December 14, 2017

Namazi i xhumasë

Nga falja e namazit te xhuma ne xhamin e qytetit te Pukes 

Namazi i xhumas eshte namazi me i rendesishem i fese islame sic jane edhe pese kohet e namazit. Disa dijetar thone se fjala El Xhuma do te thote "bashkim" duke nenkuptuar bashkimin e copezva te baltes (tokes) prej te cilave u krijua Profeti Adem a.s. Allahu xh.sh. thote: "O ju qe besuat ! Kur te thirret ezani ne diten e xhuma (ezani i xhumas), nxitoni atje ku permendet emri i Allahut xh.sh. Lereni tregtin, pasi eshte me mire per ju nese vertet e kuptoni kete." (El Xhuma, 09)
Ne boten islame dita e xhuma eshte dita me e bekuar. Per kete profeti Muhammed a.s. ka thene: "Dita e xhuma eshte zonja e diteve dhe dita me madhe tek Allahu xh.sh ."(Muslim) Ne kete dite eshte krijuar dhe i eshte dhene shpirt profetit Ademit a.s. Ne kete dite e ka vendos ne xhenet, ne kete dite ia ka marr shpirtin Ademit a.s. Ne kete dite eshte nje moment qe nese je prej njerezve te mir dhe ai moment te gjen duke bere dua Allahu do ta pranoj ate dhe ne kete dite do te ndodh kijameti.
Profeti Muhamed a.s. thote: "Dita me e mir ne te cilen lind dielli eshte dita e xhuma. Ne kete dite eshte krijuar profeti Adem a.s. Ne kete dite eshte nxjerr prej xhennetit dhe ne kete ka vdekur." (Ebu Davudi) Nese e lexojme me vemendje ajetin Kur'anor verejme se Allahu xh.sh thote: "Diten e xhuma nxitoni ne ato vende ku permendet Allahu xh.sh."
Nga kjo kuptojme shume gjera pasi dita e xhuma eshte dite e begat plus ne kete dite pranohen lutjet, por ne kete dite do te ndodh Kijameti. Prandaj perdoret fjala "nxitoni" pasi pas vdekjes se profetit Muhammed a.s. do ndodh Kijameti por cesti apo momenti se kur nuk e di askush. Profeti Muhamed a.s. thote: "Diten e xhuma do ti fryhet surit dhe do te ndodh Kijamti." (Ebu Davudi)
Shume hadithe flasin per Kijametin, pasi ai eshte momenti i apokalipsit qe ne , njerezit aq qe mund ta imagjinojme. Pervec xhinndeve dhe njereze , krijesat e tjera aq frike e kan diten e kijametit saqe diten e xhuma nga koha e sabahut deri ne aksham ato qendrojne si ne pritje te ndodhis . Qilli dhe toka, malet, deti dhe erat friksohen nga ndodhia e Kijametit.
Profeti Muhammed a.s. thote: "Çdo gjalles i friksohet dites se kijametit, dites se xhuma prej mengjesit dhe deri ne aksham me perjashtim njerezve dhe xhindeve." (Ahmedi, Ebu Davudi)
Ashtu sikurse Allahu xh.sh. vecoj token nga planetet e tjera, Qaben nga vendet e tjera, muajin Ramazan nga muajit e tjere, naten e Kadrit nga netet e tjera, ashtu Allahu xh.shu e vecoj diten e Xhuma nga ditet e tjera. Prandaj dita e xhuma eshte dite e rendesishme dhe rendesia e saj qendron tek vecorit e saj te cilat jane te shumta, tek namazi i xhumas po ashtu qe ne kete dite do ndodh edhe kijameti.
Qe dite e xhuma eshte nje dite e vecante kete e dallojm ne Kur'an pasi Allahu xh.sh ka vendosur nje kapitull me po te njejtin emer. Kete e ka thene edhe profeti Muhammed a.s. qe thote: "Dita me e mire ne te cilen lind dielli eshte dita e xhuma."(Ebu Davudi dhe Ahmedi) Gjithashtu profeti Muhammed a.s. thote: "Dite e llogaris, do paraqiten para Allahut ditet me pamje, dhe me e bukura nder to do jete dita e xhuma e cila do rezatoj. Pas saj do shkojne ato qe kan falur namazin e xhumas, qe kan bere dua, e vepra te mira. Keto njerez do shkojne pas kesaj drite dhe fytyrat e tyre do jene me te bardha se bora e nga trupi i tyre del arom me e mir se e miskut. Te gjithe do te cuditen me bukurin e tyre dhe keshtu do futen ne xhennet . Atyre do u kalojne vetem muezinet qe kan qene te rregullt ne ezanet e tyre."(Muslimi)

Çfare duhet bere ne diten e xhuma?

Siç shikohet namazi i xhumas eshte shume i rendesishem. Prandaj duhet kushtuar vemendje e vecante dites se xhuma fillimisht me nijetin. Duhet te jemi te bindur dhe besim ne shperblimin e Allahut xhsh dhe per me teper kur behet fjale per diten e xhuma. Prandaj diten e xhuma duhet te kemi parasysh; namazin e sabahut, te pastruarit (te berit dush, ose ne termin islam gusull) eshte obligim pra eshte nder sunetet e forta te profetit Muhammed a.s.

Profeti Muhammed a.s. thote: "Te pastruarit diten e xhuma eshte detyre (borxh) per cdo mysliman."(Muslim)

Ne nje hadith tjeter qendron keshtu: "Kush lahet diten e xhuma, vesh rroba te bukura , vendos parfum te mir dhe shkon ne xhami me qetesi, hyn brenda dhe nuk i prish rreshtat (nuk fut percarje), falet , dhe ulet dhe degjon hoxhen (imamin, hatibin) me vemendje, betohem ne Allahun se nje i till do ti falen gjynahet e javes se kaluar dhe tre dit te tjera." (Muslimi)

Ne nje hadith tjeter profeti Muhammed a.s. ka thene: "Kush vjen ne xhami per namaz te xhumas le te lahet. Nese ka arom te mir te parfumoset me te, dhe ti laj dhembet me misvak." (Muslim)

Diten e xhuma ka udhezuar profeti Muhammed a.s. qe te lexohet surja Kehf

Profeti Muhammed a.s. thote: "Kush e lexon suren Kehf diten e xhuma , ajo do ti behet drite atij diten e Kiametit, dhe do ti falen gjynahet." (Bejhakiu)

Pas ketyre profeti Muhammedi a.s. ka thene myslimanet duhet te drejtohet xhamis per te fal namazin e xhumas.

Profeti Muhammed a.s. ka thene: "Per cdo hap qe behet per te shkuar ne xhami, do marr nje sevap dhe do i fshihet nje gjynah.(Buhariu)

Ne diten e xhuma eshte mir te thuhen salavate per profeti Muhammed a.s. pasi Muhammedi a.s. thote; "Do me paraqiten te gjitha salavat qe me beni." (Nesaiu) 

Dita e xhuma eshte mundesi per faljen e xhynaheve pasi diten e xhuma eshte nje moment , ne te cilen nese behet lutje (brenda rregullave dhe me nijet te paster) lutja e bere do i pranohet.

Profeti Muhammedi a.s. thote: "Ne diten e xhuma ndodhet nje kohe nese e gjen myslimanin duke bere namaz dhe lutje, Allahu xh.sh do ia pranoj lutjen." (Buhariu)

Kur eshte pyetur per kete kohe, profeti Muhammed a.s. ka thene: "Ate kerkojeni ne momentet e fundit te ikindise (para akshamit ose fundi i dites se xhuma)." (Ebu Davudi)

Transmetohet se Enes ibn Maliku se ka degjuar te derguarin e Allahut Muhammedin a.s te thote:

"Me erdhi Xhibrili dhe ne pellemben e tij si ne nje pasqyr te bardhe me tregoj nje shenje (diku thuhet nje shenje te zeze). 
E pyeta: Cfare eshte kjo? 
Xhibrili me tha: Kjo eshte dita e xhuma.
Çfare eshte e xhumaja?
Xhibrili: Ju ne kete dite do te keni miresi te shumta.
Çfare miresish?
Xhibrili: Ajo do jete feste per ty dhe per popullin tend qe do te vije pas teje ndersa çifutet dhe te krishteret do te kete dite te tjera.
Muhammedi as.: Cfare na takon prej kesaj dite (dites se xhuma)?
Xhibrili;  Ne kete dite gjendet nje moment ne te cilen, nese njeriu i lutet Allahut xh.sh per dicka qe i takon do ta marr. Allahu do ta pranoj ate dhe do tia jap, e nese nuk do te kete pjese . Allahu xh.sh do ta ruaje ate ne boten tjeter, pjese e cila eshte me e madhe se e para.
Muhammedi a.s.: Po kjo shenja (e zeze) cfare eshte?
Xhibrili; Ky eshte ai momenti kur do ti luteni Allahut xh.sh diten e xhuma ne xhennet."

Ne nje hadith tjeter i transmetuar Enesi r.a. kemi;

"Kur te vije dita e xhuma, Allahu xh.sh do te zbres ne xhennet (diku permendet edhe ne cfare do ulet) e do te rrethohet me minbere prej drite. Me pas do te vijne Pejgamberet te cilet gjithashtu do te ulen mbi minbere. Me pas do te vijne banoret e xhennetit (banoret e dhomave te xhennetit) te cilat do te ulen mbi dunat e miskut. Pastaj Allahu xh.sh do te zbuloj veten per ta dhe do Allahu do te thote:
-Une jam Ai qe kam mbajtur premtimin e dhene per ju, qe kam plotesuar miresin Time per ju, dersa ky eshte vendi i Bujarise time. Luteni dhe me kerkoni.
Banoret e xhennetit do kerkojne kenaqesin e Allahut xh.she. Allahu xh.sh do u bej me dije se eshte i kenaqur dhe banoret e xhennetit do vazhdojne te luten derisa deshirat e tyre do te mbarojne. 
Xhibrili tha; Kjo eshte dita e teprices.
Muhammedi a.s;Cfare eshte kjo dita e teprices?
Xhirili;Allahu xh.sh ka zgjedhur nga xhenneti nje lugine te mbushur me duna misku dhe kur te jete dita e xhuma Allahu xh.sh do te zbrese qe nga Ilijini dhe do te qendroje ne kursijin e Tij. Kursiju do te rrethohet me te tjera prej drite. Me pas do te vijne Pejgamberet te cilet do te ulen ne ta. Kursijat do te rrethohen nga minmbere prej drite dhe ari, te zbukuruara me xhevahir.  Me pas do te vijne banoret e xhennetit..."

Profeti Muhammed a.s ka thene:
"Kur te vije dita e xhuma ne cdo dere te xhamis qendrojne melek te cilet shenojne emrat e atyre qe hyjne ne xhami, dhe kur imami fillon te mbaj hytben e degjojne me vemendje." (Muslimi)

Perveç haditheve qe kemi permendur me pare, namazi i xhumas merr vlera kur myslimani i kushton vemendje duke u pergatitur per namazin e xhumas. Ne diten e xhuma eshte mir te kemi parasysh disa vepra te cilat jane vecori e kesaj dite.

Profeti Muhammed a.s. thote: 
"Shembulli i atij qe arrin me heret eshte sikurse te kete bere nje kurban nje deve, ndersa shembulli i atij qe shkon pas tij eshte sikurse ai qe ben kurban nje lop, pas tij sikuar ai qe ben kurban nje dele, pas tij sikurse atij qe ben kurban nje pul dhe kush arrin ne kohen e fundit sikurse ai qe jep nje veze."(Muslimi)

Profeti Muhammed a.s. ka thene :
"Kushdo qe lan koken e tij , dhe niset heret per ne xhami  per te fal namazin e xhumas, cdo hap qe ben per ne xhami ka shperblimin e nje viti me namaz e agjerim.(Muslimi)

Kur vjen momenti i namazit te xhumas, myslimanet duhet te lejne angazhimet e tyre dhe ti drejtohen xhamive. Kete Allahu xh.sh e ka bere te qarte ku thote: "...leni shitblerjen , pasi kjo eshte me e dobishme per ju." (El Xhuma, 09)

Namazin e xhumas e kan obligim ato qe plotesojne keto kushte;
Te jete mashkull (pasi femrat nuk e kan obligim por nese ato nuk falin namazin e xhumase (qe eshte me deshir te tyre) e kan obligim galjen e namazit te drekes (yles).
Duhet te jete i lire por nuk duhet te jete rob. Duhet te kete arrit moshen e pjekuris (mosh madhore), te jete vendas pasi udhetari nuk e ka obligim dhe nese fal namazin e xhumas atehere nuk fal namazin e drekes dhe te kete i shendetshem (pra te mos jete i semure)

Ai i cili diten e xhuma shkon heret ne xhami, merr sevape te shumta. Per kete Profeti Muhammed a.s. ka thene: "Kush shkon diten e xhuma heret ne xhami eshte sikur te kesh ba kurban nje deve." (Buhariu)

Ne nje hadith profeti Muhammed a.s. ka thene:
"Namazi i xhumas eshte obligim per cdo mysliman pervec kater personava, robi, gruaja, femijet (te vegjel) dhe te semurit." (Ebu Davudi)

Pergatiti
Gezim KOPANI


November 26, 2017

Kur disa gjera thuhen shkurt...

Ka raste qe disa gjera thuhen shkurt, por dieni se ne fakt çeshtja eshte shume me shume se aq. Sa bukur e ka thene mendimtari i madh Rumi:

"Heshtja ime eshte nga dinjiteti im. Per çdo fjale kam nje pergjigje, por nje here shikoj fjalen a eshte fjale, e pastaj ate qe e flet a eshte njeri."

November 21, 2017

Poezi nga Fran Vukaj per Gezim Kopanin

Doja te ndaj me Ju nje supriz qe me beri diten e shtune 11 nentor 2017, ku regjizori Fran Vukaj te cilin e falenderoj publikish per poezin si dhe ato qe me derguan videon (kende te ndryshme) 


Tirana ne vitin 1916

Tirana ne vitin 1916


November 14, 2017

U organizua me sukses simpoziumi , Mejtepet e Myftinise Pukë dhe roli i tyre

Me date 11 nentor 2017 , Myftinia Puke zhvilloi ne qytetin e Pukes simpoziumin me titull: "Mejtepet e Myftinise Puke dhe Roli i Tyre." Ne kete aktivitet nderuar me pjesmarrjen e tyre: Kryetari i Komunitetit Mysliman te Shqiperse H.Skender Bruçaj , Myftiu i Kosoves H.Naim ef. Ternava , Myftiu i Pukes Gezim Kopani etj 



Bismilahir Rahmanir Rahim !

I nderuar Myfti i Kosoves Naim ef. Ternava
I nderuar Myfti i Pukes Gezim Kopani 
Te nderuar perfaqesues te pushtetit vendor,
Motra dhe vellezer!

Falenderimet dhe lavderimet e pafundme i takojne Allahut te Lartesuar, Krijuesit te Gjithesies, qe e nderoi njeriun me miresin e te qenit rob i te Madheruarit, duke e zbukuruar ate me aftesi dhe cilesi te veçanta!

Te nderuar te pranishem,

Myslimani e ka obligim fetar kerkimin e diturise nga momenti kur vjen ne kete bote deri tek momenti i shtegtimit nga kjo bote kalimtare, ne boten e pertejme. Ne si myslimane, e dime shume mire se, shkollat, mejtepet, medresete jane nje laborator jete, jane vende te mesimit, te edukimit dhe te skalitjes se virtyteve dhe cilesve me te mira te nevojshme per jeten. Mbi kete filozofi e me kete vizion u hapen mejtepet pothuajse ne te gjitha xhamit e qendrave te medhe te banimit ne trevat shqiptare.
Mejtepet qe u hapen ne te gjitha trevat Shqiptare kishin per qellimin mesimin e femijeve dhe rinise me kulturen islame. Ato njihen si nder institucionet edukativo-arsimore me te vjetra ne rajon dhe jane perhapur me ardhjen e Islamit ne trojet tona. Mejtepet ose Mektebe i thone nje vendi te caktuar per arsimin e femijeve. Mejtepet qe kane qene prane xhamive ose te integruara me ambientet e xhamive, perveç edukimit te brezave te rinj me dukate fetare, ata kane edukuar te rinjte me edukate morale, me vlerat e atdhedashurise dhe njekohesisht kane sherbyer si mesonjetore te gjuhes dhe kultures shqipe.

Ne arsimin islam nder vite, ne rastin e Mejtepeve te Pukes dallojme pergatitjen e disa hoxhallareve (pra imameve) qe dhane kontribut te vyer ne xhamite e rrethit Puke ku mund te permende: imam Musa Dizdarin (Myfti i pare i Pukes), imam Zenel Hoxha (po ashtu Myfti), Isuf Hoxha imam, Osman Hoxha, imam i cili ka rene deshmor ne mbrotje te Atdheut , Nel Hoxha imam etj.

Komunizmi denoi me pushkatime, me burgosje dhe me internime kleriket e tre feve kryesore. Prej tyre 60, imam, hoxhallare u denuan me burgim ose pushkatim dhe mbi 1100 xhami dhe objekte fetare u shkaterruan e u kthyen ne germadha. Komunizmi goditi rende besimin, edukimin e njeriut dhe mbi te gjitha njerezit e fese. Pas komunizmit KMSH u gjet i papergatitur per te perballuar nevojat e besimtareve mysliman per njohuri fetare. Vlen te falenderojme kontributin e jashtezakonshem qe kane dhene imamet dhe hoxhallaret, vellezerit tane te Bashkesise Islame te Kosoves, duke i ardhur ne ndihme KMSH-se ne permbushjen e misionit te tij fisnik ne percjelljen e mesazhit te fese Islame ne çdo cep te Shqiperise. Imame dhe hoxhallare te ngarkuar me pergjegjesi nga Bashkesia Islame e Kosoves, siç ishte rasti i Adem ef. Ademit ne Puke, qendruan me vite te tera duke sherbyer ne kushte te veshtira ne qellimin e larte fisnik, edukimin e brezave te rinj qe nuk e njihnin fene me njohuri dhe edukate fetare, por ne te njejten kohe duke skalitur tek brezat e rinje edhe vlerat e moralit, atdhedashurise dhe vellazerise mes vellezerve te nje gjaku pa dallim feje.

Te nderuar te pranishem, 

Tre armiq kryesore qe e pengojne progresin dhe zhvillimin e nje kombi jane: injoranca, varferi dhe perçarja e brendshme. Injoranca, padituria e cila eshte nje problem serioz, mund ti kundervihemi me arsimin, edukim, dhe kjo ka qene gjithmone rruga me e drejte per t'i sherbyer vendit tone. Tani qe ne jetojme ne nje bote globale, edukimi eshte menyra me e mire per t'i sherbyer njerezimit dhe per te vendosur nje dialog me qyteterimet dhe kulturat e tjera. 
Varferia mund te mposhtet permes punes dhe investimit me kapitalin njerezore, ndersa perçarja e brendshme permesh bashkimit, vellazerimit, dialogut dhe tolerances. Zgjidhja e çdo problemi ne kete jete varet plotesith nga krijesat njerezore. Arsimimi dhe edukimi i njeriut me edukaten fetare dhe morale bazuar ne vlerat tona te perbashketa universale eshte mjeti me efektiv per te eliminuar problmet e shoqerise dhe per te arritur paqen sociale.

Sot pas re dekadash liri besimi, Komunitetit Mysliman i Shqiperise dhe mbare hapesira shqiptare, por jo vetem, jane krenare per, mejtepet , medresete ne qytetet me te rendesishme te Shqiperise, si dhe Universitetin Beder. Institucione arsimore keto, qe synojne nje sistem arsimor i cili perfshin ndriçimin e mendjes dhe dituri dhe mbushjen e zemres dhe shpirtit me besimin e virtyte. Nje botekuptim i tille qe e larteson nxenesin mbi krahet e dijes dhe besimit dhe e shtyn ate te fitoje pelqimin e Zotit duke i sherbyer shoqerise e njerezimit, do te jete shume i vlefshem per brezat e ardhshem. Prania e ktyre institucioneve tregon rendesin qe Komunitetit Mysliman i jep arsimit dhe edukimit te brezave te rinj, te frymezuar nga fjala e pare e Zotit ne Kur'an "Lexo!"

Zoti ju bekofte!

Ju faleminderit 

H. Skender Bruçaj
Kryetar i Komunitetit Mysliman te Shqiperise


________
Fjala pershendetese e Kryetarit te Komunitetit Mysliman te Shqiperise H. Skender Bruçaj mbajtur ne Puke ne simpoziumin me titull: "Mejtepet e Myftinise Pukë dhe Roli i Tyre." date, 11 nentor 2017














November 07, 2017

Profeti Musa a.s. duaja e shiut, dhe njeriu gjynahqar

Tregohet ne librat e fese islame (hadithe) se ne kohen e profetit Musa a.s. kishte kapluar nje thatesir e madhe.  Nxehtesia sa vinte e shtohej. Cdo gje ishte drejt fundit. Populli i kerkoj profetit Musa a.s. qe te bej dua (lutje) Allahut xh.sh per shi.
Musai a.s. pranoj dhe vendosen te bejne dua  mirepo duaja e tyre nuk po pranohej.

Ne kete kohe zbret tek profeti Musa a.s. meleku i cili i thote: "Ne mesin tuaj ndodhet nje gjynahqar i cili per 40 vite nuk i eshte bindur Allahut xh.sh." Qe lutja te pranohet, duhet te largohet ky njeri.

Musai a.s. doli para njerezve dhe u tha: "Eshte njeri ne mesin ton qe per 40 vite nuk i eshte bindur Allahut xh.sh. Ky njeri duhet te largohet pasi vetem keshtu Allahu xh.sh do pranoj lutjen tone."

Personi gjynahqar kur degjoj kete , ne heshtje fillon te mendoj: "Nese nuk largohem do behem shkak per vdekjen e shume persona per shkak te gjynaheve qe kam bere,,por edhe te shfaqem do turperohem. Ashtu ne heshtje njeriu gjynahqar  vendoset ti drejtohet Allahut duke thene:
 "O Allah me meshiro! O Allahu im mbuloj mekatet qe kam bere ! O Allah me fal !"

Ndersa profeti Musa a.s. dhe populli po prisnin qe te dal njeriu gjynahqar (mekatar) rete u mblodhen ne qiell dhe filloj te bie shi.

Musai a.s. u habit, dhe pyet Allahun xh.sh; O Allahu im! Me trego se kush eshte gjynahqari?  Allahu xh.sh i thote: O Musa! Une ia fsheha gjynahet ketij njeriu per 40 vjet, a mendon se do tia nxjerr ato pasi ai u pendua dhe Mu drejtua Mua?

Pergatiti
Gezim KOPANI 

Jeta e imam Beqir Laçi (1878 - 1957 )

Materiali ne punim....

October 30, 2017

Jeta e imam Ibrahim Hoxha ( 1922 - 2012 )


Imam Haxhi Ibrahim Hoxha (Rrype dhe Puke)

Imam Haxhi Ibrahim Hoxha lindi në Pukë në vitin 1922. Mësimet e para islame i mori nga babai i tij Asllan Hoxha i cili për një kohë ka shërbyer si imam në fshatin Rryp. Me të fituar
aftesitë e imamit, H.Ibrahim Hoxha filloj detyren si imam në xhamin e fshatit Rrypë. Në fillim të vitit 1992 rifilloj angazhimet fetare për të ardhur deri në vitin 1998 ku fillon të shërbëj si imam në xhamin e re të qytetit të Pukës. Në vitin 2000 Komuniteti Mysliman i Shqipëris e ngarkon me detyren e organizimeve fetare në rreth. Me vdekjen e vellaut të tij imam Elez Hoxha , në vitin 2002 Ibrahimi Hoxha bëhet Myfti i rrethit të Pukës detyrë të cilen e vazhdoj deri në vitin 2005.

      Gjatë jetës së tij imam Ibrahim Hoxha predikoi urrejtjen kundër pushtuesve nazifashist dhe rezistencën kundër tyre. Vetë ai dha shembullin e guximshëm atdhetar si dhe qytetar por edhe si imam me varrosjen me rite islame të trimave: Kadri Zogu dhe Ismail Ibrahimi, që te dy Dëshmorë të Atdheut, rënë në Luftën e Rrapes, më 2 nëntor 1944.
Imam Ibrahimi pa u tërheqë para kërcënimeve naziste, që ishin egërsuar prej humbjeve në Rrape, prandaj donin ta quanin ate elemet ekstremist. Ndërkohë përball këtyre kërcenimeve imam Ibrahim Hoxha pranoi kërkesën e Elez Demës për t’i varrosë Deshmorët më 3 nëntor 1944 duke ju kryer ritet fetare edhe pse ishte i ekzpouar përball rrëzikut  në ato ditë luftimesh.

Gjatë detyrës së tij si Myfti i Pukës sëbashku me sekretarin e tij Armir Mehaj dhe Administratorin e Myftinisë Pukë Qazim Kopani filloj ringritjen e strukturës së Myftinisë Pukë në pjeset më të rëndësishme të rrethit Pukë.

Në vitin 2016 me rastin e 25 Vjetorit të Riorganizimit të Myftinisë Pukë , Myftinia Puke me nr.vendim; 01 datë; 24.01.2016 e vlersoj me çertifikatë "Pishtar Islam" pas vdekjes me motivacion: "Për kontributin e dhënë si Myfti i rrethit Pukë në rihapjen e besimit islam, si dhe të ndërtimit të Xhamisë së Re të qytetit të Pukës.”

Në moshen 90 vjeçare pikërisht me datë; 6.04.2012 Haxhi Ibrahim Hoxha i dorzoi shpirtin Allahut xh.sh. Namazi i xhenazës u bë më dt.7.4.2012 ku mori pjesë Myftiu i Pukës Gëzim Kopani ndërsa namazi i xhenazës u fal nga imami shkodra Fejzi Zaganjori .

Përgatiti
Gëzim Kopani

Fshati Iballe, Qerret dhe Puke ne arkivat Osmane ( H.1312 ose 1894 )

Ky material publikohet per here te pare ne internet nga une , Gezim Kopani  dhe eshte marr nga
"Iskodra Vilayet Salnamesi" H.1312 ose 1894 faq. 123-124.


Tek ky arkiv jepen te dhane mbi Kajmekamin e Pukes dhe fshatrat e tij. Me konkretish ne kete faqe nder te tjera permend fshatin Iballe, Qerret dhe qytezen e Pukes. Ne kete faqen jepen keto te dhena:

1. Fshati Iballe 

Fshati Iballe ka 8 fshatra. Te gjithe sebashku bejne 200 shtepi . Ndarja sipas besimit eshte; 210 mysliman, 1190 katolik . Numri i popullsise 1400 frym
Ketu kemi; 1 xhami , 2 kisha dhe 1 Mektep (Mejte).

2. Fshati Qerret

Fshati Qerret ka 15 fshatra . Te gjithe sebashku bejne 200 shtepi, Ndarja sipas besimit eshte: 280  mysliman, dhe  1120  katolik. Numri i popullsise 1400 frym.
Ketu kemi:  1 xhami dhe 3 kisha dhe  1 Mektep.

3. Puka

Puka ka 7 fshatra, te gjithse jane 230 shtepi. Ndarja sipas besimit eshte; 700 mysliman dhe 910 te besimit katolik. Numri i popullsise eshte 1610 frym.
Ketu kemi: 1 xhami, 1 mektep dhe 1 kishe.

Ky eshte nje informacion i shkurter dhe se materiali eshte ne perpunim!

Pergatiti:
Gezim Kopani


Shenim: Falenderoj per ndihmen ne perkthim "Ikay Erken". Materiale te tjera historike do publikoj pas dates 11 nentor 2017.

Xhamia e Sulejman Pash Toptanit, Tirane

Xhamia e Sulejman Pash Toptanit, Tirane. Kjo xhami eshte shembur ne kohen e sistemit komunist.

October 24, 2017

Jeta e Imam Elez Hoxha (1910-2002)

Nga; Gëzim Kopani (Myfti i Pukës)

Myftiu i Pukës Haxhi Elez Hoxha,  “Qytetar Nderi" i Bashkisë Pukë

Haxhi Elez Hoxha lindi më 07  mars 1910. Mësimmet e para fetare i mori në shtëpi, prej të atit, Asllan Hoxha (1) i cili më pas e regjistron në Mejtepin e xhamisë Kodër Hani.(2) Në vitin 1925 Elez Hoxha vijon studimet në Medresen e Shkodrës të cilen e përfundon në Medresen e Tiranës. Gjatë studimeve në këto dy medresetë Elezi u njoh si nxënës aktiv dhe me rezultate të shumë të mira.
Gjatë pushimeve verore , por sidomos pas përfundimit të medreses Elezi u njoh dhe u afrua shumë me kryemësuesin Poetin e njohur Migjeni i cili e vlerësoi formimin e tij të lartë në besimin islam  dhe në qëndrimin përparimtar për emancipimin e shoqërisë së prapambetur të kohës (Elezi dergoj i pari motrën e vet në shkollë. shiko; "Puka-Vazhdimësi Vlerash" autor dr.Sulejman Sula fq.133) .  Sipas disa të dhënave Elez Hoxha me mbeshtetjen e Myfiut të Pukës Zenal Hoxha bëri që kryemesuesi Migjeni ti propozonte Ministrisë së Arsimit që Elez Hoxha të jap mësime fetare në shkollen e Pukës.(3)

Pas vitit 1940 Komuniteti Mysliman i Shqipërisë e emëron H.Elez Hoxhen Myfti në Delvinë (4)  ku u dallua në predikimet islame dhe në qëndrimin human për forcimin e unitetit të popullit.  Në vitin 1943 Elez Hoxha rikthehet në qytetin e Pukës ku me pushtimin fashist të vendit ai predikonte në mbrotje të Atëdheut.(5)

Në një takim të rastësishëm  me një gjeneral  italian Elezi kundërshtoi propozimin që iu bë për rikonstruksionin e plot të xhamisë se Koder Hanit, por imam Elezi e quajti atë 
si “....dhuratë të fashizmit italian “.
Në Kuvendin e Shtatë Barakëve të Pukës zhvilluar në fshatin Kabash,(6) më 3 tetor 1943 foli me guxim  për të përkrahur Luftën Antinazifashiste.(7)

7 nëntor 1944 në fshatin Iballe gjatë një mbledhje u vendos që Elez Hoxha të jetë kryetar i Komitetit Ekzekutiv të rrethit Pukë.(8)

Më von Elezi nuk mundi të pajtohej me një regjim komunist i cili kërkoj të mbyll xhamit si edhe kultet e besimeve të tjera.  Për shkak të qëndrimit kundërshtar ndaj regjimit u vu në shinjester të shtetit. Nuk kalon shumë kohë dhe u ngrit një akuzua, se ka sabotuar pushtetin  popull dhe se ka qenë i lidhur me kriminelët e luftës.(9)

Ne vitin 1951 pasi kishte bërë rreth 6 vite burgim u lirua për shkak të një amnistie dhe Elezi rikthehet në vendlinje.

Me vendim të Komunitetit Mysliman të Shqipërisë nr.14, datë; 23 janar 1954 emërohet Myfti i Pukës detyrë të cilen e ushtron deri në vitin 1967 vit në të cilin u ndalua feja.(10)
Me ndalimin e fesë mësohet se u punësua tek shërbimi meterologji në stacionin e Pukës gjithashtu ai ishte i dhënë në kultivimin e bletarisë.

Në vitin 1991, Myftiu Elez Hoxha u takua me Nënë Terezen e cila vizitoj Shqipërinë pas një kërkese që ajo i kishte bërë Ministrit të Jashtë të Shqipërise Muhamet Kapllanit. Në këtë kohë zyrtarët e Kishës Katolik kërkuan lejen e e hapjes së "Shtëpi bamirësie"në qytetin e Pukës. Kërkesa u analizua nga Myftinia Pukë , dhe Myftiu i Pukës H.Elez Hoxha dhe Keshilli i Myftinisë dhanë dakortësin për ndërtimin e Shtëpisë se Bamirësisë të misionareve të Nënë Terezës në qytetin e Pukës. (11)

Me organizim të Komunitetit Mysliman të Shqipërisë rreth vitit 1991 Myftiu Elez Hoxha zhvillon ritualin e Haxhit në Mekke sëbashku me djalin e tij Musanë.(12)
Nga viti 1992 deri në vitin 1993 Myftiu i Pukës H.Elez Hoxha luajti një rol të rëndësishëm për ndërtimin e xhamisë së qytetit të Pukës gjë e cila u arrit të realizohet dhe të përfundoj së ndërtuari në vitin 1997.
Për merita te veçanta Këshilli i Bashkisë së Pukës i akordoi H.Elez Hoxhës pas vdekjes titullin : Qytetar Nderi” me motivacion: "Për një kontribut të veçantë për arritjen e unitetit, harmonisë dhe bashkëpunimit të komuniteteve me besime të ndryshme fetare, për kontributin e dhënë gjatë luftës nacionalçlirimtare, për aftësitë e tij intelektuale drejtuese dhe idetë përparimtare e demokratike si kryetar i komitetit ekzekutiv të rrethit Pukë dh si Kryemyfti për zonen e Veriut."(13)

Ndërsa Myftinia Pukë me rastin e "25 Vjetorit të Riorganizimit të Myftinisë Pukë" me vendim nr.01, datë; 24.01.2016 i jep Çertifikatë "Pishtar Islam" pas vdekjes H.Elez Hoxha me motivacion: "Për kontributin e dhënë si Myfti i rrethit Pukë në rihapjen e besimit islam, si dhe të ndërtimit të xhamisë së re të qytetit  të Pukës." 
4 qershor 2002 kur ishte 92 vjeç H.Elez Hoxha i dorëzon shpirtin Allahut xh.sh."

___________
1. Mësimet e para imam Asllan Hoxha i mori nga Zenel Hoxha. Më vonë ai sherbeu si imam në xhamin e fshatit Rrypë të Pukës.
2. Në vitin 1910 mësues në Majtepin e Xhamisë Kodër Hani ishte imam Zenel Hoxha
3. 28 janar 1968 motra e Migjenit Cvetka ka thëne: "...im vëlla e mori në shkoll Elezin që të jepte mësimin e fesë. (shiko "Puka-Vazhdimësi Vlereash" autor dr.Sulejman Sula fq.132."
4. Qendroj si Myfti në Delvin tre vite.
5. Në këtë kohë ai u lidh me Ali Bytyçin ( Deshmor i Atëdheut, 1939), Nuri Llazanin, Rasim Mushani, Shyqyri Hafizi, Lek Berisha etj.
6. Sipas një të dhënë ky kuvend është zhvilluar në oborrin e Xhamise Kabash, ndërsa sipas një të dhëne tjeter del se ajo është zhvilluar tek shtëpia e Reshit Meçit (shiko librin; "Veprimtari e Kolonel Xhemal Laçit (1912-1994) Permes Dokumentave dhe Kujtimeve" faq.43)
7. Ky kuvend në të cilin moren pjese përfaqësuesit e shtatë Bajraktarëve të Pukës ku miratuan 12 pika.
8. Detyrë të cilen Elezi e mor në diten e Çlirimit të Pukës me datë 20.11.1944)
9. Me vendim të Gjykatës Ushtarake Shkodër nr.258 datë 01 gusht 1946 Elez Hoxha nën akuzen se ka sabotuar pushtetin popullor dhe se ka qenë i lidhur me kriminelët e luftës u kërkua të denohet me 30 vite burgim . Vitet e burgimit u ulen ne 20. Thuhet se për denimin e Elez Hoxhës (shiko librin "Puka-Vazhdimësi Vlerash" autor dr. Sulejman Sula fq.146) është përdorur një leter që ai i kishte shkruar gjatë kohës së luftës Ymer Bardhoshit (Ymer Bardhoshi në kohë drejtonte një çetë (e formuar në fshatin Peshve (Tërbun) në maj të vitit 1941 kishte 40 përsona.)
10.Shiko librin: "Puka-Vazhdimësi Vlerash" fq.148.
11. Me datë 22.02.1992 Myftinia Pukë më në krye të Myfiut Elez Hoxha si dhe të anëtareve të Këshillit të Myftinisë Pukë (aso kohe i quajtur Këshilli Islamik) i uron mirëseardhjen misionit të Nënë Terezës në qytetin e Pukës. Më vonë misioni u zgjerua edhe me Famullin e Pukës.
12. Elez Hoxha arrit me sukses të arsimoj fëmijët e tij ku Bilali u bë topograf-gjeolog ndërsa Musaja u bë mësues ndërsa të tjerët mbaruan arsimin e mesem profesional. Këtë rrugë ndoqën edhe nipat e mbesat të cilë janë specialist të dëgjuar si; Mjeku i njohur Ali Hoxha, Bilbil Hoxha, Flutura Hoxha etj.
13. Shiko; "Puka-Vazhdimësi Vlerash" fq.157.
14.Në fotografi H.Elez Hoxha si dhe shkresa e poetit Migjeni drejtuar Ministrise së Arsimit të Republikës së Shqipërisë.

October 23, 2017

Pasuria dhe Varferia. Djali qe habiti babain e tij

Tregohet se kishte qene nje baba i pasur i cili vendosi qe ta dergonte dalin e tij ne fshat, me qellim qe
djali te kuptonte se sa me fat eshte kundrejte njerezve te varfer.

Sebashku shkuan ne nje fshat . Aty kaluan naten si mysafir tek nje familje e vafer qe jetonin ne nje vend te vogel (apo ferme).
Te nesermen ne kthim babai pyet djalin;
Babai; Si ishte udhetimi?
Djali; I mrekullueshem!
Babai: E shikove  si jetojne njerezit e varfer ne fshat?
Djali:Po dhe bera kete krahasim.
Babai: Urdhero!
Djali; Ne shtepin tone kemi dy qen, ndersa keta kater. Ne kemi nje pishin qe na ka zen gjysmen e kopshit, ndersa keta kishin nje lum qe nuk kishte te mbaruar. Ne kemi nje verande te mbuluar e te ndriçuar me drita, ndersa keta kan diellin dhe henen. Kopshti yne mbaron tek porta e hyrjes se shtepis, ndersa keta ka nje pyll te tere.
Dhe si per habi te babait te tij, djali e mbyll duke thene:
Baba! Faleminderit qe me bere te kuptoj se sa te verfer jemi!

Pergatiti

Gezim Kopani

Vlera e Sadakas , tregim Musai a.s. dhe djali qe deshironte te ishte i pasur


Nje djal i ri kishte mesuar se profeti Musa a.s. fliste me Allahun xh.sh, keshtu ai vendos ta takoj. Sapo e takon djali i thote Profeti Musa a.s;
-E di qe komunikon me Allahun xh.sh; A ke mundesi qe ti kerkosh Allahut xh.sh qe te me bej te pasur, dhe kjo pasuri te kap nje pjese te mire te jetes time?
Profeti Musa a.s. e pyet: Pasurin e deshiron tani ne rini apo kur te plakesh? 
Djali pasi mendoj tha; "Nuk e di sa do jetoj ndaj e dua tani e ne vazhdim!
Profeti Musa a.s. pranoi dhe ia paraqit kerkesen  Allahut xh.sh, kerkese te cilen Allahu xh.sh e pranoi.
Djali u be shum i pasur, dhe pasurin te cilen e dispononte filloi ta perdorte per mir (hajrat), duke ndihmuar jetimet, skamnoret etj. ne ndihme te jetimeve, te varferve etj, pra jepte sadaka , aq sa qe u be  shum i njohur dhe shpres per shume njerez.

Pasi djali kaloi moshen e rinis, Profetit Musa a.s. ju kujtua afati i pasurise se djalit, afat ky qe kisht kaluar dhe djali nuk ishte me i ri, por per habi veren se parasuria e tij dita dites shtohej. Me habi profeti Musa a.s. pyet Allahun xh.sh; Para disa kohesh nje djal kerkoj te kete rini te pasur, dhe kerkesa ia plotesove, por tashme ai nuk eshte i ri dhe pasuria e tij veç sa shtohet, ka ndonje urtesi ne kete?

Allahu xh.sh i pergjigjet; "...Shikova qe robi im me do mua, ai hapi dyert e sadakas per hatrin tim. Une thote Allahu xh.shu, e furnbizoja me bereqet ndersa ai jep per hatrin time , ndaj o Musa si tia marr bereqetin kur ai e ben kete per Mua?"

Profeti Muhammed a.s. ka thene: "Jep sadaka qe edhe ty te te jepet!(Buhari, Muslim)

Per me shume tregime mund te klikoni ketu: NDODHI


Pergatiti
Gezim Kopani


October 18, 2017

Sulejmani a.s. dhe milingona qe lutej per shi


Ne kohen e sundimit te profetit Sulejman a.s. mbajti nje thatesi e madhe, aq sa jete e njerezve dhe e gjallesave rezikohej ndaj disa njerez kerkuan takim me profetin Sulejman a.s. me qellim gjetjen e nje zgjidhje. Ata i kerkuan profetit Sulejman a.s qe sebashku ti benin lutje (dua) Allahut xh.sh. per shi. Profeti Sulejman a.s. pranoj dhe vendosen te ngjiten ne majen e nje kodre. Rruges profeti Sulejman a.s. degjon nje milingon e cila kishte ngritur nje kembe nga qielli duke u thene: O Alla! Mua as qe me shkon ne mend te bej gjynahe, por a per shkak te gjynaheve te njerezve po na denon edhe neve!? Kur e degjon kete Sulejmani a.s. u tha njerezve: Kthehuni se do bie shi pasi degjova nje lutje nga nje milingon e cila iu drejtua Allahut xh.sh. me lutje prandaj kam turp qe ti drejtohem Allahut me lutje duke pas parasysh magesit tona. Nuk kalon shume kohe dhe fillon te bie shi. Populli u gezua shume, por profeti Sulejman a.s. duke e ditur ate cfare milingona kishte thene u thote njerezve: Mos mendoni se ky shi erdh per merit tuaj. Ky shi erdh per shkak te lutjes qe milingona i beri Allahut xh.sh." (Ibn Asakiri, Tarihun)

Pergatiti
Gezim Kopani

Ju mund te mesoni me shume duke klikuar: Ndodhi dhe Tregime

Biseda e Profetit Sulejman a.s. me Bufin


Tregohet se nje here nje buf ulet pran Profetit Sulejman a.s. Sulejmani a.s. filloj nje bisede me te dhe nder te tjera Sulejmani a.s. e pyet:

Di qe ti nuk konsumon elbi, grurin etj pse?
Bufi: O i derguari i Zotit xh.sh ! Nuk i konsumoj pasi Ademi a.s. dhe Havaja kan jetuar me te duke len trashegimtaret e tyre, dhe per kete ne respekt te tyre nuk e kosumoj.
Sulejmani a.s. e pyet: Di qe nuk i afrohesh detrave (ujit) pse?
Bufi; Populli i Nuhi a.s. u mbyt ne uj. Dhe une kam heq dore nga ai.
Sulejmani a.s.; Pse nuk jeton ne vende te bukura por ne vende te harruara?
Bufi; Jetoj aty pasi jene vende qe skan pronar , une nuk mund te jetoj aty ku njerezit jane pronar.
Sulejmani a.s.; Pse jeton ne rrenoja ?
Bufi; Jetoj ne rrenoja qe tju tregoj njerezve se edhe ju keshtu do beheni. Pra do vdisni e do jeni te vetem si rrenojat.
Sulejmani a.s.; Pse kur fluturon, krahet e tu nuk bejne zhurme
Bufi; Habitem me ata qe merren me kete jete te shkurter kur para ke perjetesin,  ndaj nuk dua te fokusohen ne kete bote dhe me zhurmen time tia terheq vemendjen te tjereve.
Sulejmani a.s.; Perse flen diten ne vend te nates?
Bufi; Dita eshte koha kur bijt e ademit shtojne gjynahet. Prandaj largohem nga kjo pasi nuk dua tjem deshmitar i gjynaheve te tyre. 
Sulejmani a.s.; Si e perkujton Allahun deri ne kohen e sabahut?
Bufi; Madheroj Zotin me 99 emrat e tij dhe u them njerezve, zgjoheni nga gjumi punoni per boten tjeter.
Sulejmani a.s.; Njerezit te nenvlersojne por une mesova shume gjera nga ti.
Bufi; Me gezove!

Dhe bufi largohet i gezuar duke fluturuar.

Pergatiti
Gezim Kopani

Ju mund te lexoni me shume duke klikuar: Ndodhi dhe Tregime

October 17, 2017

Kur e pamundura behet realitet

Vite me pare nuk kishim kaq shume femije te Kur'anit qe mesonin islamin. Sot at jane shtuar, mund te shtohen edhe me shume nese te gjithe sebashku punojme per femijet tane per ti mesuar islamin e paster. Zoti i shtofte e i ruajt keta femije dhe jo vetem! Zoti i ruajt edhe prinderit e tyre qe jane kontribues ne kete drejtim (me prezencen e femijeve te tyre) dhe te atyre te cilet me aq mundesi qe kan kontribojne ne aktivitete te tilla.  Shenim: Forografi ne xhamin e Pukes nga aktiviteti me nxenesit e Kur'anit , te Pukes, Fushe Arrezit, Qerretit dhe Rrapes. Date; 14 tetor 2017.

Sulejmani a.s. dhe shpendi qe gllaberoj ushqimin me pa te drejte


Tregohet se ne nje rast profeti Sulejmani a.s. ishte ulur sebashku me shoket e tij dhe ju predikonte mbi "fitimin e pasurise me pa te drejte" dhe ne mes kishin vendosur nje pule mbi prush per ta pjekur. Ne predikim e siper Sulejmani a.s. u thote shokeve: "Kush fiton nga pasuria (apo dicka) me pa te drejte nuk do ia shikoj hajrin per 40 vite." Teksa Sulejmani a.s. e tha kete e kishte degjuar nje shpend grabitqar qe po fluturonte siper tyre.  Teksa po fluturonte shpendi vuri re pulen qe po piqej, por iu kujtua thenja e Sulejmanit a.s. se kush fiton dicka me pa te drejte nuk do ia shikoj hajrin per 40 vjet" mendoj e pyeti veten; Une sa jetoj? Tha; 10 vite. Dhe e vlerson thenjen e Sulejmanit a.s. si te kot dhe vendos te ulet dhe te marr pulen qe po piqej. E merr dhe e dergon tek foleja ne te cilen kishte zogjt e vegjel. E len pulen ne fole dhe largohet. Mirepo pula qe shpendi kishte marr kishte te ngjitur nje gace e cila bie ne fole dhe e djeg folen bashk me zogjt. Pas nje kohe shpendi rikthehet tek folje por e gjen te djegur bashk me zogjt. Shpendit ju kujtua thenja e Sulejmanit a.s. dhe u kthye shpejt tek Sulejmani a.s. per ti thene; 
Si u the shokve se kush perfiton dicka me pa te drejte per 40 vite nuk do ia shikon hajrin, une sapo ia shikova sherrin me pulen qe mora , zogjt e folen (shtepin) ma dogji. Sulejmani a.s. i thote: Kjo qe te ti perjetove eshte harami i gjyshit tend, ndersa ajo qe ti more me pa te drejte ende nuk ia ke shikuar sherrin apo te keqen.

Pergatiti
Gezim Kopani

Ju mund te lexoni ndodhi te tjera duke klikuar ketu: Ndodhi dhe Tregime

October 06, 2017

Mjekësia Islame


Ne kete teme do mundohem te paraqes te dhena Kur'anore dhe Hadithe ne lidhje me mjeksin islame. Rendesia e shendetit dhe ilaçeve ne fene islame. Vemendje ! Kjo teme ka per qellim informimin e lexuesit dhe besimtareve mbi rendesin dhe vlersimin qe islami i ka dhene shendetit dhe mjeksise.


Mbi shendetin profeti Muhammed a.s. ka thene: "Kerkoni prej Allahut shendetin, sepse nuk i jepet ndonjerit miresi me te madhe se sa shendeti." (Ahmed) Ndersa profeti Davud a.s. ka thene: "Shendeti eshte mbreteri e fshehur." Ndersa profeti Muhammed a.s. ka thene: "Per secilen semundje Allahu xh.sh ka dhene ilaçin e saj, perveç vdekjes."

- MJALTI

Feja islame thote: "Mjalti eshte ilaçi me i mire". Aq i rendesishem eshte mjalti saqe Allahu xh.sh. ne Kur'an mjalin dhe bleten ne nje kapitull te veçante te quajtur: En Nahl (Bleta).(1)

Allahu xh.sh thote: 
"Zoti yt i tha bletes; "Nderto (shko e zgjidh) shtepi neper kodra (male), neper drunj (peme) dhe neper kulmet qe ata (njerezit) i ndertojne (ne ndertesat qe njerezit ndertojne per bletet)." (En Nahl; 68)
                                                                            
Profeti Muhammed a.s. ka thene: "Kush çdo muaj ha tre mengjese para buke nje sasi te mjaftueshme mjalti, ai do jete i mbrojtur nga semundjet e renda." (Ibn Maxhe)

Mjalti eshte nje ilaç i mire per stomak. Per kete kemi transmetimin ku Profeti Muhammed a.s. ka thene:  "Tek libri i Buhariut shenohen raste kur njerezit kishin probleme me stomakun dhe kur eshte pyetur Muhammedi a.s. ai ka keshilluar: "Le te konsumoje mjalt." Kaluan disa dit dhe personi me dhimbje stomaku kishte perseri probleme, por Profeti Muhammed a.s. dhe te njejten keshille. Kjo u perserit dy here. Heren e fundit Muhammedi a.s. tha: "Allahu xh.sh ka thene te verteten ndersa barku i vellaut tend genjen." (Buhari, "Sherimi me mjalt", Muslim "Sherimi me mjalt")

Sipas historise, Egjiptianet e vjeter ia kan ditur vlerat qe mbart mjalti po ashtu edhe shum popuj te tjere. Vlersim te vecante per mjaltin kishin edhe Kinezet. Tregohet se ne Palestin bletaria ka qen aq shum e zhvilluar saqe eshte quajtur: "Toke ne te cilin rrjedh mjalt." Vend te vecante mjalti zinte edhe tek popujt arab dhe qe e perdornin per sherim. (2)

Vet bleta eshte mrekulli e gjall te cilen Allahu xh.sh ka krijuar. Per te bere 1 kg mjalt bletes i duhet te pershkruar 360 apo 460 mije km rrug. (3) Ky insekt i vogel perdor nje komunikim te veçante te quajtur "Vallezim".(4) Ne vitin 1940 shkenctari Karl Von Frish (5) deshifroi i pari komunikimin e bleteve. Sipas tij, "Sapo nje blet zbulon nje burim ushqimi, kthehet me shpejtesi tek foleja dhe nepermjet tingujve (te quajrut vallezim) u tregon te tjereve per vendodhjen e ushimit. Pjese e informimit jane edhe tingujt qe leshojne krahet e tyre."
Allahut xh.sh. i drejtohet bletes keshtu ne Kur'an: "Shko dhe zgjidh" pra ne trajten e gjinis femerore. Arsyeja eshte pasi bleta femer gjen vendin per ngritjen e nje shtepie te re. Ata drejtohen nga mbreteresha, ndersa puntoret jane femrat e tjera, ndersa meshkujt jetojne te vecuar dhe jane vetem per tu ciftuar. Sipas shkencetareve ; "Truri i bletes mund te kryej rreth 10 trilion veprime (llogaritje) per nje sekond." Psh, nje blet mund te gjej nje burim ushqimi me qindra mira km larg, nuk harron rrugen dhe kthehet ne shtepin e saj per tju treguar te tjereve. Ne fole ata ndertojne ushqimin e njohur : "xhelatin mbreterore", buken prej dylli e cila i mbron te vegjlit e tyre.

Nga Ebu Hurejra r.a. trnas. se Muhammedi a.s. ka thene: "Kushdo qe konsumon mjalt tre here ne muaj, nuk do te perjetojne asnje semundje te rende."(Ibn Maxhe, "Sherimi", nr.3450)

Ndersa Xhabiri ka thene: "Me i miri i te gjithe ilaçeve qe keni eshte mjalti." (Buhari & Muslim)

Nga Aishja r.a. kemi se ajo ka thene:
"Vertet i derguari i Allahut Muhammedi a.s. e deshironte shume mjaltin dhe embelsirat." (Buhari)
Ka shume rendesi menyra e konsumimit te mjaltit. Menyra e duhur ben qe te perfitohet nga vetit e tij.
Mjalti eshte pastrues i barkut, ndikim ne kardiovaskular, nervor , stimolues i oreksit etj.
Sipas shkenctareve trupi i njeriut ne nje kohe shume te shkurter ndryshe nga rastet e tjera thith me shpejtesi te madhe mjaltin.
Mjalti ndikon ne aparatin urinar, ne paratin teres, ne melçi, eshte kunder helm per drogen, pra ndihmon ato qe deshirojne te lejne drogen, ose nese ndonje kosumon kerpudh helmuese. Eshte ilac i mir kunder plageve te shkaktuar nga qeni.  Mjalti eshte i mir edhe per ftohjen ne kraheror.

Muhammedi a.s. ka thene: "Mjalti ruan zemren dhe largon ftohjen nga kraherori."(Muslimi)

Mjalti mund te perdoret per te ruajtur (konservues) deri ne tre muaj. Ka te dhena qe ai eshte i mir per zbutjen e flokeve dhe rritjes se tyre. Po ashtu ndihmon ne zbardhjen e dhembeve duke i ferkuar ato, forcon mishin e dhembeve.

Mjalti eshte mir te kosmohet duke e tretur ate ne uje te ngrohte dhe ne interval kohor te ndar dhe jo me shume se 60-100 gram ne dit.
Sipas transmetimeve kemi se Muhammedi a.s. e konsumonte mjaltin e tretur ne uj, dhe kete e bente ne mengjes me stomakun e zbrazet.

Muhammedi a.s. kur ka folur per shendetin ka thene: "...Kemi dy ilaç ; Kur'anin dhe Mjaltin(Buhari)

Ne nje hadith profeti Muhammed a.s. ka thene: "Hani mjalt, pasi nuk ka shtepi ne te cilen gjendet mjalti per te cilen meleket te mos luten per meshire (sherim)."

Ne nje hadith tjeter Muhammedi a.s. ka thene: "Kur nje njeri konsumon mjalt, njemije ilace (sherime) futen ne stomakun e tij dhe njemije semundje dalin jasht."

Per mjaltin eshte thene:

Ibn Sina (Avicena); "Mjalti eshte i mir per zgjatjen e jetes, ruajtjen e potences per pune per moshat e thyra . Nese deshironi te ruani rinine perdor mjaltin/ Ato qe kan kaluar moshen 45 vjecare eshte mir ta perdrin mjaltin rregullit e ne menyre te vecnate te perziere me arra (te grira), Mjalti i perzir me miell perdoret per demtimet  plage siperfaqesore..."

Hipokrati: "Une ushqehem me mjalt vazhdimisht dhe e perdor ate per sherimin e shum semundjeve."

Ibn Bejtar: "Mjalti i bletes i nxehte, i thate , shmang erresiren e syve dhe forcon stomakun."

Galinos: "Mjalti eshte sherues i dobishem per shume semundje, qoft per sherimin nga helmimet ashtu edhe per semundjen e organeve tretese."


-FARA E ZEZE  (Habbetues sevda ose Nigella sativ)

Fara e Nigella sativ ose Habetues sevda njihet si fara e zez pasi ka gjyren e till. Futet tek familja e grunajave. Ka gjetet e ndara dhe kercelli i saj rritet 40-60 cm. Lulet i ka te kalterta. Arabet e quajne edhe si fara e bekuar (Habbetul berekah), ndryshe kjo njihet edhe me emrin qimoni i zi ka qe e quajne fara arabe pasi gjendet ne arabi.
Kjo fare eshte njohur nga Egjiptianet e vjeter por edhe nga Romaket , ndersa Gereket e perdornin per diete.

Ibn Sina tregon: "Fara e zeze perdoret per nxjerrjen e kelbazes, stimulon energji ne trup dhe ndihmon ne shllodhjen pas nje lodhje te madhe."

Nga Ebu Hurejra r.a. trans. se Muhammedi a.s. ka thene: 

"Perdoreni rregullisht faren e zeze, sepse ajo permban ne vete ilaç per çdo semundje, perveç vdekjes."( Buhari & Muslim)

Ajo eshte ilac per: dhimbjet e kokes, te shpines, per dhimbjet muskuluare, hipertensioni, stresi, kolla, azma, diareja, gure ne veshka, temthi, kolla,per syt, gure ne veshka, tek impotenca, pastron infeksionet vaginale, rrit kujtesen, bajamet, dhembet , parazitat ne bark, zgjeben , etj.

- ULLIRI

Allahu xh.sh e ka permend ne Kur'an Ullirin dhe Fikun. Pasti ata jane te rendesishem per shkak te vetive ushqyese dhe sheruese.

Allahu xh.sh betohet duke thene: 

"Pasha fikun dhe ullirin dhe kodren Turi Sina." (Et Tine 01)

Ky ajet Kur'anor sjell ne kujtese profetin Musa a.s. (6) kur ai i foli zotit ne kodren Tur. Trekohet se ne kete kohe ka mbire ulliri ne kodren Tur (Meka) ndersa fiku ne kodrat e Damskut.

Allahu xh.sh thote:

"Dhe peme (trupa drunjsh) ulliri qe mbin ne kodren Turi Sina e cila nxjerr vaj dhe qe eshtei shijshem e i deshiruar per ata qe e perdorin per ushqim."(El Mu'minune; 20)

Nga Ibn Omeri trans. "Perdorni vajin e ullirti dhe lyejuni me te, sepse ai del nga druri i bekuar." (Bejhaki)

Sipas shkenctareve Spanjoll ne Institutin per Kerkime Mjeksore ne Barcelon  kan argumentuar mbi vlerat e vajit te ullirit duke i paraqitur ata ne kongresin Boteror te Kardiologjise. Studimi tregoi se vaji i ullirit mbron zemren nga dhjami pasi ai permban polifenoleve.(7)

Edhe profeti Muhammed a.s. ka keshilluar ne perdorimin e ullirit,e sidomos te vajit te ullirit. Vaji i ullirit te gjelber eshte shume ushqyes. Forcon barkun etj.

-TOKA DHE NJERIU

Vet njeriu si krijes eshte nje prej mrekullive te Allahut xh.sh. ai eshte krijuar nga toka, shume ilaçe (barna) dalin nga ajo. Kemi te bejm me nje gershetim domethenes dhe kuptimplote mes tyre. Pershembull; Njeriu perbehet nga shtat pjese.

Ne pjesen e pare eshte;  Toka, uji, ajri, nxehtesi (zjarri) (8) Pjesa dyte; Temperaturat. E treta jane lengjet truperore si psh gjaku qe ka funksion te ushqej trupin, pershtyma, etj. Pjesa e katert jane organet. Pjesa e peste jane deshirat. Pjesa e gjashte eshte natyra e njeriut, levizshmeria, vitale dhe fizike. E shtata ka te bej me fuksionet. Trupi i njerit kalon ne tre gjendje; i shendetshem, i semure dhe pleqeria (as i shendetshem as i semure) (9)

- SHENDETI 

Profeti Davud a.s. ka thene:

"Shqetesimi, halli ose brenga e pak casteve te njeriut e plak ate sa per nje vit."

Po ashtu ne nje thenje tjeter tregohet se profeti Davud a.s. ka thene:

"Shendeti eshte kurore ne kokat e te shendetshmeve, vleren e te cilit e din dhe vlersojne vetem te semuret."

Ndersa profeti Muhammed a.s. ka thene:

"Kerko nga Allahu falje dhe shendet." (Nesaiu)

Veçori e njeriut eshte se ai kerkon te ushqehet atehere kur ai ka nevoj. Po ashtu ne rast te nje qendje jo te mir, alarmohet dhe kerkon sherim duke ju drejtuar alternativave te mundshme per tu sheruar. Psh kur njeriu nuhat shum do te thote qe ka nevoj per ushqim, ose kur ka munges te pershtymes ne goje. Kemi edhe nje shembull tjeter ; njeriu ne dimer ka nevoj per gjera te nxehta dhe e kunderta e saj me qellim e te mos ftohet. Ftohja eshte rrezik i madh per trupin e njeriut.

Profeti Muhammed a.s. ka thene: 

"Shkaku i shume (apo i te gjitha) semundjeve eshte te ftohtit." (Trans, nga Enesi r.a.)

Ndersa ne nje hadithe (thenie) tjeter Profeti Muhamed a.s. thote: "Siguria dhe shendeti jane dy miresi (nimete) qe Allahu na ka dhene. Shumica e njerezve nuk i vlersojne." (Ibn Abbas)

- UJI

Allahu xh.sh thote: 

"...Dhe ujin e beme baze te jetes se çdo sendi, a nuk besoni?" (El Enbija; 30)

Me kete ajet Kur'anor ne besojme se uji eshte baza e jetes. Me ujin gjallerohet cdo gje, pra mund te themi fare mir se uji eshte jet pa te cilin nuk mund te jetojme. Njeriu e merr veten kur ai pi uj po ashtu edhe toka, bimet etj. Por njeriu nuk mund ta keqperdor ujin. Nese tokes do i leshojme shume uje, (me intesnsitet te lart) ne nje interval kohor te shkurter , ajo deformohet, i largohen vlerat ose vetit qe ajo mbart duke krijuar shqetesim dhe pa qendrueshmeri etj. Kjo ngjason kur njeriu pi uje shpejt dhe pa nderprerje, Kjo eshte eshte shume e demshme per shendetin.

Ndersa Muhammedi a.s. tran, nga Enesi r.a. se ai e kishte  tradite qe kur pinte uje ta nderpriste ate tre here.

Uji gjithashtu te çlodh kur je i lodhur. Ai ndikon kur je i merzitur, pasi profeti Muhammed a.s. ka thene:

"Kur je i zemeruar, ulu edhe pi uj." Pasi zemerimi ose nxitimi thote profeti Muhammed a.s. eshte prej shejtanit. Shejtani eshte i krijuar prej zjarrit, uji e shuan zjarrin prandaj Profeti e ka keshilluar kete.

- LEVIZJA

Nese token e levizimin pra e punojme ajo ka me rendimet per prodhim dhe eshte me efikase. Keshtu eshte edhe trupi i njeriut. Per kete Muhammedi a.s. ka thene: "Kaleroni qe te beheni te pasur, dhe ecni (udhetoni) qe te jeni te shendetshem."

- MARDHENJET SEKSUALE

Çdo gje Allahu xh.sh e ka krijuar ne çift  dhe se vetem Allahu xh.sh eshte tek. Per kete gje Allahu xh.sh na sjell urtesin se Ademit a.s. , ai i vetem nuk kishte asnje kuptim , nuk qe i lumtur dhe pse kishte cdo te mire. Duke shikuar pikellimin dhe lodhjen e Ademit a.s, Allahu xh,sh i krijoj prehen e tij gruan me qellim qe te prehet me te dhe te lej pasardhes.

Profeti Muhammed a.s. ka thene:

"O rini, kush prej jush ka mundesi te martohet, le te martohet, sepse kjo i ndihmon ne uljen e shikimit, dhe mbron organin intim nga mardheniet e paligjshme....(Buhari)

Ndersa ne nje trasmetim tjeter nga Ibn Abasi kemi se Profeti Muhammed a.s. ka thene:

"Nuk ka zgjidhje me te mire per dy te dashuruar sesa martesa.(Ibn Maxhe)

Muhammedi a.s. ka thene;

"Asnje gje nuk kam shikuar se mund te dobesoje (te ndikoj) ne ndienjat e njeriut se sa ndikimi i gruas."

Pasi kur nje cift eshte i paster, besnik, dhe te dashuruar me njeri tjeterin ata behen nje. Aq sa pasardhesit e tyre i ngjajne ose nenes ose babait dhe keshtu me radh.
Ceshtja intime (mardhenjet seksuale) brenda normave (pra marteses) jane te shendetshme dhe cdo here duhet te jene ne perputhshmeri te deshirave dhe jo ne menyre te dhuntshme. Kur njeriu te jete pjekur nga ana seksuale (ose ka nevoj) atehere duhet te martohet. Martesa te ruan nga veprimet e ulta si prostitucioni , martesa eshte e shendetshme dhe ajo mundeson lenjen e trashegimtareve.
Aktet anal jane te ndaluara. Per kete kemi hadithin e transmetuar nga Ibn Maxhe qe profeti

Muhammed a.s. ka thene:
"Allahu nuk ia hedh syt nje personi qe ben mardhenie seksuale anale me gruan e tij." (Tirmidhi)

Ndersa ne nje trasmetim tjeter kemi:
"Ai qe ben mardhenie seksuale anale me nje burre ose me nje femer, ka bere kufer (nuk eshte besimtar).(Bejhakiu)

Ne nje trasmetim tjeter ne lidhje me aktet anale kemi:
"El Begaviu trasmenton se nje here e kane pyetur Kataden per mardheniet seksuale anale dhe ai ka treguar se Muhammedi a.s. ka thene: "Ajo eshte nje lloj homoseksualiteti." (Ahmedi)

Profeti Muhammed a.s. ka thene:

"Martohuni me ato vajza te pastra, te cilen e dashuron  dhe te cilat te dashurojne." (Xhabiri r.a.)

Edhe ky akt ka rregullat e saj, e thash pak me siper qe nuk duhet te mungoj deshira e kryerjes se aktit, e dyta nuk lejohet kryerja e ketij akti ne organet anale, e treta nuk lejohet kryerja e ketij aktin kur gruaja eshte ne kohen e hajdit (menstruacion) derisa ajo te pastrohet. Per me shume lexo suren El Bekare ; 222. Aktet intime mes nje cifti eshte e ndaluar reptesisht qe ti tregohesh te tjereve. Martesa eshte nje mrekulli prej te ciles ne kemi ardhur dhe prej te ciles lejme pasrdhes. Ne nuk e dim se si do jete femija jone. Cfare trupi do kete, cfare flokesh, sysh etj. pra ne vetvete me kete ne kuptojme se eshte Krijuesi i Gjithesise qe te jap jeten, pasardhesit, e me keto pasardhes ne gezohemi. (10)

- GJUMI

Vete gjumi eshte nje nga mrekullit e Allahut xh.sh. Ne nuk i japim urdher gjumit qe te vij, as nuk i japim urdher qe te largohet. Gjumi eshte ushqim per njeriun, ndersa mungesa e tij eshte katastrofte per njeriun. Gjumi ka kohen e vet dhe kur gjumi behet ne kohen e vet ai eshte i shendetshem. Po ashtu duhet pasur parasysh edhe menyren se si duhet behere gjumi. Psh nuk eshte mir te behet gjum permbys ose pa u tret ushqimi. Mire eshte qe njeriu te flej ne krahun e djathte.

Trans se Muhammedi a.s. ka fejtur ne krahun e djathte drejtuar nga kibla.
 Gjate dites nese eshte e mundur eshte mir qe te behet nje sy gjum. Muhammedi a.s. ka thene: "Beni pak gjume pasi vetem shejtanet nuk beje kurre gjume."

Po ashtu kemi hadithin e profetit Muhammed a.s. qe thote: "Gjumi gjate sabahut pengon bereqetin ose begatin."


-FIKU 

Sic ka permendur ullirin Allahu xh.sh ka permendur edhe fikun.

"Pasha fikun dhe ullirin! Dhe kodren Turi Sina! Dhe kete qytet te sigurte. Vertet ne e krijuam njeriun ne formen me te bukur." ( Tin )

Sipas te dhenave islame dhe jo vetem, fiku u ben mir mushkerive dhe fytit. Ripertrin melçin, dhe shpretken si dhe sheron zerin e ngjizur. Po ashtu thuhet se fiku sheron kollen kronike.

Transmetohet se Ebu Derda i kishte ofruar profetit Muhammed a.s nje pjate me fiq te fresket, ndersa Muhammedi a.s. ishte kthyer nga te tjeret duke i ftuar qe te hane sebashku me te, dhe ne kete rast Muhammedi a.s. ka thene:

"Sikur te permendja ndonje peme qe vjen nga xhenneti, do te thoja se eshte kjo (fiku) sepse pemet e xhennetit nuk kane berthama."

Sipas mjeksis fiku permban karbohidrate 60%, fiqt e njom kan shume vitamin C, A, hekur , kalcium, baker. Fiku ben mir per anemiket. Ka perqindje te larte te fibrave, fenol qe sherben per shkaterrimin e bakterieve dhe mikrobeve.  Fiku i that sipas nje studimi permban ne nivel te larte omega 3, dhe 6. (Punime te botuara ne reviste el Muxhahid / 2007) Nuk eshte mir per ato qe kan semundjen e sheqerit. Pema e fikut mesohet se jeton rreth 50 deri 70 vjet.

-ULLIRI DHE VAJI I TIJ 

Pervec sures et Tin, Allahu xh.sh e permend ullirin edhe ne suren En Am 99,

Allahu xh.sh, thote:

"...Prej kesaj (shiut) ne nxjerrim gjerlberim, kokrra gruri ne kallinj, palma hurme te ngarkuara me kalaveshe te ulet, kopshte rrushi, ullinje dhe shega..."

Po ashtu Allahu xh.sh. thote:

"Eshte Allahu qe ka krijuar kopshte vreshta te larta dhe te shtruara, hurma dhe bime, me shije te ndryshme, ullinj e shege..." En Am )

Nga ulliri del edhe vaj i tij i cili duke u bashkuar me acide yndyrore me gliceron do japin vajin e ullirin. Ne fakt ullri eshte disa llojes, si i gjelber dhe i zi. Pirja e vajit te ullirit eshte i dobishem kunder helmimit, mbron kolesterolin e mir, redukton te keqin , eshte antioksidant, etj ka vitamina si A,D,K. Ka efekt te dobishem per zemren dhe enet e gjakut. ndikon ne tek guret e temthit, stomakut, melcise zorreve etj. Po ashtu ndikon tek femijet ne nje rritje te shendetshme, ndihmon ne tratjimin e diabetit, lekuren, indet e trurit, kunder kancerit te zorra e trashe, prostates, tumoreve te gjirit, ndihmon ne thithjen e kalciomit dhe vitamines D sidmos tek grat menopausal etj.

Allahu xh.sh, thote:

"Dhe krijuam trupa drunjsh qe mbijne ne kodren Sina e qe japin vajera dhe melmesa per ngrenesit."
(El Mu'minun)

Ibn Omeri trans, nje hadith ku thote:

"Sherbehuni me vaj ulliri dhe lyejuni me te, sepse ai del nga druri i bekuar."
(Buhari)

-BORZILOKU 

Allahu xh.sh thote:

'Ai edhe token e beri te shtrire per krijesat. Ne te ka peme te llojllojta, ka edhe hurma me shporta te mbeshtjella. Edhe drithi me kashten e tij, edhe bimet aromatike." (Er Rrahman 10-12)

Sipas studimeve te bera ka rreth 45 lloje te ndryshme borziloku. (gjeth madh, gjer, vogel etj) Eshte nga bimet ere mire. Borziloku forcon zemren, dhe qeteson nevrat, stimulon organizmin dhe rrit tempertaturen, ndihmon ne uljen e dhimbjeve te kockave, te paralizes, lufton inpotencen, forcon kujtesen etj.

Profeti Muhammed a.s. ka thene:

"Atij qe i jepet borziloku nuk duhet ta refuzoje, sepse eshte i lehte per ta mbajtur dhe ka arome te kendshme."
(Muslimi)

- DAFINA 

Dafina eshte shkurre qe shkon deri ne 4 m dhe qe njohet shume ne zonen e hixhazit.Gjethet jane te shkurta ndersa lulet i ka te vogla me ngjyre te bardhe. Kryesisht perdoren gjethet dhe lulet e saj. Ajo perdoret per aroma. Njihet per ndikimin ndaj antispazmatike, dhe mesntruacion sjelles. Perdoret si pomade.

Ne suren Es Safat ajeti 63-65, permendet pema dhe qe sipas komentatuesve thuhes se behet fjal per dafinen.

Dafina thuhet se eshte i preferuar te perdore caji qe kan gjethe dafine.

Ne nje hadith qe e tregon Aishja r.a. transmetohet se Muhammedi a.s. e kishte vizituar dhe ajo iu ankua per shendetin, ndersa Muhammedi a.s. i ka thene:
"Njeriu eshte mjeksia, ndersa barku shtepia e semundjeve."

- ARRA

Ne literaturen islame vihet re sidomos nga Ibn Sirini se arra eshte ilaç, dhe se arra e njome eshte me e dobishme se ajo e thata. Po ashtu arra e perzier me mjalt ndikon ne lehtesimin e dhimbjeve te fytit.

Ibn Sirini per arren ka thene: "Ngrenia e arrave, fiqve, ullinjeve eshte ilaç per shume semundje."

Ne librin e dr. Halid Faik El Ubejdi kur flet per arren nder te tjera shkruan:

"Hulumtimet e fundit kane treguar se arrat jane nder burimet me te mira te antioksidanteve, luftetare te fuqishem kunder kancerit e semundjeve te tjera, gjithashtu arrat kane nje permbajtje te larte acidesh yndyrore omega 3 te njohura si yndyra te mira, te cilat mbrojne zemren dhe ulin kolesterolin."

Ne librin el Visila kemi transmetimin e el Mehdiut qe ka thene:

"Hyra ne shtepin e  el Mensurit   dhe e shikova duke ngrene djath me arra, dhe e pyeta; Cfare eshte kjo ? Ai mu pergjigj: Babai im me ka treguar per dike qe e ka pare profetin Muhammed a.s. duke ngrene djath me arra, dhe e kan pyetur ne lidhje me kete, ndersa ai eshte pergjigjur: Djathi eshte semundje, ndersa arrat ilaç. Nese i kombinoni atehere keni ilaç."

Ilaç eshte edhe arra e kokosit e cila lehteson dhimbjet e kurrizet etj.

- BUKA

Buka eshte nje nder miresit e Allahut. Mjeket thonte se buka eshte e mir kur ajo piqet ne furre e ndertuar me tjegulla ose qerpiq.

Aishja r.a. transmeton hadithen qe thote:

"Çmoni buken, sepse Allahu xh.sh ka bere sherbetor te saj qiejt dhe token."

Muhamedi a.s. ka thene;

"Ne diten e Gjykimit, toka do te duket sikur nje cope buke ne te cilen do ta pergatise Allahu xh.sh si nje banese per banoret e xhennetit."

Ndersa Ebu Davudi transmeton nga ibn Abasi se ka then:

"Ushqimi me i preferuar i profetit Muhammed a.s. ka ene therideja e gatuar me buke e hurma."

Ndersa ne nje tranmetim tjeter po nga Ebu Davudi e ky nga Ibn Omeri kemi se Muhammedi a.s. ka thene:

"Do te doja te kem pak buke te gatuar prej gruri te zi, te lyer me gjalpe dhe me qumesht."

- ÇIKORJA

Çikorja ndryshon ne vartesi te stines. Ne ver eshte e nxehte ne dihmer e ftohte. ÇIkorja parandalon semundjet e melçise apo tendosjet e shkaktuara nga diabeti etj.

Ebu Nuami tregon se: "Bani cikoren per cdo dite dhe mos gogesoni sepse nuk ka dite qe ne te nuk bie nje pik ujit te xhennetit." Sot cikorja perdoret ne forme shurupi.


- MISHI

Allahu xh.sh thote:

"Ne atyre u shtojme te mirat me peme e me mish qe ata deshirojne." (Et Tur; 22)

Nga ibn Maxhe transmeton nje hadith prej Ebu Derda se profetit Muhammed a.s. ka thene;

"Ushqimi me i mire i njerezve ne kete bote dhe ne Ahiret eshte mishi."

Mish i vecant permendet ne Kur'an edhe ai i shpezeve duke thene:

"Edhe mish shpezesh , cilin ta duan." El Vakia ; 21

Mish i vecante eshte ai i: dhisë, cjapit, deles, lepurit.

Per mishin e dhisë profeti Muhammed a.s. ka thene:

"Te jeni te kujdesshem ndaj dhive, se vertet ato jane kafshe te xhennetit." (Nesaiu)

Per mishin e lepurit kemi hadithen qe thote:

Enesi r.a. tregon: "E gjuajtem nje lepur pas nje ndjekjeje te gjate. Pasi pergatitem Ebu Talha mori kofshen (pjesa me e mir e lepurit) e tij dhe ia dergoi Muhammedi a.s. i cili e pranoi ate."

po ashtu mishi i lejlekut, lopes, pates, pules, thellezes, roses, shkurtave, zogu. Ndersa Ibn Siani kathene se mishi i deves, kalit gomarit jane mishrat me te keqij.

Ne lidhje me mishim kemi  edhe disa transmetime per menyren e gatimit ku nder te tjera mi ne sy;
a) mishi i thateb) mishi i pjekur

Nga Taberani kemi se:

"Thera nje dele per Muhammedin a.s. derisa ishim ne nje udhetim dhe ai me tha; Thaje mishin e saj. Ai hengri prej saj derisa arritem ne Mendine."

Ne lidhje me mishin e pjekur Allahu xh.sh thote:

"Edhe Ibrahimit i patem ardhur te derguarit (meleket) tane me myzhde dhe i thane "Selam". Ai u pergjigj: "Gjithnje paçi selam" dhe nuk vonoi t'ju sjelle nje viç te pjekur (te ferguar me gure)" (Hude; 69)

- MISHERAT E PERMENDUR 

-Lepuri; Mishi i lepurit eshte nje nder mishrat e permendedra. Nga Enesi r.a kemi:
"E gjuajtem nje lepur pas nje ndjekjese te gjate. Pasi e pergatitem, Ebu Talha mori kofshen e tij dhe ia dergoi profetit Muhammed a.s. i cili e pranoi ate."
                                                                              (Buhari, Muslim)
Mishrat e tjere te permendura pervec atyre qe kemi permendur me siper eshte: mishi i lejlekut, lopes, pates,pules, thellezes,, shkurtave, zogut etj.

Ne nje hadith permendet zogu dhe kafshet e lejuara per tju ngrene mishi, mirepo ne kete trasmetim tregohet se cfare nuk duhet bere:

"Nuk ka njeri i cili ka mbytur nje zog apo kafshe e te mos jap llogari. Pyetjen: Si? Profeti Muhammed a.s. u eshte pergjigjur: "Thereni ate dhe hajeni por mos ia kepuni koken."  (Nesai)                                                                                                 
Qe mishi i nje kafshe te madhe te konsiderohet hallall, thersi duhet patjeter te thote "Bismilah", pra kafshet nuk mund ti godasim me qellim mbytjen e saj dhe me pas ngrenjen e mishit.
Nga gjallesat e detit mishi me i mire eshte ai peshkut.

Ne lidhje me gjallesat e detit Allahu xh.sh thote:
"Gjahu dhe ushqimi ne det u eshte e lejuar, si perjetim per ju dhe per udhetaret." (El Maide; 96)

Lopa

Keret e nengjunjeve te lopes

Ato prodhojnje ne leng shum ushqyes i cili eshte i mir per kollitjen. Sipas nje hadithi profeti a.s. ne lidhje me kete ka thene: "Nese do isha i ftuar per dreke ku do serviret vetem nengjunjet e lopes, nuk do ta refuszoja ftesen."

- MISHI I NDALUAR REPTESISHT, MISHI I DERRIT 

Prej mishit te ndaluar ne forme te prere eshte mishi i derrit, mishi i ngordhur, pirja e gjakut.

Allahu xh.sh. thote:
"Allahu ua ndali juve vetem te ngordhurat, gjakun, mishin e derrit dhe ate qe therret jo ne emer te Allahut xh.sh, Kush shtergohet (te haje nga keto) duke mos pasur per qellim shijen dhe duke mos teperuar, per te nuk eshte mekat. Vertet Allahu fale, eshte meshirues." (El Bekare; 173)

Allahu xh.sh, e cileson mishin e derrit , mish te ndyte. Allahu xh.sh thote:

"Thuaj; "ne ate qe me eshte shpallur mua (ne Kur'an) nuk po gjej te ndaluar dicka nga ushqimi, perveç ne qofte se ai (ushqim) eshte, coftine, gjak i derdhur ose mish derri, ai eshte i ndyte, dhe pos asaj qe eshte therrur jo ne emer te Allahut (por te ndonje idhulli) e qe eshte mekat."  (el En'am;145) 
 Po ashtu Allahu xh.sh. ne suren En Nahl thote:
"Ai ua ndali juve vetem cofetinen, gjakun, mishin e derrit dhe ate qe therret jo ne emer te Allahut." (En Nahl; 115)

MISVAKU  (Lipidiumi)

Misvaku eshte shume i shendetshem per larjen e dhembeve. Shkencetaret po kryejne studime mbi vlerat e misvakut.

Ebu Hanefi r.a. ka thene: "Druri i misvakut eshte me i mire per pastrimin e dhembeve, menjanon dobesite qe vijne per shkak te semundjeve , stimulon oreksin dhe forcon trurin."

Profeti Muhammed a.s. thote: "Pastrimi i dhembeve me misvak eshte higjen e cila pastron gojen , dhe pastertia kenaq Zotin."(Buhari )

Ebu Hanife r.a. tregon se misvaku perdoret mesemiri i lagur me lengun e trendafilit.

Ne nje trasmetim tjeter kemi se profeti Muhammed a.s. ka thene: "Sikur mos te mendoja se kjo (pastrimi i dhembeve me misvak) do te ishte e teper apo e rende , do te jepja udher qe ti pastronin dhembet me misvak para cdo namazi (pra 5 here ne dite)"(Buhari, Muslim )

Sipas disa tranmetimeve misvkau eshte perdorur nga profeti Ibrahim a.s.

Ndersa ne nje trasmetim tjeter kemi se: "Sa here qe profeti Muhammed a.s. hynte ne shtepi (kthehej nga puna apo ndonje rruge) se pari pastronte dhembet me misvak." (Muslimi)          

Mendafshi

Ai eshte i thate dhe i nxehte.  Fija e mendofshit ka dobi mjeksore.Sic transmeton Buhari dhe Muslimi se Muhammedi a.s. ia ka lejuar Ibn Aufit dhe Zubejrit kemishen prej mendashi pasi ato kishin probleme me kromen gjate nje beteje edhe pse sipas islamit meshkujve nuk u lejohet mendafshi.(11) Sipas disave mendafshi ndihmon kur ndonje ka probleme me lekuren, dhe ne keto raste sic trasmetohet me siper lejohet veshja e mendafshit. Po ashtu eshte edhe nje trasmetim se dy sahab per shkak te problemeve ne lekur qen ankuar tek Profeti Muhammed a.s., per kete arsye ai u lejoi veshjen e rrobe prej mendafshi. (Buhariu)
Sipas disave thuhet se mendafshi forcon zemren, permison te shikuarit, perdoret kunder melankolise etj.

Molla      

Molla ze nje vend te rendesishem ne mjeksi. Frutat e molles perdoren per qellime mjeksore.  Ashtu si shume fruta te tjera molla perdoret e fresket, e thate etj. Nder vetite e tjera molla ke veti freskuese, ajo pakson etjen sidomos kur ajo peroret me caj, ky kombinim ndihmon ne uljen e kollitjes,lehteson dhembjet grypes, apo acarimit te rruge te frymemarrjes, cerrjes se zerit.(12)
Molla permbajne lageshti, e cila eshte shume e rendesishme per shendetin. Sipas studimeve molla ruan sistemin nervor lufton parkinsonin. Molla mbron neuronet e trurit dhe palcen kurrizore.
Nder mollat me te permendura eshte molla jeshile e cila kur eshte paraqitur tek arabet per here te pare i kan thur poezi per shkak te vetive pozitive qe ajo mbart. Molla jeshile  ben mir per melcin, uljen e kolesterolit, ndihmon ne parandalimin e hiperglicemines, permison tretjen etj.

Mani i zi

Ky lloj mani ka qene shume i njohur ne Siri. Ai u perdorte nga njerezit (mjeksi popullore). Ky man mund te behet recel po ashtu edhe shurup. Sipas kesaj mjeksie popullore thuhet  se ai perdoret per sfamatitetdhe faringitet. (13) Shurupi i manit te zi perdoret edhe kunder anemise  sidomos tek femijet. Ndersa manat e papjekur perdoret kryesisht kunder paraziteve te zorres. Si ne rastin e molles edhe ketu mund te pergatitet caj mani i cili sipas kesaj mjeksie e cila ka efekt ne larjen e gojes dhe ndihmon kunder dhimjes se dhembeve. Me gjetet e manit te zi, duke i kombinuar me vaj ulliri mund te behet pomade , ku thuhet se mund te perdoret ne plaget e perdorura nga ndjegie te ndryshme. Gjethet e manit mund te perdoren per uljen e tensionit te lart ne gjak.(14)       

Palma

Palma eshte nder druret me te dobishm, kete na ka treguar edhe profeti Muhammed a.s. duke e krahasuar palmen me besimtarin e vertet i cili me veprat e mira eshte i dobishem per te tjeret.(15) Ajo qe ka shume vlere tek palma eshte plca e palmes e cila eshte e bute dhe e bardhe po ashtu edhe embel.
Ne lidhje me palem Allahu xh.sh, kur tregon per nene e Isase a.s. Merjemen thote: "Shkunde trungun e palmes qe te bien hurma te fresketa." (Merjem, 25)

Trans nga Abdullah ibn Omeri r.a. se teksa Profeti Muhammed a.s. qendronte ulur me nje grup besimtaresh , nje i dha te hante palcen e palmes (16) dhe per kete palce Muhammedi a.s. ka thene: "Nder druret e shume, eshte nje qe ngjan me myslimanin dhe eshte i bekuar ashtu sic jane te bekuar besimtaret e vertet. Ai dru eshte gjithmon i gjelber dhe nuk i bien gjethet." (Buahri, Muslim)
Palca e palmes ndihmon ne sherimin e kolles, eshte kunder gjakderdhjes, ndihmon ne parandalimin e heqjes se barkut, thartinen e teper ne lukth.       

Pisha

Kjo peme ndodhet kudo, ajo ka gjete te gjelberta. Pisha arrin deri ne 40 m. Pisha eshte shume e mir per organet e frymemarrjes, te kolles, semundjeve urinare, bronkitit etj.
Ne lidhje me pishen profeti Muhammed a.s. ka thene: "Krahasimi i besimtarit eshte sikur trungu i bimes se njome, era e lakon dhe pastaj e kthen prapa, ndersa dyftyreshi eshte sikurse pisha, ai qendron drejt deri ne fund kunder ererave, pastaj thahet."
Tek pisha rol shume te rendesishem luan fara e saj, nuk treten lehte por jane ushqyese.

Hurma e arabis

Kjo peme eshte e nxehte, furtet e saj jene ushqyese, Ajo eshte nje nder gjerat qe Profeti Muhammed a.s. e perdorte me se shumti.
Kujtojme hadithin e profetit a.s. qe thote: "Celni iftarin me hurme..." po ashtu kemi trans e Abullah bin Xhaferi se ka thene: "E kam shikuar profetit Muhammed a.s. duke ngrene hurma te pjekura dhe traguj." (Buhari, Muslimi)
Ne nje hadith tjeter kemi se profeti Muhammed a.s. ka thene: "Kush ha ne mengjes 7 hurma nuk e kap helmimi dhe as magjia."
Hurma eshte shume ushqyese (17), per kete profeti Muhammed a.s. ka thene: "Shtepia te ciles nuk i nodhen hurma, njerezit e saj jane te uritur." Po ashtu Allahu xh.sh tek sura En Nahl ajeti 67 permend frutat e palmes , te rrushit te cilat kan ushqim te mir. Ky frut permban vitamina si: A, D, B1,B3 etj. (18)

Pergatiti
Gezim KOPANI
                                                
 ____________________
1. En Nahl dmth Blete Ne kete sure Allahu pershkruan persosmerin e qiejve, tokes, deteve, maleve si dhe persosmerin e krijesave te tjera qe Allahu ka krijuar.Ne menyre te veçante permendet edhe mjalti i bletes. Vete bleta eshte nje nder mrekullit e Allahut. Bleta i perket familjes se njohur Apis.
2. Sipas pershkrimit qe kishte bere greku i quajtur Strabon rreth 63 para e.s.
3. Kjo rruge eshte 11 here me e gjate se gjatesia e ekuatorit te rruzullit tokesor.
4. Sipas shkenctareve ky lloj komunikimi eshte i veçant dhe shum i zhvilluar.
5. Karl Von Frish eshte nje shkenctar Gjerman i cili eshte bere i njohur ne te gjithe boten. Ka punuar ne Universitetin e Mynihut.
6. Historia e Profetit Musa a.s; "Transmetohet se nje nate te ftohte Musai a.s. shikoj nje zjarr ne kodren Tur. Prisni i thote familjes se shikova nje zjarr (drit), Lexon suren Kasas; ajeti 29-32 dhe suren Ta Ha, ajetet 9-10) se ndoshta t'ju sjell ndonje lajm e ndoshta do tju sjell dru per te ndezur ose nga ai do gjej ndonje rruge. Kur arriti Musai a.s. tek zjarri (tregohet se Musai a.s. shikoj zjarrin te ndizej ne nje dru gjembash te gjelber, sa me shume qe ndizej edhe gjelberohej. Musai a.s. pat frik dhe vuri duar ne sy qe te mos humbas shikimin) dikush thirri nga ana e djathte (Kasas ; 30) e lugines , nga lisi; O Musa! Une jam Allahu, Zoti i boteve!" prandaj hiq kepucet pasi ndodhesh ne luginen e bekuar Tuva. Te zgjodha Pejgamber, pranda degjo mire se cfare te shpall! Vertet vetem Une jam Allahu, nuk ka zot tjteer pos Meje, pra Mua me adhuro dhe fal namaz per te me kujtuar Mua.S'ka dyshim se momenti (kijameti) do te vije patjeter, Une gati e kam fshehe ate, do te vije per t'u shperblyer secili njeri per ate qe ka bere.O Musa, cfare eshte ajo qe ke ne te djathten tende?Musai a.s. tha: Eshte shkopi im , me te mbahem e me te shkund gjet e pemet. Allahu i tha: Hidhe ate , o Musa! Musai a.s. e hodhi dhe ja kur shkopi kthehet behet gjarper i madh qe levizte me shpejtesi. Allahu i tha Musait:Kape  ate, e mos u frikeso, se Ne do ta kthejme ate perseri ne gjendjen e meparshme."
7. Polifenol; Substance bimore me veti antioksiduese analitike.
8. Nxehtesi; Nxehtesia eshte shume e rendesishme ne jeten e perditshme. psh nxehtesi + uj= zmadhim i vellimit te ujit dhe ngritjen e tij lart. Po ashtu ftohtesi+uj=zvogelim i vellimit te ujit. Pra uji i nxehte ngrihet e kunderta bie.
9. Po ashtu njeriu nder te veçantat e njeriut jane pese shqisat. Gjuha, Hunda, Lerkura,  Syri, Veshi.
Gjuha; Gjuhen Allahu xh.sh e ka krijuar per te dalluar shijen e ushqimeve te llojevete ndryshme ku rol te rendesishem luan peshtyma.
Hunda; Hunda ne vetvete eshte nje aparat me te cilin nuhasim ererat e ndryshme. Psh nese njeriu ftohet bie aftesia e te nuhatiturit normal ne dallimin e ererave. Nuhatja eshte edhe veti mbrotje duke identifikuar eren e mir nga era e keqe.
Lekura; Lekura eshte kyç ne rolin e ndijimit. Me ant te saj ne ndiem ate qe ndodh ne lekur. Psh me te ne mund te dallojme cfare eshte e but ose e forte, cfare eshte e mbrehte, e nxehte apo e ftohte.
Veshi; Veshi eshte begati e madhe. Me te ne shikojme shume llojshmeri gjerash.
Syri; Me syrin definojme distances, permasen, ngjyrat. Trupi e leshon rrezen ose energjin e tij ne drejtim te syrit ne ate qe ai shikon. Syri eshte i kufizuar ne disa gjera dhe ne disa te tjera nuk i dallon psh xhindet, ose psh; syri e identifikon shkopin ne uj si te thyrer kur ne fakt nuk eshte i till. Syri ne berbejen e ti eshte shekce ne vete dhe nje nga mrekullit e Allahu xh.sh sic eshte i gjith njeriu. Ai ka disa perde. Profeti Muhammed a.s. ne disa raste eshte lejuar qe te shikoj ato gjera qe nuk mundemi qe ti shikojme psh; Profeti Muhammed a.s. ka shikuar formen e melekve.
Veshi; Veshi luan rol shume te rendesishem tek njeriu.  Shume gjera qe kuptojme apo qe realizojme ne jete eshte fal vesheve. Ate qe degjon e analizon duke dal ne konkluzion cfar duhet te mbash mend e cfare nuk duhet. Veshi bashkevepron me organet e tjera psh, nese ne nje distance te caktuar syri dallon dicka veshi menjehere vihet ne levizje per te identifikuar ndonje ze apo tingull.
10. Allahu xh.sh thote: "Zoti e kerijoi njeriun prej nje pike uji dhe e pergatiti. Pastaj ia lehtesoi rrugen. Pastaj ate e beri te vdese dhe atij e mesoi te varroset..." (Abese; 17-22)
11. Ne islam burrit i jane ndaluar vendosja e arit dhe veshja e mendafshit. Per sa i perket mendafshit thuhet se nder shkaqe e ndalimit mendafshit tek meshkujt ne islam eshte se: Kur mashkulli vesh mendafsh (ketu bejm fjale per mendafsh 100% apo dicka me pak) per nje kohe te caktuar , ose per nje kohe te gjate, krijohet ne organizmin e tij nje reaksion i cili demton spermatozoidet.
12.  Sipas disave kjo pergatitje behet keshtu: Merren 1 apo 2 kokrra molle te prera ne disa pjese, dhe per 30 apo 40 min i zim ne 200 ml uj. Pihet e ngrohete 1 apo 2 here ne dite.
13. Lyhet goja dhe gryka me receli (apo pekmez te manit) ne dark para gjumit.
14. Merren disa gjethe mani te zi dhe i zim n 150 ml uje,derisa sa te ngel 1/3 e ujit. Dhe pas kullimit pihet. Kjo vazhdon per disa dite.
15. Palma eshte disa llojesh, mirepo ajo qe dihet eshte se Profeti Muhammed a.s. mbente hutben afer njer palme, dhe kur palmes i mungoj profeti Muhammed a.s., ajo ndjeu mall per te.
16. Palca e quajtur Xhummar.
17. Ushqyese, energjike, ndihmon te menduarit, rregullon rrahjen e zemres, fosfor, hekur, Kalciom qe ben mir per kockat etj,
18. Disa thone se nese perzihet pija e hurmes me qumesht dhe mjalt , do ndikoje per mire tek personi (tek te dy gjinit) qe kan crregullime seksuale.