Gëzim Kopani

" Shpi e madhe ka gjind e gja , sofer e za "  (Kabash , Puke) * Dikur ne veriun e Shqiperise permenden " Shpi e Madhe " apo " Shpi ne Za " , kjo per shkak te veçrive te Shtepise se madhe e cila quhej " Shpi me Za " (Shpi n'Za) . Shpi ne Za do te thote:  " Shtepi e madhe ose Shtepi me Emer. Sipas tradites Shpi me Za i eshte thene asaj shtepie e cila kishte shume pjestar , burra , gra , femije por edhe begeti e bereqet" . Shpi ne Za kuptohet edhe per trimerin e burrave te shtepise se madhe. pershembull eshte njohur shprehja " Burr e pushk " . Shpi ne Za jane edhe shtepit te cilat ishin fisnike dhe qe ka nxjerr figura te shquara siç eshte shprehja: " Burr Dheu " me te cilen kuptohet: "Burre Kuvendi , burr qe ben pleqni. Shpi me Za kuptohet edhe Shpi Fisnike qe ka prit e percjell, pra qe u ka shtru Sofren e bukes te gjitheve. Ne  Kabash , Puke  etj eshte njohur shprehja:  "Shpi e madhe ka gjind e gj...

Ne prag te Kurban Bajramit zhvillova nje vizite ne fshatin Iballe. Ndalesen e radhes e bera ne shtepin e Zenel Mustaf Ages , plot 92 vjeç . Me gjithe ato vite ai sebashku me djalin e tij z.Rasim na priti ne bahçen e shtepis se tij. Gjate qendrimit meqe jemi edhe ne prag te festes se Kurban Bajramit ra biseda e tradites se familjeve myslimane te fshatit Iballe. Myslimanet e fshatit Iballe jane ne dy fise: a) Fisi Kabash dhe b) Nje pjese e Fisit Thaç . Dhe pse ne mosh te thyer Zeneli per habi mban mend shume ngjarje historike si dhe personazhe te ndryshme, mjafton qe ta degjosh. Nder te tjera ai tha:  "Myfti Zoti ua shperblefte per xhamin qe bat dhe kushdo qe ka ndihmu. Une e mbaj mend, qe i vogel jam fal ne kete xhami, se kjo xhami eshte aq e vjeter sa baba im , Mustafa thote se gjyshi i tij ka degju prej babes tij se; xhamia eshte aq e vjeter sa nuk mbahet mend. Ne kete xhami jane fal disa hoxhallar . Une mbaj mend Hoxh Bishen , ka pas ba falje edhe Mustaf Baftia (Kurtalia). Ku...

Kabashi është vendbanim i lasht ë dhe deri n ë fillim t ë shek. XVII ka qen ë qendra m ë e r ënd ësishme ekonomike , politike , fetare dhe kulturore p ër mbar ë krahin ën e Puk ës. K ët ë e d ëshmojn ë: gjetjet arkeologjike q ë faktohen q ë nga shek. II-IV , Trase e Udh ës s ë Madhe q ë lidhej me Adriatikun e Shkodren me Dardanin ë dhe brigjet e Danubit, duke d ëshmuar se Kabashi  ësht ë vendbanim i lasht ë dhe kishte qytez ë q ë n ë kohen romake. Po ashtu Kalaja Qytez ë , Kalaja e Zbubit , Kalaja e Boks me sarajet e Lek ës ku kan ë sunduar fiset: Ziu, Blinisht dhe Principata Dukagjini. I pasur n ë aspektin gjeoetnologjik me nj ë tok ë ku prodhohen: Rrush, arr ë , moll, dardh ë, qershi, man, thana, g ështenja aq sa formohet pyll ë me g ështenja, si dhe shume fruta pylli si: boronica etj. Po ashtu vend i p ërferuar p ër bletarin ë. Deri n ë shekullin XX blektoria ka pasur mjaft zhvillim ku jan ë num ëruar dhjetra kope t ë m ëdha , aq sa nuk kishte kullot ë q ë t ë plot ësonte ushqim...

Kroni i vjeter i Ali Ages se I-re - Pukë (1936) Nje qytet do kishte me shume vlere nese ruan traditen dhe objektet e vjetra! Ne biseda te ndryshme shume qytetar me shqetesim flasin per ate qe i ka ndodh dhe po i ndodh Pukes. Ku me qellim ku paqellim duke lene ne harres traditen dhe historin e vyer te ketij qyteti. Disa me nostalgji kujtojne banesat e vjetra, disa shtepit , disa lagjet dhe disa personalite pukjane dhe jo vetem. Eshte per tu habit se si Puka nuk ka arritur te ruaj asnje nga objektet e vjetra te saj , kujtoj ketu kronin e  Ali Ages  I-re ne qender te qytetit, godinen e vjeter qe ne kohe e Mbretit Zog quhej Komun, ndertesa e vjeter e  Kajmekamit  tek xhamia e Koder Hanit , hanet e vjetra deri tek  Sarajet . Sikur te ishin keto objekte dhe shume te tjera a nuk do kishte me kuptim qyteti sot?  Godina e bardhe eshte Komuna Puke. Foto e vitit 1936 Ndaj , ne radh te pare vet pukjanet duhet te ringjallin historin dhe traditen e tyre po ashtu drejtues...

Kënga  " Maje Krahu "  ose siç disa i thonë : " Këngë përpjet "  është shumë e moçme dhe është kënduar nga burrat e fisit të Kabashit , Pukë . (1) Për vjetërsin, ajo shkon paralelisht me  Lahuten  e cila po ashtu është instrumenti më i vjetër muzikor i fisit të Kabashit.(2) Për herë të parë kënga është kënduar nga i pari i fisit të Kabashit  Qaf Leka  i cili ishte ftuar në një dasëm në Kabash. Pasi u ul në krye të Odës së Burrave , të bashkuar në odë burrat prisnin që kreu i fisit ta hap dasmen, por Qafa nuk ishte mirë me shëndet, pasi kishte marr shumë plag në trup gjatë një luftimi në mbrotje të fisit. Kur  Qaf Leka  vuri re se burrat prisnin atë për të hap dasmen , ai kërkoi ndihmë për ta ngrit në këmbë. Shumë nga burrat e fisit nuk dinin se ai ishte plagos, pasi Leka çdo herë ishte shembulli i trimërisë se fisit dhe asnjë herë nuk tregonte asnjë dobësi. Pasi u drejtua dhe kontrolloj ksulen prej leshi të bardhë , Qafa vuri doren e djathtë ...

Xhamia e Plumbit , 30 maj 2025 Xhuma e shunuar ishte sot per besimtaret mysliman te Shkodres dhe me gjere, pasi pas disa kohesh e mbyllur per shkak te restaurimit dhe rimekembjes hapi sot 30 maj 2025 dyert Xhamia e Plumbit per faljen e namazit te xhumase. Nga hytbja Myftiu i Shkodres imam Muhamed B. Sytari nder te tjera falenderoi te gjithe ato qe jane perkushtuar per kete pune te madhe qe beri te mundur kthimin e Xhamise se Plumbit ne funksionalitet.  Xhamia e Plumbit eshte ndertuar nga themeluesi i Pashallekut te Shkodres Mehmet Pash Plaku ne vitin 1773. Quhet Xhamia e Plumbit per shkak se kupola e saj ka mbules prej plumbi. Xhamia e Plumbit eshte Monumet i Trashegimise Kulturore e kategorise se Pare. Proçesi i restaurimit u mundesua nga Drejtoria e Pergjithshme e Vakfeve te Turqise (TDV) kjo edhe ne saj te bashkepunimit te Qeverise Turke me Qeverin e Shqiperise.  Pergatiti Gezim KOPANI Mund te lexoni: Xhamia e Plumbit,Shkoder Xhamia e Plumbit Shkoder , 30 maj 2025

Rrethi i Pukes kufizohet me: Shkoder, Lezh, Mirdite, Kukes, Has dhe Tropoj. Rrethi ka nje shtrirje gjeografike prej 1034 km2. Ne rreth ndodhet malet e larta si: Mali Munell, Malli Krrabit (Mida), Mali i Terbunit etj. Po ashtu rrethi i Pukes ka lumin Fan, Lumin e Gomines, Lumi Gomsiqe. Ne rrethin e Pukes ndodhet dy Bashki; Puke dhe Fushe Arrez dhe ka keto njesi administrative:  Njesist adminsitrative te rrethit Puke (ish komuna) jane: Qerret, Qelez, Rrape, Gjegjan , Iballe, Qaf Mali, Rrape, Blerim dhe Fierze.  Fshatrat e rrethit Puke jane: 1. Kabash 2. Qerret i Madh 3. Iballe 4. Berish Vendi 5. Kryezi 6. Aprip Guri 7. Armiraj 8. Arst 9. Miliska 10. Lajthize 11. Berish Eperme 12. Berish e Vigel 13. Levoshe 14. Levrushk 15. Pla 16. Bicaj 17. Meçe 18. Blerim 19. Luf 20. Lumbardh 21. Lumzi 22. Blerim 23. Blinisht 24. Mesul 25. Mertur 26. Mezi 27. Midh 28. Bushat 29. Buzhal 30. Miliska 31. Mollekuqe 32. Orosh 33. Dedaj 34. Dardhe 35. Dom 36. Duzhnez 37. Flet 38. Fierz 39. Plet 40. P...

Si fillim duhet te sqaroj se çdo gje qe dim dhe nuk dim, e dukshme apo jo, frymore apo jo ose forma te tjera qe nuk dim, kane nje Krijues te Vetem, pra Krijuesin e  Gjithesise Allahu xh.sh. Allahu xh.sh. eshte Nje, Allahu eshte Ai qe çdo krijes i drejtohet. Allahu nuk ka lindur kend dhe Allahu nuk eshte i lindur, dhe me Allahun askush nuk eshte i barabarte. (Kur'an surja El Ihlas) Allahu nuk ka as fillim dhe as mbarim.  Si u krijua bota ? Pas as me te voglin dyshim krijimi i botes (gjithesise) dhe i çdo gjeje qe dim dhe nuk dime eshte krijuar nga Allahu Fuqiplote. Ne librin e bekuar Kur'nin fisnik Allahu xh.sh. thote: " Allahu eshte krijues i çdo sendi dhe Ai eshte mbikqyeres ndaj çdo gjeje ." (Ez Zumer ; 62)  Nga hadithet e profetit Muhammed a.s. mesojme se kater gjera Allahu xh.sh. ka krijuar vet; 1. Arshin , 2. Kalemin , 3. Xhennetin Adn dhe 4. Krijesat e tjera i ka krijuar me fjalen " Kun fejekun ", dmth; Allahu ka urdheruar duke thene: " Behu,...