Jeta e profetit Jusuf a.s.

Profeti Jusuf a.s. eshte djali i Jakubit a.s. Profeti Jusuf a.s. eshte nje nder Profetet me te permendur, aq sa Allahu xh.sh. ka vendosur nje sure ne Kur'an me emrin Jusuf madje ka treguar gjeresisht ngjarjet qe kan ndodhur ne kohen e profetit Jusuf a.s.  Keto jane rrefimet me te bukura thote Allahu xh.sh ne Kur'an.

Allahu xh.sh. thote: "Ne me te shpaullur te ketij Kur'ani po te rrefejme (o Muhammed) me te bukrin rrefim, edhe pse para tij ishte nga te painfromuarit. (Perkujto) Kur Jusufi, bababit te vet i tha: O babai im! Une shikova (ne ender) njembedhjete yje dhe diellin e henen, i pash duke me bere mua sexhde!"
(Jusuf, 3-4)

Babai i Jusift a.s. Jakubi kishte dymbedhjete djem (1) dhe me i njohuri , dhe pejgamber ka qene profeti Jusuf a.s. Nder kuptimet e tjera fjala Jusuf do te thote; dhurate. Po ashtu profeti Jusuf a.s. eshte burri me i bukur qe njerzimi ka pas dhe do kete. Keshtu e ka permendur profeti Muhammed a.s. Jusufin a.s.: "Fisniku, i biri i Fisnikut, te birit te fisnikut, nga babai fisnik, eshte Jusufi, djali i Jakubit, e ky i Is'hakut, i cili eshte djali i Ibrahimit a.s., mikut te Allahut xh.sh." (Buhari, Ahmedi)

Ne moshe te vogel Jusufi a.s. shikon nje ender ne te cilen kishte shikuar njembedhjete yje dhe diellin e henen qe respektonin Jusufin a.s. (2) Kur u zgjua, gezimi e kishte kapluar, dhe ashtu me nxitim shkon tek babai i tij (Jakubi a.s) dhe i tregon endrren. Pasi Jakubi a.s. e degjon i kerkon Jusufit a.s. qe endrren te mos ia tregoj vellezerve.

"Tregohet se nje here nje hebre i quajtur Bustan el Jehudi pyet profetin Muhammed a.s. se si quhen yjet qe i ka shikuar ne enderr Jusufi te cilet ju perkulen atij? Muhammedi a.s. heshti nuk tha gje. Ngase nuk mori pergjigje hebreu u largua. Ne kete moment i vjen Xhebraili i cili i tregon emrat. Profeti Muhammed a.s. pasi mesoi emrat udheroj qe ta therrasin hebreun qe pyeti te cilit Muhammedi a.s. i tregoj keto emra: Xherjan, Et Tarik, Edh Dhijal, Dhulketefan, Kabis, Vethab, Amundan, El Fejlek, El Mesibeh, Ed Daruh, Dhulfer, Ed Dija, En Nuru. Hebreu tha: Pasha Zotin vertet keto jane emrat e tyre."

Allahu xh.sh. thote: "Ai (Jakubi) tha: O biri im, mos u trego endrren tende vellezerve tu, se po te bejne ndonje dredhi, s'ka dyshim , djalli per njeriun eshte armiku i hapet." (Jusuf, 05)

Pas nje kohe edhe vellezerit mesojne mbi endrren e Jusufit a.s. dhe dashuris se Jakubit a.s. ndaj Jusufit. Zilia e vellezerve sa vjen e shtohej. Shejtani kishte filluar te vendos ne zemrat e vellezerve te Jusufit a.s. urretje ndaj Jusufit , aq sa vendosen te bashkohen per te kryer hapa kunder tij duke filluar me babain e tyre. Ata thane se babai yne e do me shume Jusufin a.s. dhe vellan e tij Beniaminin se ne.

Allahu xh.sh. thote: "Ata qe pyesin per ndodhin e Jusufit dhe te vellezerve te tij, pati fakte (mbi fuqin e Zotit). Kur ata (vellezerit) thane: Pasha Zotin, Jusufi dhe vellai i tij , jane me te dashur te babai yne se sa ne, ndersa ne jemi grup (i fort). Vertet, babai yne eshte ne gabim." (Jusuf, 7-8)

Tregohet se vellezerit e Jusufit a,s. si fillim vendosen qe ta largojne Jusufin a.s., por ky mendim u ndryshua aq sa ata vendosen mbysnin Jusufin a.s. Teksa po diskutonin mendimet e ndryshme se cfar duhet te benin me Jusufin a.s. tregohet se me i madhi i vellezerve i quajtur Rubil apo Jehudha tha: "Nuk duhet mbytur Jusufi por ta hedhim ne fund te ndonje pusi, pasi kjo eshte me lehte."
Ndersa nje tjeter tha: Para se ta hedhim ne pus tia marrim Jusufit a.s. kemishen, ta lym me gjakun e nje kafshe dhe kur te kthehemi ne shtepi tia tregojme babait tone si argument qe Jusufin e ka ngrene uqerit.
Keshtu nje dite te gjithe ata u paraqiten para babait te tyre Jakubit a.s. dhe i kerkuan qe ta merrnin me vete Jusufin a.s. teksa kullosnin bagetit , keshtu edhe Jusufi a.s. do loze e do kenaqet. Por ne fakt vellezerit nuk kishin qellim defrimin e Jusufit a.s. por te realizonin planin e hedhjes se Jusufit a.s. ne nje pus uji.
Jakubi a.s. pasi u tha se e kam te veshtir te ndahem nga Jusufi a.s. qofte edhe per nje çast. Ata thane: Perse dyshon ne dashurin tone ndaj Jusufit? Ne atij i deshirojme vec te mira. Prandaj ne le Jusufin qe te vi me ne, te loz e te gezoje. Te sigurojme se ne do kujdesemi per te.(3) Jakubi a.s. u tha: Kam besim tek ju, por kam frik se do habiteni e do te harroni te kujdeseni per Jusufin a.s., e nese ndodh kjo do ta harroni diku e pastaj do ta haj ujku ate. Jusufi eshte i vogel, e nese ndodh kjo nuk do mund ta mbroj veten. Duke u betuar ata i thane: Pasha Zotin, ne e ha ujku, kur ne jemi kaq te fort, atehere me mire mos qofshim. Pasiqe ia mbushen mendjen babait te tyre, moren me vete Jusufin a.s.
Pasi e moren Jusufin a.s. me vete dhe menjehere pasi bene pak rruge dhe ishin disi larg shtepis, vellezerit filluan ta sulmojne me fjale Jusufin a.s. E qortuan madje edhe e ofenduan. Keshtu duke u larguar shume nga shtepia, vellezerit filluan ta zbatojne vendimin e tyre. Keshtu ata moren dhunshem Jusufin a.s. dhe e afruan prane nje pusi. Gjate kesaj kohe, ashtu i vogel Jusufi a.s. u bente thirrje vellezerve; cfare ju kam bere qe po silleni me mua keshtu? Jam vellai juaj! Kete qe po me beni nuk do e harroj, e do vije dita qe te takohemi. Por ata nuk e degjuar, ia hoqen kemishen dhe ashtu e hodhen ne pus.Ne kete moment Allahu xh.sh. urdheron meleket qe ne fund te pusit te vendosin nje gur ne te cilin Jusufi a.s. do qendroj e nuk do mbytet.
Vellezerit largohen nga pusi dhe kemishen e Jusufit a.s. e lyn me gjakun e nje kafshe, dhe ne mbremje u kthyen ne shtepi te merzitur, me lot ne sy e kemishen ne dore u paraqiten perpara babait te tyre i cili duke shikuar gjendjen e tyre i pyet: Cfare ka ndodhur? Ata i thane: Ndodheshim larg Jusufit dalluam ujkun, ne vrapuan por nuk arritem gje. Ujku e hengri Jusufin , por qe te na besosh te sollem kemishen e tij te pergjakur .(4) por u kujtua se nuk e kishin grisur ate dhe pasi nga larg treguan kemishen e fshehen. Keshtu ata ia mbushen mendjen babait te tyre edhe pse ai kishte dyshimet e tij, dhe keshtu me lot ne sy Jakubi a.s. me lutje filloj te lutet e ti kerkoj ndihme Allahut xh.sh.

Jusufi a.s. ne pus (bunar)

Nga anata tjeter, kur Jusufi a.s.(5) ndodhej Allahu xh.sh. i dergon melek te cilet e qetesojne, ia largojne friken duke e lajmeruar se Allahu xh.sh. do ta shpetoj nga situata ku ndodhej. Ashtu ne pus ai filloj ta lus Allahun xh.sh, ti kerkoj ndihme atij. Ndihma e Allahut erdhi.
Afer pusit kalon nje karvan i cili dergon nje person per te mbushur uj, teksa ai leshon koven thirri: Ejani, eshte nje dal ne pus! E nxoren Jusufin a.s. nga pusi e ushqyen. Pasi e pastruan shikuan nje femije shume te bukur e per  kete thane:
Nga ky mund te perfitojme dicka , keshtu ata e fshehen te karvani me qellim kur te arrisin ne qytet ta shisnin. Me te arritur ne qytet pra Egjipt nxjerrin Jusufin a.s. ne shitje me nje cmim shume te lir.
Aty paraqitet nje burr i cili e blen Jusufin a.s.. (6) Blersi i quajrut Aziz arriti ne shtepi sebashku me Jusufin a.s. dhe i thote bashkeshortes qe te kujdeset per te, se ndoshta mund te kemi te mira prej tij, edhe mund ta adoptojme si djel tonin.(7) Ne fakt ashtu ndodhi, Jusufi a.s. u be i njohur. Allahu xh.sh. i kishte dhene mundesi Jusufit a.s. qe te shpjekoj endrrat. Dhe kur u rrit Jusufi a.s. u beni njeri i respektuar, me dituri dhe urtesi te madh.(8)

Jusufi a.s. ne mosh madhore, sprova me zonjen e shtepise

Tregohet se duke u rritur Jusufi a.s. ai veçsa behej i bukur, aq sa me te nuk kishte te krahasur. Per kete Muhammedi a.s. ka thene: "...ne naten e Miraxhit takova profetin Jusuf a.s. te cilit i eshte dhene gjysma e hijeshise."(9) Kjo bukuri filloj te ndikoj tek bashkeshortja e Azizit e cila deshiroj qe ta dergoj ne shtrat Jusufin a.s., por nuk e realizonte. Keshtu ajo cdo dite filloj te josh Jusufin a.s. per te arritur qellimin e saj, por Jusufi a.s. nuk ra preh e saj. Nje dite gruaja e Azizit ia mbylli Jusufit a.s. te gjitha dyert (10) dhe i tha: Ej ketu, (ja tek jam e gatshme per ty) Jusufi a.s. tha: "Allahu me ruajte, ai zoteriu im (burri yt) me nderoi me vendosjen te mire (me streoj, e si mund tia bej kete familjes se tij)?"( Jusuf, 23)
Teksa bashkeshortja e Azizit mori kete pergjigje tregohet se ajo filloj ti afrohet Jusufit a.s., por Jusufi a.s. me nxitim ju drejtua deres per te dal, po ashtu edhe gruaja , porse Jusufi a.s. ishte me pare dhe ajo ngriti dore dhe ia grisi kemishen Jusufit a.s. dhe keshtu para deres u perballen me Azizin. Gruaja e Azizit (11) tha: Pervec burgut, apo te ndonje denimi te dhembshem, Cili mund te jete ndeshkimi i atij qe te tenton te demtoje familjen? Ne kete kohe Jusufi a.s. tha: Ajo mu versul mua! Nje person i cili shoqeronte Azizin nderhyn per ta gjykuar kete ceshtje si deshmitar. Deshmitari tha: "Nese kemisha e tij eshte grisur perpara, ajo ka thene te drejten, kurse Jusufi genjen, Por nese kemisha e tij eshte grisur prapa, atehere genjen ajo, kurse Jusufi thote te verteten." (Jusuf, 26-27)
Kur Azizi shikoj kemishen e Jusufit te grisur parapa tha: Kjo eshte dredhi e juaja, vertet kjo eshte dredhi e madhe, dhe ju drejtua Jusufit a.s. duke i thene: "Jusuf , largohu nga kjo!Ndersa ti (grua) kerko falje per kete mekat tendin, se vertet ti qenke fajtore." (Jusuf, 28-29)
Edhe pse kjo kishte ndodhur, Azizi nuk e largoj Jusufin a.s. nga shtepia, dhe jeta vazhdoj. Ne qytet filloj te hapet lajmi. Keshtu nje grua nga grat e qytetit (nga grat e aristokrateve) thane; "Gruja e zoteriut (minister) i versulet marrezisht sherbetorit te vet, ata e kan kapluar ne shpirt dashurin,e ne jemi te bindura se ajo eshte ne humbje te qarte. (Jusuf, 30) Gruaja e Azizit i ftoj nje gosti dhe pas ushqimit u ofroi molle per te ngrene, e teksa grat te mbeshtetura per qef dhe teksa ato po qeronin mollet, gruaja e Azizit urdheroj Jusufin a.s. te hyje ne dhomen e tyre. Kur grat e pranishme shikuan bukurin e Jusufit a.s. , u mahniten aq sa nuk vune re se ne vend te mollave filluan te prisnin duart e tyre.
Allahu xh.sh thote: 
"Kur e shikuan ate (Jusufin) ato u trondidten dhe i pren duart e tyre e thane: Allahu i qofshim fale! Ky nuk eshte njeri, ky nuk eshte tjeter vetem se ndonje melek i lart." (Jusuf, 31)
Gruaja e Azizit per ti treguar grave te tjera u tha: "Ja , Ky eshte ai per te cilin me qortuar mua, une ju dhash ati, por ai ruajt fort (me refuzoj)." (Jusuf, 32)
Aq cfare nuk prisej ndodhi, te gjitha grat e pranishme ju versulen Jusufit, secila per ta marr vet. Por Jusufi a.s. nuk i pranonte.(12)
Edhe pse bashkeshortja e Azizit u mbushi mendjen disa prej grave te parise, perseri lajmi u perhap edhe me shume. Populli filloj te flas shum keq per gruan e Azizit, filluan ta tallnin aq sa ajo nuk mund te dilte me nga shtepia. Keshtu nje dite i kerkoj bashkeshortit te saj qe ta ndeshkoj Jusufin a.s.

Jusufi a.s. i kerkon Allahut xh.sh. mbrojtje, "duke kerkuar burgun"

Per shkak te bukuris qe kishte Jusufi a.s. grat filluan te mos e lejne te qete Jusufin a.s. Situata sa vinte e veshtirsohej. I ndodhur ne keto kushte Jusufi a.s. i beri nje lutje Allahut xh.sh duke thene:
"O Zoti im! burgu eshte me i deshiruar per mua, se sa ate qe me ofrojne ato mua dhe nese Ti (Allah) nuk largon prej meje dredhite e tyre, une mund te anoj te ato e te behem injorant.." (Jusuf, 33)
 Te gjithe filluan te flasin per ngjarjen dhe gruan e Azizit duke thene se si ajo eshte dhene pas sherbetorit te saj. Fjalet u shtuan aq shume saqe bashkeshortja e Azizit nuk mund te ekspozohej me ne qytet. E ndodhur ne keto kushte, ajo shkoj tek bashkeshorti i saj dhe i kerkon te ndeshkoj Jusufin.
Azizi pranoj propozimin e gruas se tij. Dhe ne keto kushte edhe lutja e Jusufit a.s. u pranua duke u larguar keshtu nga sprova e madhe.

Allahu xh.sh. thote: "Zoti i tij (Jusufit) ia pranoj lutjen atij dhe e largoi nga ai dredhin e tyre. Vertet Ai eshte qe degjon lutjet dhe di (situaten)." (Jusuf, 34)

Jusufi a.s. u denua, Tregohet se e vendosen Jusufin a.s. siper nje gomari, ku nga pas nje tallall ku thoshte: Se ky djal ka ngacmuar zonjen e shtepise ku ai ishte sherbetor dhe per kete ai do denohet me burg.
Tregohet se bashke me Jusufin a.s. u denuan edhe dy te ri te tjere. Ne burg ata u njohen me njeri tjeterin.
"Nje nate teksa ato ishin ne burg, dy te rinjte shikojne nje enderr, te cilen ia treguan Jusufit a.s.
Njeri nga ata tha: Une enderrova se po shtrydhi (rrush per) vere.
Ndersa tjeteri tha: Une enderrova se po bart mbi koke nje buke nga e cila hanin shpeznet.
O Jusuf na shpjego pasi ne te vlersojme si shpjeguesi me i mire i endrrave." (Jusuf, 36)
Jusufi a.s. u thote:
"Sa here qe tju vije ndonje ushqim (enderr) une do tju pershkruaj (shpjegoj) ate para se te behet realittet. Kjo eshte nga ajo cfare me mesoi Allahu im . Une kam braktisur fene e nje populli qe nuk e beson Allahun as boten tjeter, e ata ishin jobesimtare." (Jusuf, 37)
Gjate kohes qe Jusufi a.s. ndodhej ne burg ai adhuronte Allahu xh.sh. pervec kesaj ai filloj te punoj me dy te rinjte duke ua mesuar islamin.
Allahu xh.sh. thote: "Une ndoqa fene e prinderve te mij; Ibrahimit, Is-hakut, Jakubit. Neve nuk na takon t'i pershkruajme kurre nje send shok Allahut. Ky besim i drejte eshte dhurate e madhe  nga Allahu ndaj nesh dhe ndaj njerezve, por shumica e njerezve nuk ia dine vleren. O shoket e mi  te burgut, a eshte me mire te adhurohen zota te ndryshem apo Allahu, nje i Vetemi Ngadhenjimtar?Ata qe adhuroni pervec Allahut nuk jane tjeter vetem se emra qe pagezuat ju dhe prinderit tuaj. Allahu nuk shpalli ndonje fakt per ta, vendimi (ne ceshtjen e adhurimit) nuk i takon kujt, pos Allahut, e Ai urdheroi te mos adhuroni tjeter vetem Ate. Kjo eshte feja e drejte, por shumica e njerezve nuk e dine." (Jusuf, 37-40)

Jusufi a.s. filloj te shpjegoj endrren dhe tha: Njerpi prej ju te dyve do ti jap te pije mbreterit ndersa tjeterit do te kryqezohet dhe zogjte do e hane duke filluar nga koka e tij. Kur njeri nga ata e degjoj kete shpjegim tha: Endrra nuk ishte keshtu!
Jusufi a.s. i thote: Kjo eshte keshtu dhe se ka marr fund.

Allahu xh.sh. thote: "O shoket e mij te burgut! Njeri prej ju dyve do ti jape te pije vere zoteriut te vete, e tjeterit do te varet, kurse shpezet do te hane nga koka e tij. Cesthja  per te cilen kerkuat shpjegim, ka marr fund keshtu." (Jusuf, 41)
Jusufi a.s. i kerkoj njerit perj te rive , i cili do ti sherbente nje mbreti qe ta permend emrin e tij kur ai te jete sherbyes i mbretit me qellim qe Jusufi a.s. te dal nga burgu.

Allahu xh.sh. thote: "E atij per te cilin besonte se eshte i shpetuar i tha:" Me perkujto mua te zoteriut yt." (Jusuf, 42)

I riu doli nga burgu dhe ndodhi ashtu sikurse Jusufi a.s. ia kishte bere shpjegimin. Ai filloj pune te mbreti, por ai harroj ate cfare i kishte kerkuar Jusufi a.s. dhe per kete Jusufi a.s. mbeti ne burg(13) disa vjet. (Jusuf, 42)

Jusufi a.s. behet i besueshmi i mbretit

Per shkak te dituris, besnikeris etj, Jusufi a.s. behet i besuari i mbretit. Jusufi a.s. i kerkon mbretit ta caktoje pergjegjes te depove te shtetit pasi do i menagjoj ashtu sic duhet, per shkak te dituris qe Allahu xh.sh me ka dhene.(14)

Allahu xh.sh. thote: "Ai (Jusufi) tha: Me cakto mua pergjegjes te depove te vendit, une jam besnik i dijshem." (Jusuf; 55)

Mbreti ia pranoj kerkesen pasi kishte shume besim ne te. Tregohet se nje dite mbreti i thote Jusufit a.s.: "O Jusuf, mua nga pushteti im nuk me ka mbetur gje tjeter vecse vendi ku ulem."
Sipas Muhammed bin Is'hakut kemi se mbreti i Egjipti kishte deshmuar para Jusufit a.s. pranimin e fese islame.(15)

Allahu xh.sh thote: "Dhe keshtu Ne Jusufit i dhame pozite ne vend (ne Egjipt) zinte vend aty ku deshironte. Ne e pajisim me te mirat tona ate qe duam e Ne nuk ua humbin shperblimin punemiereve." (Jusuf; 56)

Shtat vite prodhim te bollshem , Jusufi a.s. menagjoj ashtu sic duhet duke depozituar ushqim te konsiderueshem, aq sa ne kohe e skamjes Egjipti fal zgjuarsis dhe menagjimit te Jusufi a.s. u be qendra e furnisimeve ushqimore.
Per shkak te popullaritet te madh, njerezit filluan ta vlerson si udheheqesin  e tyre .
Disa thone se;  ne kete kohe mbreti i kishte shprehur deshiren e tij per ta martuar Jusufin a.s. me nje grua te njohur, e cila ishte pikerisht gruaja e vezirit te tij.
Ne shenimet e librave islame thuhet se Jusufi a.s. u martua me Zylejhan pasi asaj i vdiq burri, dhe ne vend te tij vendos Jusufi a.s..
Thuhet se bashkeshorti i Zylejhas nuk mund te kryete mardhenie me gra, dhe ajo ishte e virgjer.(16)

Tashme skamja kishte kapluar njerezimin, sebashku me te Palestinen, pikerisht vendi ne te cilin jetonte babai i Jusufit a.s. Jakubi a.s.
Per shkak te skamjes, cmimet ishin rritur kudo pervecse ne Egjipt. Per shkak te kesaj te gjithe i kthyen syt nga Egjipti (17) Nder karvanat qe mbriten ne Egjipt ishin edhe vellezerit e tij. Me ti dalluar Jusufi a.s. i njohu ato, ndersa ato jo.

Allahu xh.sh. thote: "Dhe pas nje kohe vijne vellezerit e Jusufit e hyne tek ai, e ai i njohti, ndersa ata nuk e njihnin." (Jusuf; 58)

Vellezerit paraqiten tek vendi ku behej shitja dhe me vete kishin mall me qellim shkembimin me ushqim. Ne keto momente Jusufi a.s. filloj ti pyeste se nga vinin, te kujt ishin, i pyeti edhe per vellezerit etj. Pasi ata shprehen kerkesen e tyre per ushqim, Jusufi a.s. i furnizoj me ushqim me shume se sa ata kerkuan,duke u dhene ushqim persecilin, dhe ne fund u tha: "Me sillni vellain tuaj prej babait, vellaun e vogel"

Allahu xh.sh. thote: "E pasi i furnizoi me te gjithe artikujt e nevojshem (me bare drithi per te cilin kishin adhur etj) u tha: Me sillni nje vella tuajin qe e keni nga baba, a nuk e vereni se une vertet u plotesoj barren dhe se une jam mikepritesi me i mire." (Jusuf; 59)

Kur Jusufi a.s. shikoj tek vellezerit e tij habin e kesaj kerkese u tha: "Nese nuk ma sillni vellaun qe u thash, Ju nuk do te merrni tek une me ushqim (drith etj) dhe mos iu afroni vendit tim." (Jusuf; 60)

Pas kesaj Jusufi a.s. , u larguar dhe u tha puntoreve qe: Pa iu vene re drejtuesit e ketij karvani, ju duhet te fusni ne thaset e drithit ushqimin qe ato kan sjell per shkembim.
Allahu xh.sh. thote: "Ai (Jusufi) djlemoshave te tij sherbetore u tha: "Venie mallin e ttre (barren qe kishin sjelle per te blere drith) ne barret e tyre , ashtu qe kur te kthehen te familja e tyre (t'i hapin) ta njohin, e ndoshta do te thehen serish te ne." (Jusuf; 62)

Arsyeja e kesaj levizje ishte se Jusufi a.s. e dinte fort mire se babai i tij, Jakubi a.s. nuk do te hante nje ushqim i cili nuk eshte paguar, dhe per kete shkak Jakubi a.s. do te dergoj edhe nje here djemt etij.

Kur u kthyen ne shtepi , djemt i thane Jakubit a.s. "O baba, kete here u furnizuam, por nese hera e dyte eshte me kusht qe te marrim vellan tone Benjamin  per ndryshe ata nuk do na japin ushqim pasi keshtu kerkuan ata qe ne te marrim edhe vellan tjeter, ne o baba te premtojme se nuk do i bejme gje Benjaminit." (Shiko suren Jusuf; 63)
Ne mosh te thyer, i verber Jakubit a.s. iu kujtua dhimbja e tij per Jusufin a.s. dhe thuhet se ne kete caste ka thene: O Jusuf, o pikellimi im, vuajtja ime!  Dhe me pas u thote djemve:

"Tju besoj sic ju kam besuar edhe me pare per vellaun tuaj Jusufin?
Gjate kesaj bisede ata po i tregonin babait te tyre furnizimin qe kishin marr. Teksa po benin keta  u del edhe malli i tyre. Djemt te gezuar thane: Çfare te kerkojme me shume se kaq, pra ta plotesojme kerkesen e vezirit, prandaj ne duhe te marrim me vete Benjamin qe te sigurojme ushqim per familjen. Prandaj mos keni merak pasi ne do e ruajme Benjaminin.
Jakubi a.s. u tha: Ne asnje menyr nuk e pranoj kete derisa te me jepni besen ne Allahun qe do ma ktheni, pervecse ndodh dicka e papritur e qe nuk eshte ne doren tuaj e nuk mundeni. Ata u betuan , e ne kete rast Jakubi a.s. tha: "Allahu eshte garantues per kete qe dakortesuam."(17)
Pas kesaj Jakubi a.s tha: " Bijt e mij, mos hyni ne Egjipt per nje dere, po hyni neper dyer te ndryshme. une nuk mund te largoj prej jush asnje send nga caktimi i Allahut, vendimi nuk eshte i tjeterkujt vetem i Allahut, vetem Atij iu kam mbeshtetur dhe vetem Atij le t'i mbeshteten ata qe besuan."(18)
Pasi kaloj nje kohe, dhe pasi moren keshillat e tyre, vellezerit moren me vete edhe Banjaminin, Keshtu te njembedhjet vellezerit arriten ne Egjipt duke hyre ne porta te ndryshme.
Kur u paraqiten para Jusufit a.s. , ai i ndau vellezerit nga dy persona ne nje dhome ndersa Benjaminin e mbajti vete. Kur te gjithe u vendosen neper dhomat e tyre, Jusufi a.s. filloj te perqafoj Benjamin te cilin prej rreth 20 vitesh nuk e kishte takuar. Benjamini u habit, por ne keto çaste me gezim te madh Jusufi a.s. i thote vellaut te tij:

Allahu xh.sh thote: "Une jam vellai yt, mos u pikello per ate qe ata vepruan." (Jusuf; 69)

Sic kishte vepruan heren e kaluar, edhe kete here Jusufi a.s. mendoj te bej dicka. Keshtu te nesermen furnizon me ushqim vellezerit, por se tek ngarkese e Benjaminit , Jusufi a.s. fut nje gote.(19)
Pasi u larguan , ushtaret u vun pas tyre duke u thene: Ju jeni hajdut. Djemt thane: Cfare u ka humbur? Ushtaret thane: gotet e mbretit, e kush e gjen ate ka shperblim nje deve te mbushur me ushqim. Vellezerit e Jusufit thane: Per Allahun, ju e dini se ne nuk kemi ardhur te bejme veprime te tilla dhe se nuk jemi hajdut apo vjedhes. Ushtaret thane: Cili eshte denimi nese ju genjeni? Ata thane: Denimi eshte per ate ne ngarkesen e te cilit gjendet gota qe ju kerkoni, dhe ai te mbahet peng.(20) Kjo ishte sipas ligjeve ne Palestinen e Jakubit a.s. ndersa ne Egjipt hajduti vritej.
Pas kesaj pergjigjeje ushtaret filluan te kontrollojne , por kur arriten tek ngarkesa e Benjaminit ushtaret gjeten goten.
E gjithe kjo ishte nga veprimet e Jusufit a.s. qe i mesoj nga Allahu xh.sh per te mbajtur vellan e tij Benjaminin.
Vellezerit nuk e lan vetem Benjaminin dhe te gjithe u paraqiten tek Jusufi a.s. Pasi ushtaret treguan  ngjarjen, si dhe duke ditur ligjin e Egjiptit, vellezerit e Jusufit ju drejtuan vezitit (Jusufit):
O minister, kemi vene re se je bamires, Benjamini e ka babaen plak dhe se e ka pikt te dobet, prandaj merr nje prej nesh.
Jusufi a.s. tha: Allahu na ruajt, si te marrim ate tjeterin ne vend te atij te tek i cili eshte gjetur gota, nese do veproj keshtu atehere me te vertet do ishim te padrejte.(21)
Pasi vun re se nuk e binden ministrin (Jusufin) than te pakte ti lutemi ate qe te mos na kthen me duar bosh. Ata thane: Vendin tone e ka goditur skamja, po ashtu edhe familjen tone, prandaj na furnizo se Allahu i shperblem dhenesit. Jusufi a.s. duke shikuar hallin dhe situaten ku ndodhe vendos tju tregoj te verteten.
Jusufi a.s. u tha: Nuk ju kujtohet cfare keni bere me vellan tuaj Jusufin? Ata u habiten e thane: Mos valle ti je Jusufi? (22)
Jusufi a.s. tha: Po, une jam Jusufi, e Benjamini eshte vellau im. Allahu na dhuroj shpetimin. Ata qe ruhen nga mekatet dhe jane te devotshme, Allahu e shperblen. Allahu kurre nuk ia humb shperblimin atyre qe bejne pune te mire.
Vellezerit thane: Pasha Allahu, Allahu ty te ka ngritur mbi ne dhe ne paskemi qene vertet te gabur.
Jusufi a.s. u tha: Sot nuk ka qortim kunder jush, Allahu ju falte juve; Allahu eshte me Meshiruesi i Meshiruesve!(23)
Malli te cilin e kishte kapluar Jusufin a.s. beri qe ai tju jap vellezerve kemishen e tij duke u thene:
Shkoni me kete kemish dhe ferkoni me te fytyren e babaijt tim pasi atij do i kthehet te shikuarit e syve e pastaj ejani tek une me gjithe familjen time.(24)

Jakubi a.s. ndjen eren e Jusufit a.s.

Ashtu te gezuar vellezerit e Jusufit a.s. nisen per ne Palestin. Menjehere sapo vellezerit e Jusufit a.s. largohet nga qyteti i Egjiptit, Jakubi a.s. teksa po qendronte ne shtepi tha: Une po ndjej eren e Jusufit. Jakubi nga gezimi filloj te ngrej zerin duke thene Une ndjej eren e Jusufit. Familja i thote; Ti e di qe  Jusufi ka kohe qe ka vdekur. Jakubi a.s. vazhdonte te thonte te njejten gje, aq sa u tha familjareve: Mos me thoni se jam cmendur, pasi me te vertet une ndjej eren e Jusufit.

Allahu xh.sh.thote: "Vertet po ndiej eren e Jusufit..." (Jusuf 94)

Kur arriten djemt e Jakubit a.s. ne shtepi, ata i treguan se cfare kishte ndodhur dhe nder te tjera i thane: "Jusufi eshte gjall, dhe ai na dha kete kemish, me te cilen duhet te ferkoni fytyren tuaj pasi do ju kthehet shikimi, dhe se kerkon nga ne qe te shkojme tek ai , si familje"
Ne keto momente Jakubi a.s. me gezim te madh u tha: A nuk ju kam thene qe une di nga Allahu ate qe ju nuk e dini?(25), Djemt thane: Me te vertet ne kemi qene gjynahqar, prandaj o babai yne lute Allahun xh.sh qe te na fal gjynahet tona! Jakubi a.s. tha: Do e lus Allahu qe tju fal gjynahet. Allahu eshte Fales dhe Meshireplot.
Jakubi a.s. beri ashtu sic kishte kerkuar Jusufi a.s. duke ju rikthyer shikimi dhe duke shkuar sebashku me familjen ne Egjipt. Kur ariten ne Egjipt dhe u paraqiten tek Jusufi a.s., dhe sapo e shikuan te gjithe u ulen ne perkualen atij (ne formen e sexhdes), duke perfshire baban dhe nenen e tij dhe vellezerit e tij.
Jusufi a.s. i thote babait te tij Jakubit a.s.: O babai im! Ky eshte shpjegimi i endrres time qe te kam pas treguar.(26)
Per shkak te bashkimit dhe gezimit dhe falenderimit ndaj Allahu xh.sh , Jusufi a.s. ka bere kete dua e cila eshte nder lutjet me te bukura e me te njohura:
"O Zoti im! Ti me ke dhene mua pushtet, me mesove mua komentimin (shpjegimin) e enderrave; o Krijues i qiejve e tokes, Ti je kujdestar imi ne kete bote dhe ne boten tjeter (Ahiret), me ben te vdes mysliman dhe me bashko me te miret." (Jusuf; 101)

Tregohet se profeti Jusuf a.s. pas vdekjes se babait te tij ka jetuar edhe rreth 23 vjet dhe ka vdekur rreth moshes 80 vjeç.

Pergatiti

Gezim KOPANI

__________
1. Jakubi a.s. ka pas keto djem: Rubil, Shimun, Lavin, Jehuz, Iz'har, Zabulo, Jusuf, Beniamin, Danë, Neftali, Xhadin, Eshir.
2. Me 11 yjet nenkuptohet vellezerit e Jusufit a.s. ndersa me diellin e henen, prinderit e Jusufit a.s.
3. Allahu xh.sh. thote: "Ai (Jakubi) tha: Une mallengjehem po te vije (Jusufi) me ju, edhe kam frike se do ta haje ujku, kur mungon kujdesi juaj per te. Ata (vellezerit e Jusufit) thane: Per Zotin , nese e ha ujku, e duke qene ne grup kaq i forte , atehere ne mos qofshim fare." (Jusuf, 13-14)
4. Tregohet se vellezerit e Jusufit a.s. kishin harruar nje detaj, ai ishte mos grisja e kemishes.
5. Tregohet se ne kete kohe Jusufit a.s. mund te kete qene rreth 12 vjec.
6. Thuhet me nje cmim prej 20 dirhem.
7. Tregohet se Azizi ishte i paafte qe te kishte femije.
8.Allahu xh.sh thote: "Dhe e shiten ate (Jusufin) per nje cmim te vogel, per disa dirhem (mas argjendi) te numeruar, sepse ne mesin e tyre pati asish qe nuk lamuan (per cmim te larte). Ai qe e bleu nga Misiri (Egjipti) i tha gruas: Beni pritje te kenaqshme, se eshte shprese tia shohim hajrin ose ta adoptojme per femije. Ja keshtu (e shpetuam nga bunari), Ne i beme vend Jusufit ne toke (Egjipti), e qe t'ia mesojme atij shpjegimin per disa enderra. Allahu eshte mbizoterues i punes se vet, por shumica e njerezve nuk e din (fshetesin e ceshtjeve)." (Jusuf, 20-21)
9. Disa thone se Allahu xh.sh. bukurin e ka ndar ne dy pjese. Gjyshmen per njerezit dhe krijesat e tjera, ndersa gjyshmen profeti Jusuf a.s.
10. Shiko suren Jusuf , ajeti 23.
11. Ne ate kohe fjala Aziz nenkuptohej me minister, apo njeri me poste, e ne rastin konkret flitet se Azizi ka qen ne postin e ministrit te finances.
12. Profeti Muhammed a.s. ne lidhje me ruajtjen e nderit ka thene: "Shtat grupe njerezit do strehohen nen hijen e Arshit te Allahut, ate dite ku nuk do kete asnje hije tjeter, nder keto te shtat njeri eshte ai i ri qe eshte ftuar nge nje femer per te kryer akte te turpshme , e ai e refuzon ate duke i thene: Une i friksohem Allahut."

13. Tregohet se Jusufi a.s. mbeti ne burg edhe per 7 vite te tjera.
14. Thuhet se mosha e Jusufit a.s. ne kete kohe ishte rreth 30 vjeç.
15. Nga kjo martese Jusufi a.s. u shtua me dy djem, Efraim dhe Mansui.
16. Thuhet se ky mbret quhej Rejjan bin Velid.
17. Tregohet se Jusufi a.s. per cdo tregtar qe vinte u shiste vetem nje sasi te caktuar gruri apo dritheri me qellimin shmagjen e abuzimeve qe mund te benin tregtaret.
18. Lexo suren Jusuf nga ajeti 64-66
19. Kjo keshill erdh nga Jakubi a.s. qe ata te ruhen nga syri i keq.
20. Surja Jusuf, ajeti; 70
21. Surja Jusuf, ajeti 71-75
22. Jusuf 78-79
23. Jusuf 88
24. Jusuf 92
25. Jusuf 93
26. Tregohet se Jakubi a.s. pasi u bashkua me Jusufin a.s. ne Egjipt ka jetuar me Jusufin a.s. edhe rreth 24 vjet, dhe kur nderroj jete Jakubi a.s., djali i tij Jusufi a.s. e varrosi ate afer varrit te babait te tij Is'Hakut a.s. pasi kjo ka qene kerkesa e vete Jakubit a.s.Per me shume lexo suren Jusuf