Urime festen e Fitër Bajramit ! (2022)

Bismilahir Rahmanir Rahim!
Ne emer te Allahut, Meshiruesit dhe Meshireberesit!

Te nderuar besimtar mysliman te rrethit Puke!
Sapo kaluam muajin e bekuar te ramazanit, muaji i adhurimit, paqes, dashurise dhe i ndihmes. Gjate ketij muaji e gjithe bota islame ju drejtua Allahut me lutje dhe pune te mira. Nen kete shembull edhe myslimanet e rrethit Puke agjeruan, falen namaze dhe dhan sadaka.
Gjate ramazanit fale mbeshtetjes se donatoreve dhe emigranteve shqiptare dhe jo vetem arritem te ndihmojme me pako ushqimore mbi njemije familje pukjane. Po ashtu shtruam iftar per gjashteqind agjerues duke u solidarizuar dhe duke u bere bashke ne sofren e iftareve dhe ndihmes ndaj te tjereve.
Ndaj uroj te gjithe kontriubueseve: Allahu xh.sh. t'ju kete pranuar nijetet dhe sadakat tuaja!
Te nderuar besimtare!
Ne keto çaste gezimi ju bej me dije se neser date; 02 maj 2022 eshte dita e pare e Fiter Bajramit. Ndaj ju uroj Gezuar festen e Fiter Bajramit! Allahu na pranofte agjerimin, lutjet dhe ju dhente shendet dhe çdo te mire ne jete!

Me respekt

Gezim KOPANI

Iftarët e shtruara në rrethin e Pukës , ramazan 2022

 

Ne punim 

Në kërkim të natës së Kadrit

Takime në kuadër të muajit ramazan

Ne kuader te muajit ramazan 2022 zhvillova disa takime me besimtaret mysliman te rrethit Puke si dhe me disa drejtues te institucioneve dhe shoqatave islame. Nder takimet me institucionet islame ishte takimi me kreun e Bashkesise Islame te Republikes se Kosoves H. Naim Ternave, me kreun e shoqates V.H.K Istanbul Ridvan Seferaj, me perfaqesuesin e shoqates turke Yradimeli etj. Fale bashkepunime me keto institucione por dhe fondacione te tjera si dhe mbeshtetjen e disa shqiptareve mysliman nga Tetova, Kosova etj u arrit te ndihmohen me pako ushqimore mbi 1000 familje ne rrethin e Pukes. Pakot me ushqime u shperndan ne: Puke, Fushe Arrez, Qerret, Dedaj, Qelez, Kabash, Meçe, Rrape, Memaj, Rryp, Hadroj, Rrap, Micoj, Kryezi, Iballe, Flet, Xathe, Trun, Blerim, Luf, Berish etj.
Po ashtu gjate gjithe muajit ramzan u zhvilluan takime me besimtaret mysliman te rrethit Puke ku pervec Kur'anit u shperndan edhe litratura te tjera islame. Takime te kesaj natyre u zhvillua ne Iballe, Blerim, Fushe Arrez, Dedaj etj.

Me kreun e shoqates Istanbul Ridvan Seferaj

Me perfaqesuesin e shoqates turke Yardimeli Yildirim Demir

Nga takimi me besimtaret ne fshatin Dedaj

Nga takimi me banoret e fshatit Meçe

Namazi i Bajrameve

Nga ligjerata e Fiter Bajramit ne xhamin e qytetit Puke. Date; 02.05.2022

Namazi i Bajrameve eshte vazhib (detyre) per cdo person qe ploteson kushtet e namazit te xhumas. Namazi i Fiter Bajramit dhe Kurban Bajramit ka dy rekate. Ndryshe nga namazi i xhumas namazi i bajramit falet para hytbes (ligjerates). Namazet e bajrameve nuk kan as ezan as ikamet. Koha e namazit te bajrameve fillon 45 min pas lindjes se diellit dhe mund te falet deri para drekes.

Menyra e faljes se namazit te bajramit

Namazi i bajrameve falet me imam i cili pas tekbirit fillestar dhe thote "subhaneken" me pas imami sebashku me xhematin marrin tre tekbire (tekbiruz zeuaid). Me pas imami thote suren El Fatiha dhe me pas nje sure tjeter (preferohet surja El Ala). Me pas ulet ne ruku, me pas ne sexhde. Ne rekatin e dyte imami vijon me suren Fatiha dhe me pas me nje sure (preferohet surja El Gashije) dhe para se me ra ne ruku imami sebashku me xhematin duke ngritur duart deri tek veshet merr tre tekbire. Me pas ulet ne ruku, me pas ne sexhde dhe mbyll dy rekat duke dhene selam. Pas kesaj xhemati degjon hytben apo ligjeraten e imamit. Ne fund behet lutja e perbashket e cila shenon dhe mbylljen e ceremonin fetare te faljes se bajramit. Nese ndonjerit i ka kaluar pa falur namazit e bajramit ai nuk mund ta bej kaza pasi namazi i bajramit nuk eshte i plote nese nuk i ploteson disa kushte, psh tubimi etj. Namazi i Fiter Bajramit mund te falet deri diten e dyte, ndersa Kurban Bajrami mund te shtyhet falja e tij deri diten e trete kjo pasi ai eshte i lidhur me berjen e kurbanave. Duhet sqaruar se shtyrja e faljes se namazit te bajrameve duhet te kete kushte te forta islame ne te kunderten nuk ben.

Vonesa ne namazin e bajramit

Nese ndonjeri shkon me vones ne xhami dhe gjen imamin duke lexuar Kur'an, ai merr tekbin fillestar dhe vijon te ndjek imamin nese e kupton qe eshte ne rekatin e pare. Nese e kap namazin kur imami eshte ruku atehere ai merr tekbirin fellestar, me pas thot tekbin e rukus dhe ulet ne ruku, ndersa tekbiret e bajrameve i thote duke qene ne ruku. Nese e ze imamin pas rukus, apo ne rekatin e dyte atehere ai merr tekbirin fillestar dhe ndijek imamin dhe ne fund ai ploteson pjesen e namazit qe i ka kaluar, por tekiberet e bajramit i merr pas leximit te sures. Duhet sqaruar se nuk mund te falet namaz nafile para namazit te bajramit po ashtu edhe pas namazit te bajramit.

Dy bajramet pjese te rendesishme te tyre kan tekbirin e teshrikut i cili eshte vaxhib pas faljes se cdo farzi, vetem apo me xhemat. Dallim mes burrave dhe grave eshte se grat tekbirin e teshrikut e bejne me ze te ulet. Tekbiri i teshrikut eshte: "Allahu ekber Allahu ekber. La ilahe il-lallah, vallahu ekber Allahu ekber velilahi elhamd." Tekbiret e teshrikut fillojne faljen e namazit te sabahut, diten e arafatit dhe perfundojne ne kohen e ikindins ne diten e tret per fiter bajramin dhe diten e kater per kurban bajramin.

Disa veprime te pelqyra per festen e bajrameve

Para daljes nga shtepia per faljen e Fiter Bajramit eshte mir te hahet dicka, ndersa ne festen e Kurban bajramit eshte sunet te mos hahet gje. Fas faljes se Fiter Bajramit nuk ka pune apo rite islame pervecse urime dhe vizitat per urime. Ndersa ne festen e Fiter Bajramit te gjithe sipas mundesis kthehen ne shtepit e tyre apo vendet ku therren kurbanat per berjen (therrjen) e kurbanave. Per kete trasnmetohet se Profeti Muhammed a.s. ka thene: "E para pune qe do bej sot eshte falja e Kurban Bajramit, pastaj do kthehemi ne shtepit tona dhe do therrim kurban. Kush e ben kete ka ndjek rrugen time." (Ahmedi)
Pas namazit eshte mendub (mir) te vizitoj varrezat , te vizitoj te afermit, te semuret, te jap sadaka etj.

Pergatiti

Gezim KOPANI

____________
Hytbja e Fiter Bajramit

Allahu ekber, Allahu ekber , La ilahe il-allahu vallahu ekber Allahu ekber ve lilahil hamd. Elhamdulilahil ledhi lehu mulkus semavati vel erdh ve lem jet-tehidh veleden ve lem jekun lehu sherikun fil mulki ve haleka shejin fakad-derahu tekdira. Elhamdulilahil ledhi xheale dijae kulubis saimin, kameran fesb-bihu ve keb-biruhu vedh kuruhu dikran kethira ve jubesh-shirul mumininel ledhine jeamelunes salihati enne lehum  exhran kebiran kebirull Allahu tekbira.* Elhamdulilahil ledhi texhelle alas-saimi ganijen ev fakijran ve radije anil muftiri rafijan ev hakiran fesubhane men kene lilt-tekbiri vet-tehlili xhedijran subhanehu ve tala amme jehulune auluv-ven kebiran kebirul Llahu tekbira* Elhamudilahil ledhi gafera dhunubes saimine kitmijran ev nekijran ve xheale rajihate ef hihim aindel iftri abiran fesubhane men kene lit-tekbiri semijan ve lisaletil aidi basiran ve besh-shiril mu'mine biene lehum exhran kebiran keb-birullahe tekbira* Nesh-hedu en la ilahe il-allahu vahdehu la sherike lehul-ledhine emera li aibedi, Ja ej-juhel-ledhine emenudh kurullahe dhikran kethijran ve neshhedu enne sejidene muhammeden abdubu ve resuluhu, shehiden ve mubesh-shiran ve nedhiran ve deaijen ilel-Llahu bi idhnihi ve siraxhen muniran sallahu tala alejhi ve ala elihi ve es-habihi ve sel-leme teslijimen deimen ebeden kethira. Ej-juhel muminunel hadirun....

Hytbja e Kurban Bajramit

Allahu ekber, Allahu ekber , La ilahe il-allahu vallahu ekber Allahu ekber ve lilahil hamd. Ekberu kebiran vel hamdulilahi kthiran ve subhanallahi teala bukraten ve esilen. Elhamdulilahil ledhi zej-jene el sinetel alemine bidhikrihi ve eshraka sudurel abidijne bidijei hamdihi ve shukrihi ve huveledhi xhealel-lejle ven nehera hilfeten limen erade en jedh-dhek-kera ev erade shukuren kebirullahe tekbira* Nahmedullahe hamden xhemilen ve neshkuruhu shukren xhezilen ve nestegfiruhu abden muniben  dhelijlen ve neshhedu en la ilahe il-lahahu ve la neabudu il-la ij-jehu muhlishine lehudine hat-ta je-tijnel jekijne tusb-bihue lehus-semevatus- sebu vel erdu men fihin-ne veine men shejin il-la jusb-bihu bihamdihi ve lakin la tefkahune tesbijhahun innehu kene halimen gafuran keb-birullahe tekbiran* Ve nesh-hedu enne sej-jidene ve senedena ve mevlane muhameden abduhu ve resuluhu. Elledhijne besh-shera ve endhera ve sal-li ve nehara ve huve sahibul kevtheri sal-lallahu tala alejhi ve ala elihi ve evladihi ve ez vexhihi ve es habihi nuxhumi fxhrish-sheril-enveri ve hudetid-dinil galibil edh-her. Eledhine xhehedu ve bi emvelihim ve enfusihim fi sebilihi fe ulaike kene sajuhum meshkuran kebirullahe tek bira.* Emme baad, feja ibedallahi , it-tekullahe ve e tijuh, Inna Allahue mealedhinet-tekov vel-ledhine hum muhsinun.

Çfarë është sadakja e Fitrës ?

Sadakaja e Fitrit eshte dhurimi material  qe myslimanet obligohen (e kan vaxhib) ta japim nga pasuria qe posedojne ne nivel "nisabi" d.m.th; sasi qe mjafton sa per te plotesuar nevojen ushqimore ditore per nevojtarin. Per kete Abdullah ibn Omeri ka thene: "Profeti Muhammed a.s. e ka caktuar obligim (detyrim) dhenien e sadakas se fitirit gjate muajit ramazan ne nje sasi sa nje "saa d.m.th; sa eshte njesi matese ushqimesh", fitirin mund ta japin ne hurme, nje saa elb per nevojtaret, skllavet mashkull apo femer mysliman." Ndersa ne nje hadith tjeter Profeti Muhammed a.s. ka thene: "Sadekaja e Fitrit e pastron agjeruesin nga fjalet e ulta njekohesisht me sadakan e fitrit ushqen nevojtarin dhe skamnorin. Kush e kryen ate para namazit te Fiter Bajramit i pranohet si zeqati i sadakas se fitrit, ndersa kush e jep pas namazit te Fiterb Bajramit i pranohet thjesht si sadaka." (Iben Abbasi) 
Kryefamiljari jep sadakan e fitrit per te gjithe pjestaret e familjes qe jane nen pergjegjesin e tij. Sadakaja e Fitirit japet gjate muajit ramazan dhe ka kush qe te jepet para festes se Fiter Bajramit apo para faljes se namazit te Fiter Bajramit, kjo per shkak se sadakaja e fitrit fshin gjynahet qe agjeruesi mund te kete bere gjate agjerimit te muajit ramazan si dhe per te lumturuar familjet ne nevoj qe dhe ato ta festojne Bajramin te gezuar. 
Ibn Abassi transmeton se Profeti Muhammed a.s. ka thene: "Profeti Muhammed a.s. e beri obligim dhenijen sadakas se fitrit si pastrim per agjeruesit te ramazanit nga fjalet e kqija njekohesisht me dhenijen e sadakas se fitrit te ushqej te varferin, nevojtarin , prandaj kush e jep para namazit te Fiter Bajramit ka vepruar sic duhet dhe eshte sadaka e pranuar. Ndersa kush e jep pas faljes se Fiter Bajramit konsiderohet sadaka e thjesht (sic jane sadakat qe jepen ne ditet e zakonshme)." 
Duhet te kemi parasysh se obligimi i dhenies se sadakas se fitirit eshte bere ne te njejtin vit ( pra ne vitin e dyte te hixhrit) kur eshte bere farz edhe agjerimi i muajit te bekuar te ramazanit. 
E ka detyre (vazhib) dhenien e Sadakas se Fitrit  ai qe eshte mysliman pavarsisht nese eshte i vogel apo i rritur, mashkull apo femer, i shendosh apo i semur, cdo here nese ploteson nisabin (te zoteroj pasuri aq sa eshte percaktuar. Pra, sasia e percaktuar e pasurise qe Allahu xh.sh. e ka percaktuar si detyre per zekatin. Nisabi eshte kuota e percaktuar per pasurin qe posedon qe mund te jete ne vlere monetare, blektori, gjedh, dele etj.) Kuota (nisabi) i nevojshem per sadakan e fitrit eshte po ajo mase sikurse kuota e Zekatit, me perjashtim te rregullit i cili nuk kerkohet kalimi i nje viti, pra mjafton qe gjate muajit ramazan te kete aq mundesi financiare dhe jo vetem e cila ploteson kuoten (nisabin) e cila e detyron qe te jap sadakan e fitrit. Me siper thash qe sadaka e fitrit jepet padallim i vogel apo i rritur etj, ne keto raste femija e vogel nuk ka te ardhura, apo nese ne nje familje ka te semur atehere i zoti i shtepise pra ai qe ka pergjegjesin e familjes jep sadakan e fitrit per te gjitha pjestaret qe ka ne pergjegjesin e tij. Pra prinderi e ka per detyre te jap sadakan e fitrit per femijet e tij, po ashtu dhe gjyshi per niperit e mbesat, po jo per femijet e vajzes vetem nese keto jane te varfer dhe jane jetim.
Sasia e e sadakas se fitrit eshte; Nje sa hurma ose elb ose gjusme saa gruren. Pra nje saa eshte e barabarat me 3.800 gram. Sadakaja e Fitrit ashtu sikurse Zekati jepet ne vlere monetare, grure, elb, hurma, rrush, ushqime blektoriale etj. Qe myslimanet te mos jen konfuz, cdo vit institucionet islame ne bote gjate muajit ramazan shpallin vleren e dhenies se sadakas se fitrit i cili duhet te jete aq ushqim sa te varferit ti mjaftoje per nje dite.
Kujt i jepet sadakaja e fitrit?
Sadakaja e fitrit i jepet te varferit (duhet sqaruar i varfer quhet ai qe kerkon riskun e tij, punon dhe nuk e shpenzon lekun ne haram), institucionit qe e grumbullon sadakat e fitirit siç jane; Myftinit, xhamit, medreset, Mejtepet etj.
Allahu xh.sh. thote: "Vertet, sadakaja (zekati dhe sadakaja e fitrit) eshte per; te varferit, te ngratet, punojsit qe e tuboje ate, ata te cilet duhet tju perfituar zemrat, per lirimin e robereve, per ata qe kane shume borxhe, ata qe punojne ne rrugen e Allahut, ata qe kan mbetur ne rruge."
Sadakaja e Fitrit nuk u jepen atyre qe zoterojne pasurin e nisabit, nuk mund tia japesh bashkeshortes apo bashkeshortit, babes, nenes, gjyshit apo gjyshes. 

Pergatiti

Gezim KOPANI