" e cila thuhet se shafqej ne formen e nje gjarperi (kjo sic duket rrezet e diellit pasqyronin ne ujin e ujvares se Hurdhes se Zeze e cila krijonte pershtypjen e nje krijese).
me qellim dhenien bereqet fshatit.
jane bere germim per baker. Thuhet se ajo ka pasuri te madhe madje ajo ka nje damar qe shkon pas malit. Me ne veri lindje afer rrases se gurit gjendet shpalla e quajtur "
" ne te cilen jane gjetur hekura ne forme prashajke e cila perdoret per prashitje. Te tilla jane gjetur dhe ne Fushe Kori ne anen veri lindore te saj. Sipas Kopajve te Meçes , Shkalla e Meçes ka qene e gjitha pylle lisi. Afer Kunores ishte ahisht, prandaj ka mbet toponimi
.
Zogu i Shkalles Meçe - Lorza Sipas banoreve ne Shkallen e Meçes eshte shikuar nje zog i rralle i quajtur
Lorza. Lorza eshte zog legjendar. Eshte nje lloj shqipeje qe jeton ne Shkollen e Meçes dhe thuhet se ai zbriste deri tek Podi i Hurdhes se Zeze. Disa thone se hurdha ishte vendi i ketij zogu. Teritori i Lorzës shkonte deri ne
Imë (vend me siper Shkalles se Meçes). Ate qe e ben interesant si zog eshte se; Thuhet se Lorza kishte aftesi te imitonje zera njerezish , dhishë etj. Duke fluturuar lisave leshon here here zerin e nje dhie. Bariu behej marak se eshte larguar ndonje dhi dhe i vihej pas zerit. Vazhdon keshtu derisa sa e kuptonte se eshte Lorza. (11)
Hurdhat e fshatit Meçe
Ne anen lindore te fshatit Meçe, pra nga Shkalla e Meçes gjendet disa hurdha te cilat kane pamje te mrekullueshme. Hurdhat me te njohura jane: Hurdha e Zeze e cila ka nje ujevare rreth 7 m te larte, per shkak te ujit qe hidhet eshte krijuar nje guve e thelle. Per shkak te thellesise i jep pamjen e erret prej nga ka marr emrin dhe hurdha. Kjo hurdhe ka nje thellesi prej 9 m. Hurdha e Caks eshte e thelle deri ne 5 m. Hurdha e Frashnit e cila ndodhet posht Koder Kryse, Hurdha e Gureve e cila eshte e thelle dhe e rrethuar totalisht nga shkembijne te medhenje dhe te lemuar. etj.
 |
Hurdha e Frashnit - Meçe , Puke (Fotografi e bere nga Gezim Kopani dt. 25.06.2022) |
 |
Hurdha e Zezë ne fshatin Meçe-Pukë. Fotografi e vitit 2021 * (12)
|
Te gjitha hurdhat e fshatit Meçe jane te panjohur jo vetem per pukjanet por edhe per banoret e fshatrave kufitar me fshatin Meçe. Sa i takon turizmi ne rrethin e Pukes , hurdhat e fshatit Meçe mund te behen nje nder destinacionet turistike jo vetem ne rrethin e Pukes por dhe me gjere.
Perroni i Meçes
Thuhet se ne Pronin e Meçes eshte shikuar nje krijes e quajtur Gzheta. Gzheta haset ne mitologji. Gzheta eshte nje femer e bukur shume, me floke te zeza e te gjate te leshuara. Kjo krijese metafizike eshte shikuar disa here tek Hurdha e Zeze (13) Ndersa sipas prof. Xhemal Meçit thuhet se: Sadik I. Kopani dhe Rruste I. Meçi rreth vitit 1930 e ka pa Gzheten tek hurdha e Cakës. Ata kan treguar se: Ajo ishte mbi nje gur dhe po krihte floket e gjata e te zeza. Sapo e shikova eshte hedh ne hurdhe.(14)
 |
Përroi i fshatit Meçe, Pukë. (Fotografi e vitit 2021) * (15) |
Mulliret e fshatit
Fshati Meçe eshte nje nder fshatrat qe ka shume mulli. Pa veshtirsi permendi: Mulliri i Madh. Ky mulli ka qene siper vendit i quajtur "Laku i Mullirit" Mulliri i Ahmetit (Ahmet Kopani), Mulliri i Jeminit (Jemin Kopani), Milluri i Bokes, Mulliri i Ngarrelit, Mulliri i Metit, Mulliri i Cinës, Mulliri i Niman Avdise, Mulliri i Gjureve.
Stanet
Fshati Meçe po ashtu ka disa stane (buna) si; Çershija e Stanit, Stani i Kopajve, Stani i Nimanit etj.
Arsimi ne fshatin Meçe
Ne krahasim me numrin e popullsise fshati Meçe renditet te fshatrat me te arsimuar ne rrethin e Pukes. Qe heret, ne te gjitha shtepit e fshatit Meçe gjen lehtesisht te arsimuar duke filluar nga shkolla e meseme deri me fakultet. Pothuajse te gjithe te paret e fshatit Meçe kan marr mesime ne Mejtepin e fshatit Kabash, per te ardhur ne kohen e fillimit te arsimit zyrtarisht nga Shteti Shqiptare. Shkurtimisht permend te arsimuarit ne Mejtepin e Kabashit: Nezir Imer Musë Kopani, Islam Nezir Kopani, Mustaf Nezir Kopani, Man Islam Kopani, Hysen Islam Kopani, Ramadan Man Kopani, Jemin Ramadan Kopani, Bajram Isuf Llukaj, Bajram Istref Arifaj, Rexhep Cina, Ali Hasan Furriku, Sadik Adem Gjura, Brahim Tahir Lluka.
 |
Nxenesit e Mejtepit te xhamise se fshatit Kabash, Puke. Fotografi e vitit 1935 *(16) |
Per te vazhduar me brezin e me vonshem ku pothuajse te gjithe kane ndjekur arsimin e mesem, dhe çdo shpi ka te arsimuar me fakultet. Fshati Meçe nga te arsimuarit ka nxjer figura si: Mjek, Inxhinier, Ekonomist, Historian, Mesues, Teolog etj. Nga te arsimuarit spikatin; Rrust Nimani, Halil Kopani, Xhemal Meçi, Halit Furriku, Xhevdet Kopani, Mustaf Kopani, Islam Guri, Hydajet Kopani, Qamil Furriku, Artur Kopani, Halil Baci, Gezim Kopani, Skender A. Kopani, Valbona R. Kopani, Ramadan Kopani , Artur Sh. Kopani, Asim A.Kopani, Astrit Xh. Meçi, Hasan A. Furriku, Fatos Furriku, Hasan Furriku, Erand Baci, Ermal Baci, Agim R. Kopani, Armand H. Furriku, Behije Riza Kopani, Besnik Bajram Kopani, Demir Furriku, Fatmir A. Kopani, Mimoza B. Kopani, Riza M. Kopani, Sherif R. Kopani, Halil Furriku, Hamit Laci, Haxhi Llukaj, Ilir Cina, Muharrem Furriku, Rifat A. Kopani, Sherif B. Fusha, Xhevahire S. Kopani, Zenel Llukaj etj.
Varrezat e fshatit
Fshati Meçe ka tre vend varrezash te cilat jane: Varrezat e vjetra qe ndodhet poshte shtepise Jemin Kopanit (Flluzat), Varrezat e Lam Demës, dhe Suk Cinë.
Tek varrezat e Suk Cinë ne Meçe arrita te numeroj mbi 40 varreza te cilet dukeshin dhe qe u lexohen te dhenat jane: Ahmet Hysen Kopani L.1890-V.1969, Niman Avdia L.1873-V.1974, Zoje Cina L.1896-V.1986, Kurt Cina L.1905-V.1993, Jemin Kopani L.1921-V.1982, Zamir Kopani L.1985-V.1985, Aleme Adem Baci L.1908-V.1986, Musa Zenel Baci L.1927-V.1977, Bute Lluka L.1930-V.1995, Rushe Mehmet Furriku L.1923-V.2003, Hasan Furriku L.1917-V.2000, Shkurte Haxhi Furriku L.1959-V.1992, Ram Nimani L.1926-V.1990, Perparim Furriku L.1967-V.1997, Sheqer Musa L.1905-V.1970, Avdi Musa (nuk ka date), Ali Dan Cina L.1922-V.1993, Fatime Furriku L.1937-V.2000. (17)
Disa toponime te fshatit Meçe
Sa i takon toponimeve fshati Meçe eshte mjaft i pasur, aq sa pothuajse per çdo vend ka emertimin e vet. Fillojme me: Kunora e Eperme, Kunora e Poshtme, Mrizi i Nershejve, Mrizi i Dakës, Kujë i Eger (Kujteger), Livadhi i Kujteger, Laku i Mullirit, Shejza e Eperme, Shejza e Poshtme, Boka, Koder Krys, Qaf Shullani. Me siper Stani i Kopajve, Çershijat e Stanit te Jeminit, me siper Guri i Palushit, Ara e Imës, Ksolla e Imës, Fushe Gurre, Kujt Eger, Livadhi i Kujt Eger, Kroni i Istrefit.
Ne fshat Guri i Macës, Flluzat (poshte shtepis se Jemin Kopanit), Vorret e vjetra, Kroni i Kopajve.
Ne anent tjeter; Turishtë, Pianet, Nderlugje, Kroni i Nderlugjeve, Kroni i Bardhe,Fushe Kori, Stani i Nimanit, Fushe Bater, Rihnat. (18)
Pergatiti
Gezim KOPANI
Shenim: Materiali eshte ne punim...
____________
1. Fotografi e publikuar per here te pare nga Gezim Kopani
2. Musë Kopani lindi Imerin, Imeri lindi Nezirin, Neziri lindi Islamin, Mustafen dhe Demen. Ne rastin konkret po vazhdoj me brezat e dalur nga Islami i cili lindi; Manin, Mani lindi Ramadanin dhe Ramadani lindi Jeminin, Jemini lindi; Qazim dhe Xhevdet Kopanin. Qazim Kopani u shtua me dy djem; Zamir dhe Gezim Kopani. Zamiri lindi dhe vdiq ne vitin 1985, Ndersa Gezim Kopani lindi ne vitin 1983. Ndersa Xhevdet Kopani u shtua me tre djem; Albion Kopani, Ergi Kopani dhe Ersi Kopani. Ne vitin 2004 Gezim Kopani u martua me vjazen e Imer Shkajut prej Qerreti te Pukes Erjolen. Gezim Kopani u shtua me 3 femije , dy vajza dhe nje djale, pra me; Fatma, Engin dhe Elif.
3. Prof. Xhemal Meçi , Kabashi, Puka qe ne lashtesi 2. Fq. 214-217
4. Ahmet Hysen Kopani lindur ne vitin 1890 dhe ka vdekur ne vitin 1969.
5. Fotografi e publikuar per here te pare nga Gezim Kopani
6. Fotografi e publikuar per here te pare nga Gezim Kopani
7. Dugaja e Mustaf Rexhe Delise nga Puka, Dugaja e Abdullah Salihit me Reshit Meçin dhe dugaja e Jahe Metes me Ymer Nimanin e Qarretit. (shiko; Prof. Xhemal Meçi "Kabashi, Puka qe ne lashtesi - 2" fq. 219).
8. Fotografi e publikuar per here te pare nga Gezim Kopani
9. Sipas Prof. Xhemal Meçi Podi i Hurdhes se Zeze eshte vendbanim i lashte duke e bazuar ne emerat si: Guri i Klosit, Beltus e cila lidhet me fjalet rrip per mbatjen e shpates (nga Zahari Majani tek botimi "Fundi i Misterit Etrusk", Tirane, 1973, fq. 81) ose nje arme tjeter. Origjina ka qene Etruske me kuptimin baj, me mbajt, qe del te latinishtja ne trajten "beltus", ne Meçe / Beltus.
10. Fotografi e publikuar per here te pare nga Gezim Kopani
11. Ne fakt krijesat metafizike jane te njohura ne shume popuj. Ne shume vende ato quhen demon, fantazma, jasht toksore, shpirta te mire ose shpirta te keqi etj. Tek Semitiket keto krijesa metafizike quhen xhind. Gjithsesi populli besonte se kijesat metafizike kane fuqi mbinjerezore Studiues te ndryshem i hedhin poshte duke i quajtur perralla, por nese do bazohemi ne besimet fetare, ne rastin konktret fese islame; krijesat metafizike ekzistojne si p.sh; melek te cilet jane te mire , shejtani (apo djalli) i cili nxit te keqen si dhe xhindet te cilet jane dy llojesh; a).xhind i mir dhe b). xhind i keq. E perbashketa e ketyre krijesave eshte: Njeriu nuk mund ti shikoj me sy te lire , por mund te ndjehen , por ne rasta te vecanta dhe te shikohen. Krijesat metafizike kan aftesi te marrin forma te ndryshme qofte kjo forme njeriu, kafshe apo shpendi.( Shpjegim i Gezim Kopanit )
12. Fotografi e publikuar per here te pare nga Gezim Kopani
13. Fotografi e publikuar per here te pare nga Gezim Kopani
14. Kete informacion ma ka dhene babai im Qazim Jemin Kopani.
15. Fotografi e publikuar per here te pare nga Gezim Kopani
16. Fotografi e publikuar per here te pare nga Gezim Kopani
17. Gezim Kopani ; Keto jane shenimet qe mbajta gjate vizites qe bera me date 02.09.2021 ne varrezat e Suk Cine.
18. Emertimet e vendeve i tregoj babai im Qazim Kopani