Fotografi e vjeter e Tiranes

Fotografi e vjeter e Tiranes, sot kjo rruge quhet rruga e Durresit

Xhamia e vjeter Fatih, Durres

Ne fotografi mendohet se eshte xhamia e vjeter Fatih ne Durres. Aktualisht ky vend sot ndodhet xhamia e madhe e Durresit.

Xhamia Fatih, Durres. Vit i papercaktuar

Edhe per kete foto mendohet se eshte xhamia Fatih,Durres e cila i perket vitit 1503

Jeta e profetit Jusuf a.s.

Profeti Jusuf a.s. eshte djali i Jakubit a.s. Profeti Jusuf a.s. eshte nje nder Profetet me te permendur, aq sa Allahu xh.sh. ka vendosur nje sure ne Kur'an me emrin Jusuf madje ka treguar gjeresisht ngjarjet qe kan ndodhur ne kohen e profetit Jusuf a.s.  Keto jane rrefimet me te bukura thote Allahu xh.sh ne Kur'an.

Allahu xh.sh. thote:
"Ne me te shpaullur te ketij Kur'ani po te rrefejme (o Muhammed) me te bukrin rrefim, edhe pse para tij ishte nga te painfromuarit. (Perkujto) Kur Jusufi, bababit te vet i tha: O babai im! Une shikova (ne ender) njembedhjete yje dhe diellin e henen, i pash duke me bere mua sexhde!"
(Jusuf, 3-4)

Babai i Jusift a.s. Jakubi kishte dymbedhjete djem (1) dhe me i njohuri , dhe pejgamber ka qene profeti Jusuf a.s.
Keshtu e ka permendur profeti Muhammed a.s. Jusufin a.s.:
"Fisniku, i biri i Fisnikut, te birit te fisnikut, nga babai fisnik, eshte Jusufi, djali i Jakubit, e ky i Is'hakut, i cili eshte djali i Ibrahimit a.s., mikut te Allahut xh.sh."
(Buhari, Ahmedi)

Ne moshe te vogel Jusufi a.s. shikon nje ender ne te cilen kishte shikuar njembedhjete yje dhe diellin e henen qe respektonin Jusufin a.s. (2) Kur u zgjua, gezimi e kishte kapluar, dhe ashtu me nxitim shkon tek babai i tij (Jakubi a.s) dhe i tregon endrren. Pasi Jakubi a.s. e degjon i kerkon Jusufit a.s. qe endrren te mos ia tregoj vellezerve.

"Tregohet se nje here nje hebre i quajtur Bustan el Jehudi pyet profetin Muhammed a.s. se si quhen yjet qe i ka shikuar ne enderr Jusufi te cilet ju perkulen atij? Muhammedi a.s. heshti nuk tha gje. Ngase nuk mori pergjigje hebreu u largua. Ne kete moment i vjen Xhebraili i cili i tregon emrat. Profeti Muhammed a.s. pasi mesoi emrat udheroj qe ta therrasin hebreun qe pyeti te cilit Muhammedi a.s. i tregoj keto emra: Xherjan, Et Tarik, Edh Dhijal, Dhulketefan, Kabis, Vethab, Amundan, El Fejlek, El Mesibeh, Ed Daruh, Dhulfer, Ed Dija, En Nuru. Hebreu tha: Pasha Zotin vertet keto jane emrat e tyre."

Allahu xh.sh. thote:
"Ai (Jakubi) tha: O biri im, mos u trego endrren tende vellezerve tu, se po te bejne ndonje dredhi, s'ka dyshim , djalli per njeriun eshte armiku i hapet." (Jusuf, 05)

Pas nje kohe edhe vellezerit mesojne mbi endrren e Jusufit a.s. dhe dashuris se Jakubit a.s. ndaj Jusufit. Zilia e vellezerve sa vjen e shtohej. Shejtani kishte filluar te vendos ne zemrat e vellezerve te Jusufit a.s. urretje ndaj Jusufit , aq sa vendosen te bashkohen per te kryer hapa kunder tij duke filluar me babain e tyre. Ata thane se babai yne e do me shume Jusufin a.s. dhe vellan e tij Beniaminin se ne.

Allahu xh.sh. thote:
"Ata qe pyesin per ndodhin e Jusufit dhe te vellezerve te tij, pati fakte (mbi fuqin e Zotit). Kur ata (vellezerit) thane: Pasha Zotin, Jusufi dhe vellai i tij , jane me te dashur te babai yne se sa ne, ndersa ne jemi grup (i fort). Vertet, babai yne eshte ne gabim." (Jusuf, 7-8)

Tregohet se vellezerit e Jusufit a,s. si fillim vendosen qe ta largojne Jusufin a.s., por ky mendim u ndryshua aq sa ata vendosen mbysnin Jusufin a.s. Teksa po diskutonin mendimet e ndryshme se cfar duhet te benin me Jusufin a.s. tregohet se me i madhi i vellezerve i quajtur Rubil apo Jehudha tha: "Nuk duhet mbytur Jusufi por ta hedhim ne fund te ndonje pusi, pasi kjo eshte me lehte."
Ndersa nje tjeter tha: Para se ta hedhim ne pus tia marrim Jusufit a.s. kemishen, ta lym me gjakun e nje kafshe dhe kur te kthehemi ne shtepi tia tregojme babait tone si argument qe Jusufin e ka ngrene uqerit.
Keshtu nje dite te gjithe ata u paraqiten para babait te tyre Jakubit a.s. dhe i kerkuan qe ta merrnin me vete Jusufin a.s. teksa kullosnin bagetit , keshtu edhe Jusufi a.s. do loze e do kenaqet. Por ne fakt vellezerit nuk kishin qellim defrimin e Jusufit a.s. por te realizonin planin e hedhjes se Jusufit a.s. ne nje pus uji.
Jakubi a.s. pasi u tha se e kam te veshtir te ndahem nga Jusufi a.s. qofte edhe per nje çast. Ata thane: Perse dyshon ne dashurin tone ndaj Jusufit? Ne atij i deshirojme vec te mira. Prandaj ne le Jusufin qe te vi me ne, te loz e te gezoje. Te sigurojme se ne do kujdesemi per te.(3) Jakubi a.s. u tha: Kam besim tek ju, por kam frik se do habiteni e do te harroni te kujdeseni per Jusufin a.s., e nese ndodh kjo do ta harroni diku e pastaj do ta haj ujku ate. Jusufi eshte i vogel, e nese ndodh kjo nuk do mund ta mbroj veten. Duke u betuar ata i thane: Pasha Zotin, ne e ha ujku, kur ne jemi kaq te fort, atehere me mire mos qofshim. Pasiqe ia mbushen mendjen babait te tyre, moren me vete Jusufin a.s.
Pasi e moren Jusufin a.s. me vete dhe menjehere pasi bene pak rruge dhe ishin disi larg shtepis, vellezerit filluan ta sulmojne me fjale Jusufin a.s. E qortuan madje edhe e ofenduan. Keshtu duke u larguar shume nga shtepia, vellezerit filluan ta zbatojne vendimin e tyre. Keshtu ata moren dhunshem Jusufin a.s. dhe e afruan prane nje pusi. Gjate kesaj kohe, ashtu i vogel Jusufi a.s. u bente thirrje vellezerve; cfare ju kam bere qe po silleni me mua keshtu? Jam vellai juaj! Kete qe po me beni nuk do e harroj, e do vije dita qe te takohemi. Por ata nuk e degjuar, ia hoqen kemishen dhe ashtu e hodhen ne pus.Ne kete moment Allahu xh.sh. urdheron meleket qe ne fund te pusit te vendosin nje gur ne te cilin Jusufi a.s. do qendroj e nuk do mbytet.
Vellezerit largohen nga pusi dhe kemishen e Jusufit a.s. e lyn me gjakun e nje kafshe, dhe ne mbremje u kthyen ne shtepi te merzitur, me lot ne sy e kemishen ne dore u paraqiten perpara babait te tyre i cili duke shikuar gjendjen e tyre i pyet: Cfare ka ndodhur? Ata i thane: Ndodheshim larg Jusufit dalluam ujkun, ne vrapuan por nuk arritem gje. Ujku e hengri Jusufin , por qe te na besosh te sollem kemishen e tij te pergjakur .(4) por u kujtua se nuk e kishin grisur ate dhe pasi nga larg treguan kemishen e fshehen. Keshtu ata ia mbushen mendjen babait te tyre edhe pse ai kishte dyshimet e tij, dhe keshtu me lot ne sy Jakubi a.s. me lutje filloj te lutet e ti kerkoj ndihme Allahut xh.sh.

Jusufi a.s. ne pus (bunar)

Nga anata tjeter, kur Jusufi a.s.(5) ndodhej Allahu xh.sh. i dergon melek te cilet e qetesojne, ia largojne friken duke e lajmeruar se Allahu xh.sh. do ta shpetoj nga situata ku ndodhej. Ashtu ne pus ai filloj ta lus Allahun xh.sh, ti kerkoj ndihme atij. Ndihma e Allahut erdhi.
Afer pusit kalon nje karvan i cili dergon nje person per te mbushur uj, teksa ai leshon koven thirri: Ejani, eshte nje dal ne pus! E nxoren Jusufin a.s. nga pusi e ushqyen. Pasi e pastruan shikuan nje femije shume te bukur e per  kete thane:
Nga ky mund te perfitojme dicka , keshtu ata e fshehen te karvani me qellim kur te arrisin ne qytet ta shisnin. Me te arritur ne qytet pra Egjipt nxjerrin Jusufin a.s. ne shitje me nje cmim shume te lir.
Aty paraqitet nje burr i cili e blen Jusufin a.s.. (6) Blersi i quajrut Aziz arriti ne shtepi sebashku me Jusufin a.s. dhe i thote bashkeshortes qe te kujdeset per te, se ndoshta mund te kemi te mira prej tij, edhe mund ta adoptojme si djel tonin.(7) Ne fakt ashtu ndodhi, Jusufi a.s. u be i njohur. Allahu xh.sh. i kishte dhene mundesi Jusufit a.s. qe te shpjekoj endrrat. Dhe kur u rrit Jusufi a.s. u beni njeri i respektuar, me dituri dhe urtesi te madh.(8)

Jusufi a.s. ne mosh madhore, sprova me zonjen e shtepise

Tregohet se duke u rritur Jusufi a.s. ai veçsa behej i bukur, aq sa me te nuk kishte te krahasur. Per kete Muhammedi a.s. ka thene: "...ne naten e Miraxhit takova profetin Jusuf a.s. te cilit i eshte dhene gjysma e hijeshise."(9) Kjo bukuri filloj te ndikoj tek bashkeshortja e Azizit e cila deshiroj qe ta dergoj ne shtrat Jusufin a.s., por nuk e realizonte. Keshtu ajo cdo dite filloj te josh Jusufin a.s. per te arritur qellimin e saj, por Jusufi a.s. nuk ra preh e saj. Nje dite gruaja e Azizit ia mbylli Jusufit a.s. te gjitha dyert (10) dhe i tha: Ej ketu, (ja tek jam e gatshme per ty) Jusufi a.s. tha: "Allahu me ruajte, ai zoteriu im (burri yt) me nderoi me vendosjen te mire (me streoj, e si mund tia bej kete familjes se tij)?"( Jusuf, 23)
Teksa bashkeshortja e Azizit mori kete pergjigje tregohet se ajo filloj ti afrohet Jusufit a.s., por Jusufi a.s. me nxitim ju drejtua deres per te dal, po ashtu edhe gruaja , porse Jusufi a.s. ishte me pare dhe ajo ngriti dore dhe ia grisi kemishen Jusufit a.s. dhe keshtu para deres u perballen me Azizin. Gruaja e Azizit (11) tha: Pervec burgut, apo te ndonje denimi te dhembshem, Cili mund te jete ndeshkimi i atij qe te tenton te demtoje familjen? Ne kete kohe Jusufi a.s. tha: Ajo mu versul mua! Nje person i cili shoqeronte Azizin nderhyn per ta gjykuar kete ceshtje si deshmitar. Deshmitari tha: "Nese kemisha e tij eshte grisur perpara, ajo ka thene te drejten, kurse Jusufi genjen, Por nese kemisha e tij eshte grisur prapa, atehere genjen ajo, kurse Jusufi thote te verteten." (Jusuf, 26-27)
Kur Azizi shikoj kemishen e Jusufit te grisur parapa tha: Kjo eshte dredhi e juaja, vertet kjo eshte dredhi e madhe, dhe ju drejtua Jusufit a.s. duke i thene: "Jusuf , largohu nga kjo!Ndersa ti (grua) kerko falje per kete mekat tendin, se vertet ti qenke fajtore." (Jusuf, 28-29)
Edhe pse kjo kishte ndodhur, Azizi nuk e largoj Jusufin a.s. nga shtepia, dhe jeta vazhdoj. Ne qytet filloj te hapet lajmi. Keshtu nje grua nga grat e qytetit (nga grat e aristokrateve) thane; "Gruja e zoteriut (minister) i versulet marrezisht sherbetorit te vet, ata e kan kapluar ne shpirt dashurin,e ne jemi te bindura se ajo eshte ne humbje te qarte. (Jusuf, 30) Gruaja e Azizit i ftoj nje gosti dhe pas ushqimit u ofroi molle per te ngrene, e teksa grat te mbeshtetura per qef dhe teksa ato po qeronin mollet, gruaja e Azizit urdheroj Jusufin a.s. te hyje ne dhomen e tyre. Kur grat e pranishme shikuan bukurin e Jusufit a.s. , u mahniten aq sa nuk vune re se ne vend te mollave filluan te prisnin duart e tyre.
Allahu xh.sh thote: 
"Kur e shikuan ate (Jusufin) ato u trondidten dhe i pren duart e tyre e thane: Allahu i qofshim fale! Ky nuk eshte njeri, ky nuk eshte tjeter vetem se ndonje melek i lart." (Jusuf, 31)
Gruaja e Azizit per ti treguar grave te tjera u tha: "Ja , Ky eshte ai per te cilin me qortuar mua, une ju dhash ati, por ai ruajt fort (me refuzoj)." (Jusuf, 32)
Aq cfare nuk prisej ndodhi, te gjitha grat e pranishme ju versulen Jusufit, secila per ta marr vet. Por Jusufi a.s. nuk i pranonte.(12)
Edhe pse bashkeshortja e Azizit u mbushi mendjen disa prej grave te parise, perseri lajmi u perhap edhe me shume. Populli filloj te flas shum keq per gruan e Azizit, filluan ta tallnin aq sa ajo nuk mund te dilte me nga shtepia. Keshtu nje dite i kerkoj bashkeshortit te saj qe ta ndeshkoj Jusufin a.s.

Jusufi a.s. i kerkon Allahut xh.sh. mbrojtje, "duke kerkuar burgun"

Per shkak te bukuris qe kishte Jusufi a.s. grat filluan te mos e lejne te qete Jusufin a.s. Situata sa vinte e veshtirsohej. I ndodhur ne keto kushte Jusufi a.s. i beri nje lutje Allahut xh.sh duke thene:
"O Zoti im! burgu eshte me i deshiruar per mua, se sa ate qe me ofrojne ato mua dhe nese Ti (Allah) nuk largon prej meje dredhite e tyre, une mund te anoj te ato e te behem injorant.." (Jusuf, 33)
 Te gjithe filluan te flasin per ngjarjen dhe gruan e Azizit duke thene se si ajo eshte dhene pas sherbetorit te saj. Fjalet u shtuan aq shume saqe bashkeshortja e Azizit nuk mund te ekspozohej me ne qytet. E ndodhur ne keto kushte, ajo shkoj tek bashkeshorti i saj dhe i kerkon te ndeshkoj Jusufin.
Azizi pranoj propozimin e gruas se tij. Dhe ne keto kushte edhe lutja e Jusufit a.s. u pranua duke u larguar keshtu nga sprova e madhe.

Allahu xh.sh. thote: "Zoti i tij (Jusufit) ia pranoj lutjen atij dhe e largoi nga ai dredhin e tyre. Vertet Ai eshte qe degjon lutjet dhe di (situaten)." (Jusuf, 34)

Jusufi a.s. u denua, Tregohet se e vendosen Jusufin a.s. siper nje gomari, ku nga pas nje tallall ku thoshte: Se ky djal ka ngacmuar zonjen e shtepise ku ai ishte sherbetor dhe per kete ai do denohet me burg.
Tregohet se bashke me Jusufin a.s. u denuan edhe dy te ri te tjere. Ne burg ata u njohen me njeri tjeterin.
"Nje nate teksa ato ishin ne burg, dy te rinjte shikojne nje enderr, te cilen ia treguan Jusufit a.s.
Njeri nga ata tha: Une enderrova se po shtrydhi (rrush per) vere.
Ndersa tjeteri tha: Une enderrova se po bart mbi koke nje buke nga e cila hanin shpeznet.
O Jusuf na shpjego pasi ne te vlersojme si shpjeguesi me i mire i endrrave." (Jusuf, 36)
Jusufi a.s. u thote:
"Sa here qe tju vije ndonje ushqim (enderr) une do tju pershkruaj (shpjegoj) ate para se te behet realittet. Kjo eshte nga ajo cfare me mesoi Allahu im . Une kam braktisur fene e nje populli qe nuk e beson Allahun as boten tjeter, e ata ishin jobesimtare." (Jusuf, 37)
Gjate kohes qe Jusufi a.s. ndodhej ne burg ai adhuronte Allahu xh.sh. pervec kesaj ai filloj te punoj me dy te rinjte duke ua mesuar islamin.
Allahu xh.sh. thote:
"Une ndoqa fene e prinderve te mij; Ibrahimit, Is-hakut, Jakubit. Neve nuk na takon t'i pershkruajme kurre nje send shok Allahut. Ky besim i drejte eshte dhurate e madhe  nga Allahu ndaj nesh dhe ndaj njerezve, por shumica e njerezve nuk ia dine vleren. O shoket e mi  te burgut, a eshte me mire te adhurohen zota te ndryshem apo Allahu, nje i Vetemi Ngadhenjimtar?Ata qe adhuroni pervec Allahut nuk jane tjeter vetem se emra qe pagezuat ju dhe prinderit tuaj. Allahu nuk shpalli ndonje fakt per ta, vendimi (ne ceshtjen e adhurimit) nuk i takon kujt, pos Allahut, e Ai urdheroi te mos adhuroni tjeter vetem Ate. Kjo eshte feja e drejte, por shumica e njerezve nuk e dine." (Jusuf, 37-40)

Jusufi a.s. filloj te shpjegoj endrren dhe tha: Njerpi prej ju te dyve do ti jap te pije mbreterit ndersa tjeterit do te kryqezohet dhe zogjte do e hane duke filluar nga koka e tij. Kur njeri nga ata e degjoj kete shpjegim tha: Endrra nuk ishte keshtu!
Jusufi a.s. i thote: Kjo eshte keshtu dhe se ka marr fund.

Allahu xh.sh. thote:
"O shoket e mij te burgut! Njeri prej ju dyve do ti jape te pije vere zoteriut te vete, e tjeterit do te varet, kurse shpezet do te hane nga koka e tij. Cesthja  per te cilen kerkuat shpjegim, ka marr fund keshtu." (Jusuf, 41)
Jusufi a.s. i kerkoj njerit perj te rive , i cili do ti sherbente nje mbreti qe ta permend emrin e tij kur ai te jete sherbyes i mbretit me qellim qe Jusufi a.s. te dal nga burgu.

Allahu xh.sh. thote:
"E atij per te cilin besonte se eshte i shpetuar i tha:" Me perkujto mua te zoteriut yt." (Jusuf, 42)

I riu doli nga burgu dhe ndodhi ashtu sikurse Jusufi a.s. ia kishte bere shpjegimin. Ai filloj pune te mbreti, por ai harroj ate cfare i kishte kerkuar Jusufi a.s. dhe per kete Jusufi a.s. mbeti ne burg(13) disa vjet. (Jusuf, 42)

Jusufi a.s. behet i besueshmi i mbretit

Per shkak te dituris, besnikeris etj, Jusufi a.s. behet i besuari i mbretit. Jusufi a.s. i kerkon mbretit ta caktoje pergjegjes te depove te shtetit pasi do i menagjoj ashtu sic duhet, per shkak te dituris qe Allahu xh.sh me ka dhene.(14)

Allahu xh.sh. thote:
"Ai (Jusufi) tha: Me cakto mua pergjegjes te depove te vendit, une jam besnik i dijshem." (Jusuf; 55)

Mbreti ia pranoj kerkesen pasi kishte shume besim ne te. Tregohet se nje dite mbreti i thote Jusufit a.s.: "O Jusuf, mua nga pushteti im nuk me ka mbetur gje tjeter vecse vendi ku ulem."
Sipas Muhammed bin Is'hakut kemi se mbreti i Egjipti kishte deshmuar para Jusufit a.s. pranimin e fese islame.(15)

Allahu xh.sh thote:
"Dhe keshtu Ne Jusufit i dhame pozite ne vend (ne Egjipt) zinte vend aty ku deshironte. Ne e pajisim me te mirat tona ate qe duam e Ne nuk ua humbin shperblimin punemiereve." (Jusuf; 56)

Shtat vite prodhim te bollshem , Jusufi a.s. menagjoj ashtu sic duhet duke depozituar ushqim te konsiderueshem, aq sa ne kohe e skamjes Egjipti fal zgjuarsis dhe menagjimit te Jusufi a.s. u be qendra e furnisimeve ushqimore.
Per shkak te popullaritet te madh, njerezit filluan ta vlerson si udheheqesin  e tyre .
Disa thone se;  ne kete kohe mbreti i kishte shprehur deshiren e tij per ta martuar Jusufin a.s. me nje grua te njohur, e cila ishte pikerisht gruaja e vezirit te tij.
Ne shenimet e librave islame thuhet se Jusufi a.s. u martua me Zylejhan pasi asaj i vdiq burri, dhe ne vend te tij vendos Jusufi a.s..
Thuhet se bashkeshorti i Zylejhas nuk mund te kryete mardhenie me gra, dhe ajo ishte e virgjer.(16)

Tashme skamja kishte kapluar njerezimin, sebashku me te Palestinen, pikerisht vendi ne te cilin jetonte babai i Jusufit a.s. Jakubi a.s.
Per shkak te skamjes, cmimet ishin rritur kudo pervecse ne Egjipt. Per shkak te kesaj te gjithe i kthyen syt nga Egjipti (17) Nder karvanat qe mbriten ne Egjipt ishin edhe vellezerit e tij. Me ti dalluar Jusufi a.s. i njohu ato, ndersa ato jo.

Allahu xh.sh. thote:
"Dhe pas nje kohe vijne vellezerit e Jusufit e hyne tek ai, e ai i njohti, ndersa ata nuk e njihnin." (Jusuf; 58)

Vellezerit paraqiten tek vendi ku behej shitja dhe me vete kishin mall me qellim shkembimin me ushqim. Ne keto momente Jusufi a.s. filloj ti pyeste se nga vinin, te kujt ishin, i pyeti edhe per vellezerit etj. Pasi ata shprehen kerkesen e tyre per ushqim, Jusufi a.s. i furnizoj me ushqim me shume se sa ata kerkuan,duke u dhene ushqim persecilin, dhe ne fund u tha: "Me sillni vellain tuaj prej babait, vellaun e vogel"

Allahu xh.sh. thote:
"E pasi i furnizoi me te gjithe artikujt e nevojshem (me bare drithi per te cilin kishin adhur etj) u tha: Me sillni nje vella tuajin qe e keni nga baba, a nuk e vereni se une vertet u plotesoj barren dhe se une jam mikepritesi me i mire." (Jusuf; 59)

Kur Jusufi a.s. shikoj tek vellezerit e tij habin e kesaj kerkese u tha:
"Nese nuk ma sillni vellaun qe u thash, Ju nuk do te merrni tek une me ushqim (drith etj) dhe mos iu afroni vendit tim." (Jusuf; 60)

Pas kesaj Jusufi a.s. , u larguar dhe u tha puntoreve qe: Pa iu vene re drejtuesit e ketij karvani, ju duhet te fusni ne thaset e drithit ushqimin qe ato kan sjell per shkembim.
Allahu xh.sh. thote:
"Ai (Jusufi) djlemoshave te tij sherbetore u tha: "Venie mallin e ttre (barren qe kishin sjelle per te blere drith) ne barret e tyre , ashtu qe kur te kthehen te familja e tyre (t'i hapin) ta njohin, e ndoshta do te thehen serish te ne." (Jusuf; 62)

Arsyeja e kesaj levizje ishte se Jusufi a.s. e dinte fort mire se babai i tij, Jakubi a.s. nuk do te hante nje ushqim i cili nuk eshte paguar, dhe per kete shkak Jakubi a.s. do te dergoj edhe nje here djemt etij.

Kur u kthyen ne shtepi , djemt i thane Jakubit a.s.
"O baba, kete here u furnizuam, por nese hera e dyte eshte me kusht qe te marrim vellan tone Benjamin  per ndryshe ata nuk do na japin ushqim pasi keshtu kerkuan ata qe ne te marrim edhe vellan tjeter, ne o baba te premtojme se nuk do i bejme gje Benjaminit."(Shiko suren Jusuf; 63)
Ne mosh te thyer, i verber Jakubit a.s. iu kujtua dhimbja e tij per Jusufin a.s. dhe thuhet se ne kete caste ka thene: O Jusuf, o pikellimi im, vuajtja ime!  Dhe me pas u thote djemve:

"Tju besoj sic ju kam besuar edhe me pare per vellaun tuaj Jusufin?
Gjate kesaj bisede ata po i tregonin babait te tyre furnizimin qe kishin marr. Teksa po benin keta  u del edhe malli i tyre. Djemt te gezuar thane: Cfare te kerkojme me shume se kaq, pra ta plotesojme kerkesen e vezirit, prandaj ne duhe te marrim me vete Benjamin qe te sigurojme ushqim per familjen. Prandaj mos keni merak pasi ne do e ruajme Benjaminin.
Jakubi a.s. u tha: Ne asnje menyr nuk e pranoj kete derisa te me jepni besen ne Allahun qe do ma ktheni, pervecse ndodh dicka e papritur e qe nuk eshte ne doren tuaj e nuk mundeni. Ata u betuan , e ne kete rast Jakubi a.s. tha: "Allahu eshte garantues per kete qe dakortesuam."(17)
Pas kesaj Jakubi a.s tha: " Bijt e mij, mos hyni ne Egjipt per nje dere, po hyni neper dyer te ndryshme. une nuk mund te largoj prej jush asnje send nga caktimi i Allahut, vendimi nuk eshte i tjeterkujt vetem i Allahut, vetem Atij iu kam mbeshtetur dhe vetem Atij le t'i mbeshteten ata qe besuan."(18)
Pasi kaloj nje kohe, dhe pasi moren keshillat e tyre, vellezerit moren me vete edhe Banjaminin, Keshtu te njembedhjet vellezerit arriten ne Egjipt duke hyre ne porta te ndryshme.
Kur u paraqiten para Jusufit a.s. , ai i ndau vellezerit nga dy persona ne nje dhome ndersa Benjaminin e mbajti vete. Kur te gjithe u vendosen neper dhomat e tyre, Jusufi a.s. filloj te perqafoj Benjamin te cilin prej rreth 20 vitesh nuk e kishte takuar. Benjamini u habit, por ne keto çaste me gezim te madh Jusufi a.s. i thote vellaut te tij:

Allahu xh.sh thote:
"Une jam vellai yt, mos u pikello per ate qe ata vepruan." (Jusuf; 69)

Sic kishte vepruan heren e kaluar, edhe kete here Jusufi a.s. mendoj te bej dicka. Keshtu te nesermen furnizon me ushqim vellezerit, por se tek ngarkese e Benjaminit , Jusufi a.s. fut nje gote.(19)
Pasi u larguan , ushtaret u vun pas tyre duke u thene: Ju jeni hajdut. Djemt thane: Cfare u ka humbur? Ushtaret thane: gotet e mbretit, e kush e gjen ate ka shperblim nje deve te mbushur me ushqim. Vellezerit e Jusufit thane: Per Allahun, ju e dini se ne nuk kemi ardhur te bejme veprime te tilla dhe se nuk jemi hajdut apo vjedhes. Ushtaret thane: Cili eshte denimi nese ju genjeni? Ata thane: Denimi eshte per ate ne ngarkesen e te cilit gjendet gota qe ju kerkoni, dhe ai te mbahet peng.(20) Kjo ishte sipas ligjeve ne Palestinen e Jakubit a.s. ndersa ne Egjipt hajduti vritej.
Pas kesaj pergjigjeje ushtaret filluan te kontrollojne , por kur arriten tek ngarkesa e Benjaminit ushtaret gjeten goten.
E gjithe kjo ishte nga veprimet e Jusufit a.s. qe i mesoj nga Allahu xh.sh per te mbajtur vellan e tij Benjaminin.
Vellezerit nuk e lan vetem Benjaminin dhe te gjithe u paraqiten tek Jusufi a.s. Pasi ushtaret treguan  ngjarjen, si dhe duke ditur ligjin e Egjiptit, vellezerit e Jusufit ju drejtuan vezitit (Jusufit):
O minister, kemi vene re se je bamires, Benjamini e ka babaen plak dhe se e ka pikt te dobet, prandaj merr nje prej nesh.
Jusufi a.s. tha: Allahu na ruajt, si te marrim ate tjeterin ne vend te atij te tek i cili eshte gjetur gota, nese do veproj keshtu atehere me te vertet do ishim te padrejte.(21)
Pasi vun re se nuk e binden ministrin (Jusufin) than te pakte ti lutemi ate qe te mos na kthen me duar bosh. Ata thane: Vendin tone e ka goditur skamja, po ashtu edhe familjen tone, prandaj na furnizo se Allahu i shperblem dhenesit. Jusufi a.s. duke shikuar hallin dhe situaten ku ndodhe vendos tju tregoj te verteten.
Jusufi a.s. u tha: Nuk ju kujtohet cfare keni bere me vellan tuaj Jusufin? Ata u habiten e thane: Mos valle ti je Jusufi? (22)
Jusufi a.s. tha: Po, une jam Jusufi, e Benjamini eshte vellau im. Allahu na dhuroj shpetimin. Ata qe ruhen nga mekatet dhe jane te devotshme, Allahu e shperblen. Allahu kurre nuk ia humb shperblimin atyre qe bejne pune te mire.
Vellezerit thane: Pasha Allahu, Allahu ty te ka ngritur mbi ne dhe ne paskemi qene vertet te gabur.
Jusufi a.s. u tha: Sot nuk ka qortim kunder jush, Allahu ju falte juve; Allahu eshte me Meshiruesi i Meshiruesve!(23)
Malli te cilin e kishte kapluar Jusufin a.s. beri qe ai tju jap vellezerve kemishen e tij duke u thene:
Shkoni me kete kemish dhe ferkoni me te fytyren e babaijt tim pasi atij do i kthehet te shikuarit e syve e pastaj ejani tek une me gjithe familjen time.(24)

Jakubi a.s. ndjen eren e Jusufit a.s.

Ashtu te gezuar vellezerit e Jusufit a.s. nisen per ne Palestin. Menjehere sapo vellezerit e Jusufit a.s. largohet nga qyteti i Egjiptit, Jakubi a.s. teksa po qendronte ne shtepi tha: Une po ndjej eren e Jusufit. Jakubi nga gezimi filloj te ngrej zerin duke thene Une ndjej eren e Jusufit. Familja i thote; Ti e di qe  Jusufi ka kohe qe ka vdekur. Jakubi a.s. vazhdonte te thonte te njejten gje, aq sa u tha familjareve: Mos me thoni se jam cmendur, pasi me te vertet une ndjej eren e Jusufit.

Allahu xh.sh.thote:
"Vertet po ndiej eren e Jusufit..." (Jusuf 94)

Kur arriten djemt e Jakubit a.s. ne shtepi, ata i treguan se cfare kishte ndodhur dhe nder te tjera i thane: "Jusufi eshte gjall, dhe ai na dha kete kemish, me te cilen duhet te ferkoni fytyren tuaj pasi do ju kthehet shikimi, dhe se kerkon nga ne qe te shkojme tek ai , si familje"
Ne keto momente Jakubi a.s. me gezim te madh u tha: A nuk ju kam thene qe une di nga Allahu ate qe ju nuk e dini?(25), Djemt thane: Me te vertet ne kemi qene gjynahqar, prandaj o babai yne lute Allahun xh.sh qe te na fal gjynahet tona! Jakubi a.s. tha: Do e lus Allahu qe tju fal gjynahet. Allahu eshte Fales dhe Meshireplot.
Jakubi a.s. beri ashtu sic kishte kerkuar Jusufi a.s. duke ju rikthyer shikimi dhe duke shkuar sebashku me familjen ne Egjipt. Kur ariten ne Egjipt dhe u paraqiten tek Jusufi a.s., dhe sapo e shikuan te gjithe u ulen ne perkualen atij (ne formen e sexhdes), duke perfshire baban dhe nenen e tij dhe vellezerit e tij.
Jusufi a.s. i thote babait te tij Jakubit a.s.: O babai im! Ky eshte shpjegimi i endrres time qe te kam pas treguar.(26)
Per shkak te bashkimit dhe gezimit dhe falenderimit ndaj Allahu xh.sh , Jusufi a.s. ka bere kete dua e cila eshte nder lutjet me te bukura e me te njohura:
"O Zoti im! Ti me ke dhene mua pushtet, me mesove mua komentimin (shpjegimin) e enderrave; o Krijues i qiejve e tokes, Ti je kujdestar imi ne kete bote dhe ne boten tjeter (Ahiret), me ben te vdes mysliman dhe me bashko me te miret." (Jusuf; 101)

Tregohet se profeti Jusuf a.s. pas vdekjes se babait te tij ka jetuar edhe rreth 23 vjet dhe ka vdekur rreth moshes 80 vjeç.

Pergatiti

Gezim KOPANI

__________
1. Rubil, Shimun, Lavin, Jehuz, Iz'har, Zabulo, Jusuf, Beniamin, Danë, Neftali, Xhadin, Eshir.
2. Me 11 yjet nenkuptohet vellezerit e Jusufit a.s. ndersa me diellin e henen, prinderit e Jusufit a.s.
3. Allahu xh.sh. thote: "Ai (Jakubi) tha: Une mallengjehem po te vije (Jusufi) me ju, edhe kam frike se do ta haje ujku, kur mungon kujdesi juaj per te. Ata (vellezerit e Jusufit) thane: Per Zotin , nese e ha ujku, e duke qene ne grup kaq i forte , atehere ne mos qofshim fare." (Jusuf, 13-14)
4. Tregohet se vellezerit e Jusufit a.s. kishin harruar nje detaj, ai ishte mos grisja e kemishes.
5. Tregohet se ne kete kohe Jusufit a.s. mund te kete qene rreth 12 vjec.
6. Thuhet me nje cmim prej 20 dirhem.
7. Tregohet se Azizi ishte i paafte qe te kishte femije.
8.Allahu xh.sh thote: "Dhe e shiten ate (Jusufin) per nje cmim te vogel, per disa dirhem (mas argjendi) te numeruar, sepse ne mesin e tyre pati asish qe nuk lamuan (per cmim te larte). Ai qe e bleu nga Misiri (Egjipti) i tha gruas: Beni pritje te kenaqshme, se eshte shprese tia shohim hajrin ose ta adoptojme per femije. Ja keshtu (e shpetuam nga bunari), Ne i beme vend Jusufit ne toke (Egjipti), e qe t'ia mesojme atij shpjegimin per disa enderra. Allahu eshte mbizoterues i punes se vet, por shumica e njerezve nuk e din (fshetesin e ceshtjeve)." (Jusuf, 20-21)
9. Disa thone se Allahu xh.sh. bukurin e ka ndar ne dy pjese. Gjyshmen per njerezit dhe krijesat e tjera, ndersa gjyshmen profeti Jusuf a.s.
10. Shiko suren Jusuf , ajeti 23.
11. Ne ate kohe fjala Aziz nenkuptohej me minister, apo njeri me poste, e ne rastin konkret flitet se Azizi ka qen ne postin e ministrit te finances.
12. Profeti Muhammed a.s. ne lidhje me ruajtjen e nderit ka thene: "Shtat grupe njerezit do strehohen nen hijen e Arshit te Allahut, ate dite ku nuk do kete asnje hije tjeter, nder keto te shtat njeri eshte ai i ri qe eshte ftuar nge nje femer per te kryer akte te turpshme , e ai e refuzon ate duke i thene: Une i friksohem Allahut."

13. Tregohet se Jusufi a.s. mbeti ne burg edhe per 7 vite te tjera.
14. Thuhet se mosha e Jusufit a.s. ne kete kohe ishte rreth 30 vjeç.
15. Nga kjo martese Jusufi a.s. u shtua me dy djem, Efraim dhe Mansui.
16. Thuhet se ky mbret quhej Rejjan bin Velid.
17. Tregohet se Jusufi a.s. per cdo tregtar qe vinte u shiste vetem nje sasi te caktuar gruri apo dritheri me qellimin shmagjen e abuzimeve qe mund te benin tregtaret.
18. Lexo suren Jusuf nga ajeti 64-66
19. Kjo keshill erdh nga Jakubi a.s. qe ata te ruhen nga syri i keq.
20. Surja Jusuf, ajeti; 70
21. Surja Jusuf, ajeti 71-75
22. Jusuf 78-79
23. Jusuf 88
24. Jusuf 92
25. Jusuf 93
26. Tregohet se Jakubi a.s. pasi u bashkua me Jusufin a.s. ne Egjipt ka jetuar me Jusufin a.s. edhe rreth 24 vjet, dhe kur nderroj jete Jakubi a.s., djali i tij Jusufi a.s. e varrosi ate afer varrit te babait te tij Is'Hakut a.s. pasi kjo ka qene kerkesa e vete Jakubit a.s.Per me shume lexo suren Jusuf

Kerkoj mbrojtjen nen driten Tende

Transmetohet se nje here Profeti Muhammed a.s. ka bere kete lutje gjate kohes gje ndodhej ne Taif;

"O Allah, une tek Ti ankohem per dobesine e fuqise time, dobesin e strategjise time dhe mosvlersimin nga njerezit. Ti je me i Meshirshmi i atyre qe tregojne meshire. Ti je Zoti i te shtypurve dhe Ti je Zoti im. Ne doren e kujt do me lesh, ne doren e te largetit qe do te me perbuze, apo te armikut te cilit Ti i ke dhene fuqi mbi mua. Nese Ti nuk je i zemeruar me mua, atehere per mua cdo gje eshte ne rregull. Por falja Jote eshte me e mire per mua. Une kerkoj mbrojtje nen driten Tende. Prej se ciles erresire eshte ndricuar dhe mbi te cilen qendron e ardhmja e kesaj bote dhe e botes tjeter. Kerkoj qe zemerimi Yt te mos bjere mbi mua dhe pakenaqesia Jote te mos me shoqeroje mua. Eshte e drejta Jote te me qortosh derisa te kenaqesh dhe nuk ka force dhe fuqi pervecse me Ty."

Pergatiti

Gezim KOPANI

Jeta e profetit Jakub a.s.

Profeti Jakub a.s. vjen prej familjes se profetit Ismail a.s. i cili ka lindur profetin Is'hak e nga Is'Haku lindi Jakubi a.s. e ky lindi profetin Jusuf a.s.

Jakubi a.s. kishte 12 femije te cilet u ndan ne 12 fise. Nder femijet e Jakubit a.s. Jusufi a.s. ishte pejgamber.

Allahu xh.sh. thote:
"Ne atij (Ibrahimit) i falem Is'Hakun dhe Jakubin dhe secilin prej tyre e udhezuam. Me pare ne Nuhun e patem udhezuar. E nga pasardhesit e tij (te Ibrahimit) udhezuam Davudin, Sulejmanin, Ejjubin, Jusufin, Musain, dhe Harunin. Keshtu i shperblejme bamirsit." (El En'Am; 84)


Tregohet se kur Is'haku u martua me Rebeken  nga ky linden dy binjak Ezavin(1) qe arabet e quajne El Ajs dhe Jakubin.  Tregohet se Is'haku me se shumti donte El Ajsin pasi ishte djali i pare ndersa Rebeka Jakubin a.s.(2)

Tregohet se kur u plak dhe u lodh Is'haku dhe nuk shikonte i kerkoj nga El Ajsit nje ushqim (3) nga ndonje gjah i zgjedhur, dhe se ai do bente lutje qe ta gjej ate, ndersa nga ana tjeter Rebeka i thote Jakubit a.s. qe para se te vije El Ajsi te ther dy edha me qellim qe te pergatisnin ushqim te mire per Is'hakun qe edhe Jakubi a.s. te ishte pjese e lutjes se babait te tij.
Shkurtimisht tregohet se kur pergatiten ushqimin Is'haku pyeti: Kush je ti? Jam djali yt u pergjigj. Is'haku e terhoqi prane vetes e preku dhe i tha: Nga zeri ti je Jakubi a.s.
Pasi perfundoj ngrenjen , Is'haku beri lutjen e bekuar, ku nder te tjera tha: "O Zot kerkoj qe ky djal imi te jete i vyeshem nga te gjithe, qe fjala e tij te jet mbi te tjeret, dhe mbi mbare popullin. te kete bereqet dhe pasardhes te pa numert."
Pasi doli jasht El Ajsi solli gjahun (ushqimin) dhe ia vuri Is'hakut para. Ai pyeti: Cfare eshte kjo? El Ajsi tha: Ushqimi qe me kerkove. Is'haku i thote: Po a nuk ma solle pak me pare dhe une bera lutje? Jo i thote El Ajsi duke kuptuar qe Jakubi a.s. kishte qene me i shpejte se ai dhe per kete ai u zemera shume me Jakubin a.s.(4) Ne keto kushte El Ajsi i kerkoj me pergjerim babait qe te bente lutje per te qe pasardhesit e tij te kene shume toke, pasuri etj.
Kur nena Rebeka degjoj kercenimet e El Ajsit ndaj Jakubit a.s. i kerkoj Jakubit a.s. qe te shkonte tek vellai tjeter ne Haran te quajtur Laban, dhe atje te martohej. Pasi kete gje ia kerkoi edhe Is'haku a.s. Jakubi a.s. u largua nga shtepia.
Meqenese Jakubi a.s. u largua nga shtepia ne kohen e Ikindis (pas dreke) e zuri nata ne rruge. Ashtu vendosi qe te pushoj. Mori nje rrobe dhe e vendosi poshte kokes dhe e zuri gjumi.
Tregohet se ketu Jakubi a.s. shikoj nje ender ku shikoj shkallet e vendosura nga Zoti nga toka deri ne qiell ne te cilat zbrisnin dhe ngjiteshin meleket e Allahut xh.sh. Tregohet se ne ender Allahu xh.sh. i ka thene: "O Jakub! Do jesh i bekuar, do te jap shum pasardhes.."
Kur u zgjua nga gjumi, u gezua per endrren dhe iu betua Allahu xh.sh. se ne kete vend (ku pushoj) do te ndertonte nje faltore dhe se do jap per hire te Allahut 1/10 e pasurise qe Allahu xh.sh. do ia jap, dhe aty prane ben shenim ne nje gur. Ky vend me vone do te ishte Jerusalemi i sotem te cilin Jakubi a.s. e ndertoj.(5)
Tregohet se kur Jakubi a.s. arrit ne Haran qelloj te njoh dy vajza te cilat quheshin Lea dhe Rahela ku pelqeu Raheln e cila ishte me e bukur. Jakubi a.s. kerkoj qe te martohet me te. Babai i vajzes pranoj me kushte qe Jakubi a.s. te ruante per shtat vjet bagetite dhe me pas ta martoje. Kur kaluan shtat vite caktuan mbremjen e marteses. Mirepo ne mbremje babai i vajzes ne vend te vajzes se vogel dergoi tek Jakubi a.s. vajzen e madhe. Tregohet se Jakubi a.s. nuk e kishte ven re, dhe kur u ngrys vuri re se nuk ishte Rahela, vajza e vogel. Per kete Jakubi a.s. i kerkoj llogari babait te vajzes, i cili i thote: "Nuk kemi zakon qe te martojme vajzat e vogla para te madhes, por nese deshiron edhe vajzene  vogel do me sherbesh edhe shtat vite te tjera."
Tregohet se Jakubi a.s. pranoj kushtin dhe u martua edhe me Rahelen, madje babai i vajzave u dhuroj edhe dy sherbyese, qe te kujdesen per ta.(6) Ne ate kohe ishte e lejuar qe dy motra te martohen per nje burre. Rahela nuk linde, ndersa me Lean  Jakubi kishte disa femije.
Tregohet se per shkak se nuk linde femije Rahela u zemerua me Lean prandaj i kekoj Jakubit a.s. qe te martohet me sherbyesen e saj te quajtur Behte. Me Behten Jakubi a.s. beri disa femije. Duke shikuar kete levizje Lea i kerkoj Jakubit a.s. qe te martohet edhe me sherbetoren e saj te quajtur Zelfe me te cilen Jakubi a.s. pati edhe disa femije te tjere. Duke shikuar lindjet e Leas dhe Zelfes, Behte beri nje dua Allahut qe ti jap nje djal Jakubit a.s. Allahu xh.sh. ia pranoj lutjen dhe pas kesaj Zelfa lindi djalin e quajtur Jusuf a.s.
Pas nje kohe Jakubi a.s. i kerkoj leje babit te bashkeshorteve qe te largohet. , ndersa ai pasi e vlersoj per mirseit qe u kishte sjell vendosi ti dhuroj Jakubit a.s. bagedi apo cfare te deshironte. Jakubi a.s. vendosi te marr vetem te vegjlit e bagetive.
Allahu xh.sh i kerkoj Jakubit a.s. qe te kthehet ne vendlindjen e tij duke e garantuar se Ai (Allahu) do jete me Jakubin a.s.
Keshtu Jakubi sebashku me familjen e tij u nis per ne vendlindje, nderkohe bashkeshortja e tij Rahela fshehurazi kishte marr me vete nje idhudh. Babai i Raheles u informua se mungonte nje idhudh dhe kontrolloj vendin por nuk gjeti gje. Tregohet se vajza e tij e kishte fshehur ate posh samarit te deves. Kur shkuan per te kontrolluar devene, Rahela nuk levizi me argumentin se ishte ne prejudha. Tregohet se gjate rruges kur Jakubi a.s. ju afrua vendit te quajtur Sair i vin Meleket duke e uruar per kthimin ne vendlindjen e tij si shenje nga Allahu xh.sh qe ti o Jakub nuk je vetem. Kur Jakubi i ishte afruar vendlindjes i erdh lajmi Jakubi se vellai i tij El Ajsi ishte nisur ne drejtim te tij sebashku me 400 burra. Jakubi a.s. u friksua, per kete ai vendosi te fal namaz duke kerkuar mbrotjen e Allahut xh.sh.
Pasi Jakubi fali namazin, pergatiti nje dhurate per vellan e tij, e cila perbehej prej 200 dhi, 20 cjap, dele, desh, deve, lope, gomer etj. Jakubi a.s. urdheroj sherbetoret qe kjo pjese te ndahet nga pjesa tjeter dhe te udhetoj para, dhe kur El Ajsi te has ne ta e ti pyes se kujt jane, ju te theni se jane te sherbetorit tend Jakubit dhe keto jane dhurate te cilen ai ia dhuron zoteritu te tij El Ajsit.
Duke ecur keshtu, naten e trete ju paraqiten Jakubit a.s. nje melek ne formen e njeriut. Jakubi mendoj se ishte njeri, dhe ju afrua per ti treguar vendin, Jakubi duke menduar se e mundi, meleku e shtyu, e nga shtyrja u vra tek njera kemb. Meleku e pyeti: Si quhesh? Ai i thote: Jakub. Meleku i tha: Prej dites se sotme duhet te quhesh vetem Israil. Jakubi e pyeti: Kush je ti?, menejhe pas kesaj pyetje njeriu qe i kishte ardhur , u zhduk. Ne kete rast Jakubi kuptoj se ai kishte qene melek.
Pas kesaj Jakubi diku larg vuri re El Ajsin me njerezit e tij. Kur u afrua El Ajsi e shikoj, dhe e respektoj me perkulje.(7) El Ajsi ju afrua, e perqafori, e puthi dhe filloj te qante, pastaj duke shikuar familjen e Jakubit pyeti: Po keto? Jakubi tha:Allahi ia dhuroi sherbetorit tend. Sic veproj me pershendetje Jakubi a.s. ashtu veproi edhe familja e tij.
Jakubi a.s. u rikthye tek vendi ku shikoj endrren , dhe beri shenimin ne gure. Aty ai ndertoj faltoren (8). Kjo faltore (tempull, apo xhami) u ndertua pasi thuhet se Allahu xh.sh. e kishte urdheruar Jakubin per ndertimin e saj. Vendi ku ndertoj kete tempull eshte sot Jerusalemi te cilin me vone e rinderoj apo e ndertoj profeti Sulejman a.s.
Pas kthimit ne vendlindje Jakubi a.s. arriti te gjej gjall baban e tij Is'hakun i cili me vone semuret dhe vdes(9). Pas vdekjes se babait, Jakubi a.s. filloj jeten e tij. Tregohet se kur Jakubi a.s. kaloj ne nje vend te quajtur Sahor ndertoj nje shtepi dhe nje stall per bagetit e tij. Po ashtu ne bleu nje toke ne te cilen kishte shume livadhe me qellim ta punonte dhe te kullos bagetit e tij.
Ishin pikerisht keto vende ku Jakubi a.s. vendosi familjen e tij sebashku me djalin e tij Jusufin a.s. i cili pa mbushur moshen e pjekuris shikon nje ender ne te cilen kishe shikuar 11 uje (10), po ashtu henen dhe diellin(11). Kur u zgjua nga gjumi , disi me nxitim shkon tek babai i tij Jakubi dhe i tregon endrren qe kishite shikuar. Jakubi a,s. e kuptoj se kjo ishte nje nga shenjat e larte te Allahut xh.sh i ardhur tek dajli i tij. Jakubi a.s. i kerkoj Jusufit a.s. qe endrren te mos ia tregoj vellezerve pasi ato mund te kene xhelozi e mund te mendojne per akte negative kunder teje.
Shkurtimisht, vellezerit e Jusufit a.s. mesuan per endrren (pasi kjo ngjarje tregohet tek jeta e profetit Jusuf a.s.) vendosen qe ta marrin ne kullose edhe Jusufin a.s. pasi ai kishte shume deshir te shkonte pasi argetohej. Jakubi a.s. kundershtoj, e kjo per dy arsye: E pare se mos do e harrojne Jusufin , dhe do e gllaberoj ndonje ujk dhe e dyta ishte se per shkak te xhelozis se endrres mos vellezerit do i bejne gje. Djemt i thane: Jusufi eshte vellai yne, dhe mos ke frik nuk i bejme gje. Pasi u bind Jakubi a.s. e moren Jusufin a.s. i cili nuk e dinte per planin e vellezerve te cilet me vone e hedhin ne nje pus. Kur u kthyene , u doli perpara Jakubi a.s. i cili i shikoj djemt duke qare (12), dhe pasi Jakubi pyeti per Jusufi ata i than se e hengri ujku, por Jakubi a.s. nuk u besoj, por ata i treguan kemishen e Jusufit a.s. e cila ishte e gjakosur (13). Per shkak te dhimbjes se madhe, tregohet se me kalimin e diteve per shkak edhe te loteve Jakubi a.s. ju zbeh te shikuarit aq sa nuk shukonte me. Por nga ana tjeter Jusufi a.s. shpeton. Madje ai behet person shum i rendesishem duke drejtuar gjithe Egjiptin.
Per shkak te varferis dhe munges se ushqime i paraqiten vellezerit te cilet nuk e njohen ate, ndersa Jusufi a.s. po. Jusufi a.s. u kerkoj qe ta sjellnin vellan tjeter, dhe nese nuk ma sillni , nuk do keni me ushqime. Djemt i treguan Jakubit a.s. se sundimtari nuk do na jap ushqim pasi ka vendosur kete kusht. Gjithsesi , Jakubi a.s.  lejoj qe te behet ashtu sic deshironte sundimtari i Egjiptit e ndoshta Allahu xh.sh. do me kthej cdo gje. Dhe duke e pasur mendjen tek djali qe do u jepte te tjereve ju kujtua Jusufi a.s. duke therritur: Ah Jusufi im ! Gjithesi djemt u paraqitet perseri para sundimtarit te Egjiptit, aty ato mesuan se ai ishte Jusufi a.s.,Me pas Jusufi a.s. takohet me Jakubit a.s. te cilit i erdh te shikuarit pasi me kemishen e djelit te tij ferkoj syt e tij. Pas kesaj ngjarje Jakubi a.s. vdes duke lene pas nje nder Pejgamberet me te rendesishme Jusufin a.s.

Pergatiti

Gezim KOPANI

________
1.Per Ezavin ose El Ajsin thuhet se eshte paraadhes i bizantineve
2.Tregohet se eshte quajtur Jakub pasi ka lindur duke mbajtur vellan per thembre. Hebrenjte kab prejardhje prej Jakubit a.s.
3.El Ajsi ishte gjuetar i zoti.
4.Disa thone El Ajsi ishte betuar se pas vdekjes se Is'Hakut do ta mbyste Jakubin.
5.Tregohet se Jakubi a.s. ju afrua nje guri ne te cilin beri nje shenim me qellim qe te mos harronte vendin duke e quajtur "Betel" qe nder kuptimet e tjera si faltore etj nenkupton edhe si Shtepia e Allahut xh.sh.
6.Leas i dhe Zelfen ndersa Raheles i dha Behten.
7.Tregohet se ne atekohe, njerezit pershendetnin me perkulje shtat here.
8.Disa thone se kete vend e quajti El
9.Disa thone se e Is'haku ka vdekur ne te njejten kohe me bashkeshorten e tij dhe se varren i kan pas afer me njeri tjeterin, ndersa nje mendim tjeter eshte se djemt e Is'hakut e kan varrosur ate afer varrit te profetit Ibrabim a.s.. Ndersa nje mendim tjeter thote se e kan varrosur tek nje shpell pasi tek nje shpell ka qene varrosur edhe profeti Ibrahim a.s. Allahu e di me se miri kete.
10. Aq sa ishte edhe numri i vellezerve te Jusufit a.s.
11.Me te cilat nenkuptohej prinderit e tij.
12.Shiko suren Jusuf
13.Ky nuk ishte gjaku i Jusufit

Cfare do te thote kur shuhet nje yll ?

Shuarja e nje ylli

Rastis qe naten te shikojme ndonje yll qe shkeputet duke u shuar. Per kete disa thone se duhet thene nje deshire pasi ajo plotesohet, e disa thone se dicka e mire do ndodh.

Por sipas islamit nuk eshte ashtu.
"Njeri nga shoket e profetit Muhammed a.s. nga Medineja tregoi se nje nate ishin duke qendruar me Profetin Muhammed a.s. kur u shua nje yll, duke ndricuar per pak. Muhammedi a.s. pyeti: Cfare thoshit ne kohen e injorances kur ndodhte kjo? Shoket thane: Sonte lindi nje njeri i madh dhe vdic nje njeri i madh. Muhammedi a.s. tha: Ata nuk shuhen per shkak  i vdekjes se dikujt, e as per shkak te lindjes se dikujt, por kur Allahu xh.sh percakton nje ceshtje, meleket bartes te Arshit lartesojne Allahun xh.sh. Pastaj e lartesojne Allahun xh.sh. meleket e qiellit derisa ky lartesim te vij deri tek qielli i kesaj bote. Meleket pyesin Meleket e Arshit se cfare tha Allahu xh.sh? Ata tregojne se cfare tha. Pastaj ata lajmerojne njeri tjetrin derisa te arrije lajmi tek qielli i kesaj bote.. Kur arrin aty, xhindet mundohen te marrin ndonje informacion per ti treguar te tjereve, per kete arsye ata goditen me zjarr."
(Trnas prej Abdullah ibni Abassi)

Kemi nje hadith nga Aishja r, anha, se Muhammedi a.s ka thene: "Meleket flasin ne re rreth ndonje ceshtje qe do te ndodh ne toke. Shejtanet e degjojne ate dhe vendosin ate ne veshin e falltoreve , pastaj me ate fjale shtonje njeqind genjeshtra."

Pergatiti
Gezim KOPANI 




___________
1.Xhindet jane krijesa te krijuar prej zjarrit. Ata jane krijuar para njeriut. Allahu xh.sh. thote: "Dhe xhindet Ne i krijuam kohe me pare prej flakes pa tym te zjarrit. (El Hixhr, 27) Xhindet jetojne ne toke, ne vende te braktisura, vendet e pista, varreza etj. Xhindet jane krijesa te shpejta, kujtoj ketu xhindin e quajtur Ifrit i cili i pat thene profetit Sulejman se do ta sjell forntin Sulejmanit para se ai te leviz nga vendi.

Mejtepi institucione qe i paraprine hapjes se medreseve dhe shkollave te tjera te kohes

Mejtepi institucioni qe i paraprine hapjes se medreseve dhe shkollave te tjera te kohes

(Fjala pershendetese e Myftiut te Kosoves Naim ef. Ternava, mbajtur ne qytetin e Pukes)

I nderuar kryetar i Komunitetit Mysliman te Shqiperise Skender Bruçaj ,

I nderuar myfti i Pukes, Gezim Kopani ,

Te nderuar efendiler, Zonja dhe zoterinj;

Ndihem i privilegjuar qe sot jam pjesemarres ne kete aktivitet te organizuar nga Myftinia e Pukes, andaj me lejoni qe t'ju drejtohem, t'ju pershendes dhe t'ju falenderoj ne emer te Kryesise se BIK-ut, ne emer te institucioneve dhe organeve te tij, si dhe ne emrin tim personale per organizimin e ketij aktiviteti te veçante, i cili ne fokues ka nje veprimtari gjithashtu te veçante-rolin dhe kontributin e mejtepeve ne rrethin e Pukes gjate historise.

Qe ne fillim, pergezoj organizatorin per kete nisme kaq te rendesishme dhe domethenese, duke e konsideruar si nje hap te pare drejte vleresimit te mejtepeve, te cilat kane luajtur nje rol te rendesishem ne edukimin dhe arsimimin e te rinjve.

E dihet mirefilli se edukimi dhe arsimi i shendoshe jane shtylla te rendesishme ne formimin e nje shoqerie te perparuar e te qyteteruar. 

Te nderuar te pranishem! Siç duhet, feja islame u kushton rendesi te veçante arsimit dhe edukimit. Kjo me se miri kuptohet nga ajeti i pare i Kur'anit, i cili i zbriti pejgamberit Muhammed a.s., ku thuhet: "Lexo, studio me Emrin e Krijuesit tend..." Edhe i derguari yne, Muhammedi a.s., i ka kushtuar rendesi te veçante arsimimit. 

Jane shume te njohura hadithet dhe urdherat e tij dhene besimtareve per te kerkuar diturine: "Kerkoni diturine qofte larg deri ne Kine." 

Nisur nga keto parime te qarta, shoqeria myslimane krahas ndertimit te xhamive per lutje e ibatete ka ngritur edhe mejtepe per edukimin dhe arsimimin e mases se gjere e vecanarisht te rinjve.

Edhe tek ne mejtepet kane nje veprimtari disashekullore dhe pikerisht mejtepet jane institucionet e pare ku ka filluar edukimi e arsimimi yne nder breza dhe jane mejtepet ato qe i paraprine me pastaj hapjes se medreseve dhe shkollave te tjera te kohes.

Ne viset tona thuajse prane çdo xhamie kane ekzistuar mejtepet, madje kemi raste qe ne disa vendbanime fillimisht eshte  ngritur mejtepi, i cili me vone eshte shnderruar ne xhami, pa e humbur fare rolion e tij primar, ate te edukimit dhe arsimimit.

Po per cfare jane edukuar e çfare kane mesuar ne mejtepe?

Roli i mejtepeve ka qene i theksuar ne disa rrafshe, se pari si institucion qe ka socializuar masen , se dyti aty jane eduakuar brezat sipas parimeve hyjnore dhe tradites pozitive te vendit.

Dhe se treti ne mejtepe eshte mesuar shkrimleximi i Kur'anit dhe jane fituar njohurite bazike te fese, kultures e miresjelljes, gje qe ka ndikuar ne formimin e drejte te brezit te ri dhe formesimin dhe emancipimin e shoqerise ne pergjithesi.

Shoqeria jone njihet per tolerance e mirekuptim, njihet per bashkjetese e respekt, vlera keto qe edhe sot jane tipare dalluiese per kombin tone, dhe ne kultivimin e ketyre vlerave s'ka dyshim  se rol te veçante  gjate historise kane luajtur edhe mejtepet qe edukuan masen drejte, sipas mesimeve hyjnore, sepse Krijuesi yne na ka urdheruar qe ne te jetojme ne paqe e harmoni dhe jo ne perplasje, konflikte e shkaterrime. Edhe ne rrethin tuaj, ne Rrethin e Pukes, mejtepet kane nje histori te begate dhe shumevjeçre, ketu veprojne qe ne shekullin e 16, gje qe flet me se miri per rolin dhe kontributin qe kane dhene gjate historise se lavdishme te kesaj treve, e cvila njihet per besnikeri, mirekuptim, bashjetese e harmoni, si dhe per krenari e trimeri.
Ne mejtepet e Pukes kane kontribuar ulema, imame e hoxhallaret te spikatur, te cilet nuk kan kursyer asgje qe te kontribuojne ne edukim dhe arsimimin e brezit te ri, andaj ky aktivitet i sotem eshte edhe nje vlersim per punen e atyre brezave, eshte mirenjohje per kontributin e tyre gjate historise dhe nje shlyerje borxhi ndaj punes se mejtepeve, te cilat ne te kaluaren je shume te larget nuk u trajtua sa duhet dhe meritueshem.
Eshtee rruges prandaj qe shembullin e Myftinise se Pukes ta ndjekin edhe myftinite e tjera anekend trojeve tona, sepse me keso aktivitetesh ne njohim te kaluaren tone te ndritshme dhe jo vetem qe njohim, por edhe vlersojme drejte kontributin e te pareve tane qe vepruan ne kohe te veshtira e me kushte minimale, si dhe krijojme kushte e premisa per te projektuar nje te ardhme tonen me te mire.

Te nderuar te pranishme! Me lejoni te theksoj edhe nje here faktin se vertet ndihme jashtezakonisht mire qe se bashku me bashkepunetoret e mi marr pjese ne kete aktivitet dhe kjo per disa arsye kryesore, se pari per te vlersuar rolin qe kane pasur mejtepet gjate historise, se dyti per te vlersuar kontributin e ulemase qe kontribuojne ne perhapjen e ilmit dhe diturise ne keto ane, dhe se treti per te vlersuar e çmuar kontributin e dy bashkevendesve tane nga Kosova qe kane kontribuar te ju me vite e dekada.
Jemi ketu per te kujtuar e vlersuar kontributin e imam Sadik ef. Prishtines (i dekoruar nga presidenti Berisha) ne mejtetpin e Kabashit, ku ai sherbeu per 4 dekada, si dhe kontributin e imam Qazim ef. Nushit qe sherbeu ne mejtepin e fshatit Qerret, te cilet megjithe kushtet e veshtira nuk hoqen doren nga misioni i tyre per edukimin dhe arsimimin e drejte te popullit.
Kur jemi te roli i mejtepeve, duhet theksuar edhe nje fakt tjeter shume domethenese; shumica e mejtepeve kane luajtur nje rol me rendesi per hapjen dhe zhvillimin e shkolles shqipe mesuesit  e mejtepeve ata qe i gjejme nder mesuesit e pare te shkollave shqipe gjithandej trojeve tona. Ne viset e Kosoves dhe jo vetem menjehere pas Luftes se Dyte Boterore godinat e mejtepve u shnderruan ne godina te shkolles shqipe, kurse mualimet e mejtepeve u bene mesues te shkolles shqipe.
Te nderuar te pranishem!
Ne fund fare, me lejoni qe edhe nje here te pergezoj per kete aktivitet Myftiun e Pukes Gezim Kopani dhe t'i shpreh gatishmerine e BIK-ut, por besoj edhe te dy Bashkesive te tjera simotra (Komunitetit Mysliman Shqiptar dhe Bashkesin Fetare Islame te Maqedonise) qe, nismat dhe aktivitetet e tilla, t'i perkrahimdhe t'i mbeshtesim pa asnje hezitim dhe nje dite pse jo te mos shohim mundesin e organizimit te nje konference te perbashket shkencore nga tri komunitetet tona islame me teme bosht pikerisht rolin e mejtepeve nder shqiptaret gjate historise. Duke ju deshiruar suksese, ju pershendes me selam!


* Fjala pershendetese e Myftiut te Kosoves, Naim ef. Ternava ne hapje te simpoziumit "Mejtepet e Myftinise Puke dhe roli i tyre.", Puke 11 nentor 2017

___________
Materiali i mesiper eshte publikuar ne revisten "Dituria Islame" organ i BIK-ut, numer 325-326,nentor/dhjetor 2017, faqe 5-6

Zgjuarsia e shpjegimit

Tregohet se nje mbret kishte shikuar ne enderr te frikshme. Kishte shukar duke i rene dhembet dhe dhemballet nje e nga nje, aq sa mos me ken i zoti me ngren. Kur zgjohet ne mengjes i friksuar vendos qe te di kuptimin e endrres. Therret dijetaret me te mir qe shpjegojne endrrat. Pasi paraqiten te gjithe

dijetar pyet: Cili eshte me i dijshmi nder ju. Njeri tha: Une jam. Mbreti pasi i tregon endrren i thote: Cfare do te thote kjo? Dijetari i thote: Enderr e keqe. Dhembet tregojne pjestaret e familjes tende, e ramja e tyre tregon se pjestar nje e nga nje do te vdesin, dhe i fundit do vdesesh ti. Mbreti u merzit, dhe i thote: Cfare thua keshtu, a per keto gjera paguhesh ti, te tmerrosh njerezit me shpjegime negative? Mbreti pyet nje dijetar tjeter i cili ndryshe nga i pari i thote: Ender e mir. Kjo tregon se ke me jetu gjat, me gjat se familja jote edhe nese ato vdesin, dhe ti do sundosh njerezit ne kohe te gjate.
Mbreti i gezua dhe i thote: Ti qenke per kete pune dhe i dhuron disa te holla, dhe keshtu perfundon takimi. Shoket (dijetaret) tjere i thone shpjeguesit i cili mori te hodhat: Si ka mundesi, ti te njejtat gjerat i the mbreti vec se ia shpjegove ndryshe. Dijetari i thote: Me rendesi eshte te dish Kur, Kujt dhe ne Cmenyre tia shpjegosh dicka.

Pergatiti
Gezim KOPANI 

Pjese nga hytbja e Kurban Bajramit ne xhamin e qytetit te Pukes 2018