Fshati Meçe Puke

Divorci dhe aborti ne fene islame.

Myftiu i rrethit te Pukes Gezim Kopani i eshte pergjigjur interesimit te gazetarit te Puka Televizion Armir Mehaj ne lidhje  me fenomenin e divorcit dhe abortit.


Pyetje: I nderuar Myfti! Gjykata e rrethit te Pukes raporton se fenomeni i divorcit ne rrethin e Pukes eshte ne rritje cfare keni per te thene per divorcin mes cifteve,a ndikon divorci ne dobesimin e familjes?

Pergjigjia e Myftiut,Gezim Kopani:

Duke ju falenderuar per pyetjen, shkurtimisht edhe per arsye te kohes pasi eshte per lajm do jap pergjigje te shkurte.
Feja islame e njeh divorcin. Ne fene islame divorci njihet si "Talak". Divorci ndodh atehere kur njeri nga cifti ka argumente te pakundershtueshme per ta bere. Pershembull ka shkelje te nikahut (kurores),dmth burri nuk perkujdeset per bashkeshorten,nuk tregon kujdes per shendetin e saj ose te familjes,ose ben zina (shkon me gra te tjera jasht kurores, per kete pike duhet te kete deshmitar), ose bashkeshortia i nje burri nuk sillet mir, ose nuk lejon qe te kete kontakte seksuale, por feja islame keshillon cdo here qe te shmanget divorci, edhe pse Allahu e lejon divorcin ajo eshte vepra me e urryer tek Allahu. Kjo behet e qarte ne Kur'an ne suren Bekare.

Divorci eshte shkelja e betimit qe ka bere cifti ne kohen e lidhjes se nikahut (kurores), pra prishin betimin e dhene. Kontrata e marteses eshte krijimi i familjes. Nese mes nje cifti ka moskuptim, ka zenka te cilat jane te vazhdueshme pra nuk pajtohen me njeri-tjetrin lejohet berja e divorcit, por me pare Allahu xh.sh kerkon qe cifti te bej durim. Allahu xh.sh thote: "Cojeni jeten mire, por nese e urreni (pra ka zenka) beni durim." (Nisa,19)
Nese ndodh qe burri kerkon divorc por mes ciftit ka femije, femija i takon nenes. Argument kemi hadithin  kur nje grua i thote hz.Muhammed a.s. femija ime ka gjete prehjen tek une, eshte freskuar me qumshtin tim, ka qene i mbrojtur ndersa babai i tij beri divorc me mua.Kujt i takon femija? Hz. Muhammed a.s. thote: "Femija te perket ty." Ne rast te vecante femija i takon edhe babait psh nese nena i femijes cmendet.
Nese nje grua kerkon divorcin nga bashkeshorti pa asnje shkak, ky lloj divorci eshte i ndaluar. Kemi thenjen e hz.Muhammed a.s. qe thote: "Gruaja qe kerkon divorcin nga burri i saj pa asnje shkak nuk do shijoj as aromen e xhennetit (nuk do futet ne xhennet)." (Buhari)

Divorci ne fene islame ka kusht qe te paguhet nje shume e konsiderueshme si garanci psh nese nje burr kerkon te divorcohet atehere per te mos e lene bashkeshorten e cila ka femije ne veshtirsi burri paguan nje shume te konsiderueshme kjo gje nuk njihet ne ligjet shqiptare, pra ndahet nje cift, dhe gruaja ngel ne kater rruge, pa asnje siguri e mbeshtetje. Nese do ishte kjo mas shternguese sic e ka feja islame normalisht nuk do kete rritje te divorcit. Sa ndikon ne familje? Divorci ndikon shume negativisht ne jeten familjare, pasi nese mes nje cifti burri siguronte ushimin, sigurin etj dhe gruaja bente punet e shtepise, edukonte femijet; me berjen e divorcit te  gjitha keto zbehen, pasi duhet ti besh te gjitha vete. Duhet te kujdesesh per te siguruar ushqimin, duhet te kujdesesh per edukimin e femijes, por kuptohet se per te gjitha ska kohe e detyrimisht bie cilesia e jetes ne familje te tilla.

Pyetje: Pervec divorcit ne rrethin e Pukes ka nje tendece ne rritje te aborteve. Cili eshte qendrimi i fese islame ndaj abortit?

Pergjigje: Feja islame e konsideron krim abortin sidomos pasi nena qe eshte shtatzene i ka kaluar kater muaj shtazene. Aborti ndahet ne dy pjese:

1.Koha kur nena ene nuk e ka ndjer te gjalle femijen.
2.Koha kur nena e ndjen te gjalle femije.

Ne rastin kur nena ende nuk e ka ndjer femijen e gjalle eshte e lejuar aborti pasi eshte brenda kater muajve. pas kater muajve femijes i jepet shpirt ne barkun e nenes. Ne kete rast nena e degjon demijen te leviz. Pra e ndjen ate, ne kete rast eshte e ndaluar qe te behet aborit i femijes. Pasi Allahu xh.sh tek surja Muminune permend keto etapa:
"Njeriu u krijua prej nje pike lengu dhe balte pastaj ate pike e beme pik uji ne vend te sigurt. Me pas ate pike uji e beme cope gjaku, e ate gjak te ngurte e beme cope mishi, e me pas e shnderruam ne eshtra, edhe eshtrat ua veshem mishin, pastaj e beme krijese me shpirt. I larte eshte Allahu me i miri Krijues."

Pra formimi i femijes ne barkun e nenes zgjate kater muaj,pas kater muajsh i jepet shpirt. Kete shpirt nuk ia jep as nena as babai i vet, por Allahu xh.sh. Atehere nese ne si njerez nuk i japim shpirt, ku kemi te drejte ta mbyshim ate, pra ta abortojme? Prandaj pasi nena te kete kaluar kater muaj shtatzani, nuk lejohet aborti. Aborti mund te jete edhe spontan pershembull nena shtatzene rrezohet. Por nuk lejohet qe te nxitet aborti me ndonje ilac apo dicka te ngjashme.
Gjithashtu aborti nuk lejohet per shkak te frikes se nuk do kete me se ta ushqej. Ky lloj aborti eshte i ndaluar pasi Allahu xh.sh thote: "..Ne u furnizojme nga ajo ane, ose ne ate menyre nga nuk ua merr mendja." Pra myslimanet besojne se furnizuesi i vetem eshte Allahu xh.sh.

Shenim: Keto pyetje jane bere edhe komuniteteve te tjera fetare ketu ne rrethin e Pukes.

Myftiu i rrethit te Pukes imam Gezim Kopani

Puke me; 09/01/2013

Xhamia e fshatit Lajthize,Puke

Xhamia e fshatit Lajthize Puke (1920)

Xhamia e fshatit Lajthize eshte e vendosur ne fshatin Lajthize fshat qe sot eshte fshat i Bashkise Puke. 
Sipas te dhenave te para,kjo Xhamia eshte ndertuar rreth vitit 1910-1920.

Xhamia e fshatit Lajthize eshte e vendosur ne mes te fshatit pikerisht ne majen e nje kodre. Fare lete mund ta quajme si Xhamia e dy "anve" per vete faktin se kjo Xhami ka sherbyer edhe per fshatin Dedaj. Sipas te dhenave imami i pare i kesaj Xhamie ka qene Murat Musa i cili ka sherbyer deri ne vitin 1943.

Me pas  ka sherbyer si imam Shaban Rexha , Sahit Hoxha dhe me vone imam Nail Hoxha i cili ka qene Kosovar. 

Deri ne vitin 1967 si muezin ka sherbyer Bajram Cena. Dosja historike e Xhamise se fshatit Lajthize eshte rigrumbulluar ne vitin 2005 nga Gezim Kopani (Myfti i Pukes).

Ne vitin 2007 eshte bere certifikimi i xhamise se fshatit Lajthize. Pas vitit 1999 kan qene anetar te Keshillit te Myftinise Puke ; Musa Ademi, Binak Alia dhe me vone Ramadan Hoxha (djali i imam Sahit Hoxha).

Shenim: Ky informacion eshte ne perpunim

Pergatiti: 
Gezim Kopani

Fotografi: Gezim Kopani 
Viti; 2005 

V/O;Plan vendosja e Xhamise se fshatit Lajthize Puke

Thenje te zgjedhura nga hz. Muhammed a.s.

 

Hz.Muhammed a.s. sahabet i ka keshilluar qe te bejne kete lutje:

 

"O Zoti im,Zoti i njerzimit!Na largo dhimbjet dhe na jep sherim (Shifa). Vetem Ti je qe jep sherim. Askush nuk mund te jap sherim (shifa) pervec Teje. Me jep shifa te till e cila te mos me lej asnje dhimbje."

 

(Buhari, "Mjeksia"37; Muslim, "Selam" 46; Ebu Davud 17, Tirmidhi "Deavat" 111)

Muhammedi a.s. thote:

"Ai qe nuk i friksohet Allahut xh.sh, nuk friksohet as nga njerezit."

Muhammedi a.s thote:

"Shkalla me e larte e besimit eshte:
Morlai i larte,
Durimi
dhe bamirsi"

Muhammedi a.s. thote:

"Pergatitu per vdekjen perpara se te vi ajo."

Muhammedi a.s. thote:

"Njeriu qe nuk eshte i meshirshem per njerizit, edhe Allahu nuk do jet i mershirshem per te."



 

Titullare te njohur qe kan fal namaz ne Xhamin e Koder Hanit,Puke

Ne xhamine e Koder Hanit kan falur namaz titullar te larte si:

-Ne vitin 1910 ka fal namaz Turgut Pasha.
-Ne vitin 1912 Ministri i Brendshem Turk Adil Beu.
-Ne vitin 1912 ka fal namaz Hasan Riza Pasha.

Fotografi

Xhamia e Koder Hanit ne vitin 1916

Turgut Pasha













Adil Beu










Hasan Riza Pasha

Pergatiti: Gezim Kopani

03.01.2013

Gur të vjetër në varrezat e fshatit Kabash Pukë

Varrezat myslimane te prejudhes Osmane kan disa vecanti pasi, ato dallojne nga njeri tjetri. Varrezat e kesaj prejudhe dallohen nga disa gur te cilet vendosen tek varri. Njeri vendosen tek koka dhe tjetri tek kembet. Ne shumicen dermuese guri i vendosur tek koka ka :

1.  Eshte ne forme koke me madhesi dhe forme te ndryshme. Ne disa raste forma e kokes tregon se cfare ka qene personi ne fjal, psh; Kadi, Vezir etj.

2.  Ka te shkruar "Ruhuna el Fatiha" (qe fton vizitoret te kendojne suren El Fatiha)

3.  Ka te shkruar vitin ne te cilin ka vdekuar (gjithmon me kalendarin e hixhrit)

4.  Mund te kete edhe shenime te vecanta.

Nga pika e pare qe eshte forma si koke e rrubullaket kuptojme poziten qe personi ne fjal ka pas. Nese forma eshte e trashe dhe e madhe tregon qe ka qene Hoxhe, ose Kadi ose Gjykates (Hakem)

Tek ky gure i fotografuar tek varrezat myslimane te fshatit Kabash te rrethit te Pukes

 shkruan : "Rasim Vamik bin Selman "Lilahi El Fatiha" viti 1305" pra i vitit 1884

Ne varrezat e vjetra te muslimaneve ne fshatin Kabash kemi te shkruar: Rasim Vamil Bin Sleman. Po ashtu ka te shkruar: "Lilahi el Fatiha" te kendohet (lutje) e sures Kur'anore e quajtur El Fatiha. Po ashtu ka te shkruar vitin e hixhirit (kalendar henor) 1305 qe i bie viti 1884.

Sic dihet fshati Kabash eshte nje nder fshatrat me te vjeter ne rrethin e Pukes. Ky fshat eshte banuar qe ne kohet e hershme. Fshati ka pasur organizim te mirfillt dhe eshte fis i pare. 
Sa i takon gureve ne varrezat muslimane thuhet se ato kan ardhur nga Shkupi e disa te tjere thone nga Prizreni e disa thone nga Shkodra.

Shkrimet ne gur jane ne osmanlisht.

Edhe ky gur eshte nga varrezat myslimane te fshatit Kabash te rrethit te Pukes, viti 1319

Ndersa tek fotografia e fundit jane gur te marr tek rruga e vjeter e Gjakoves e cila kalonte ne Puke - Hadroj etj dhe qe ruhen ne Myftinine e Pukes. Nga kjo foto mund te kuptojme se ky ka qene nje "Ushtar kembesor" i cili mund te kete vdek gjate rruges dhe eshte varrosur aty.

Pergatiti
Gezim Kopani