh.sh. thote: " Ne e krijuam njeriun prej nje ajke (lengu), te palces se baltes. (El Muminun, 12) Prej nje gjaku te ngjizur (El Alak, 02)  " E pastaj , e beme ate pike fare dhe e vendosem ne nje vend te sigurt (miter). Me pas, piken e fares e beme cop gjaku (droçkë gjaku), e pastaj e beme copez mishi, me ate copez mishi bem eshtrat, pastaj i veshem eshtrat me mish dhe pastaj e beme ate njeriun tjeter (duke i futur shpirtin). I lartesuar eshte Allahu, me i miri Krijues!" (El Muminun, 13-14)   "Pastaj ju , pas kesaj do te vdisni, e pastaj, ju me siguri qe do te ringjalleni ne Diten e Kijametit. Ne kemi krijuar mbi ju shtat qiej dhe nuk jemi te pakujdesshem ndaj krijesave Tona." (El Muminun 15-17) Ndersa profeti Muhammed a.s. ka thene: "Çdonjerit prej jush i mblidhet krijimi ne mitren e nenes se tij per dyzet ditet e para, pastaj behet...

Vlera e ditës së Ashurës

Fjala Ashure vjen prej fjales arabe "ashr" me te cilen kuptohet koha kur bie kjo dite, pra dita e dhjete e muajit Muharrem. Dita e Ashures apo dita e dhjete e muajit Muharrem eshte e njohur per shkak te shume ngjarjeve qe kan ndodhur ne te. Pas tufanit te madh ne kohe e profetit Nuh a.s., Allahu xh.sh. beri qe ne diten e dhjete te muajit Muharrem , te ankuroj anijen e profetit Nuh a,.s ne malin Xhudij . Per kete Allahu xh.sh. thote: " Oj toke, perbije ujin tend, o qiell nderpreje shiun. Uji u terhoq dhe urdheri u zbatua dhe anija e Nuhut a.s. u ndal ne kodren Xhudij .." (Hud; 44)  Kur anija ndal ne kodrej Xhudij Allahu xh.sh. i thote profetit Nuh a.s.; " O Nuh! Zbarko ne toke dhe qosh i shpetuar nga ana Jone , me begati per ty dhe per ato qe jane me ty, e nje populli tjeter do ti mundesojme perjetime, dhe pastaj me vone do t'i godas denimi i dhembshem nga ana Jon ." (Hud; 48) Po ashtu ne kete dite, ne kohen e profetit Musa a.s. Allahu xh.sh. e ndau det...

Myftinia Pukë | Faqja Zyrtare

Loading...