Jusha a.s. eshte pikerisht djali i cili ka shoqeruar profetin Musa a.s. kur ai u takua me Hidrin. Per kete Allahu xh.sh. thote: "Perkujto, kur Musai djaloshit qe e shoqeronte i tha: "Nuk do te ndalem se ecuri deri te arrijme vendtakimin e dy deteve , ose do te udhetij nje kohe te gjate." (El Kehf, 60)
Kur profeti Musa a.s. mori udhetimin e tij nga Egjipti per ne Palestin me qellim çlerimin e saj nga jobesimtaret te cilet kishin dhunar ate, populli sikur te mos kishte ndodhur asgje filloj ti jepej kesaj bote duke harruar mesimet e Teuratit dhe mesimet e profetit Musa a.s. Ne shkretetir profeti Musa a.s. u tha: "O Populli im! Hyni ne token e shenjte (Palestin) te cilen Allahu ua premtoi, dhe mos u ktheni mbrapa, pasi atehere do deshperoheni. Ata thane: O Musa, aty eshte nje popull i fuqishem, prandaj ne nuk do te hyjme kurre derisa ata te mos dalin nga ajo, te na lirojne pa lufte, nese dalin nga ajo, ne do te hyjme."(El Maide;21-22) Edhe pse profeti Musa a.s. mori kete pergjigje ai u perpiq edhe nje here qe te hynin ne Jeruzalem per te çliruar xhamin el Aksa, por kesaj here populli tha: "O Musa, ne kurr nuk hyjme ne te derisa ata jane aty, shko ti dhe Zoti yt e luftoni, ne po qendrojme ketu!" (El Maide; 24) Kur profeti Musa a.s. mori kete pergjigje ju drejtua Allahut duke thene: "Zoti im! Une nuk kam kend tjeter ne dore pos vetes time dhe vellau im (Haruni), veçona ne, prej popullit te pabindur (fasikun)!" Allahu xh.sh. tha: Atehere ajo toke e shenjte e premtuar, u ndalohet atyre per dyzet vite. Te humbur do te enden neper toke. Keshtu ty mos te te vije keq per popullin e pabindur ndaj Allahut." (El Maide; 25-26) Per dyzet vite hebrenjte kalun te humbur ne shkretetire derisa erdh brezi i ri. Para se te vdiste profeti Musa a.s. i beri dua (lutje) Allahut xh.sh qe te mundesohet varrimi i tij prane mureve te Kudsit ne Jeruzalem. Por jo brenda, kjo pasi Musai a.s. e dinte se nese do varrosej brenda qytetit , hebrenjte do e perdornin varrin e tij si justifikim se qyteti i perket atyre pa bere keshtu asnje perpjekje per çlirimin e qytetit. Pasi kaluan dyzet vite Allahu xh.sh. dergon Profetin Jusha a.s. (Jusha ibn Nun) i cili udhehoqi brezin e ri.
Para udhetimit per ne Jerusalem Allahu xh.sh e kishte urdheruar Musain a.s. qe te regjistronte si luftetar te gjithe izraelitet qe mund te mbanin arme dhe mund te luftonin, dhe per çdo fis caktoj nje prijes. Pyetjen se cili e ka çliruar Jerusalemin Musai a.s. apo Jusha a.s. ? ka dy mendime: Disa thone se: Ishte Musai a.s. ai i cili çliroi Jerusalemin dhe se ne reshtin e pare nder te tjere qendronte Jusha a.s.
Kur profeti Musa a.s. mori udhetimin e tij nga Egjipti per ne Palestin me qellim çlerimin e saj nga jobesimtaret te cilet kishin dhunar ate, populli sikur te mos kishte ndodhur asgje filloj ti jepej kesaj bote duke harruar mesimet e Teuratit dhe mesimet e profetit Musa a.s. Ne shkretetir profeti Musa a.s. u tha: "O Populli im! Hyni ne token e shenjte (Palestin) te cilen Allahu ua premtoi, dhe mos u ktheni mbrapa, pasi atehere do deshperoheni. Ata thane: O Musa, aty eshte nje popull i fuqishem, prandaj ne nuk do te hyjme kurre derisa ata te mos dalin nga ajo, te na lirojne pa lufte, nese dalin nga ajo, ne do te hyjme."(El Maide;21-22) Edhe pse profeti Musa a.s. mori kete pergjigje ai u perpiq edhe nje here qe te hynin ne Jeruzalem per te çliruar xhamin el Aksa, por kesaj here populli tha: "O Musa, ne kurr nuk hyjme ne te derisa ata jane aty, shko ti dhe Zoti yt e luftoni, ne po qendrojme ketu!" (El Maide; 24) Kur profeti Musa a.s. mori kete pergjigje ju drejtua Allahut duke thene: "Zoti im! Une nuk kam kend tjeter ne dore pos vetes time dhe vellau im (Haruni), veçona ne, prej popullit te pabindur (fasikun)!" Allahu xh.sh. tha: Atehere ajo toke e shenjte e premtuar, u ndalohet atyre per dyzet vite. Te humbur do te enden neper toke. Keshtu ty mos te te vije keq per popullin e pabindur ndaj Allahut." (El Maide; 25-26) Per dyzet vite hebrenjte kalun te humbur ne shkretetire derisa erdh brezi i ri. Para se te vdiste profeti Musa a.s. i beri dua (lutje) Allahut xh.sh qe te mundesohet varrimi i tij prane mureve te Kudsit ne Jeruzalem. Por jo brenda, kjo pasi Musai a.s. e dinte se nese do varrosej brenda qytetit , hebrenjte do e perdornin varrin e tij si justifikim se qyteti i perket atyre pa bere keshtu asnje perpjekje per çlirimin e qytetit. Pasi kaluan dyzet vite Allahu xh.sh. dergon Profetin Jusha a.s. (Jusha ibn Nun) i cili udhehoqi brezin e ri.
Para udhetimit per ne Jerusalem Allahu xh.sh e kishte urdheruar Musain a.s. qe te regjistronte si luftetar te gjithe izraelitet qe mund te mbanin arme dhe mund te luftonin, dhe per çdo fis caktoj nje prijes. Pyetjen se cili e ka çliruar Jerusalemin Musai a.s. apo Jusha a.s. ? ka dy mendime: Disa thone se: Ishte Musai a.s. ai i cili çliroi Jerusalemin dhe se ne reshtin e pare nder te tjere qendronte Jusha a.s.
Ndersa mendimi tjeter eshte se e ka çliruar Jusha a.s. pasi Musai a.s. per shkak te moshes filloj te humbas forcen fizike, madje ai qe lutur qe ta dergonin tek xhamia Aksa, dhe Jusha a.s. i ka drejtuar njerezit per ne Jerusalem dhe se gjate rruges u perballem me nje lum te madh (disa thone se behet fjale per nje lum ne Jordani). Mbi lum nuk kishte ure. Ne kete kohe thuhet se Jusha a.s. ka bere dua Allahu xh.sh dhe se uji i lumit eshte shteruar qe njerezit te kalonin. Keshtu Jusha a.s. ka çliruar qytetin e Erihonit e pastaj Jerusalemin dhe u nis per çlirimin e Kudsit.
Tregohet se kishte qene nje njeri i quajtur Belam te cilin Allahu i kishte dhene dituri, por ai shkoj pas deshirave te tij. Nje here Belami shkon te hyp ne gomar, gomari u gjunjezua dhe nuk ecte, por Belami i ra me shkop dhe gomari u ngrit dhe perseri ulej. Dhe kjo u perserit disa here derisa gomari ju drejtua Belamit duke i thene: "O Belam, cfare po ben? A nuk e shikon se para meje ka melek te cilet me kan ndaluar? Kjo pasi Belami deshiroj te shkoj e te mallkoj Musain a.s. dhe pasuesit e tij. Por Belami nuk hoqi dore dhe u ngjit siper nje kodre ku shikoj vendqendrimin e Musait a.s. dhe filloj ta mallkonte, por ne kete moment gjuha ju bllokua (1)Kur e shikoj se nuk kishte cfare te bente ju drejtua shokve te vet duke u then: "Tani kam humbur kete bote dhe boten tjeter."(2)
Disa te tjere thone se Musai a.s. deri ne vdekje i kan ardhur shpalljet nga Allahu xh.sh. madje tregohet se Allahu xh.sh i ka derguar melekun Musait a.s. nese perseri deshiron te jetoj, e nese po meleku e perosit ta vendos doren mbi lekuren e nje mezi, e qe per cdo qime te cilen prek dora , te jetoje edhe nga nje vit. Musai a.s. ka pyetur: Po pastaj? Meleku i thote: Do vije casti i vdekjes. Atehere Musai a..s ka thene: Atehere le te ndodh tani o Zoti im! (3)Tregohet se kishte qene nje njeri i quajtur Belam te cilin Allahu i kishte dhene dituri, por ai shkoj pas deshirave te tij. Nje here Belami shkon te hyp ne gomar, gomari u gjunjezua dhe nuk ecte, por Belami i ra me shkop dhe gomari u ngrit dhe perseri ulej. Dhe kjo u perserit disa here derisa gomari ju drejtua Belamit duke i thene: "O Belam, cfare po ben? A nuk e shikon se para meje ka melek te cilet me kan ndaluar? Kjo pasi Belami deshiroj te shkoj e te mallkoj Musain a.s. dhe pasuesit e tij. Por Belami nuk hoqi dore dhe u ngjit siper nje kodre ku shikoj vendqendrimin e Musait a.s. dhe filloj ta mallkonte, por ne kete moment gjuha ju bllokua (1)Kur e shikoj se nuk kishte cfare te bente ju drejtua shokve te vet duke u then: "Tani kam humbur kete bote dhe boten tjeter."(2)
Gjithsesi shumca e dijetareve kan shenuar se Jusha a.s. ka çliruar Kudsin. Para se te niset per çlirimin e Kudsit Jusha a.s. u tha luftetareve te tij: Tre lloje njerezish nuk duhet te vijn me mua ne lufte. 1.Ai qe eshte martuar dhe ende nuk ka fjetur me bashkeshorten e tij, 2. Ai qe ka ndertuar shtepin por ende nuk i ka vendos çatin dhe 3. Ai qe ka dele te cilat i pret te pjellin." Kete Jusha a.s. e beri qe ushtaret qe do e ndqinin te mos e ken mendjen prapa, te hallet e tyre por te jene te perqendruar ne çlirimin e Kudsit.
Per rreth 6 muaj Jusha a.s. e mbajti te rrethuar Jeruzalemin dhe dita e fundit thote Profetit Muhammed a.s. ka qene dita e xhuma. Mirepo Jusha a.s. deshironte qe Kudsi te çlirohet patjeter diten e xhuma pasi ai e diten qe te shtunen hebrenjte e kishin te ndaluar luften keshtuqe çlirimi do zgjatej. Dielli ishte drejte perendimit dhe ne keto momente profeti Muhammed a.s. thote: "Jusha a.s. ju drejtua diellit duke thene: Ti je i urdheruar edhe une jam i urdheruar (te çliroj Kudsin). O Allahu im! Ndaloje diellin derisa te marrim Kudsin! Dhe dielli ndaloi" (Buhari) Ne lidhje me kete profeti Muhammed a.s. ne nje hadith tjeter ka thene: "Dielli nuk eshte ndaluar per askend, pervecse per Jushan a.s.(4)." (Ahmedi)
Dielli ishte afer perendimit por nuk perendonte , kjo ishte mrekullia qe Allahu xh.sh. ia dha profetit Jusha a.s. te cilit ia mundesoi çlirimin e Kudsit (xhamin Aksa). Kur arriten ta çlirojne Kudsin profeti Jusha a.s. u tha luftetareve thoni "Hitta" dmth beni "Es stagfirullah" qe do te thote: "O Allah na fal gjynahet!" pasi ai eshte vend i bekuar dhe duhet paraqitur para Allahut i nenshtruar dhe i paster mirepo nje pjese e popullit qe erdh pas çlirimit nuk u binden madje ato filluan te talleshin dhe ne vend te fjales "Hitta" thosh "Hinta" dmth elb. Per kete Allahu xh.sh thote: "E kur ju thame: Hyni ne kete vendbanim, dhe hani sa te doni nga bolleku qe keni atje me kenaqesi dhe me gezim kudo qe te deshironi dhe hynie te porta duke ra ne sexhde , duke u perkulur dhe thoni: Hittatun d.m.th Falna ne! , nders Ne do t'ju falim gjynahet tuaja dhe bamiresve ua shtojme shperbimin." (El Bekare; 58)
Per kete mos bindje , Allahu xh.sh. i ndeshkoj duke u derguar nje epidemi te madhe prej te ciles ne nje dite te veteme vdiqen shume njerez. Jusha a.s u largua nga ato duke shkuar deri ne Stamboll ku edhe i dorezon shpirtin Allahut xh.sh. Ceremonia e xhenazes,namazi dhe varrimi i Jushes a.s u be po ne Stamboll. Edhe pse ndeshkimi i Allahut qe i rend,njerezit perseri nuk zun mend duke iu kthyer idhujtaris. Ata ben nje idhull te quajtur "Bal" Perseri Allahu xh.sh. pas vdekjes se Jushes a.s. dergoi tek ata nje pejgamber tjeter i quajtur Iljasi a.s.
Pergatiti
Gezim KOPANI
Ju mund te lexoni me shume duke klikuar: Jeta e Profeteve
______________
1. Tregohet se gjate rruges per ne Jerusalem ka ndodhur rasti i Belam Baurait ku Allahu xh.sh. thote: "Dhe lexoju atyre tregimin e atij qe i patem dhene diturite Tona, ndersa ia u zhvesh prej tyre dhe atehere ate e shoqeroi shejtani dhe keshtu ai u be prej te humbureve. E sikur te donim Ne, do ta ngrisnim larte me ate dituri, por ai nuk iu largua tokes (deshirva te dynjas, se keqes) dhe shkoi pas epshit te vet. Shembulli i tij eshte si ai i qenit, te cilin nese perze ai e nxjerr gjuhen, po edhe nese nuk e perze, ai serisht e nxjerr gjuhen. Ky eshte shembulli i atyre qe i konsideruan te rreme argumentet Tona. Ti rrege tregimet (popullit tend) ne menyre qe ate te mendojne. Shembulli i keq eshte populli qe pergenjeshtroi faktet Tona dhe e demtoi vetveten." (El Araf; 175-177)
2. Edhe pse Allahu Belamit i kishte dhene dituri te medha, ai filloj te ndjek deshirat e tij, madje filloj ti mesoj njerezit ne rrugen e keqe. Filloj te mesonte burrat qe te ndanin grat e tyre, madje qe ti zbukuronin e te shkonin tek ndjeksit e Musait e Jushes a.s. se ndoshta do mashtrohet e do benin imoralitet, pasi kjo ishte menyra e vetme qe Belami te realizonte deshirat e tij. Ketu tregohet edhe per nje grua e cila arrit te mashtroj njerin, hyn ne vendin e bekuar duke u vetmuar por ne kete momen nje dridhje apo murtaj i goditi ata. Dikush i tregoj Fenhas i cili ishte besimtar dhe mori nje heshte prej hekuri dhe i vrau qe te dy. Pastaj i mori qe te dy dhe pasi i paraqiti e tha: O Zoti yne! Keshtu veprojme me ata qe jene te shthurur e te padegjueshem ndaj Teje! Atehere dridhja e tokes pushoi.
3. Tregohet se ai tentonte te fliste , por gjuha ju zgjat deri ne gjoks e pa mundur te thote asnje fjale.
4. Varri i Jushes a.s ndodhet ne Stamboll tek vendi i quajtur Bejkoz.