Disa fotografi gjate festes se Fiter Bajramit ne Puke. Date 19 gusht 2012
August 20, 2012
July 16, 2012
Disa mesime mbi muajin Ramazan
Obligimi i agjerimit
Agjerimi i muajit ramazan eshte obligim per çdo mysliman qe ploteson kushtet e obligueshmerise se agjerimit. Allahu xh.sh. thote: "O ju qe besuat, agjerimi u eshte bere obligim sikurse qe ishte obligim edhe i atyre qe ishin para jush, keshtu qe te beheni te devotshem." (El Bekare)
Siç dihet agjerimi i muajit ramazan eshte nder pese shtyllat e islamit. Profeti Muhammed a.s. ka thene: "Islami perbehet prej pese shtyllash; 1. Deshmia e shehadetit (Nuk ka Zot tjeter pervec Allahut dhe se Muhammedi eshte rob dhe i derguari i tij), 2.Falja e namazit, 3.Dhenia e zekatit, 4. Agjerimi i ramazanit dhe 5. Berja e haxhit per ate qe ka mundesi."
Kur ndalohet agjerimi?
Eshte e papelqyer (mekruh) agjerimi i diteve te dyshimta,po ashtu fillimi i agjerimitte Ramazanit me nje dite para dhe shumica ende nuk ia kan nisur. Po ashtu e papelqyer eshte edhe agjerimi i gruas pa lejen e burrit.
Muhammedi as thote: "Nuk agjeron gruja agjerim nafile duke qene burri preznet por vetem me lejen e tij."
Pervec ketyre agjerimeve qe eshte e papelqyer kemi edhe agjerimin e ndaluar plotesisht. Agjerimi i ndaluar eshte ne keto dite:
-Dita e pare e Shevalit pra dita e pare e Fiter Bajramit.
-Kater dite te Kurban Bajramit
Profeti Muhammed a.s. thote: "Dy dite ndalohet agjerimi, diten e Fiter Bajramit dhe Kurban Bajramit"
Nijeti i agjerimit
Cdo veper ne fene islame behen me nijet po ashtu edhe agjerimi. Nijeti behen ne syfyr psh: O Allah! Po e bej nijet per hir tend te agjeroj kete dite. Edhe nese nuk ngritet per syfyr dhe e ka vendos te mos haj mund ta bej te njejti nijet.
Kur eshte koha e syfyrit dhe iftarit?
Profeti Muhammed a.s. ka thene: "Ngrihuni te hani syfyr (sahur) pasi ai eshte ushqim i bekuar." (Nesaiu) Ndersa Ebu Seid El Hudriu r.a. transmeton se Profeti Muhammed a.s. ka thene: "Syfyri eshte i bekuar, keshtuqe mos e lini ate, qofte edhe duke pire nje gllek uje. Allahu dhe meleket e tij luten per ate qe ha syfyr." Koha e syfyrit eshte aq sa te dallohet peri i bardh nga ai i ziu. Gjithashtu kemi edhe trans. nga Zejd bin Thabit qe thote: "Hengrem syfyr me Profetin a.s. dhe pastaj u ngritem te falnim sabahun. Nje person pyeti: Sa kohe kishte ndermjet syfyrit dhe namazit te sabahut? Ai tha : "Aq sa zgjat leximi i 50 ajeteve Kur'anore." (Buhari)
Ndersa koha e iftarit eshte me perendimin e diellit, e ne kohen qe koha eshte e keqe eshte hadithi i mesiperm pra dallimi i perit te bardhe me ate te ziun.
Kur celim iftarit duhet thene kjo dua: "Allahume leke sumtu ve ala rizkike eftartu" dmth: "O Zot! Per ty agjeroj dhe nga furnizimi Yt bej iftar".
Çfare eshte e papelqyer gjate Ramazanit?
-Nuk lejohet pertypja e ndonje gjeje
-Nuk lejohet dhenja e gjakut me sasi te madhe.
-Berja e puneve te renda.
-Fjalet e pista
-Zenkat, provokimet.
-Lenja e namazeve etj.
Çfare e prish agjerimin?
Prishja e agjerimit ndahet ne "Kefaret-kompensim" dhe ne "Kaza-zevendesim". Tek kefareti hyjne:
*Ha, pi , gelltit dicka me qellim. Ky qe e ben keto obligohet me "kefaret" dmth; me kompensim, pra dy muaj agjerim pa nderprerje plus diten apo ditet qe ka prish.
*Marredhenia seksuale. Ai qe ben kete duke qen agjerues ai ka obligim te bej kompensim , pra e kap kefareti.
Ndersa tek kazaja futen rastet:
*Ngrnja apo prija per shkak presioni.
*Gelltitja e ndonje gjeje qe nuk eshte ushqim.
*Ngrenja apo pirja ne rastet e domosdoshme, psh kur ndonje eshte i semure, apo eshte ne udhetim,
*Shfaqja e hajzit (apo menstruacioneve). Agjerimi nderpritet ne momentin qe ato shfaqen.
*Nese vjell me qellim.
Si dhe shembuj te tjere te ngjashem me keto , obligohet me kaza pra me zevendesim te aq diteve qe nuk ka agjeruar.
Perveç ketyre eshte e papelqyer (mekruh); Gjate marrjes se abdesit ose larjes se trupit nuk duhet tepruar ne futjen uje ne goje apo hund, per me teper gargar. Dhenia e gjakut gjate ramazanit eshte mekruh nese dhenia e veshtirson apo te dergon ne prishjen e agjerimit, por nese nuk ka frik se e prish agjerimin atehere nuk eshte mekruh.
Fidja , pra kompensimi metrerial i agjerimit e japin ato njerez te cilet nuk mund te agjerojne per shkak te pleqerise, ose per shkak te ndonje semundje te perhershme. Te tillet ushqejne cdo dite nje te varfer me dy vakte ushqim. Per kete Allahu xh.sh. "Ata qe huk mund te agjerojne , jane te obliguar me kompensim , ushqim ditor i nje te varfri.." (El Bekare; 184)
Agjerimi i muajit ramazan eshte obligim per çdo mysliman qe ploteson kushtet e obligueshmerise se agjerimit. Allahu xh.sh. thote: "O ju qe besuat, agjerimi u eshte bere obligim sikurse qe ishte obligim edhe i atyre qe ishin para jush, keshtu qe te beheni te devotshem." (El Bekare)
Siç dihet agjerimi i muajit ramazan eshte nder pese shtyllat e islamit. Profeti Muhammed a.s. ka thene: "Islami perbehet prej pese shtyllash; 1. Deshmia e shehadetit (Nuk ka Zot tjeter pervec Allahut dhe se Muhammedi eshte rob dhe i derguari i tij), 2.Falja e namazit, 3.Dhenia e zekatit, 4. Agjerimi i ramazanit dhe 5. Berja e haxhit per ate qe ka mundesi."
Llojet e agjerimit
Agjerimi ndahet ne tre lloje:
1.Agjerimi obligim (Farz)
2.Agjerimi obligim por jo i shkalles se Farzit . (Vaxhib)
3.Agjermi vullnetar (Nafile)
1. Agjerimi Farz eshte agjerimi i muajit Ramazan. Ky agjerim nuk mund te shtyhet ose te lihet per dite te tjera. Nese dikush per ndonje arsye te forte sic pershkruhet edhe ne ajetin 184-185 te sures Bekare nuk e agjeron Ramazanin atehere ai eshte i obliguar te agjeroj aq dite sa ka lene pa agjeruar. Nese dikush e prish me dashje qofte edhe nje dite gjate muajit te Ramazanit atehere personi ne fjal e kap ajo qe quhet "Kefaret" Agjerimi i kompenzimit.
2. Agjerimi Vazhib. Ketu futet personi i cili zotohet se do agjeroj disa dite nese do me ec mbare kjo apo ajo pune dhe nese ndodh ashtu sic e ka kerkuar dhe nuk agjeron atehere agjerimi i tij behet Vazhib.
3. Agjerimi Nafile (Vullnetar) Ky eshte nje agjerim qe Muhammed as e ka bere dhe ka keshilluar edhe besimtaret dhe shoket e tij per agjerimin vullnetare. Ne kete agjerim mund te permend :
-Agjerimi i 6 diteve te shevalit.
-Agjerimi i 10 diteve te muajit dhil hixhes.
-Agjerimi ne muajin Muharrem
-Agjerimi ne muajin Shaban.
-Agjerimi i dites se hene dhe te enjte etj.
Agjerimi ndahet ne tre lloje:
1.Agjerimi obligim (Farz)
2.Agjerimi obligim por jo i shkalles se Farzit . (Vaxhib)
3.Agjermi vullnetar (Nafile)
1. Agjerimi Farz eshte agjerimi i muajit Ramazan. Ky agjerim nuk mund te shtyhet ose te lihet per dite te tjera. Nese dikush per ndonje arsye te forte sic pershkruhet edhe ne ajetin 184-185 te sures Bekare nuk e agjeron Ramazanin atehere ai eshte i obliguar te agjeroj aq dite sa ka lene pa agjeruar. Nese dikush e prish me dashje qofte edhe nje dite gjate muajit te Ramazanit atehere personi ne fjal e kap ajo qe quhet "Kefaret" Agjerimi i kompenzimit.
2. Agjerimi Vazhib. Ketu futet personi i cili zotohet se do agjeroj disa dite nese do me ec mbare kjo apo ajo pune dhe nese ndodh ashtu sic e ka kerkuar dhe nuk agjeron atehere agjerimi i tij behet Vazhib.
3. Agjerimi Nafile (Vullnetar) Ky eshte nje agjerim qe Muhammed as e ka bere dhe ka keshilluar edhe besimtaret dhe shoket e tij per agjerimin vullnetare. Ne kete agjerim mund te permend :
-Agjerimi i 6 diteve te shevalit.
-Agjerimi i 10 diteve te muajit dhil hixhes.
-Agjerimi ne muajin Muharrem
-Agjerimi ne muajin Shaban.
-Agjerimi i dites se hene dhe te enjte etj.
Kushtet e agjerimit
Agjerimin e kan obligim keto persona:
-Personi qe eshte mysliman.
-Te jete i shendoshte nga ana mendore.
-Te kete mbushur moshen e pjekurise.
Pervec ketyre kushteve kemi edhe disa te tjera te cilat duhen plotesuar per agjerimin e muajit Ramazan:
-Te jete i shendoshte, pra te mos kete semundje te rende dhe te vazhdueshme
-Gruja te jete e paster (pa hajz)
Ai qe eshte i semur gjate Ramazanit nuk agjeron, por pasi te sherohet ka obligim agjerimin e aq diteve qe ka lene pa agjeruar gjate kohes qe ka qene i semure. E njejta gje vlen edhe per udhetarin. Gruja qe eshte shtatzene , sidomos ne muajt e fundit e ka te lejuar mos agjerimin e atyre diteve derisa sa te kaloj lehonin, por duhet ti zevendesoj ato dite me vone, e njejta gje vlen edhe per nenen gjidhenese.
Nje gru i kishte thene keshtu iben Abbasit: "Une jam shtateze, nuk agjeroj cfare duhe te beje? Iben Abbasi i thote: Je nga ata qe nuk munden te agjerojne prandaj ushqe per cdo dite nga nje te varfer dhe mos agjero kaza."
Agjerimin e kan obligim keto persona:
-Personi qe eshte mysliman.
-Te jete i shendoshte nga ana mendore.
-Te kete mbushur moshen e pjekurise.
Pervec ketyre kushteve kemi edhe disa te tjera te cilat duhen plotesuar per agjerimin e muajit Ramazan:
-Te jete i shendoshte, pra te mos kete semundje te rende dhe te vazhdueshme
-Gruja te jete e paster (pa hajz)
Ai qe eshte i semur gjate Ramazanit nuk agjeron, por pasi te sherohet ka obligim agjerimin e aq diteve qe ka lene pa agjeruar gjate kohes qe ka qene i semure. E njejta gje vlen edhe per udhetarin. Gruja qe eshte shtatzene , sidomos ne muajt e fundit e ka te lejuar mos agjerimin e atyre diteve derisa sa te kaloj lehonin, por duhet ti zevendesoj ato dite me vone, e njejta gje vlen edhe per nenen gjidhenese.
Nje gru i kishte thene keshtu iben Abbasit: "Une jam shtateze, nuk agjeroj cfare duhe te beje? Iben Abbasi i thote: Je nga ata qe nuk munden te agjerojne prandaj ushqe per cdo dite nga nje te varfer dhe mos agjero kaza."
Kush lirohet nga agjerimi
*Ai qe eshte i semure (kur te sherohet i kompenson ditet e pa agjeruar)
*Udhetari (zevendoson aq dite qe nuk i ka agjeruar)
*Grate qe jane me te permuajshme apo lehon.
*Grate qe jane shtatzen apo qe kan femije per te ushqyer me qumesht.
*Pleqet qe kan mosh te thyer e qe nuk e perballojne dote agjerimin. Te tille detyrohen te ushqejne nje te varfer me ushqim ditore per dy vakte.
*Ne rast lufte , pra ushtari qe eshte ne lufte.
*Prishja e agjerimit per shkak te presionit apo dhunes fizike.
*Puna e rende fizike. Ai qe eshte i detyruar te kryej pune te tilla (psh miniera) nuk agjeron por ditet e mos agjeruara i ben gjate diteve qe eshte pushim. Zevendeimin e diteve te paagjeruarve mund ti bejne bashke si dite ose te ndara. Muhammedi a.s. thote: "Nuk ka problem nese kompensimi i ramazanit behet me nderperje." (Buhari)
*Ai qe ka uri apo etje te madhe, i till qe rrezikon jeten. Ky zevendeson diten e paagjeruar.
*Ai qe eshte i semure (kur te sherohet i kompenson ditet e pa agjeruar)
*Udhetari (zevendoson aq dite qe nuk i ka agjeruar)
*Grate qe jane me te permuajshme apo lehon.
*Grate qe jane shtatzen apo qe kan femije per te ushqyer me qumesht.
*Pleqet qe kan mosh te thyer e qe nuk e perballojne dote agjerimin. Te tille detyrohen te ushqejne nje te varfer me ushqim ditore per dy vakte.
*Ne rast lufte , pra ushtari qe eshte ne lufte.
*Prishja e agjerimit per shkak te presionit apo dhunes fizike.
*Puna e rende fizike. Ai qe eshte i detyruar te kryej pune te tilla (psh miniera) nuk agjeron por ditet e mos agjeruara i ben gjate diteve qe eshte pushim. Zevendeimin e diteve te paagjeruarve mund ti bejne bashke si dite ose te ndara. Muhammedi a.s. thote: "Nuk ka problem nese kompensimi i ramazanit behet me nderperje." (Buhari)
*Ai qe ka uri apo etje te madhe, i till qe rrezikon jeten. Ky zevendeson diten e paagjeruar.
Kur ndalohet agjerimi?
Eshte e papelqyer (mekruh) agjerimi i diteve te dyshimta,po ashtu fillimi i agjerimitte Ramazanit me nje dite para dhe shumica ende nuk ia kan nisur. Po ashtu e papelqyer eshte edhe agjerimi i gruas pa lejen e burrit.
Muhammedi as thote: "Nuk agjeron gruja agjerim nafile duke qene burri preznet por vetem me lejen e tij."
Pervec ketyre agjerimeve qe eshte e papelqyer kemi edhe agjerimin e ndaluar plotesisht. Agjerimi i ndaluar eshte ne keto dite:
-Dita e pare e Shevalit pra dita e pare e Fiter Bajramit.
-Kater dite te Kurban Bajramit
Profeti Muhammed a.s. thote: "Dy dite ndalohet agjerimi, diten e Fiter Bajramit dhe Kurban Bajramit"
Nijeti i agjerimit
Cdo veper ne fene islame behen me nijet po ashtu edhe agjerimi. Nijeti behen ne syfyr psh: O Allah! Po e bej nijet per hir tend te agjeroj kete dite. Edhe nese nuk ngritet per syfyr dhe e ka vendos te mos haj mund ta bej te njejti nijet.
Kur eshte koha e syfyrit dhe iftarit?
Profeti Muhammed a.s. ka thene: "Ngrihuni te hani syfyr (sahur) pasi ai eshte ushqim i bekuar." (Nesaiu) Ndersa Ebu Seid El Hudriu r.a. transmeton se Profeti Muhammed a.s. ka thene: "Syfyri eshte i bekuar, keshtuqe mos e lini ate, qofte edhe duke pire nje gllek uje. Allahu dhe meleket e tij luten per ate qe ha syfyr." Koha e syfyrit eshte aq sa te dallohet peri i bardh nga ai i ziu. Gjithashtu kemi edhe trans. nga Zejd bin Thabit qe thote: "Hengrem syfyr me Profetin a.s. dhe pastaj u ngritem te falnim sabahun. Nje person pyeti: Sa kohe kishte ndermjet syfyrit dhe namazit te sabahut? Ai tha : "Aq sa zgjat leximi i 50 ajeteve Kur'anore." (Buhari)
Ndersa koha e iftarit eshte me perendimin e diellit, e ne kohen qe koha eshte e keqe eshte hadithi i mesiperm pra dallimi i perit te bardhe me ate te ziun.
Kur celim iftarit duhet thene kjo dua: "Allahume leke sumtu ve ala rizkike eftartu" dmth: "O Zot! Per ty agjeroj dhe nga furnizimi Yt bej iftar".
Çfare eshte e papelqyer gjate Ramazanit?
-Nuk lejohet pertypja e ndonje gjeje
-Nuk lejohet dhenja e gjakut me sasi te madhe.
-Berja e puneve te renda.
-Fjalet e pista
-Zenkat, provokimet.
-Lenja e namazeve etj.
Çfare e prish agjerimin?
Prishja e agjerimit ndahet ne "Kefaret-kompensim" dhe ne "Kaza-zevendesim". Tek kefareti hyjne:
*Ha, pi , gelltit dicka me qellim. Ky qe e ben keto obligohet me "kefaret" dmth; me kompensim, pra dy muaj agjerim pa nderprerje plus diten apo ditet qe ka prish.
*Marredhenia seksuale. Ai qe ben kete duke qen agjerues ai ka obligim te bej kompensim , pra e kap kefareti.
Ndersa tek kazaja futen rastet:
*Ngrnja apo prija per shkak presioni.
*Gelltitja e ndonje gjeje qe nuk eshte ushqim.
*Ngrenja apo pirja ne rastet e domosdoshme, psh kur ndonje eshte i semure, apo eshte ne udhetim,
*Shfaqja e hajzit (apo menstruacioneve). Agjerimi nderpritet ne momentin qe ato shfaqen.
*Nese vjell me qellim.
Si dhe shembuj te tjere te ngjashem me keto , obligohet me kaza pra me zevendesim te aq diteve qe nuk ka agjeruar.
Kushtet e vleshmerise se agjerimit
*Berja e nijetit. Nijeti behet ne syfyr (para se te thirret ezani). Nuk eshte e thene qe nijeti te behet me ze, mjafton ai i bere me zemer (pra pa ze).
*Largimi nga cdo gje qe e prish agjerimin.
*Grate te mos jene me hajz , apo te mos jene ne nifas (kohe pas lindjes).
*Berja e nijetit. Nijeti behet ne syfyr (para se te thirret ezani). Nuk eshte e thene qe nijeti te behet me ze, mjafton ai i bere me zemer (pra pa ze).
*Largimi nga cdo gje qe e prish agjerimin.
*Grate te mos jene me hajz , apo te mos jene ne nifas (kohe pas lindjes).
Gjerat e pelqyera ne agjerim
*Ngrenja e syfyrit
Muhammedi a.s. thote; "Ngrihuni ne syfyr, pasi syfyri eshte bereqet. Beni syfyr qofte dhe me nje gjysme hurme." (Muslimi)
*Berja e iftarit ne kohe (apo mos shtyrjen e iftarit) Muhammedi a.s. thote: "Njerezit do jene ne te mire, perderisa nxitojne ne berjen e iftarit (ne kohen e tij)." (Buhari dhe Muslim)
*Berja dua ne kohen e iftarit. Nder lutjet e njohura qe behen ne iftare eshte: "Allahumme leke sumtu ve ala rizkike eftartu, dhehebedh dhemu veb tel-letil uruku ve thebetel exhru in sheAllah." d.m.th: "Zoti im! Ne emrin tend kam agjerua. Ne ty besoj, dhe po bej iftare me ate qe Ti me dhurove. Kaloj etja e u mbushen damaret dhe nese do Allahu u arrit shperblimi." Ose shkurt; "Allahumme leke sumtu ve ala riskike eftartu." Ose duan tjeter: "Allahumme leke sumtu ve bike ementu ve alejke tevekeltu ve ala riskike eftartu." dmth; "Allahu yne! Vetem per Ty agjerova, Ty te besova, te Ti u mbeshteta dhe me riskun Tend (ate qe me ke dhene) bej iftar."
*Falja e namazit te teravive
*Dhenia e sadakas (lemosh)
*Shtimi i lutjeve, ibadetit ne dhjete ditet & netet e fundit te ramazanit.
*Shtrimi apo dhenia e iftarit per te tjeret.
*Ngrenja e syfyrit
Muhammedi a.s. thote; "Ngrihuni ne syfyr, pasi syfyri eshte bereqet. Beni syfyr qofte dhe me nje gjysme hurme." (Muslimi)
*Berja e iftarit ne kohe (apo mos shtyrjen e iftarit) Muhammedi a.s. thote: "Njerezit do jene ne te mire, perderisa nxitojne ne berjen e iftarit (ne kohen e tij)." (Buhari dhe Muslim)
*Berja dua ne kohen e iftarit. Nder lutjet e njohura qe behen ne iftare eshte: "Allahumme leke sumtu ve ala rizkike eftartu, dhehebedh dhemu veb tel-letil uruku ve thebetel exhru in sheAllah." d.m.th: "Zoti im! Ne emrin tend kam agjerua. Ne ty besoj, dhe po bej iftare me ate qe Ti me dhurove. Kaloj etja e u mbushen damaret dhe nese do Allahu u arrit shperblimi." Ose shkurt; "Allahumme leke sumtu ve ala riskike eftartu." Ose duan tjeter: "Allahumme leke sumtu ve bike ementu ve alejke tevekeltu ve ala riskike eftartu." dmth; "Allahu yne! Vetem per Ty agjerova, Ty te besova, te Ti u mbeshteta dhe me riskun Tend (ate qe me ke dhene) bej iftar."
*Falja e namazit te teravive
*Dhenia e sadakas (lemosh)
*Shtimi i lutjeve, ibadetit ne dhjete ditet & netet e fundit te ramazanit.
*Shtrimi apo dhenia e iftarit per te tjeret.
Agjeruesi duhet te kete parasysh:
*Te kujtoj se eshte agjerueshem.
*Te mos ankohet
*Sa te kete mundesi te shmang punet e veshtira apo punet qe nuk pershtaten me kete muaj
*Te jete bujar
*Te jete i dashur
*Te largohet vendeve ku kryhen vepra te liga, qoft edhe fjale
*Te kujtoj se eshte agjerueshem.
*Te mos ankohet
*Sa te kete mundesi te shmang punet e veshtira apo punet qe nuk pershtaten me kete muaj
*Te jete bujar
*Te jete i dashur
*Te largohet vendeve ku kryhen vepra te liga, qoft edhe fjale
Çfare nuk e prish agjerimin?
*Ai qe ha apo pi pa dashje. Per kete Profeti Muhammed a.s. ka thene: "Ai qe ka harruar qe eshte agjerueshem por ha a pi le te vazhdoje agjerimin, ngase Allahu i ka mundesuar ate." (Buhari&Muslim)
*Te thithunit e tymit (por jo duhan) behet fjal per pluhur.
*Po qe se agjeruesi fle e gjate gjume ejakulohet mund te vazhdoj agjerimin, por nese e ka mundesin te pastrohet (lahet).
*Te vjellet pa qellim.
*Bejra e ndonje ilaçi qe nuk eshte ushqyes
*Ai qe ha apo pi pa dashje. Per kete Profeti Muhammed a.s. ka thene: "Ai qe ka harruar qe eshte agjerueshem por ha a pi le te vazhdoje agjerimin, ngase Allahu i ka mundesuar ate." (Buhari&Muslim)
*Te thithunit e tymit (por jo duhan) behet fjal per pluhur.
*Po qe se agjeruesi fle e gjate gjume ejakulohet mund te vazhdoj agjerimin, por nese e ka mundesin te pastrohet (lahet).
*Te vjellet pa qellim.
*Bejra e ndonje ilaçi qe nuk eshte ushqyes
Gjerat e papelqyra
*Te shijuarit e ushqimit duke mos qene e domosdoshme.
*E mbajtura ne goje e ndonje gjeje qe nuk tretet, p.sh; fije bari, druri, çamçakëz.
*Berja e atyre gjerave qe veshtirson agjerimin, p.sh; ndonje loje e rend
*Puthja ose perkdhelja qe mund te qoj ne prishjen, ejakulim.
*Te shijuarit e ushqimit duke mos qene e domosdoshme.
*E mbajtura ne goje e ndonje gjeje qe nuk tretet, p.sh; fije bari, druri, çamçakëz.
*Berja e atyre gjerave qe veshtirson agjerimin, p.sh; ndonje loje e rend
*Puthja ose perkdhelja qe mund te qoj ne prishjen, ejakulim.
Perveç ketyre eshte e papelqyer (mekruh); Gjate marrjes se abdesit ose larjes se trupit nuk duhet tepruar ne futjen uje ne goje apo hund, per me teper gargar. Dhenia e gjakut gjate ramazanit eshte mekruh nese dhenia e veshtirson apo te dergon ne prishjen e agjerimit, por nese nuk ka frik se e prish agjerimin atehere nuk eshte mekruh.
Gjerat qe nuk jane mekruh (tepapelqyra) gjate agjerimit
*Pastrimi apo flladitja me uje.
*Shperlarja e gojes
*Pastrimi i dhembeve
*Parfumosja
*Shijimi (prove) e qumeshtit per femijen e vogel, por duke pas kujdes qe mos te kaloj gje.
*Perkdhelja ose puthja e lehte mes bashkeshorteve por me kush qe te mos teprohet e te shkohet drejt jakulim. "Pejgamberi a.s. ka puthur gruan kur ishte agjerueshem." (Muslimi)
*Nese jep gjak por qe te mos ndikoje ne dobesim as sa te prishesh agjerimin.
*Pastrimi apo flladitja me uje.
*Shperlarja e gojes
*Pastrimi i dhembeve
*Parfumosja
*Shijimi (prove) e qumeshtit per femijen e vogel, por duke pas kujdes qe mos te kaloj gje.
*Perkdhelja ose puthja e lehte mes bashkeshorteve por me kush qe te mos teprohet e te shkohet drejt jakulim. "Pejgamberi a.s. ka puthur gruan kur ishte agjerueshem." (Muslimi)
*Nese jep gjak por qe te mos ndikoje ne dobesim as sa te prishesh agjerimin.
Kur agjerimi behet kaza (zevendesohet)?
Kaza do te thote; Zevendesimi i diteve te pa agjeruara ne nje kohe tjeter. Kazaja ndahet; Nje person ben kaza pra i zevendeson ditet ne rastet kur: nese ndonje ha dicka te papergatitur, kjo gje e prish agjerimin, ben iftar duke menduar se ka perendu dielli, gjate marrjes se abdesit te kaloj uje ne goje, ngrenja apo pirja me dashje, vjellja me dashje, konsumimi i çamçakëzit etj. Nje person duhet bere kaza dhe konpensim ne rastet kur: Ai qe e prish me vetedije agjerimin, gelltitje e dickaje me qellim, perdorim ilaèesh pa baza islame, pirja e duhanit apo ngrenja fleteve te tij, apo thith tymin e tij qellimisht, kryer mardhenie seksuale, nje qe i ben keto ai ka prish agjerimin dhe per te tille ka kefaret dmth kundershperblim, nje i tille obligohet te zevendesoj diten e prishur plus kesaj edhe kefaretin.
Çfare eshte kefareti (kundershperblimi)?
Kefaret (kundershperblim) eshte lirimi i nje skllavi, nese nuk ka mundesi atehere duhet agjeruar dy muaj henor (60 dite) pa nderprerej plus diten e prishur te agjerimit. Nese nuk mund te agjeroj dy muaj atehere duhet ushqyer 60 te varfer me dy vakte ushqim drek e dark ose mengjes dhe darke, dhe e gjitha kjo behet ne kembimte nje dite agjerimi te prishur me qellim gjate ramazanit. Trasnmeton Ebu Hurejra r.a; "Nje dite ishim ulur afer Muhammedit a.s. dhe erdhi nje person te Profeti dhe i tha: O i derguari i Allahut! U shkaterrova! Profeti a.s. e pyet: Nga se? Ai i tha: Kam bere mardhenie seksuale me bashkeshorten duke qen agjerueshem! Muhammedi a.s. e pyeti: Mund te gjesh te holla sa per te liruar nje skllav? Ai i tha: Jo! Profeti a.s. e pyeti perseri: Mund te agjerosh dy muaj panderprerje? Ai i tha: Jo, pasi kjo gje me ndodhi pas nuk durova! Muhammedi a.s. i tha:Mund te ushqesh 60 te varfer? Ai i tha: Jo! Pas kesaj pergjigje Muhamedi a.s. heshti per disa çaste derisa i sollen nje sasi hurmash, te cilat ia ofroi atij duke i thene: Merri keto hurma dhe shperndajua te varferve si sadaka, mirepo burri i tha: A ka me te varfer se ne ? Atehere Profeti Muhammed a.s. duke qeshur i tha: Shko e jepja familjes ti haj." (Buhariu, Muslimi etj) Duhet patyr parasysh rregullin mbi keferaetin qe thote; Nese ndonje gjate agjerimit kefearet pra agjerimit dy mujore i duhet te udhetoj, ai nuk mund ta nderpres agjerimin, ne te kunderten duhet filluar nga e para, ndersa kur femres e cila gjate agjerimit te kefaretit pra agjerimit dy mujore i paraqiten te permujshmet, ose ndohet ne kohen e lehonis, kjo e nderpret agjerimin dhe kur te pastrohet e vijon ne diten qe ka nderprere pra pa pas nevoj te rikthehet nga fillimi.
Kaza do te thote; Zevendesimi i diteve te pa agjeruara ne nje kohe tjeter. Kazaja ndahet; Nje person ben kaza pra i zevendeson ditet ne rastet kur: nese ndonje ha dicka te papergatitur, kjo gje e prish agjerimin, ben iftar duke menduar se ka perendu dielli, gjate marrjes se abdesit te kaloj uje ne goje, ngrenja apo pirja me dashje, vjellja me dashje, konsumimi i çamçakëzit etj. Nje person duhet bere kaza dhe konpensim ne rastet kur: Ai qe e prish me vetedije agjerimin, gelltitje e dickaje me qellim, perdorim ilaèesh pa baza islame, pirja e duhanit apo ngrenja fleteve te tij, apo thith tymin e tij qellimisht, kryer mardhenie seksuale, nje qe i ben keto ai ka prish agjerimin dhe per te tille ka kefaret dmth kundershperblim, nje i tille obligohet te zevendesoj diten e prishur plus kesaj edhe kefaretin.
Çfare eshte kefareti (kundershperblimi)?
Kefaret (kundershperblim) eshte lirimi i nje skllavi, nese nuk ka mundesi atehere duhet agjeruar dy muaj henor (60 dite) pa nderprerej plus diten e prishur te agjerimit. Nese nuk mund te agjeroj dy muaj atehere duhet ushqyer 60 te varfer me dy vakte ushqim drek e dark ose mengjes dhe darke, dhe e gjitha kjo behet ne kembimte nje dite agjerimi te prishur me qellim gjate ramazanit. Trasnmeton Ebu Hurejra r.a; "Nje dite ishim ulur afer Muhammedit a.s. dhe erdhi nje person te Profeti dhe i tha: O i derguari i Allahut! U shkaterrova! Profeti a.s. e pyet: Nga se? Ai i tha: Kam bere mardhenie seksuale me bashkeshorten duke qen agjerueshem! Muhammedi a.s. e pyeti: Mund te gjesh te holla sa per te liruar nje skllav? Ai i tha: Jo! Profeti a.s. e pyeti perseri: Mund te agjerosh dy muaj panderprerje? Ai i tha: Jo, pasi kjo gje me ndodhi pas nuk durova! Muhammedi a.s. i tha:Mund te ushqesh 60 te varfer? Ai i tha: Jo! Pas kesaj pergjigje Muhamedi a.s. heshti per disa çaste derisa i sollen nje sasi hurmash, te cilat ia ofroi atij duke i thene: Merri keto hurma dhe shperndajua te varferve si sadaka, mirepo burri i tha: A ka me te varfer se ne ? Atehere Profeti Muhammed a.s. duke qeshur i tha: Shko e jepja familjes ti haj." (Buhariu, Muslimi etj) Duhet patyr parasysh rregullin mbi keferaetin qe thote; Nese ndonje gjate agjerimit kefearet pra agjerimit dy mujore i duhet te udhetoj, ai nuk mund ta nderpres agjerimin, ne te kunderten duhet filluar nga e para, ndersa kur femres e cila gjate agjerimit te kefaretit pra agjerimit dy mujore i paraqiten te permujshmet, ose ndohet ne kohen e lehonis, kjo e nderpret agjerimin dhe kur te pastrohet e vijon ne diten qe ka nderprere pra pa pas nevoj te rikthehet nga fillimi.
Kompensimi material i agjerimit (fidja)
Fidja , pra kompensimi metrerial i agjerimit e japin ato njerez te cilet nuk mund te agjerojne per shkak te pleqerise, ose per shkak te ndonje semundje te perhershme. Te tillet ushqejne cdo dite nje te varfer me dy vakte ushqim. Per kete Allahu xh.sh. "Ata qe huk mund te agjerojne , jane te obliguar me kompensim , ushqim ditor i nje te varfri.." (El Bekare; 184)
A lejohet agjerimi per dike tjeter?
Nese ndonjeri ka vdekur dhe atij i kan mbet dite agjerimi prej diteve detyruara, atehere askush nuk mund te falet apo te agjeroj per te, por nesa ai ka len testamnet, pasuri. atehere personit qe i eshte len ai testamet duhet te jap 1/3 e pasuris qe ai ka len, e me te te paguaj detyrimin fidjen. Sipas Umrete binti Abdurrahman ka thene: "E peta Aishen r.a; Nena me ka vdekur dhe ka dite te paagjeruara, a ben te agjeroj ne vend te saj? Ajo tha: Jo! Por , per secilen diten jep sadaka nje te varfri , sepse kjo eshte me mire se agjerimi yt." Ky veprim behete nese i vdekuri e ka lene me porsi qe te jepet fidja (kompensim) per te. Nese i vdeukuri per shkak te harreses ose varferis nuk ka lene amanet qe te jepet ne emer te tij fidja (kompensim), atehere trashegimtari nuk detyrohet te jap, por edhe pse nuk eshte i detyruar te jap, ai e jep fidjen (kompensim) atehere kjo eshte e lejuar pasi ky veprim i shkon si sevep te vdekurit.
Nese ndonjeri ka vdekur dhe atij i kan mbet dite agjerimi prej diteve detyruara, atehere askush nuk mund te falet apo te agjeroj per te, por nesa ai ka len testamnet, pasuri. atehere personit qe i eshte len ai testamet duhet te jap 1/3 e pasuris qe ai ka len, e me te te paguaj detyrimin fidjen. Sipas Umrete binti Abdurrahman ka thene: "E peta Aishen r.a; Nena me ka vdekur dhe ka dite te paagjeruara, a ben te agjeroj ne vend te saj? Ajo tha: Jo! Por , per secilen diten jep sadaka nje te varfri , sepse kjo eshte me mire se agjerimi yt." Ky veprim behete nese i vdekuri e ka lene me porsi qe te jepet fidja (kompensim) per te. Nese i vdeukuri per shkak te harreses ose varferis nuk ka lene amanet qe te jepet ne emer te tij fidja (kompensim), atehere trashegimtari nuk detyrohet te jap, por edhe pse nuk eshte i detyruar te jap, ai e jep fidjen (kompensim) atehere kjo eshte e lejuar pasi ky veprim i shkon si sevep te vdekurit.
Prishet agjerimi nese ben vaksin apo injeksione?
Agjerimi prishet nese injeksionet jane ushqyese si psh; serumi. Nese agjeruesi merr ndonje ilaç apo ben vaksin te cilat nuk jane ushqyese atehere agjerimi nuk prishet. Po ashtu insulina per diabediket nuk e prish agjerimin.
A lejohet te agjerosh ne festat e Bajrameve?
Dijetaret islame ne menyre unanime kan thene se: Nuk lejohet qe ditet e festave te dy bajrameve te mbahet agjerim, qoft ky edhe agjerimi i detyrueshem. Umeri r.a. ka deshmuar se: "Profeti Muhammed a.s. e ka ndaluar agjerimin ne diet e festave te bajrameve." (Buhari, Muslim)
Kur nis dhe perfundon agjerimi i muajit Ramazan ?
Muhammedi a.s. thote: "Agjeroni kur ta shini henen e re te Ramazanit dhe hani kur ta shihni henen e re te Shevalit." Sipas mendimit te shumices se dijetareve sot mysliman marrin ne konsiderat mendimin e astronomeve mysliman te cilet bejne shikimin e henes me mjete qe mundesojne shikim e henes se re me saktesi ne krahasim me syrin e lire.
Muhammedi a.s. thote: "Agjeroni kur ta shini henen e re te Ramazanit dhe hani kur ta shihni henen e re te Shevalit." Sipas mendimit te shumices se dijetareve sot mysliman marrin ne konsiderat mendimin e astronomeve mysliman te cilet bejne shikimin e henes me mjete qe mundesojne shikim e henes se re me saktesi ne krahasim me syrin e lire.
Pergatiti
Gezim KOPANI
June 15, 2012
Hadithe per naten e Isras dhe Miraxhit
Si shume nete te tjera te mira edhe nata e Isras dhe Miraxhit eshte nate e madhe, nate e bardh. Nata e Isras njihet per udhetimin qe Allahu xh.sh i beri profetit Muhammed a.s. naten prej Qabes se bekuar ne xhamin Aksa (Kuds) dhe per te vijuar udhetimin e pashembull drejt qiejve, e me pas ne Sidretul Munteha dhe me pas ne xhennetin e Allahut. Pra me Isra do te thote udhetimin qe beri profeti Muhammed a.s. ndersa me Miraxh do te thote; ngjitje. Allahu xh.sh e permend keshtu naten e Israsë: "Pa te meta eshte Latmadheria e Atij qe robin e Vet e kaloi ne nje pjese te nates prej Mesxhidi Haramit (prej Qabes) gjer ne Mesxhidi Aksa (Bejti Mukaddes, Palestin), rrethinen e se ciles Ne e kemi bekuar, (ia beme kete udhetim) per t'ia treguar atij disa nga argumentat Tona. Vertet, Ai eshte degjuesi (i fjaleve te Muhammedit), pamesi ( i puneve te Muhammedit)." ( Isra, 01)
Nje dite Utbeja, Shejbeja, Ebu Sufjani, Nadir b. Harithi, Ebul Buhteri Velid b. Mugire Ebu Xhehli Umejje b.Halefi dhe disa kurejshe u mblodhen ne nje vend ne Meke. Ata nisen te bisedonin se si duhet te sillen me Muhammedin a.s. per tia terhequr verejtjen qe te ndalonte thirrjen e tij.
E lajmeruarn se populli deshironte te bisedoj me te dhe se e prisnin. Ne fakt Muhammedi a.s. deshironte shume qe populli ta degjonte, prandaj me deshire u paraqit ne takim, duke u ul prane tyre.Nje dite Utbeja, Shejbeja, Ebu Sufjani, Nadir b. Harithi, Ebul Buhteri Velid b. Mugire Ebu Xhehli Umejje b.Halefi dhe disa kurejshe u mblodhen ne nje vend ne Meke. Ata nisen te bisedonin se si duhet te sillen me Muhammedin a.s. per tia terhequr verejtjen qe te ndalonte thirrjen e tij.
Kurejshet duke e fajesuar Muhammedin a.s. i thane: "Askush prej arabeve deri me tani nuk ka bere kete qe po i ben ti popullit tend. Ti poshterove eterit tane, e qortove fene tone, mendjen tone e perbuze, ke fyer zotat tane dhe e perçave popullin, ke bere te gjitha te keqijat qe mund te ekzistojne! Nese e ben per te perfituar pasuri, atehere te japim nga pasuria jone qe te behesh me i pasuri nder ne. Nese e ben per fame e post, atehere te bejme udheheqesin tone. Nese je i prekur nga xhinet, atehere do te harxhojme prej pasurise ton sone per tju sheruar." Pas ketyre fjaleve i Derguari i Allahut Muhammedi a.s. u tha: "Prej ketyre gjerave qe thate, asnjera nuk qendron. Ajo qe ju kam sjell nuk eshte pasuri, nuk eshte as qe te fitoj epersi ndaj jush, nuk kam hallin qe te behem udheqesi i juaj sepse Allahu me ka perzgjedh te Derguari i Tij, me zbritili Librin e bekuar (Kur'anin). Une po permbush ate qe me eshte dhene nga Zoti im dhe u solla me ju me sinqeritet. Po qe se e pranoni ate qe kam sjell, ajo do t'ju takoje edhe juve. Ne qoftese me rezistoni dhe me kundershtoni, une do te duroj derisa Allahu te gjykoje mes nesh."
Atehere te pranishmit i thane: "Ne qoftese nuk e pranon oferten tone atehere ti e di se jemi ne nje vendbanim shume te ngushte, kemi shume pak pasuri dhe jemi ne pozite te veshtire. prandaj drejtoju Zotit tend qe te na mundesoi te na hap vendin e ngushte ndermjet ketyre kodrave, ta zgjeroje vendlindjen tone dhe ne mesin e qytetit tone te rrjedhin lumenj si ne Siri dhe Irak, te na ringjalle Kusaj b Kilabin i cili ishte i besueshmi jone e pastaj ti tregojme per ato qe ti (Muhammed) tregon nese jane te verteta apo jo. Nese e ben kete atehere ne te besojme se je i derguari i Zotit."
Muhammedi a.s. tha: "Une nuk jam derguar qe tju plotesoj kerkesat tuaja. Une jam derguar nga Allahu per tju treguar juve ate qe me eshte dhene mua. Une ju thash dhe ju tregova. Nese pranoni ate cfare u them, atehere kjo bote por edhe bota tjeter do te jete ne favorin tuaj." Te pranishmit thane: Atehere kerkoj zotit tend qe te na dergoj nje melek (engjull). Muhammedi a.s tha: "Une nuk mund te kerkoj te tilla gjera nga Zoti im. Nuk jam derguar per keto pune. Allahu me dergoi si Lajmetar dhe si Paralajmerues per ju." Politeistet i thane: Nese pretendon se je pejgamber, atehere na zbrit nje cope qiell mbi ne. Nese do Zoti yt e ben. Ndersa Abdullah b. Umeje el Mahzumi tha; Ose vendos nje shkalle drejt qiellit dhe une te shikoj derisa te ngjitesh lart dhe te na sjellesh nje liber ose nje grup melekesh, dhe pa deshmuar ai per ty ne nuk te besojme. Pas kesaj bisede, Muhammedi a.s. e humbi shpresen ne udhezimin e tyre dhe u kthye i merzitur tek familja e tij. Ne kete kohe Allahu xh.sh i shpalli: "Ata thane: "Nuk te besome derisa te bjere mbi ne qielli copa-copa, ashtu si po mendon ti (se do na denoj Zoti), apo te na sjellesh Allahun dhe meleket pran nesh. Ose te kesh nje shtepi prej ai, apo te ngjitesh lart ne qiell, po ne nuk te besojme per ngjitjen tende derisa te na sjellesh nje liber qe ta lexojme?! Thuaj; Subhanallah! i Madherishem eshte Zoti im! A mos jem une tjeter vetem se njeri, pejgamber?"(El Isra; 90-93) Allahu xh.sh per ti treguar disa nga shenjat e Tij dhe per ti dhene zemer dhe force Muhammedi a.s. e nxorri ate ne nje udhetim e njohur te Isra.
Allahu xh.sh thote: "Pa te meta eshte Lartmadheria e Atij qe robin e vete e kaloi ne nje pjse te nates prej Mesxhidul Haramit (Qabes) gjer ne Mesxhidi Aksa (Bejti Mukaddes), rrethinen e se ciles Ne e kemi bekuar (ia beme kete udhetim) per t'ia treguar atij disa nga argumentet Tona. Vertet, Ai eshte degjuesi dhe pames." (El Isra; 01)
Teksa profeti Muhammed ishte ne Mekke (Qabe) Allahu xh.sh i dergon Xhebrailin a.s. sebashku me nje kafsh te quajtur burak. Hapi i kesaj kafshe (qe ishte me e madhe se gomari dhe me e vogel se mushka) ishte aq e shpejte sa nuk kishte mundesi ta shikoje me sy. (Buhari, Muslimi 259)
Pasi arriti ne Mexhidul Akssa Profeti Muhammed a.s. foli dy rekate namaz. (Ibn Hisham, Siret II, 244) Pas kesaj Profetit Muhammed a.s. iu dhan dy gota , njera kishte vere e tjetra qumesht. Profeti Muhammed a.s. i shikoj ato dhe mori qumshtin.Xhebraili a.s.tha; "Falenderimet i takojne Allahut qe te udhezoi ne ate qe eshte e njerezishme dhe e pershtatshme per natyren njerezore. Po te kishe marre veren, atehere populli yt do te ishte ne devijim." (Nesai, 41) Me perzgjedhjen qe beri profeti Muhammed a.s. eshte miresi e jashtzakonshme deri ne momentin e kijametit per cilindo qe beson Allahun xh.sh. Me pas profeti Muhammed a.s. i hipur mbi burak vijoi udhetimin drejt qiellit.
Profeti Muhammed a.s. ka thene: Nata e Isras ndodhet mbi dyert e Xhennetit. Ai qe jep sadaka ne kete nate i shufishohen dhjetra here te mirat dhe kete te mira ai do i gjej tek porta e Xhennetit." (Bejhakiu)
Gjate udhetimit profeti Muhammed a.s. shikoj ne xhehenem ndeshkimin e atyre qe shkelin kuroren martesore. Ato kishin para tyre mish te qelbur dhe mish te mir, edhe pse para ndodhej mishi i fresket ato zgjidhnin mishin e qelbur. I habitur profeti Muhammed a.s. pyet Xhebrailin: Kush jane keto njerez?
Xhebraili pergjigjet duke i thene: Ata jane njerezit qe kan bere imoralitet, kan shkelur kurore dhe qe kan lene mishin hallall dhe nga ngrene nga mishi haram. PNe nje hadith tjeter qe flet per tradhetin bashkeshortore kemi edhe hadithin ku Profeti Muhammed a.s. thote: "Shikova nje grup njerezish qe denoheshin. Para tyre kishin ushqime te shijshme me mish te pjekur dhe nga ana tjeter kishin mish te kalbur (cofetina). Ata linin mishin e shijshem e te fresket dhe hanin mishin e kalbur. Kur e shikova kete pyeta Xhebarailin a.s. se kusha jane keto? Ai me tha: Jane ato qe bejne tradheti bashkeshortore. Ne nje hadith tjeter kemi; Jane burrat te cilet linin bashkeshorten qe kishte dhe shkonte me grat e tjera, si dhe grat qe linin bashkeshortin e saj dhe shkonin me burrat e tjere." (Hajthemi)
Po ashtu profeti Muhammed a.s. shikon disa njerez me thonj prej bakri me te cilet prishnin (gervishnin) fytyren dhe trupin e tyre. Kur e shikon kete Muhammedi a.s. pyet Xhibrilin se kush jane keto? Xhebraili i thote: Jane ato njerez qe behen penges per te tjeret dhe qe flasin mbi nderin e grave.
Me pas profeti Muhammed a.s. tregon: "Kaluam pran nje grupi njerezish qe e coptonin mishin nga pjeset e trupit te tyre dhe e pertypnin dhe ketyre u thuhej: "Hani ashtu si e keni ngrene mishin e vellaut tuaj!" Pyeta Xhebrailin se cfare eshte kjo? Xhebraili i thote: "Keto jane pergojuesit, ata qe marrin nepergoje."
Profeti Muhammed a.s. thote: Shikova disa njerez qe me gershere prisnin gjuhet dhe buzet e tyre, sahere qe i prisnin ato riktheheshin ata ashtu sic kishin qene me pare. E pyeta Xhebrailin kush jane keto? Xhebraili me tha: Keto jane njerezit qe benin percarje ne popull.
Teksa profeti Muhammed ishte ne Mekke (Qabe) Allahu xh.sh i dergon Xhebrailin a.s. sebashku me nje kafsh te quajtur burak. Hapi i kesaj kafshe (qe ishte me e madhe se gomari dhe me e vogel se mushka) ishte aq e shpejte sa nuk kishte mundesi ta shikoje me sy. (Buhari, Muslimi 259)
Pasi arriti ne Mexhidul Akssa Profeti Muhammed a.s. foli dy rekate namaz. (Ibn Hisham, Siret II, 244) Pas kesaj Profetit Muhammed a.s. iu dhan dy gota , njera kishte vere e tjetra qumesht. Profeti Muhammed a.s. i shikoj ato dhe mori qumshtin.Xhebraili a.s.tha; "Falenderimet i takojne Allahut qe te udhezoi ne ate qe eshte e njerezishme dhe e pershtatshme per natyren njerezore. Po te kishe marre veren, atehere populli yt do te ishte ne devijim." (Nesai, 41) Me perzgjedhjen qe beri profeti Muhammed a.s. eshte miresi e jashtzakonshme deri ne momentin e kijametit per cilindo qe beson Allahun xh.sh. Me pas profeti Muhammed a.s. i hipur mbi burak vijoi udhetimin drejt qiellit.
Profeti Muhammed a.s. thote : "...Me pas u ngjitem per ne qiellin e pare. Kur arritem aty nje ze thote: "Kush jeni ju? Xhebraili thote: "Une jam Xhebraili." -Po ai afer kush eshte? Xhebraili thote: "Eshte Muhammedi a.s." -Zeri perseri thote: "A eshte i Derguar?" Xhebraili i thote: "Po". Pas kesaj hapet qielli i pare. Ne qiellin e pare shikova nje njeri te gjate dhe pyeta Xhibrilin se kush eshte? Xhibrili i thote: Ai eshte Ademi a.s. U ngrik Ademi a.s. i cili i uroj mireseardhjen.
Nje here Ebu Dherri r.a. e pyeti Muhammedin a.s. per naten e Israse dhe Miraxhit. Profeti Muhammed a.s. nder te tjera i thote: "Isha ne Mekke , ne tavanin e shtepis time u shfaq nje dirte e madhe e cila gati sa nuk mi mori syt. Ishte meleku Xhebrail i cili mi ferkoi syt me ujin e zemzemit, me hapi gjoksin dhe ma pastruan zemren ne nje ene te mbushur me iman (besim).
Pastaj Xhebraili solli nje kafshe te bardh qe quhej "Burak".... me pas u nisem drejt xhamis el Aksa dhe me pas drejte qiellit.
Duke ju afruar qiellit Xhebraili tha: O rojtar te qiellit hapi dyert!
Une e pyeta: Kush jane rojtaret?
Xhebraili heshti pak e me pas dhe me tha: Meleket !
Kur u afruam edhe me shume nje ka kryesoret e Melekeve te qiellit pyeti: Kush jeni ju ?
Xhebraili i thote: Jam Xhebraili.
Meleku i qiellit pyet serisht: Ai qe te shoqeron kush eshte?
Xhebraili thote: Eshte Muhammedi a.s.
Meleku pyet: A eshte i derguar? Xhebraili i thote: Po eshte i derguar!
Ne qiellin e pare shikova nje burre, Xhebraili tha: Ky eshte babai yt, Ademi a.s. dhe i dhash selam dhe ai ma kthu selamin.
Ne qiellin tjeter shikova Jahjane a.s. dhe Isain a.s. Me pas Xhebraili me dergoi deri tek qielli i trete.
Ne qiellin e trete takova Jusufin a.s. Ne qiellin e katert takova profetin Idriz a.s. Ndersa ne qiellin e peste takova Harunin a.s. ndersa ne qiellin e gjashte takova Musain a.s. ndersa ne qiellin e shtate takova Ibrahimin a.s.
Me pas u ngjitem deri tek vendi ne te cilin shikova fruta te medha te cilat gjithashtu kishin gjethe te medha.
Xhebraili me tha: Kjo eshte Sidretul Munteha!
Aty shikova kater lumej. Dy lumej ishin brenda dhe dy ishin jashte. Pyeta per keto Xhebrailin dhe me tha: Dy lumejte qe jane brenda jane lumejt e Xhennetit ndersa dy lumejt qe jane jasht eshte lumi Nil dhe Eufrati. (Sa i takon lumejve te xhenetit ne nje hadith profeti Muhammed a.s. ka thene: Ne udhetimin e Israse nderte tjera shikova ne xhennet nje lum, uji i te xilit ishte me i embel se mjalti, me i ftohte se bora dhe arom me te mire se misku. Pyet melekun Xhebrail; Cfare eshte ky lum? Ai me tha: Emri i tij eshte Rexhep. Nese ndonje nga populli yt ne muajin rexhep dergon salavat ty o Muhammed , Allahu xh.sh. do i jape atij te pije nga ky lum. (Hadith i shpikur, i diskutueshem) Allahu e di"
Me pas u ngjitem tek Bejtul Mamur (shtepia e luleve) ketu me sollen tre gota per te zgjedhur, nje me vere, nje me qumesht dhe nje me mjalt. U zgjodha qumshtin e ne kete rashte Xhebraili a.s. me tha:
Te drejten ke zgjedhur. Kjo eshte "fitrah" ajo ku gjendesh ti dhe populli yt. Me pas mu obliguan 50 kohe namazi (teksa kthehet profeti, Pejgaberet e tjere e pyeten se cfare te ka urdheruar Allahu xh.sh.? Profeti Muhammed a.s. i thote qe me urdheri 50 kohe namazi. Disa Pejgamber i than Muhammedit a.s. qe te kthehet tek Allahu xh.sh ku ti kerkoj uljen e kohve. Dhe keshtu ndodhi derisa kohet e namazit ran ne 5 kohe namazi, por qe kan vleren e 50 koheve te namazit.) (Buhari Teuhid 4, Muslim, Tirmidhi etj)
Ne nje hadith tjeter qe flet mbi udhetin e Profetit Muhammed a.s. qe beri ne naten e Isras tregon se: Profeti Muhammed a.s. ka thene: "Allahu me dergoi "Burakun" i cili eshte i bardh, dhe nuk eshte gomar dhe eshte me i vogel se mushka. Me i shpejte se shikimi (vetetima). Mu kerkua qe te ulem (te hip ne te). Hypa ne te dhe udhetova deri ne xhamin Aksa. Kur arritu aty e lidha burakun. Fala dy rekata namaz ne xhami. Kur dola nga xhamia me erdhi Xhebrili dhe me tha:
Nje here Ebu Dherri r.a. e pyeti Muhammedin a.s. per naten e Israse dhe Miraxhit. Profeti Muhammed a.s. nder te tjera i thote: "Isha ne Mekke , ne tavanin e shtepis time u shfaq nje dirte e madhe e cila gati sa nuk mi mori syt. Ishte meleku Xhebrail i cili mi ferkoi syt me ujin e zemzemit, me hapi gjoksin dhe ma pastruan zemren ne nje ene te mbushur me iman (besim).
Pastaj Xhebraili solli nje kafshe te bardh qe quhej "Burak".... me pas u nisem drejt xhamis el Aksa dhe me pas drejte qiellit.
Duke ju afruar qiellit Xhebraili tha: O rojtar te qiellit hapi dyert!
Une e pyeta: Kush jane rojtaret?
Xhebraili heshti pak e me pas dhe me tha: Meleket !
Kur u afruam edhe me shume nje ka kryesoret e Melekeve te qiellit pyeti: Kush jeni ju ?
Xhebraili i thote: Jam Xhebraili.
Meleku i qiellit pyet serisht: Ai qe te shoqeron kush eshte?
Xhebraili thote: Eshte Muhammedi a.s.
Meleku pyet: A eshte i derguar? Xhebraili i thote: Po eshte i derguar!
Ne qiellin e pare shikova nje burre, Xhebraili tha: Ky eshte babai yt, Ademi a.s. dhe i dhash selam dhe ai ma kthu selamin.
Ne qiellin tjeter shikova Jahjane a.s. dhe Isain a.s. Me pas Xhebraili me dergoi deri tek qielli i trete.
Ne qiellin e trete takova Jusufin a.s. Ne qiellin e katert takova profetin Idriz a.s. Ndersa ne qiellin e peste takova Harunin a.s. ndersa ne qiellin e gjashte takova Musain a.s. ndersa ne qiellin e shtate takova Ibrahimin a.s.
Me pas u ngjitem deri tek vendi ne te cilin shikova fruta te medha te cilat gjithashtu kishin gjethe te medha.
Xhebraili me tha: Kjo eshte Sidretul Munteha!
Aty shikova kater lumej. Dy lumej ishin brenda dhe dy ishin jashte. Pyeta per keto Xhebrailin dhe me tha: Dy lumejte qe jane brenda jane lumejt e Xhennetit ndersa dy lumejt qe jane jasht eshte lumi Nil dhe Eufrati. (Sa i takon lumejve te xhenetit ne nje hadith profeti Muhammed a.s. ka thene: Ne udhetimin e Israse nderte tjera shikova ne xhennet nje lum, uji i te xilit ishte me i embel se mjalti, me i ftohte se bora dhe arom me te mire se misku. Pyet melekun Xhebrail; Cfare eshte ky lum? Ai me tha: Emri i tij eshte Rexhep. Nese ndonje nga populli yt ne muajin rexhep dergon salavat ty o Muhammed , Allahu xh.sh. do i jape atij te pije nga ky lum. (Hadith i shpikur, i diskutueshem) Allahu e di"
Me pas u ngjitem tek Bejtul Mamur (shtepia e luleve) ketu me sollen tre gota per te zgjedhur, nje me vere, nje me qumesht dhe nje me mjalt. U zgjodha qumshtin e ne kete rashte Xhebraili a.s. me tha:
Te drejten ke zgjedhur. Kjo eshte "fitrah" ajo ku gjendesh ti dhe populli yt. Me pas mu obliguan 50 kohe namazi (teksa kthehet profeti, Pejgaberet e tjere e pyeten se cfare te ka urdheruar Allahu xh.sh.? Profeti Muhammed a.s. i thote qe me urdheri 50 kohe namazi. Disa Pejgamber i than Muhammedit a.s. qe te kthehet tek Allahu xh.sh ku ti kerkoj uljen e kohve. Dhe keshtu ndodhi derisa kohet e namazit ran ne 5 kohe namazi, por qe kan vleren e 50 koheve te namazit.) (Buhari Teuhid 4, Muslim, Tirmidhi etj)
Ne nje hadith tjeter qe flet mbi udhetin e Profetit Muhammed a.s. qe beri ne naten e Isras tregon se: Profeti Muhammed a.s. ka thene: "Allahu me dergoi "Burakun" i cili eshte i bardh, dhe nuk eshte gomar dhe eshte me i vogel se mushka. Me i shpejte se shikimi (vetetima). Mu kerkua qe te ulem (te hip ne te). Hypa ne te dhe udhetova deri ne xhamin Aksa. Kur arritu aty e lidha burakun. Fala dy rekata namaz ne xhami. Kur dola nga xhamia me erdhi Xhebrili dhe me tha:
"Ai kishte ne dore dy . Ne njeren kishe vere dhe ne tjetren gjumesht. Me kerkoj te zgjedh njere nga ato dhe une zgjodha qumeshtin. Xhebrili tha: Te pastren (te mire) zgjodhe.
Pastaj sebashku me xhebrilin filluam udhetimin drejte qiellit. Kur arritem ne qeillein e pare Xhebrili kerkoi leje te hyje. Te futet brenda.
Meleket e pyeten: Kush je ti, dhe kush eshte ai qe eshte me ju?
Une jam Xhebrili dhe bashkudhetari eshte Profeti Muhammed a.s. Meleket e pyeten:
A eshte pejgamber?
Xhibrili tha: Po!
Ne kete moment meleket hapen dyert e qiellit dhe hyme brenda.
Ne qiellin e pare takova Ademin i cili me uroj per mireseardhjen. Ademi a.s. u lut per mua.
Pastaj kaluam ne qiellin e dyte. (Si ne qiellin e pare Meleken pyeten Xhibrilin si ne qiellin e pare) Ketu takova Jahjan a.s. dhe Isain a.s..
Ne qiellin e trete takova Jusufin a.s.Ne qiellin e kater takova Idrizin a.s., ne te pestin Harunin a.s., ne te gjashtin Musain a.s. dhe ne te shtatin Ibrahimin a.s. i cili ishte i mbeshtetur me shpine per Bejtul Ma'murin (Qabja e qiellit) ky cdo dite hynin nga 70 mije melek.
Pastaj vijuam udhetimin deri ne Sidretul Munteha e cila i kishte gjethet si veshet e elefantit (tregon mashtin), ndersa frutat si shtambe. Ajo ishte shum e bukur asnje nuk mund ta pershkruaj bukurin e saj.
Allahu me shpalli dhe me oblikoj me 50 namaze gjate dites e nates. Gjate kthimi takova Musain a.s. i cili me tha: Kthehu tek Allahu, lutu qe ta lehtesoje kete obligim (namazin)sepse populli yt nuk do e perballoje pasi une kete e pranove dhe dhe Beni Israilet nuk e bene.
U ktheva tek Allahu dhe i thashe:
O Zoti im! Lehtesoje popullin tim! Allahu ma uli ne 5 kohe namazi.Ne kthim takova perseri Musain a.s. i cili perseri me pyeti dhe i thash qe Allahu xh.sh mi uli ne 5 kohe namazi.Perseri Musai a.s. me sugjeroi qe ti kerkoja Zotiti per ti ulur per shkak se populli nuk do perballoje.U ktheva perseri tek Allahu xh.sh; Allahu xh.sh me tha:
O Muhammed! Ato jane pese namaze qe falen gjate dites dhe nates. Cdo namaz shkruhet per dhjete,keshtuqe plotesohet 50 namaze.Ne kthim takova perseri Musai a.s. i cili me sugjeroi te njeten gje, por kete here i thashe: Jam kthyer disa here tek Zoti im, saqe turperohem nese kthehem perseri." (Muslimi) Shenim: Ky hadith transmetohet nga Enes ibn Maliku)
Pastaj sebashku me xhebrilin filluam udhetimin drejte qiellit. Kur arritem ne qeillein e pare Xhebrili kerkoi leje te hyje. Te futet brenda.
Meleket e pyeten: Kush je ti, dhe kush eshte ai qe eshte me ju?
Une jam Xhebrili dhe bashkudhetari eshte Profeti Muhammed a.s. Meleket e pyeten:
A eshte pejgamber?
Xhibrili tha: Po!
Ne kete moment meleket hapen dyert e qiellit dhe hyme brenda.
Ne qiellin e pare takova Ademin i cili me uroj per mireseardhjen. Ademi a.s. u lut per mua.
Pastaj kaluam ne qiellin e dyte. (Si ne qiellin e pare Meleken pyeten Xhibrilin si ne qiellin e pare) Ketu takova Jahjan a.s. dhe Isain a.s..
Ne qiellin e trete takova Jusufin a.s.Ne qiellin e kater takova Idrizin a.s., ne te pestin Harunin a.s., ne te gjashtin Musain a.s. dhe ne te shtatin Ibrahimin a.s. i cili ishte i mbeshtetur me shpine per Bejtul Ma'murin (Qabja e qiellit) ky cdo dite hynin nga 70 mije melek.
Pastaj vijuam udhetimin deri ne Sidretul Munteha e cila i kishte gjethet si veshet e elefantit (tregon mashtin), ndersa frutat si shtambe. Ajo ishte shum e bukur asnje nuk mund ta pershkruaj bukurin e saj.
Allahu me shpalli dhe me oblikoj me 50 namaze gjate dites e nates. Gjate kthimi takova Musain a.s. i cili me tha: Kthehu tek Allahu, lutu qe ta lehtesoje kete obligim (namazin)sepse populli yt nuk do e perballoje pasi une kete e pranove dhe dhe Beni Israilet nuk e bene.
U ktheva tek Allahu dhe i thashe:
O Zoti im! Lehtesoje popullin tim! Allahu ma uli ne 5 kohe namazi.Ne kthim takova perseri Musain a.s. i cili perseri me pyeti dhe i thash qe Allahu xh.sh mi uli ne 5 kohe namazi.Perseri Musai a.s. me sugjeroi qe ti kerkoja Zotiti per ti ulur per shkak se populli nuk do perballoje.U ktheva perseri tek Allahu xh.sh; Allahu xh.sh me tha:
O Muhammed! Ato jane pese namaze qe falen gjate dites dhe nates. Cdo namaz shkruhet per dhjete,keshtuqe plotesohet 50 namaze.Ne kthim takova perseri Musai a.s. i cili me sugjeroi te njeten gje, por kete here i thashe: Jam kthyer disa here tek Zoti im, saqe turperohem nese kthehem perseri." (Muslimi) Shenim: Ky hadith transmetohet nga Enes ibn Maliku)
Ibn Abasi ka thene: "I derguari i Allahut xh.sh ne naten e Israse kishte kaluar prane nje vendi dhe kishte ndjere nje ere te mire dhe e kishte pyetur melekun Xhebrail; O Xhebrail! Çfare eshte kjo ere e mir? Ai eshte pergjigjur: Kjo eshte era e gruas, e cila krihte vajzen e Faraonit dhe e femijeve te saj. Kur ajo po krihte vajzen e Faraonit, i ra kreheri nga dora dhe tha: Bismilah! dmth; Me emrin e Allahut! Vajza e Faraonit, kur e degjoi i tha;
-A e ke fjalen per babain tim?
-Ajo i tha; Perkundrazi e kam fjalen per Zotin tim dhe Zotin tend qe eshte Allahu!
-Vajza tha: Ti ke zot tjeter vec babait tim?
-Ajo ia ktheu; Po , Allahun !
-Vajza; Atehere une do i tregoj babait (Faraonit) tim.
-Gruaja; Tregoi.
Vajza e lajmeroi babin e saj qe ishte Faraoni i cili dergoj njerez tek ajo te cilet pyeten gruan;
A ke zot vec Faraonit? Ajo i tha: Po, Zoti im dhe Zoti yt eshte Allahu. Faraoni urdheroi te sillej nje ene hekuri, te cilen e nxehu dhe gruaja i thote Faraonit;
-Kerkoj prej teje nje deshire?
-Faraoni; Me thuaj?
-Gruaja : Filloj ti fuste femijet e saj ne ene njeri pas tjetrit derisa i erdhi radha femijes qe kishte ne gji, i cili i foli nenes se vet duke i thene; O nena ime! Qendro e palekundur, sepse je ne te verteten."
(Sqarim: Jane disa femije qe kane folur qe te vegjel (per gjiri) 1. Femija e gruas qe krihte vajzen e Faraonit, 2.foshnja e Xhurejxhit, 3. Profeti Isa a.s., (i biri i Merjemes) etj.)
Ne udhetimin e Isras profeti Muhammed a.s. shikoj dhe xhehenemin. Aty ai shikoi vuajtet e zjarrit te xhehenemit. Teksa shikonte vuajtjet pyese melekun Xhebrail se kush jane keta qe po ndeshkohen? dhe meleku xhebrail per cdo pyetje i kthete pergjigje. Ne nje hadith profeti Muhammed a.s. thote: "Ne naten e Miraxhit Muhammedit a,s ju tregua xhehennemi. Ne te shikove se shumica e tyre ishin gra." (Tirmidhi)
-A e ke fjalen per babain tim?
-Ajo i tha; Perkundrazi e kam fjalen per Zotin tim dhe Zotin tend qe eshte Allahu!
-Vajza tha: Ti ke zot tjeter vec babait tim?
-Ajo ia ktheu; Po , Allahun !
-Vajza; Atehere une do i tregoj babait (Faraonit) tim.
-Gruaja; Tregoi.
Vajza e lajmeroi babin e saj qe ishte Faraoni i cili dergoj njerez tek ajo te cilet pyeten gruan;
A ke zot vec Faraonit? Ajo i tha: Po, Zoti im dhe Zoti yt eshte Allahu. Faraoni urdheroi te sillej nje ene hekuri, te cilen e nxehu dhe gruaja i thote Faraonit;
-Kerkoj prej teje nje deshire?
-Faraoni; Me thuaj?
-Gruaja : Filloj ti fuste femijet e saj ne ene njeri pas tjetrit derisa i erdhi radha femijes qe kishte ne gji, i cili i foli nenes se vet duke i thene; O nena ime! Qendro e palekundur, sepse je ne te verteten."
(Sqarim: Jane disa femije qe kane folur qe te vegjel (per gjiri) 1. Femija e gruas qe krihte vajzen e Faraonit, 2.foshnja e Xhurejxhit, 3. Profeti Isa a.s., (i biri i Merjemes) etj.)
Ne udhetimin e Isras profeti Muhammed a.s. shikoj dhe xhehenemin. Aty ai shikoi vuajtet e zjarrit te xhehenemit. Teksa shikonte vuajtjet pyese melekun Xhebrail se kush jane keta qe po ndeshkohen? dhe meleku xhebrail per cdo pyetje i kthete pergjigje. Ne nje hadith profeti Muhammed a.s. thote: "Ne naten e Miraxhit Muhammedit a,s ju tregua xhehennemi. Ne te shikove se shumica e tyre ishin gra." (Tirmidhi)
Çfare shikjoi profeti Muhammed a.s. ne udhetimin e Isras dhe shpjegimet qe meleku Xhebrail i bente profetit Muhammed a.s.
Gjate udhetimit profeti Muhammed a.s. shikoj ne xhehenem ndeshkimin e atyre qe shkelin kuroren martesore. Ato kishin para tyre mish te qelbur dhe mish te mir, edhe pse para ndodhej mishi i fresket ato zgjidhnin mishin e qelbur. I habitur profeti Muhammed a.s. pyet Xhebrailin: Kush jane keto njerez?
Xhebraili pergjigjet duke i thene: Ata jane njerezit qe kan bere imoralitet, kan shkelur kurore dhe qe kan lene mishin hallall dhe nga ngrene nga mishi haram. PNe nje hadith tjeter qe flet per tradhetin bashkeshortore kemi edhe hadithin ku Profeti Muhammed a.s. thote: "Shikova nje grup njerezish qe denoheshin. Para tyre kishin ushqime te shijshme me mish te pjekur dhe nga ana tjeter kishin mish te kalbur (cofetina). Ata linin mishin e shijshem e te fresket dhe hanin mishin e kalbur. Kur e shikova kete pyeta Xhebarailin a.s. se kusha jane keto? Ai me tha: Jane ato qe bejne tradheti bashkeshortore. Ne nje hadith tjeter kemi; Jane burrat te cilet linin bashkeshorten qe kishte dhe shkonte me grat e tjera, si dhe grat qe linin bashkeshortin e saj dhe shkonin me burrat e tjere." (Hajthemi)
Po ashtu profeti Muhammed a.s. shikon disa njerez me thonj prej bakri me te cilet prishnin (gervishnin) fytyren dhe trupin e tyre. Kur e shikon kete Muhammedi a.s. pyet Xhibrilin se kush jane keto? Xhebraili i thote: Jane ato njerez qe behen penges per te tjeret dhe qe flasin mbi nderin e grave.
Me pas profeti Muhammed a.s. tregon: "Kaluam pran nje grupi njerezish qe e coptonin mishin nga pjeset e trupit te tyre dhe e pertypnin dhe ketyre u thuhej: "Hani ashtu si e keni ngrene mishin e vellaut tuaj!" Pyeta Xhebrailin se cfare eshte kjo? Xhebraili i thote: "Keto jane pergojuesit, ata qe marrin nepergoje."
Profeti Muhammed a.s. thote: Shikova disa njerez qe me gershere prisnin gjuhet dhe buzet e tyre, sahere qe i prisnin ato riktheheshin ata ashtu sic kishin qene me pare. E pyeta Xhebrailin kush jane keto? Xhebraili me tha: Keto jane njerezit qe benin percarje ne popull.
Me pas Profeti a.s. vazhdon duke thene: Shikova disa njerez qe hanin gur prej zjarri. E pyeta Xhebrailin se kush ishin keto? - Xhebarili me tha: Jane ato njerez qe kan ngrene pasurin e jetimit.
Profeti Muhammed a.s. thote: "Shikova nje shkemb te vogel nga ku del nje dem i madh. Demi deshironte te kthehej nga kishte dalur por ishte e pa mundur. Pyeta Xhebrailin dhe me tha: Ky eshte ai njeriu qe flet fjale te renda, pastaj pendohet per ate qe ka thene por nuk ka mundesi ta kthej prapa."
Ndersa ne xhennet Profeti Muhammed a.s. thote: "Shikova nje grup njerezish qe mbillnin dhe ne te njejten dite korrnin. Sapo perfundonin korrjen ajo kthehej plot me prodhim siç ishte. Pyeta Xhebrailin per kete dhe ai me tha: Keto jane njerezit te cilet kan punuar per hir te Zotit kan ra deshmor ne mbrotje te islamit, familjes, Atedheut. Veprat e tyre shperblehen menjehere dhe shtatqind fish."
Profeti Muhammed a.s. thote: "Arritem tek nje lugine ne te cilen fryente nje ere e fresket dhe e kendshme, degjohej edhe zera te bukur. Pyeta Xhebrailin i kujt eshte ky vend dhe ky ze? Ai me tha:
Ky eshte zeri i Xhennetit qe thote: "O Allah! Me jep ate qe me ke premtuar! Vendbanimet e mija jane zbukuruar dhe jane gati te pres banoret e tyre. Drita ime po ashtu, mendafshi im, vendqendrimi im. margaritaret e imi, guret e mi te çmuar, mjalti im, lumejt e mij, toka ime, etj prandaj me dhuro o Allah ate qe me ke premtuar! Allahu xh.sh i thote: I yti eshte secili mysliman e myslimane, secili besimtar e besimtare, secili nga ata qe kan besuar pejgamberet e Mi, ka bere pune te mira dhe nuk me ka bere shirk (ortakeri). Kush frikesohej nga Une, kush me pershkruan dicka, Une do ia kthej, e kush mbeshtet tek Une do i Mjaftoi atij. Une jam Zoti, Zot tjeter pervec Meje nuk ka dhe Une nuk e shkel premtimin tim. Te shpetuar jane besimtaret e vertet, dhe i Lavderuar eshte Allahu, Krijuesi i çdo gjeje." Pas kesaj xheneti thote: I kenaqur jam me Ty o Allahu im!"
Profeti Muhammed a.s. thote: "Shikova nje shkemb te vogel nga ku del nje dem i madh. Demi deshironte te kthehej nga kishte dalur por ishte e pa mundur. Pyeta Xhebrailin dhe me tha: Ky eshte ai njeriu qe flet fjale te renda, pastaj pendohet per ate qe ka thene por nuk ka mundesi ta kthej prapa."
Ndersa ne xhennet Profeti Muhammed a.s. thote: "Shikova nje grup njerezish qe mbillnin dhe ne te njejten dite korrnin. Sapo perfundonin korrjen ajo kthehej plot me prodhim siç ishte. Pyeta Xhebrailin per kete dhe ai me tha: Keto jane njerezit te cilet kan punuar per hir te Zotit kan ra deshmor ne mbrotje te islamit, familjes, Atedheut. Veprat e tyre shperblehen menjehere dhe shtatqind fish."
Profeti Muhammed a.s. thote: "Arritem tek nje lugine ne te cilen fryente nje ere e fresket dhe e kendshme, degjohej edhe zera te bukur. Pyeta Xhebrailin i kujt eshte ky vend dhe ky ze? Ai me tha:
Ky eshte zeri i Xhennetit qe thote: "O Allah! Me jep ate qe me ke premtuar! Vendbanimet e mija jane zbukuruar dhe jane gati te pres banoret e tyre. Drita ime po ashtu, mendafshi im, vendqendrimi im. margaritaret e imi, guret e mi te çmuar, mjalti im, lumejt e mij, toka ime, etj prandaj me dhuro o Allah ate qe me ke premtuar! Allahu xh.sh i thote: I yti eshte secili mysliman e myslimane, secili besimtar e besimtare, secili nga ata qe kan besuar pejgamberet e Mi, ka bere pune te mira dhe nuk me ka bere shirk (ortakeri). Kush frikesohej nga Une, kush me pershkruan dicka, Une do ia kthej, e kush mbeshtet tek Une do i Mjaftoi atij. Une jam Zoti, Zot tjeter pervec Meje nuk ka dhe Une nuk e shkel premtimin tim. Te shpetuar jane besimtaret e vertet, dhe i Lavderuar eshte Allahu, Krijuesi i çdo gjeje." Pas kesaj xheneti thote: I kenaqur jam me Ty o Allahu im!"
Hadithet e mesiperme jane te permendura tek Buhariu, Muslimi, Tirmidhiu, Ebu Davudi , Ibn Maxhe etj.
Pasi profeti Muhammed a.s. tregoj per gjithe udhetimin e tij, ate cfare kishte shikuar ne shtat qiejt, ate cfare kishte shikuar ne xhennet, dhe xhehenem, Ebu Dherri r.a. e pyet profetin Muhammed a.s; O i derguari i Allahut xh.sh! A e ke shikuar Allahun ? Profeti Muhammed a.s. iu pergjigj: "Ai eshte Drit (Nur), si mund ta shikosh Ate?" (Muslimi, Besimi 291)
Po ashtu Aishja r.a. tregon: "Kush thote se Muhammedi a.s. e ka shikuar Allahun ka genyer sepse Allahu thote: "...Syte nuk kane mundesi ta shikojne Ate." (El En'am;103)
V/O: Meteriali eshte ne punim....
Mund te lexoni: Rendesia e nates se dyte te mire Miraxh
Mund te lexoni: Takimi i Profetit Muhammed a.s. me Profetin Adem a.s.
Pasi profeti Muhammed a.s. tregoj per gjithe udhetimin e tij, ate cfare kishte shikuar ne shtat qiejt, ate cfare kishte shikuar ne xhennet, dhe xhehenem, Ebu Dherri r.a. e pyet profetin Muhammed a.s; O i derguari i Allahut xh.sh! A e ke shikuar Allahun ? Profeti Muhammed a.s. iu pergjigj: "Ai eshte Drit (Nur), si mund ta shikosh Ate?" (Muslimi, Besimi 291)
Po ashtu Aishja r.a. tregon: "Kush thote se Muhammedi a.s. e ka shikuar Allahun ka genyer sepse Allahu thote: "...Syte nuk kane mundesi ta shikojne Ate." (El En'am;103)
Pergatiti
Gezim Kopani
Mund te lexoni: Rendesia e nates se dyte te mire Miraxh
Mund te lexoni: Takimi i Profetit Muhammed a.s. me Profetin Adem a.s.
May 27, 2012
Fjale te urta .
"Duke u bere i mencur, paksohen fjalet" Hz.Ali r.a."Edhe nese nuk eshte mysliman mos ia thye zemren.Ata qe thyejn zemren zemrojne Allahun xh.sh" Ahmedi
"Cdo nate ka dhe diten e saj" Hz. Ali r.a.
"Njeriu me i pasur eshte ai qe ka dituri me shume" hz. Ali r.a.
"Jeta nvaret nga nje litar pambuku, shpetimi i vetem eshte duaja"
"Bota eshte e ndertuar me emblesira qe jane si helmi, ky helm verehet nga besimtari."
"Nese nuk harroni provimin, atehere ke muzhde nga Allahu xh.sh"
"Nje dite i thash shpirtit: Eja te shkojme bashke tek Allahu xh.sh! Nuk erdh. Dhe une udhetova i vetem dhe shkova."
"Ai qe thote fjale te mira, nuk degjon per te fjal te kqia."
" Ai qe shikon bukur mire, mendon bukur (mire),E ai qe mendon bukur jeta i behet e bukur."
"Bukuria e gjuhes eshte mendja, bukuria e gjuhes eshte fjala, bukuria e njeriut eshte fytyra, bukuria e fytyres jane syt. Bukuria e njeriut eshte fjala qe flet, nese fjalet jane te mira i ndrit fytyra."
"Falja e namzit behet e lehte per ato qe friksohen nga Allahu xh.sh"
"Nese armikut i le deren hap ai do shfaqet ngado."
"I mencuri nuk ben sa mundet por ben ate qe duhet."
"Cdo ndertese ka themelin e saj,e themeli i Islamit eshte morali i mire."
"Allahu i shikon gjynahet dhe i mbulon, ndersa njeriu nuk i shikon dhe i thote."
"Nese zemra eshte e paster, nga gjuha do dalin vetem fjale te pastra."
"Cdo e mire vjen me durim."
"Merr sevape ai qe jep selam me buzeqeshje."
April 28, 2012
Imam Shaban Rexha ne vitin 1940
Femijet jane nga shtepia e imam Elez Hoxhes. Kjo fotografi eshte bere tek shtepia e Elez Hoxhes ne vitin 1940.
Fotografia eshte siguruar nga te afermit e familjes se imam Shaban Rexhes.
Shaban Rexha eshte personi qe ka kapele ne koke.
April 10, 2012
Histori e shkurter mbi islamin ne Puke
 |
| Xhamia e Koder Hanit, Puke |
Kjo xhami eshte nje nder parat ne rrethin e Pukes. Ne fillim xhamia eshte ndertuar si Mesxhid per udhetaret dhe si pasoj e nje zjarri ajo ndertohet me mur dhe minare duke u kthyer keshtu zyrtarisht xhami. Gjate kesaj kohe u ndertua Mejtepi i xhamise se Koder Hanit, godina e Kajmekamit, Imarati dhe dy hane. Veçori te xhamise ka gjen mimberi prej guri si dhe tavani prej derrase i zbukuruar me vepra te ndryshme arti. Perveç faktit se eshte xhami e vjeter, xhamia e Koder Hanit mbahet mend edhe per mejtepin e saj i cili nxori figura te shquara si: Ismail Isuf Laçin e pare, Musa Et'hem Dizdari (1800-1900), Zenel Hoxh Mehaj (1853-1945), Asllan Hoxha, Ismail Osman Laçi (1815-1945), Elez Hoxha (1910-2002), Ibrahim Hoxha (1922-2012), Shaban Rexha (1901-1967), Sahit Hoxha (1898-1976), Beqir Laçi (1901-1976), Kapllan Ismail Laçi (1908-1993), Shpend Laçi (1925-2017), Muezin Ali Aga i pare prej shpis se Zotnive, Basri Aga (Bac Aga), Adem Haxhi Kopani (nga fshati Meçe), Selim Baftija etj. Ne vitin 1967 mbyllet si kul xhamia e Koder Hanit nga sistemi i kohes. Me ardhjen e liris se besimit, ne vitin 2005 u krijua per here te pare nga myftiu Gezim Kopani nje historik i shkurter mbi xhamin e Koder Hanit per te vijuar me pas me çertifikimin e pare ne vitin 2007 te truallit dhe tokes se xhamise.
.png) |
| Xhamia dhe Mejtepi i fshatit Kabash, Puke |
Xhamia e Kabashit
Xhamia e fshatit Kabash eshte ndertuar qe ne kohen e Osmanlive. Ka te dhena gojore se eshte ndertuar rreth vitit 1700. Xhamia eshte ne mes te fshatit tek vendi i quajtur Lam. Imamet e kesaj xhamie kan qene: Asllan Hoxha, Sadik Prishtina , Sahit Hoxha.
Xhamia e fshatit Kabash eshte ndertuar qe ne kohen e Osmanlive. Ka te dhena gojore se eshte ndertuar rreth vitit 1700. Xhamia eshte ne mes te fshatit tek vendi i quajtur Lam. Imamet e kesaj xhamie kan qene: Asllan Hoxha, Sadik Prishtina , Sahit Hoxha.
Xhamia e fshatit Qerret
Edhe kjo xhami eshte ndertuar gjate sundimit osman. Ndryshe nga xhamit e tjera thuhet se per kete xhami kan ndihmuar Bushatlit e Shkodres. Xhamia e Qerretit mbahet mend si nje nder xhamit me te bukura te zones se Pukes per faktin se ajo ka pas nje minare me gur te bukur dhe te gdhendur. Perball xhamis ka qene mejtepi i xhamise, nje godine dykateshe. Ne kete xhami kan sherbyer si imam: Qazim Nushi dhe pjeserisht Zenel Hoxha.
Xhamia e fshatit Rrype
Xhamia eshte ne periferi te qendres aktuale. Ne xhamin e fshatit Rrypë ka sherbyer si imam: Asllan Hoxha dhe Ibrahim Hoxha . Ky i fundit ka sherbyer per 30 vjete. Varreza ffer xhamis kane shkrime osmalisht.
Xhamia e fshatit Micoj
Sipas banoreve te fshatit xhamia e Micoj eshte mbi 300 vjeçare. Afer xhamise ka pasur mejtep ku mesues ka qene: Shaban Rexha i cili e hapi mejtepin. Ndersa si hoxhe pukjan kan sherbyer: Shaban Rexha, Hysen Hoxha , Arif Islami etj. Ndersa muezin kan qene: Beqir Hoxha dhe Arif Islami.
Xhamia e fshatit Kryezi
Si pasoj e kalimit te rruges se madhe edhe xhamia e fshatit Kryezi mendohet se eshte e vjeter mbi 300 vjet. Afer xhamis ka qene mejtepi i xhamise ku ka dhene mesim: Zenel Hoxha ose ndryshe Nel Hoxha i Kryeziut i cili ka marr mesime ne xhamin e Gjakoves. Ne xhami kan sherbyer si hoxhe: Zenel Hoxha i Kryeziut, Malush Hoxha (1889-1957) dhe pjeserisht Myrteza Bajram Hoxha prej Malziut, Dukagjin.
Xhamia e fshatit Iballe
Ne fillim xhamia Iballe ashtu sikurse ne shume vende te tjera u ndertua si mexhid prej derrasash dhe rreth vitit 1670 u zyrtarizua si xhami. Xhamia u ndertua ne token mira tel lagjia Zotni. Sipas kujteses se besimtareve mysliman te Iballes e veçanta e xhamise eshte guri i vjeter te cilin ato e quajne "Guri i berajatit" duke e lidhur keshtu me naten e mire te Beraetit. Ne kete xhami ka sherbyer si hoxhe: Isuf Arif Hoxha (1820-1919) , Hoxhe Bisha (1957-1960), Sherif Arifi (1960-1962) etj.
Xhamia e fshatit Kulumri
Xhamia e fshatit Kulumri eshte ndertuar rreth vitit 1800-1816. Sipas kujteses se besimtareve mysliman xhamia ka sherbyer per fshatrat: Sakat, Xhath, dhe Flet. Ne kete xhami kan sherbyer si imam: Osman Hoxha i Malitzi, dhe Mehmet Hoxha.
Xhamia e re e Pukes ( 1996)
Xhamia e re ne qytetin e Pukes perfundoj se ndertuari ne vitin 1996. Nga viti 1996-2004 ka sherbyer si Imam Ibrahim Hoxha. Myezin nga vitin 1996-1998 ka sherbyer Haki Ademi.Nga viti 1998-2002 mjuezin ka sherbyer Qazim Kopani. Nga vitin 2004-2008 sherben si Imam Gezim Kopani. Ndersa ne vite te ndryshme kan sherbyer si imam dhe ndihmes imam ne xhami: Bekim Sokoli, Shermando Musteqja (nga Tirana), Erjon Laçi, Fatjet Laçi, Leonard Kopani etj. Nga viti 2004-2008 si muezin sherben Ali Guri. Ndersa ne vitet ne vazhdim sherben si muezin Halit Ringaj.
Edhe kjo xhami eshte ndertuar gjate sundimit osman. Ndryshe nga xhamit e tjera thuhet se per kete xhami kan ndihmuar Bushatlit e Shkodres. Xhamia e Qerretit mbahet mend si nje nder xhamit me te bukura te zones se Pukes per faktin se ajo ka pas nje minare me gur te bukur dhe te gdhendur. Perball xhamis ka qene mejtepi i xhamise, nje godine dykateshe. Ne kete xhami kan sherbyer si imam: Qazim Nushi dhe pjeserisht Zenel Hoxha.
Xhamia e fshatit Rrype
Xhamia eshte ne periferi te qendres aktuale. Ne xhamin e fshatit Rrypë ka sherbyer si imam: Asllan Hoxha dhe Ibrahim Hoxha . Ky i fundit ka sherbyer per 30 vjete. Varreza ffer xhamis kane shkrime osmalisht.
Xhamia e fshatit Micoj
Sipas banoreve te fshatit xhamia e Micoj eshte mbi 300 vjeçare. Afer xhamise ka pasur mejtep ku mesues ka qene: Shaban Rexha i cili e hapi mejtepin. Ndersa si hoxhe pukjan kan sherbyer: Shaban Rexha, Hysen Hoxha , Arif Islami etj. Ndersa muezin kan qene: Beqir Hoxha dhe Arif Islami.
Xhamia e fshatit Kryezi
Si pasoj e kalimit te rruges se madhe edhe xhamia e fshatit Kryezi mendohet se eshte e vjeter mbi 300 vjet. Afer xhamis ka qene mejtepi i xhamise ku ka dhene mesim: Zenel Hoxha ose ndryshe Nel Hoxha i Kryeziut i cili ka marr mesime ne xhamin e Gjakoves. Ne xhami kan sherbyer si hoxhe: Zenel Hoxha i Kryeziut, Malush Hoxha (1889-1957) dhe pjeserisht Myrteza Bajram Hoxha prej Malziut, Dukagjin.
Xhamia e fshatit Iballe
Ne fillim xhamia Iballe ashtu sikurse ne shume vende te tjera u ndertua si mexhid prej derrasash dhe rreth vitit 1670 u zyrtarizua si xhami. Xhamia u ndertua ne token mira tel lagjia Zotni. Sipas kujteses se besimtareve mysliman te Iballes e veçanta e xhamise eshte guri i vjeter te cilin ato e quajne "Guri i berajatit" duke e lidhur keshtu me naten e mire te Beraetit. Ne kete xhami ka sherbyer si hoxhe: Isuf Arif Hoxha (1820-1919) , Hoxhe Bisha (1957-1960), Sherif Arifi (1960-1962) etj.
Xhamia e fshatit Kulumri
Xhamia e fshatit Kulumri eshte ndertuar rreth vitit 1800-1816. Sipas kujteses se besimtareve mysliman xhamia ka sherbyer per fshatrat: Sakat, Xhath, dhe Flet. Ne kete xhami kan sherbyer si imam: Osman Hoxha i Malitzi, dhe Mehmet Hoxha.
Xhamia e re e Pukes ( 1996)
Xhamia e re ne qytetin e Pukes perfundoj se ndertuari ne vitin 1996. Nga viti 1996-2004 ka sherbyer si Imam Ibrahim Hoxha. Myezin nga vitin 1996-1998 ka sherbyer Haki Ademi.Nga viti 1998-2002 mjuezin ka sherbyer Qazim Kopani. Nga vitin 2004-2008 sherben si Imam Gezim Kopani. Ndersa ne vite te ndryshme kan sherbyer si imam dhe ndihmes imam ne xhami: Bekim Sokoli, Shermando Musteqja (nga Tirana), Erjon Laçi, Fatjet Laçi, Leonard Kopani etj. Nga viti 2004-2008 si muezin sherben Ali Guri. Ndersa ne vitet ne vazhdim sherben si muezin Halit Ringaj.
Mejtepi Islam Puke ( v. 1998 )
Ne rrethin e Pukes nga vitin 1998 prane shoqates SHBKI Puke zhvillohet mesim islam. Ne kete mejtep jepen keto lende: Mesim Kur’ani, Ilmihal, akaid dhe Histori Islame. Nga ky mejtep ka shume djam dhe vajza qe sot vazhdojne mesimet ne Medresete si Haxhi Sheh Shamia Shkoder, dhe H.Mahmut Dashi Tirane.
Kleriket e fese islame ne rrethin e Pukes nder vite
Emer Mbiemer Fuksioni
1 Zenel Mehaj Imam
2 Beqir Laçi Imam
3 Asllan Hoxha Imam
4 Musa Puka Muezin
5 Elez Hoxha Imam
6 Shaban Rezha Imam – Muezin
7 Ibrahim Hoxha Imam
8 Hoxhe Bisha Imam
9 Malush Hoxha Imam- Muezin
10 Ismail Aga Muezi- Imam
11 Myrteza Hoxha Muezin
12 Sahit Hoxha Imam- Muezin
13 Haxhi Bajrami Muezin
14 Jah Meta Muezin
15 Selim Sanoshi Muezin
16 Sadik Prishtina Imam
17 Ibrahim Tahiri Muezin
18 Adem Ademi Imam –Muezin
19 Haki Ademi Muezin
20 Sahit Islami Imam
21 Hysen Hoxha Imam
22 Arif Islami Muezin
23 Qazim Kopani Muezin
24 Sulejman Gania (Asllani) Muezin
25 Isuf Arifi Muezin
26 Sherif Arifi Muezin
27 Ali Guri Muezin
28 Murat Musa Muezin
29 Qazim Nushi Imam
30 Nail Hoxha Muezin
31 Bajram Cena Muezin
32 Gezim Kopani Imam dhe Myfti
etj
Nga vitin 1994 deri ne vitin 2008 Anetare te Keshilli te Pergjithshme te Komunitetit Musliman Shqiptare kan qene:
1. Elez Hoxha
2. Ibrahim Hoxha
3. Bek Selami
4. Qazim Kopani
5. Halit Rringaj
6. Gezim Kopani
7. Astrit Kuçi
Mesues te fese islame pas viteve 1990 ne rrethin e Pukes jane:
1. Adem Ademi, Lenda: Histori Islame , Ilmihal
2. Haki Ademi ,Lenda: Ilmihal
3. Gezim Kopani Lenda: Kur’an, Akaid, Arabisht, Turqisht,
4. Evlonda Hoxha, Lenda: Akaid
5. Aida Sula, Lenda: Histori Islame
6. Erjola Kopani, Lenda: Ilmihal, Histori Islame, Kur’an
7. Ardian Hasa, Lenda: Kur’an, Akaid, Histori Islame
8. Qazim Kopani, Lenda: Ilmihal, Histori Islame
Pergjegjeset e grave muslimane ne Puke pas vitit 2000
1. Manushaqe Lluka
2. Evlonda Hoxha
3. Albana Sula
Shenim:
Ky informacion i shkurter eshte i pari informacion historik i bere ne Myftinine e Rrethit Puke.
Pergatiti
Gezim KOPANI
Puke me; 23.4.2008
Subscribe to:
Posts (Atom)